en omstreken
éu~ /i
2. zJ&aiót
twintig jaar geleden.
I
Hoe I vwam de Patroon van Bohemen
op de Houtmarkt terecht...
gazet van aalst
A BONNEMENTSI >RJJS
40,fr. per 3 maand
75,fr. per 6 maand
150,fr. per jaar.
VERSCHIJNT de DONDERDAG en ZATERDAG van iedere week
BUREEL St. Jorisstraat, 25. AALST 16de JAARGANG.
Tel. 241.14 P R. 88172
ZATERDAG 14 MEI 1960 NUMMER 39
1,50 fr.
het nummer.
ge-
leestl
was
n dé
?rote'
ïerk-
ame-
aten.
at ik
meer
urire
•loge
Ik i
kwa- j
uit-
r on-
zeg-|
ort
i 7.1 jn
naar
E?eko-l
IT.
va Dj
ver
i;ken
N.V.
PRENTJES VAN DE DENDERSTAD
MEI 1940
De oorlog boven de stad begint met eer.
reeks nijdige ontploffingen van luehtaf-
weerbatterijen. Korte, doffe ontploffingen,
met zwarte en witte wolkjes die de helblau
we mooie lucht bevlekken.
Men luistert naar de radio, men hoort de
deurschel klinken en ziet de politieagent
met de fatale oproep Algemene Mobiiisa-
tie Phase E.
Men verwittigt voor valschermspringers
en saboteurs en voor vele andere dingen
meer.
De oorlogsfilm mei 40 begint.
Op St. Job stoken de bakkers, met wat
minder coeragie dan anders, hun oven en
i duwen er de eerste kommen vlaaien in
I Zondag is het kermis.
Op het Aalsters stadhuis is meer dan éc-n
de kluts kwijt. Wat overigens geen locaal
t verschijnsel is.
Het Aalsters stationsplein biedt het
beeld van onnoemelijke miserie schreien
de moeders, vrouwen en kinderen en nei-
j veuze soldaten met witte gezichten.
Kort na de middag rollen de eerste En
gelse kolonnen doorheen de stad. De Tom
mies komen ter hulp Dra vallen boven
het Aalsterse de eerste bommen.
STUKA'S BOVEN DE STAD.
Kwart voor zeven uur, 's avonds, ver
schijnen aan de Noord-Oostelijke gezichts
einders glinsterende vliegtuigstippen. Het
sonore motorengeronk wordt doordringen
der. De sirenen gillen over de stad.
Een deel van de bevolking loopt de hui
zen uit, op straten en pleinen.
In een mengeling van angst en nieuws
gierigheid wordt het vliegtuigeskader ge
volgd dat nu in een noord-westwaartse be
weging. een brede bocht boven de stad
maakt.
Alvorens de straten totaal ontruimd zijn
en velen de gelegenheid hebben in de kel
ders en andere schuilplaatsen te vluchten,
scheurt doorheen de lucht het angstwek
kend gegier van vlug na mekaar duikende
stuka's wier dodelijke ballast in een nijdig
gefluit naar de richting van de Denderoevers
wegdrijft.
Aalst davert onder de inslaande bom
men
Een uur later trekken de eerste slierten
vluchtende stadsgenoten doorheen de bui
tenwijken naar de buitengemeenten.
MOEDIG BRANDWEERKORPS
In een tijd dat zovelen op verantwoorde
lijke posten op vaak tergende wijze in hun
plicht tekortkomen, veiligheid zoeken in
een haastig vertrek, alleen bekommerd om
hun eigen hachje geeft de Aalsterse
Brandweer, blijk van een voorbeeldig en
moedig gedrag.
Ondanks het onophoudend luchtgevaar is
het korps steeds paraat bij de menigvuldi
ge vuurhaarden die in de daaropvolgende
dagen de stad teisterden.
Overigens ook het Aalsterse medische
korps en soortgelijke diensten laten zich
in deze dagen niet onbetuigd.
Na het bombardement op 10 mei, gelukt
het de Brandweermannen drie gekwetsten
uit het puin te halen van twee vernieide
woningen in de Albert Liénartstraat.
In dë daaropvolgende dagen moet het
Korps onophoudend optreden tal van ge
bouwen staan ingevolge de bombardemen
ten in lichte laaie de magazijnen van Wed.
Desmet in de nabijheid van de Denderbrug
aan de Zwarte Hoek, de stapelplaatsen van
de groothandel Bocqué aan de St. Anna-
noodbrug, enz.
's Nachts, van 10 op 11 mei, werkt de
brandweer in gevaarlijke omstandigheden
bij de brand in het complex Wed. Calle-
baut-Ducaju aan de Zc-ebergbrug. Duitse
vliegtuigen cirkelen op dat ogenblik op
nieuw boven de stad.
Het optreden van de brandweer wordt
ten zeerste bemoeilijkt door de volslagen
duisternis en de nabije troepentransporten,
mede het feit dat de electriscne tramleidin
gen vernietigd waren, waardoor twee bur
gers in een auto verkoold worden.
Op 15 mei ondergeat Aalst een nieuw
bombardement, ditmaal van brandbommen
waardoor niet minder dan 22 grote en klei
ne branden ontstaan.
Verscheidene brandweermannen worden
licht gewond aan handen en voeten, maar
niettemin blijft het korps voltallig opge
steld in de gevaarlijke zone van de Zee-
bergbrug die op dat ogenblik nog niet ver
nield is en waarover onophoudend munitie
transporten reden.
DENDERFRONT
Amper een week na de fatale vrijdag, en
wel op 17 mei trekken de gemotorizeerde
voorhoeden van de Wehrmacht doorheen de
Brabantse dorpen in de richting van de
Dendervallei, 's Zaterdaags, 18 mei, staat
de Duitse artillerie opgesteld in de heuve-
lende West-Brabantse dorpen en bereidt in
een korte maar hevige beschieting de aan
val voor.
Niet alleen te Aalst zal de vernieling aan
zienlijk zijn, ook het centrum van het na
burige Erembodegem wordt zwaar geteis
terd.
Van Dendermonde tot Aalst hebben de
Ardeense Jagers zich opgesteld in verbin
ding met de Britse troepen die de sector
Ninove betrekken.
De taak van de verdedigingstroepen aan
het «Denderfront» bestaat er vooral in de
terugtrekkende troepen de gelegenheid te
geven hun posities te betrekken achter dc
Schelde, die in aansluiting met het Kanaal
Gent-Terneuzen de komende verdedigings
linie zal vormen.
In de late avond verlaten nog ettelijke
Aalstenaars per fiets of te voet de stad,
waar de stilte tussen de opeenvolgende ar
tillerieduels even angstwekkend en on
draaglijk spannend is als het gefluit van
granaten en daaropvolgende ontploffingen
Naar schatting hebben ongeveer de helft
der bewoners de stad verlaten. Tijdens de
korte maar hevige schermutselingen langs
heen de Dender zijn aan beide zijden ver
liezen te betreuren, zoals het later in een
laconiek bericht wordt medegedeeld.
Het optreden van de Ardeense Jagers
geeft aanleiding tot een eervolle vermei
ding op de Belgische Legerdagorders en in
het algemeen verslag van de Dender.
Zondags, nadat de taak van de Belgi
sche verdedigers virtueel is afgelopen en
ze zich terugtrekken, wordt de stad na een
contactneming tussen de verschillende in
stanties, door de Duitsers bezet
De Aalstenaars zijn kalm en gelaten in
deze vrij onverwachte en bittere lotswen-
ding.
's Maandags maken Duitse officieren hun
eerste kiekjes van de stad. Een hunner wil
alvast meer weten over Aalst, waarvan
hen bekend is dat het eenmaal de hoofdstad
was van het keizerlijk Vlaanderen. Het
ontbreekt hen niet aan jeugdige gidsen
waarvan de jongste hoogstens acht jaar
oud is, en met veel Aalsterse flair, de taal
van Goethe imiteert.
PRIMO VIVERE.
Het leven gaat verder. De kapitulatie
komt en meteen een betrekkelijke rust.
jonge paartjes treden op het stadhuis in
het huwelijk. De kapitale kwestie is, bene
vens de angstige onzekerheid omtrent het
lot der afwezigen, natuurlijk de voedsel
voorziening.
Bij afwezigheid van de burgemeester Ni-
chels wordt Eugeen Deprez dienstdoende
burgemeester. De dd. burgemeester richt
zich tot zijn medeburgers in nogal verhe
ven bewoordingen en wijst er op dat de tij
den uiterst moeilijk zijn en lastig.
De menselijke persoonlijkheid, zegt hij
loopt gevaar. U, en wij allen, moeten met
j de meeste zorg er voor waken onze instink-
i tieve fierheid niet te verliezen. Burgers
houdt uw waardigheid hoog
De Oberfeldkommandatuur 570 vraagt
sleutelmakers, werktuigkundigen, bliksla
gers, draaiers, boorders enz. voor oprui-
j mingswerken en in goede staat brengen der
l verwoeste gewesten. Voorwaarden kost
en onderkomen 6 fr. aan geschoolde ar
beiders 5,50 fr. aan min geschoolde ar
beiders en 4,50 fr. aan ongeschoolde arbei
ders. Overuren worden betaald
HITLERS DOORTOCHT
Wat denkt de gemidelde Aalsterse man
van de straat in mei-juni 1940 Natuurlijk
1 dat het definitief afgelopen is. vooral nu
i Frankrijk kapituleert.
Als aanvang juni de herderlijke brief
van Kardinaal van Roey over de voorbije
tragische oorlogsgebeurtenissen in de ker
ken wordt voorgelezen, is een bejaard
Aalstenaar zijn ontroering niet langer
meester en half overeind roept hij met
stokkende stem in de kerk Leve de Ko
ning...
Enkele dagen na de Belgische kapitulatie
wordt de Duitse kommandatuur te Aalst
gealarmeerd. De terugkerende vluchtelin
gen en alle andere burgers dienen onmid
dellijk verwijderd en de steenwegen naar
Brussel en Gent, dienen met verdubbelde
ijver bewaakt te worden Hitler met een
indrukwekkend gevolg, brengt een blitzbe-
zoek aan de bezette gebieden de korporaal
van 14-18 wou per sé de Kemmelberg te
rugzien.
Zo kreeg Aalst, na weleer het bezoek van
Karei V, Filips II, Jozef II, Napoleon o.a
de twijfelachtige eer te beurt van Hitiers
doortocht. C.
BLIJF JONG Lees daarom, en vanaf heden, in De Gazet van Aalst, de avonturen van
DE FAMILIE SNOEK
naar de sprankelende en jolige fantasie van Willy VANDERSTEEN
Te Aalst vierden de echtelieden Louis Van de MaeJe-Daelman hun gouden brui
loft. Zij rijn hier omringd door de schepenen De Haeck en Ringoir.
DODELIJK
VERKEERSONGEVAL
EEN STUDENT AAN HET KLEIN KOL
LEGE EN TWEE AAN HET KONINKL.
ATHENEUM KWAMEN OM IIET LEVEN.
Op het grondgebied Borsbeke (O. V.)
kwam het Vrijdagmorgen tot een zwaar
ongeval.
Een nieuwe auto gevoerd door De Jae-
gher Willy, uit Herzele, en welke zich naar
school begaf, reed er tegen een betonpaal.
Als medereizigers hadden eveneens plaats
genomen De Smet Julien, 18 j., en zijn broe
der André, 19 j., uit Herzele, alsook Van
Weyenberg Karei, 21 jaar uit Woubrechte-
gem. De slag was zo geweldig dat de auto
omzeggens middendoor brak.De drie laatst
genoemden kwamen om het leven. De Jae-
gher en Van Weyenberg, zijn studenten
aan het St. Maartensinstituut, te Aalst en
de gebroeders De Smet aan het Koninklijk
Atheneum.
Jan van Nepomuk, vicaris-generaal van
het aartsbisdom Praag werd In 1393 van
j een der bruggen in de Moldau geworpen op
bevel van Wenzel, keizer van Duitsland en
koning van Bohemen.
I Waarom Officieel omdat Joannes een
abt in zijn waardigheid had bevestigd zon
der de goedkeuring van de koning af te
wachten; dit zou echter maar een voor
wendsel zijn, in werkelijkheid zou het hier
gaan om het feit dat de priester biecht
vader van de koningin geweigerd had
het biechtgeheim te schenden ondanks het
aandringen van haar jaloerse echtgenoot.
Dat Wenzel diep gehad werd door de Bo
hemen bewezen ze door hun besliste weige
ring Wenzels broer te aanvaarden als zijn
opvolger dit heeft er stellig toe bijgedra
gen om der Nepomuk» te verheffen tot
een martelaar en tot patroonheilige van
Bohemen.
De legende verhaalt dat #op den dag van
zijn geboorte een allerschoonste licht ver
schenen is en dat er ook, bij zijn dood, op
de rivier Moldau, omtrent zijn lichaam ge
zien zijn aangename lichten met vlammen
en sterren.»
Daarom zullen er later altijd sterren ge
plaatst zijn in de nimbus van deze heilige.
Het was echter eerst in de 18e eeuw dat
de verering zich in West-Europa verspreid
de nadat men, bij het openen van het graf
(1719), de tong in ongeschonden staat had
aangetroffen.
Reeds 4 jaar vóór de canonisering (1729)
werd een beeld van Joannes Nepomucenus
opgericht op een van de (nu verdwenen)
Zennebruggen te Brussel.
Te Brugge siert het sedert 1767
Eeckhautbrug, te Kortrijk staat het op dc
brug die de Broeltorens verbindt en te Ant
werpen op de brugleuning van de Mir.der-
broedersrui, te Tienen stond het op de
schaepenbrugge» tot 1831.
Te Aalst werd het beeld geplaatst op de
brug van de Sterrevesten in 1777; want a'
waren de stadspoorten toen reeds 110 jaar
gesloopt, de wallen bleven bestaan tot in
'de 19e eeuw. Tijdens de Franse bezetting
j wierpen de sansculotten het beeld in het
I water, precies 401 jaar na de terechtstel
ling te Praag. Het zou 15 jaar duren alvo-
I rens de heilige terug op zijn voetstuk zou
geplaatst worden, in 1871 gaf hij zijn naam
aan de St. Janstraat.
MAAR HOE LANG ZAL HIJ ER
NOG STAAN
Twintigste eeuw het toerisme wordt een
bron van inkomsten Grote borden, kleuri-
TOE KOMSTPERSPEKTI EVEN
Als we sommige indices moeten geloven,
dan zou de Amerikaanse nijverheid thans
een zekere stilstand kennen in haar voor
uitgang. Zoals men weet kende de Ameri
kaanse nijverheid en ekonomie over het
algemeen een sterke recessie, tot voor twee
jaar. In 1958 begon de herneming, maar al
le gevolgen van de recessie werden niet
maar zonder meer weggevaagd. Zo de pro-
duktie en het verbruik aanhoudend stegen,
daar bleef de werkloosheid een tamelijk
hoog peil behouden zodat nog steeds van
een zeker onevenwicht in de Amerikaanse
ekonomie kan worden gewaagd.
De vorige recessie had haar weerslag op
de Europese ekonomie. Toch met een zeke-
re vertraging en in lange niet zo sterk aan-
gevoeld als tijdens de grote krisisjaren
van 1930. Dit omdat ondertussen de Euro
pese ekonomie zich stilaan had losgemaakt
uit haar afhankelijkheid van de Ameri-1
se, zowel op ekonomisch als op kommer-
cieel en financieel gebied.
De cyclische evolutie lijkt thans meer en
meer te gaan over periodes van twee jaar.
En van een zware krisis is vooralsnog geen
sprake, mede omdat de huidige stagnatie
wel gedeeltelijk te wijten zal zijn aan de
financiële maatregelen welke in Amerika
werden genomen, ondermeer met het oog
op de inkrimping van het krediet. Deze
maatregelen kunnen zonder meer woorden
worden versoepeld of zelfs ongedaan ge
maakt, waf dan weer een nieuwe stuwing
in de ekonomie zou teweegbrengen.
Wij hebben al gezegd dat de Europese
ekonomie zich stilaan heeft los gemaakt
van de Amerikaanse, wat nog niet wil zeg
gen dat er een volledige scheiding is waar
te nemen. Dus kunnen we er ons aan ver
wachten dat de weerslag van de huidige
Amerikaanse stagnatie zich tenminste ge-
ge affiches, lovende folders, zetten de
vreemaeungen aan tot een oezoek aan on
ze staa. Komenue van Brussel is net eerste
«monument» aat ae toerist kan «bewon
deren» net beeld van joannes ivepomuce-
nus, ueairenen met tientallen lagen verf die
net ondersenrm omeesoaar matten; twee
aigeuanxe lantaarnpalen in een hek dat
veiza&i, zijn ae omnngenae sieriementen
rteeus in laoo vestigae ue Vereniging voor
Aaisters xvuuuurscnoon hierop de aan-
uaent. isr tcwam echter met veel van te
reent. net auto-ongeval van 1 mei ji. zal
nu toen wel verpuenten tot een ernstig in
slijpen
volgens P. van ivuilel zou het beeld in
iMiiusitcii geoeneia zijn Kon net met ont-
verld en ner-steid worden, 'i Kan er
geen groen aangebracht worden... iviaar
neen, wij weten dat onze Schepen van
Openoare werken over genoeg verbeelding
en schoonheidsgevoel beschikt om deze
zaan op te Knappen; onze Schepen van
toerisme zal zeker mets beters vragen dan
meraan te mogen meewerken en onze Fi-
nanciemeester zal zich wei willen ontfer
men over de enige heilige die in onze stra
ten «gestand beeld» is
Of is men zinnens het beeld oogluikend
te laten vervallen om daarna te zeggen
't Is spijtig, maar t is te laat» (Zie Be
gijnhof).
Het is nu wel de spreekwoordelijke «vijf
voor twaalf» ge-worden indien wij deze
schone getuigenis van volksgelooi willen
Dewaren.
En denk vooral niet dat «onze» Joannes
gans uit de mode is er zijn nog heel wat
mensen die hem komen aanroepen in de
stille vroegte en daarna een litanie gaan
vragen aan de opvolgers van Chariotte-
ken het vrouwtje dat zoveel jaren zand-
krulien maakte, en bloemekes zette voor
haar geliefde heilige. Natuurlijk is 't tegen
«het water» waterzucht dat men komt
«dienen».
Historisch zal het beeld steeds de plaats
blijven aanwijzen waar eens de Sterreves
ten lagen en waar de Pontstraatpoort toe
gang gaf tot het hertogdom Brabant.
Kunsthistorisch is het een niet te ver
smaden laat-barok specimen van kleinar-
chitektuur met zijn half cirkelvormig voet
stuk, zijn vlammende toortsen en zijn tra
ditionele bladslingers.
Misschien heeft het monumentje zelfs
zijn nut om, volgens de litanie te dienen
«als voorbeeld om de tong voorzichtiglijk
te bewaren. F. C.
deeltelijk zal doen gevoelen op de Europe
se ekonomie.
gen niet permanent kan worden aangehou
den. Dit is reeds merkbaar in Frankrijk,
waar de progressie van de indeks van de
nijverheidsproduktie minder snel blijkt te
zijn dan de vorige jaren.
Maar toch blijven in Europa nog vele in
vesteringen te doen, mede omdat Europa
een achterstand had op dit gebied en ook
met het oog op de aanstaande in werking-
treding van de Gemeenschappelijke Markt
die zeker en vast nieuwe stuwing zal geven
aan onze ekonomie.
Trouwens ook op gebied van openbare
werken blijft nog enorm veel te doen. Ook
daar heeft Europa een gewisse achterstand
in te lopen.
Het is nu de taak van de regeringen om
de programma's van openbare werken zo
te spreiden dat deze vooral een summum
bereiken tijdens de periodes van laagkon-
junktuur Want zelfs al vreest men geen
erge recessie toch is het altijd beter zich op
het ergste voor te bereiden om daarna de
zaken weer optimistischer te kunnen in
zien. L. B.
oOo
SENSATIONELE
GEBEURTENIS
De ^laggezwaaiers van het college van
Torhout, beter bekend onder de benaming
de «GROEP THOR» komt naar Aalst.
De GROEP THOR is het beste wat we in
Vlaanderen bezitten op kunstgebied.
De GROEP THOR is wereldvermaard.
Hij trad op met succes te Londen, onlangs
in Turkije en vertrekt binnen enkele weken
naar de Verenigde Staten van Amerika.
Reeds zijn honderden plaatsen besproken.
Koop onmiddellijk uwe kaarten voor de
vertoning van zondag 22 mei, te 5,30 uur.
in de nieuwe feestzaal van de stad.
