en omstreken AALST 1960-1961 1,50 F Hippoliet <m Peene en rie herleving van het j\<ilion aal oneei DE KRACHTPROEF CWe teute Wei^ie4^ V-C-C-1 ecA v&o-n ifr-ö-ed-i' epK I )e socialistische stakingspogingen in het Aalsterse Gazet van Aalst IN DIT NUMMER Aalst 1960-61 De Horoskoop voor 1961 De krachtproef. Hippoliet van Peene en der her Ie ving van het nat. toneel. De socialistische stakingspogingen in het Aalsterse HET NUMMER. 16 Jaargang Nr. 104 Vrijdag 30 december 1960 St. Jorisstraat, 25, Aalst. 1811 1 JANUARI 1961 door Aloys de Maeyer. Op 1 januari 1961 is het honderd vijftig jaar geleden dat Hippoliet Jan van Peene te Kaprijk in Oostvlaanderen werd gebo ren. Zijn vader was geneesheer en deed aan literatuur. Een oom onderwijzer was to- neelbedrijvig in het naburige Bouchout. Student te Gent was Hippoliet lid van «les bons amis» die hoofdzakelijk vertaalde stukken speelden in het hotel «Den Duits» Spoedig trad Hippoliet als vertaler op. In de grond was Van Peene fransgericht. Het heeft hem slechts aan de nodige medewer kers ontbioken of hij had een frans-spre- kend en spelend gezelschap opgericht. Hij kende trouwens alleen de Franse drama tiek. In de Vlaamse strijd was hij niet vooraanstaand. Misschien is het eenvoudig zijn nuchtere realiteitszin en zijn volkse gerichtheid die hem wellicht buiten ei gen weten tot de grote pionier van het Vlaams toneel heeft gemaakt. De strijd zonder veel vijandigheid trouwens, het was meer wederzijdse naijver met de richting Willems in de Fonteine, heeft er ook het zijne toegedaan. Na zijn promotie in 1837, helpt hij aan de" oprichting van Broedermin en Tael- ijver» in 1840 en wordt er gauw de spil van. Zijn omgang met Prudens van Duyse heet de. aanleiding te zijn geweest tot het schrij ven van Keizer Karei en de Berchemse boer» in 1836, dat een sukses werd. Het zelfde vriendenverkeer leidde tot het dich ten van De Vlaamse Leeuw» in 1845. Bo vendien had hij een doorslaggevende rol bij de oprichting van de Minardschouw- burg te Gent, die met zijn «Brigitta, of de twee vondelingen» geopend werd op 27 ju ni 1847 Het een en het ander zou Van Peene tot een symbool maken in de latere geschiede nis. Voor het strijdend en evenzeer voor het toneel liefhebbend Vlaanderen, voor een .eigen nationaal toneel Hippoliet van Peene overleed op 19 fe bruari 1862, bij een geneeskundig behande len van een kind. Tijdens zijn drukke leven schreef hij een zeventigtal toneelstukken. Stof zocht hij op alle terreinen blijspel, burgerlijk en his torisch drama, tot parodie toe. Zelfs schreef hij een reeks Franse teksten, zang spelen vooral, die op hun beurt het frans- talig toneer in België een flinke stoot gaven. Frans geschoold, had hij die techniek volledig onder de knie voor vinding, bouw en dialoog. In een eer literair gedrukte tijd wordt hij de stuwkracht voor nieuw leven en verzekert hij een vast bestaan aan het eigen volkse toneel. Vooral de lagere stan den schetst hij naar het leven en dan is hij door en door Vlaams. Voor hem is toneel leven. Hij is een meester om de meest in gewikkelde geval.en doelvast naar hun eindpunt te voeren. Het geheel heeft dik- wils meer van een vrije, doch handige be werking van navolging en aanpassing, dan wel van zuivere schepping. Toch schittert hij door vindingrijkheid in het detail of in de verwerking. Hij zoekt effekt. in zijn historisch drama slaat het melodramatisch wel eens naar het bombastische, zelfs dra kerige over waarbij logika en psychologi sche verantwoording nog a! eens zoek ra ken. Echter moet worden toegegeven dat hij voor zijn tijd en in zijn beste werk een eigen Vlaams toneel met frisheid, af en toe met een vrij aardige oorspronke lijkheid en vooral taai en volle Jeven heeft bereikt. Temperament en vorming, zelfs voorkeur en vakstudie hadden hem frans gericht. Al.es is frans behalve de woorden en de inhoud van het gebeuren, het eigenlijke verhaal. Hij is. de Conscience van het to neel baanbreker, jawel, doch frans voer de voedingsbodem. Het doel van zijn tijd wat voor Willems hoofdzaak was, i.e. een eigen nationaal toneel op te bouwen werd door Van Peene minder bewust nage streefd. Volks was hij zoveel te meer. Hij was van zijn land en van zijn tijd. C. Pou- p',ve stelt hem naast Ostrovsky. Vanzelfsprekend is Van Peene verouderd voor taal en kunstinzicht. En toch Hier rijst de beknellende vraag Heeft het he dendaagse toneel nog begrip van Van Pee- ne's betekenis en van het hele tijdsstreven van zijn geslacht De om 'andigheden van toen waren !an? niet gunstiger dan nu. Als in 1845 Siska van Rosemaal» vertoond werd op de Wa randeschouwburg te Brussel, was dat het eerste Vlaamse stuk dat sedert 1830 in de hoofstad op de planken kwam De strijd ging toen evenzeer tegen het uitheemse het Franse en het Kotzebuctoneel. Van Peene. net als Vitzthumle voor de opera in het Brussel van de XVIIIe eeuw. moest het eigene zoeken over vertalingen heen en slechts moeizaam kon naar een eigen re pertorium worden gestreefd. De WIL was er niettemin en het GELOOF en gaande weg won het aan sterkte en scheppings kracht. Het streven van het geslacht van 40-60, waarvan en waarbij Van Peene de pionier was geweest, heeft de periode van i het volkse toneel, dat einde XlXe eeuw zeer bedrijvig en vruchtbaar was met De Tière. Sche.tjens e.a. en het stilaan meer literaire van begin XXe eeuw. mogelijk ge maakt en zelfs de heerlijke herleving na 1914. Ingaande op de wens van de uitgever zal ik bij deze jaarwende trachten een overzicht te geven van wat in 1960 door het stadsbestuur werd verwezenlijkt en van wat dit zelfde in 1961 hoopt te kunnen uit voeren. Onze bevolking heeft recht op een volle- lire voorlichting terzake, vermits hare fis- ca e in-spanning het ons mogelijk maakt ons programma ten uitvoer te leggen. Het dient inderdaad opgemerkt dat het zowel op nationaal als op gemeentelijk plan onmogelijk is te beantwoorden aan de steeds grotere eisen der bevolking op ge bied van opvoeding, onderwijs, openbaar confort, kuituur, sport en ontspanning, zon der wij allen hiertoe, volgens onze behoef ten en vermogens, bijdragen. Voor 1940 volstonden enkele gaslantaarns om de stad te verlichten en dit dan nog enkel in de belangrijkste straten, stelde men zich te vreden met hobbelige kasseien, vroeg nie mand sportvelden enz. Nu is dit alles noodzakelijk wil een stad niet ten dode worden opgeschreven door de vlucht harer bevolking. Ons bestuur vroeg U finantiele inspan ningen, we hebben de plicht uwe gelden goed. te besteden. De politiek van economische expansie begonnen in 1959 we.d voortgezet Zie vervolg blz. 3. Drie NIEUWE BEDRIJVEN vestigden j zich in onze stad en geyen werkgelegenheid j aan tientalen stadsgenoten. Dank zij hel Comité voor economische expansie zal zich J leen groot Amerikaans bedrijf te Erembode Igem vestigen, wat ook voor onze bevolking I an groot belang zal zijp. Tijdens het voorbije jaar werd de BLOE MEN VEIL ING voor wat de ruwbouw be i treft afgewerkt, zodat in de eerste helft van I 1961 dit voor onze streek zo be angrijk be drijf zal kunnen starten. Op architecturaal gebied is het gebouw werkelijk een voorbeeld van moderne func tionele stijl en trekt het nu reeds de aan dacht van vele bezoekers. Deze veiling kan voor onze stad een zeci belangrijke factor worden van economi sche herleving. Dagelijks worden er een 300 vrachtwa geus verwacht, alleen van kopers en ver kopers. Weet U dat ce veiling van Aals meer jaarlijks 100.000 bezoekers lokt. Toe ristisch kan dit voor Aalst van uitzonder li ik belang zijr.^ ffc-E Het was dan ook de moeite waard deze finantiele inspanning (20 miljoen) te wa gen voor een zo belangrijke inzet, te meer daar de S.V Flora de veiling in huur zal nemen, zodat de intresten op gezegde som door haar betaald zullen worden, terwijl ze uiteindelijk zinnens is de ganse eigen dom van de stad te kopen. Dichtbij de Bloemenveiling zal normaa in 1961 het SLACHTHUIS worden gebouwd Sinds 1935 spreekt men er reeds over, in 1938 werd de prijskamp uitgeschreven en in 1958 was nog geen definitieve opdracht aan de architect gegeven. Dit slachthui: zal ongeveer 30 miljoen kosten, maar word: j met 60% gesubsidieerd. We hopen eveneens in het komend jaai met de aanleg van het SPORTCENTRUM naast het stadspark een aanvang te maken j Eerlang zal het ontwerp aan de goedkeu ring van de raad worden onderworpen. D< nodige gronden zijn reeds aangekocht. In het stadspark werd een hertenpark ingericht. Het is een algemeen gekend feit dat in onze stad de bouwgronden buitenmatig duur zijn. Om hieraan te verhelpen is het J stadsbestuur zinnens GOEDKOPE BOUW stand hebben we de prachtig geslaagde GRONDEN ter beschikking van de bouw- j HANDELSFOOR in de feesthalle gehad maatschappijen en van particulieren te De Schepen van Middenstand mocht te stellen. De groei van onze stad wordt in recht fier zijn op dit succes. Voor 1961 derdaad door het gebrek aan gronden verhinderd en handel en nering 1 Het komt thans tot een werkelijke kracht proef tussen de regering en de socialisti sche oppositie. Net zoals in 1950, toen de socialisten, verslagen tijdens een demokra- tisch referendum, waarbij de meerderheid der bevolking haar wil deed kennen, hun toevlucht namen tot revolutionaire stakin gen, zo gaan ook thans de socialisten te werk. Welke ook de inhoud, welke ook de weer slag zouden zijn van de zogenaamde één heidswet, hoe ongelukkig deze ook is voor gesteld geworden, het laatste woord moet aan het parlement blijven. Zo dit niet ge beurt, dan heeft een parlementair regime geen zin meer. Indien, in belangrijke be slissingen, het parlement zich moet neer legge bij wat de straat opdringt of bij wat sommige minderheidsgroepen door geweld willen bekomen, dan kan men even goed dit parlement voorgoed huistoe sturen, dan zitten we volop in de diktatuur, en dan nog de diktatuur van de straat, deze van enkele benden oproermakers. De regering heeft gelijk het hoofd te bie den aan de storm. Dit sluit niet uit dat op sommige punten een herziening van de éénheidswet mogelijk is. Maar in geen ge val mag de regering toegeven aan straatge weld, want dit zou het einde betekenen van e>ns vrij regime. Indien morgen, uit reak- tie tegen de eksetsscn der linksen, van uit erst rechts een andere beweging opdaagt, dan hoeve men zich hierover niet te ver wonderen. De aanzet hiertoe zal gekomen zijn van diegenen die menen recht te halen door oproer en staking om politieke rede nen en ook vanwege diegenen die" niet in staat zouden zijn handhaven. gebleken, de orde te Een staking van arbeiders is toelaatbaar wanneer hel om professionele belangen gaat. In dat geval is zij gewettigd en kan zelfs een plicht worden. Maar waar het gaat om louter politieke redenen waar het er om gaat een partij uit de regering te stoten en er een andere in de plaats te brengen, daar is deze staking onwettelijk en niet gerechtvaardigd. De socialisten spelen gevaarlijk spel. Het is mogelijk dat zij de boel zou op stelten zetten dat ze de overwinning behalen. Maar het is even goed mogelijk dat de orde te gen hen wordt gehandhaafd en dat zij een smadelijke nederlaag lijden, waarvan ze zich maar moeilijk zullen herstellen. Trouwens zelfs als zij het tijdelijk moes ten halen, dan nog zou dit slechts een Pyr- rhus overwinning zijn. Overal in het Wes ten hangt het Mane, Tekel Fares aan de wand, waarin waarschuwend wordt gezegd dat als de linkse socialisten blijven gebruik en misbruik maken van de straat, zij ten slotte en binnen afzienbare tijd door de straat zullen worden opgeslorpt. Ofwel door een uiterst-rechtse autoritaire bewe ging in het leven te roepen, die, de geschie denis bewijst het evengoed op straat durft komen als de socialisten, ofwel door de kommunisten die van de agitatie flink ge bruik maken. Zo is de Duitse sociale de- mokratie gevallen, zo is de Italiaanse socia listische partij gevallen, zo is het Fronte Populair in Spanje gevallen, zo is de Gaul le aan het bewind gekomen, zo is Kerens- ky verslagen door Lenin. L. B. lijden er onder. In het kader van deze SOCIALE WO NINGPOLITIEK werd een algemene tel ling van de woonmogelijkheid in onze stad nagegaan, hand in hande gaande met de KROTBESTRIJDING waarmede voor het eerst begonnen werd. Reeds verschillende krotwoningen werden onteigend, systhema tisch wordt dit plan verder uitgevoerd In 1959 werden de barakken van Mijlbeek allen gesloopt. In het centrum der stad werden meer dan 2 km weg geasfalteerd. In het voor jaar zal de definitieve edklaag worden aan gebracht. Dc Iris-, Expo- en Raffelgemstraat, de Verbrandhofstraat, een deel van Affligem- dreef, het Patershof, de weg naar Lede, de weg op Maal, de Hoezekouterbaan, enz. zul len worden uitgerust. Ook voor de verlich ting zal worden gezorgd, (cf. Begijnhof Raffelgemstraat). Eindelijk zal Mijlbeek en het H. Hart d« realisatie van de RINGLAAN beleven. He' aandeel van de stad zal ongeveer 1.800.00C fr. bedragen. Wie aanhoudt, wint. Het BIBLIOTHEEKWEZEN zal gans her vormd worden. In de Molenstraat zal de centrale bibliotheek tot stand komen, ter wijl verschillende wijkbibliotheken uitle ningen zullen vergemakkelijken. Twee nieuwe kleuterscholen kwamen tol stand, terwijl de cursus voor ballet een buitengewoon succes kent, wat bewijst da' hij aan een werkelijke behoefte voldoet Ook onze beide Akademies kennen een nieuwe bloei. De stadsbussen zorgen voor het vervoer der verafwonende kleuters van het paro koopbare voorzien we het nog beter en grootser. De CARNAVALFEESTEN, bijgewoond door Z.K.H. Prins Alexander, getuigden van een totaal nieuwe geest en de Ajuin worp was een getuigenis van hernieuwde folklore. Nooit zagen we zoveel vo k op d« been. Er wordt reeds koortsig gewerkt aan de vo:gende Carnaval. De week voor KUNST EN KULTUUR en het INTERNATIONAAL BEIAARDFESTI VAL waren initiatieven van de bovenste plank. De werken aan het OUD-HOSPITAAI vorderen goed en het idee werd opgevat bij de opening ervan een tentoonstelling t< houden van kunstwerken in Aalsters open baar bezit, met als kern de oude bemeube ling van het «Gasthuis». Als alles goed gaat zal ook de Oude- Dender dit jaar worden gedempt. Ons bestuur hoopt ook nog volgend jaai in het bezit te komen van gronden in dc Pontstraat, nodig voor het oprichten van de SCHOUWBURG. Ik heb getracht een beeld te geven var wat uitgevoerd werd en van wat nog op he' getouw staat. Eén zaak staat vast dat er te Aalst wordt gewerkt, dat we de gelden van de be astingsbetalers nuttig gebruiken dat Aalst een stad is die zich heeft herpakt en die vooruitgaat. We willen zo voortgaan, we wensen aan ons Schepencollege de moed en de werk kracht om voort te doen en vragen aan al le Aalstenaars hiervoor de nodige stoffe lijke en morele medewerking. We danken het stadspersoneel en allen die rechtstreeks of onrechtstreeks medewerk van dit mooie ten aan de verwezenlijking l resultaat. We zijn er van overtuigd de tolk te zij ft duaal en van het stedelijk onderwijs, ter van College en Gemeenteraad wanneer we wijl alle jeugdbewegingen beroep konden I u en onze dierbare Stad voor 1961 het bes doen op deze bussen voor het vervoer naar te toewensen, de kampen, wat door ouders en jeugdbewe j gingen zeer gewaardeerd werd. Op gebied van Nijverheid en Midden G. CLAUS, Schepen van Openbare Werken en Feestelijkheden TERUGKEER VAN KONING BOUDEWIJN In de Wetstraat te Brussel is men ervan overtuigd dat de koning en de koningin hun verblijf in Spanje zullen onderbreken en nog deze week zullen aankomen te Brussel. VLAAMSE GEWESTEN ONDERWERPEN ZICH NIET AAN WAALSE HEETHOOFDEN DAT de staking in het Vlaamse land niet het verhoopte sukses kent, werd gis teren impliciet toegegeven door dc overwe gend linkse vereniging La Wallonië Libre in een communiqueé waarin de eenheids- wet wordt aangeklaagd als een aanslag op de Waalse economie maar waarin tevens gezegd wordt dat ondanks alle inspannin gen de staking in de Vlaamse provincies slechts gedeeltelijk geslaagd is. Ter intentie van de Aalsterse socialis ten die via het proza van de Vooruit wei nig objectief worden voorgelicht, kan hier ter karakterizering van de toestand in Vlaanderen worden aangestipt dat in tegen stelling met het A.B.V.V. voorlichting de toestand te Brugge Woensdag jl. vrijwel normaal was. De A. B. V. V. leiders aldaar bleken in derdaad niet vlug geneigd het spel van Re nard te spelen, met het gevolg dat de Brus selse bonzen met sancties dreigden. Eveneens in de Vooruit werd de alge mene staking in de grafische bedrijven voor donderdag aangekondigd. Maar hel blad was er als de kippen bij om ft op te wijzen dat ingevolge een overeenkomst deze maatregel niet zou gelden voor de dagbladen. Voor wat meer in het bizonder datgene betreft wat onze lezers zal interesseren mo ge er op gewezen worden dat een socialis tische orgaan in zijn uitgave van gisteren triomfantelijk gewag maakte van een al gemene staking te Aalst Potsierlijk was nog het A.B.V.V. bericht uitgaande van Brussel, waarbij gistervoor middag gemeld werd dat ook de Electrische Centrale te Aalst door de staking werd lamgelegd. EERBIED VOOR DE ARBEIDSVRIJHEID Behoudens de enkele opstootjes waarbij door toe doen van de rijkswacht en de ste delijke politie vlug de orde werd hersteld blijft de atmosfeer in het Aalsterse eerder rustig. De beste dienst die de socialistiscne voormannen in het Aalsterse zichzelf kun nen bewijzen is inderdaad hun volgelingen tot kalmte aan te manen. Iemand die di' vooral beseffen moet is ongetwijfeld de h Van Hoorick. De Aalsterse bevolking in het algemeen is er niet op gesteld de atmosfeer van deze eindejaarsdagen vertroebeld te zien door straatrumoer allerhande. Nu reeds beginnen onze middenstanders hinder te ondervinden van deze kunstmatig in het leven geroepen toestand. Zie vervolg blz. 4.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Gazet van Aalst | 1960 | | pagina 1