en omstreken
Baron Leo de Bethune (1864-1007)
Lezerstribune
Zijn wij de rijke vrekof toch
Broederlijk delen met een zeker schuldbewustzijn
"II
NEC SPE, NEC METU
.2)
Aalsterse figuren
AFVUREN van de JGOe LiEFOERAKET
ONZE INSTELLINGEN
Gazet van Aalst
LEES VERDER IN
DIT NUMMER
Aalst en het Passiespel
(door A. De Maeyer)
Televisiekijkers voor U--- V
Kultureel kalender
Weekkalender
II
19e JAARGANG Nr. 28
ZATERDAG 6 april 1963
SCH80LSTRAAT, 26 AALST
2 F HET NUMMER
In het tijdschrift Jong en Oud nr. 32,
de \4rgaan van de Oudleerlingenbond van het
Jozefskollege publiceerde Prof. Dr
P A Roeykens een belangrijke bijdrage
een merkwaardige Aalsterse figuur:
olgw/ijlen Baron Leo de Bethune (1864- 1907),
dmecüe ook bij onze lezers een ruime belang-
jelan telling zal genieten.
Met de welwillende goedkeuring van de
aetaluteur en redaktie van Jong en Oud pu
Haag liceren wij deze levensschets thans ook
belan j, ons blad.
id ge
Dr de
ie rot
irs hi
zet«
id mei
regeligt.
tervo jj
er ki
e. wi
;taan
rEN
zeer
er zij
staa
d So
thai
ifaer
Liefdadige bezorgdheid voor de minder-
edeelden en toewijding in dienst van het
lgemeen welzijn waren van oudsher, sa-
len met een diepe godsdienstzin, een hoog-
3renf= taande cultuur en openheid voor de
rd zal ]aamse volksbelangen, de traditionele
igen schappen van de familie de Bethune,
anis- ie. afkomstig uit de streek van Artois,
op het einde van de XVIIIe eeuw in
metlortrijk had gevestigd. Baron Felix de
beg ethune was destijds lid van het nationaal
1 zijn ongres en werd daarna burgemeester van
opva geboortestad en senator. In 1856 werd
d Van zoon Paul, na zijn huwelijk met juf-
Drovii ouw Adelaide Eliaetrs uit Aalst, burger
ginet au deze stad. Hij werd eerst lid van de
tovinciale raad van Oost-Vlaander en en
olgde in 1870 zij» vader op als senator
an het arrondissement Kortrijk. Zijn zoon
geboren op het kasteel van Over-
amme de 7e juli 1864, was voorbestemd
ijzen m Aalsterse tak van de familie de
es e 1 ethune hoge luister bij té zetten.
Na zeer geslaagde studies aan het jezu-
aicollege van zijn geboortestad, behaalde
"de Bethune in 1884 en 1886 aan de
niversiteit van Leuven met grote onder-
theiding de doctorstitels in Wijsbegeerte
L# i Letteren en in de Rechten. Onder de
udenten deed hij er zich reeds kennen
de weg opende naar een schitterende car
rière. Doch na enkele maanden verzaakte
hij eraan op aandringen van Mgr. Bracq,
bisschop van Gent, en van diens hulpbis
schop Mgr. Lambrecht, alsmede op aan
wijzing va» minister A. Beernaert. Voor
taan zou hij zich volledig wijden aan de
christelijke en sociale actie onder de ar
beiders van. Aalst en omgeving.
Hij had zich laten inschrijven aan de
balie van Dendermonde en zich als advo-
kaat in zijn geboortestad gevestigd. Hij
stichtte er in 1887 de Werkliedenkring en
na deze instelling van een ruim lokaal
voorzien te hebben, bracht hij ze tot een
hoge bloei en een wijd vertakte aktivitèit.
Zijn doel was sociaal dienstbetoon ten
bate van de arbeiders, behartiging van hun
materiële belangen en van hun culturele
verheffing, verschaffing van gezonde ont
spanning. De kring sloot zich aan bij de
dernokratische christelijke Volksbond en
volgde dus niet de door K. Woeste opge
drongen strakke conservatieve politieke
alhoewel Aalst het kiesarrondissement van
de katholieke leider uit Brussel was.
Als advokaat was Leo de Bethung de
raadsman e»n verdediger van de werkende
en noodlijdende klasse. Die mensen had
den in zijn praktijk de voorrang en meest
al pleitte hij pro Deo. Nooit werd tevergeefs
door hen beroep op hem gedaan. Naast zijn
onverdroten hulpvaardigheid vonden zij bij
hom steeds grote minzaamheid, eenvoud en
hartelijk begrip. Aldus werd de jonge advo
kaat een alom graaggeziene en hooggewaar
deerde persoonlijkheid in het Aalsterse.
Later, toen hij schepen van de stad en
volksvertegenwoordiger geworden was,
bleef hij zich aan zijn Werklietfenkring en
aan zijn praktijk wijden ten bate van zijn
minderbedeelde stadsgenoten en straalde
zijn dienstvaardigheid nog breder uit. Als
zeer bedrijvig sekretaris van het comité
voor arbeider»woningen bracht hij het tot
zeer opgemerkte uitslagen.
Wij kunnen dit overzicht van zijn sociale
werkzaamheden niet beter besluiten dan
door er op te wijzen dat tot heden toe zijn
nagedachtenis onder het volk van het Aal
sterse levendig en piëteitsvol bewaard bleef
al stierf hij in 1907 en al werd de streek
gedurende zijn politieke loopbaan in beroe
ring gebracht door de verwikkelingen met
de christelijke volkspartij van de gebroe
ders Daens.
('t Vervolgt)
een u «r zijn vrijmoedige Vlaamsgezindheid en
vond jn djep aanvoelen van de sociale zending
e rea meerbedeelden tegenover de werkende
?kst -
te vervullen hebben.
;rebra Zjjn talenten en persoonlijk? drang dre-
p riss n ^em naar diplomatieke loopbaan.
V(M)I ij slaagde in 1887 met grote onderschei-
)W va ng voor zijn examen, dat hem meteen
duu
Geen écht Aalstenaar ontbreekt op
ZATERDAG 20 APRIL TE 8 U.
in de zaal RINK bij het
opgeluisterd door Ml EL COOLS leuke liedjes
JOS GHYSEN kolder
en de kleinliunstgroep van de E.P. SCHEUTISTEN
Toegang: 20 Fr. - geeft recht op deelname tombola.
Tot steun van onze Aalsterse Missionarissen.
De achterlinie.
Dendrophilos kan gelijk hebben wannéér
hij wil aantonen dat de drukkingsgroepen
die op onze grondwettelijke instellingen
zijn gaan wegen in de loop der jaren (het
groot kapitaal, de beroepsverenigingen, de
syndicaten, de politieke parfijen) allemaal
en zonder één uitzondering echte en waar
achtige drukkingsgroepen zijn en als dus
danig niet-voorziene (ongrondwettelijke)
medepraters in het 's lands bestuur, zij het
dan op min of meer parasitaire wijze.
Het is een zorg voor de behoeders van
onze constitutionele instellingen dergelijke
natuurlijke kinderen, om de goede orde te
bewaren, hetzij te wettigen, hetzij uit
te stoten. Wij rekenen hiervoor op hen.
Van de gewone staatsburgers (dat zijt
gij en ik. geachte lezer van de Gazet van
Aalst), wordt alleen verwacht dat zij de
goede keuze zullen doen wanneer zij
zich solidair verklaren met een of andere
drukkingsgroep. Deze bestaan nu toch een
maal! Het gezond verstand is nog de we
reld niet uit: de mensen weten waarachter
zich te scharen. Alzo danken wij de ont
worsteling uit sociale ellende aan moedige
syndikaten. De vlaamse verdrukking werd
in de loop der tijden omgezet in vlaamse
mêdezeggingschap en de nabije toekomst
straalt voor ons
Dendrophilos kan moeilijk gevolgd wor
den door weldenkende burgers wanneer
hij ter illustratie juist een twijfelachtig
voorbeeld van drukking aanhaalt (of was
het zijn bedoeling die aktivitèit te verde
digen?): de manifestatie van de Volksunie
in het Amerikaans theater.
Is het zo een misbruik van macht de drie
partijen die de regeringsverantwoordelijk
heid dragen, of dit in de toékomst rede
lijkerwijze mogen verhopen, voor de TV
te brengen om hun standpunt uiteen te zet
ten? Is het niet te voorzien dat wanneer
kleinere partijen hierbij zouden aanwezig
zijn, de discussie doodgewoon een dema
gogisch gedoe en opbod gaat worden? Zijn
de kijkers zozeer gèdiend met grote belo-
vers die toch weten dat ze nooit ter ver
antwoording kunnen geroepen worden?
Dendrophilos krijgt geen genade wan
neer hij voorstelt de communisten hierbij
te betrekken, om onze TV-avond te helpen
opvrolijken. Trouwens, wat moeten de kij
kers geloven van een eventuele gespreks
partner van de Volksunie, die geen waar
borgen biedt en de volgende avond het
Wie-weet-wat programma komt ver
storen? Tussen haakjes, zal men de ver
antwoordelijken voor dit incident schade
doen betalen aan de BRT of mogen wij ons
nog verwachten adn gestoorde uitzendin
gen (met als gevolg verlengde zendtijd)?
Wij zijn nog niet in Zuid-Amerika-
Dendrophilos mag het voor waar aan
nemen dat het overgroot deel der bevol
king zulke drukking in elk geval af
wijst.
CURATOR
STAD AALST
ECONOMISCHE DIENST
Ter gelegenheid van de Paasfeesten heeft
het College van Burgemeester en Schepe
nen besloten een algemene afwijking voor
het ganse grondgebied van de stad toe te
staan, voor wat d« toepassing van de gel
dende beschikking op de wekelijkse rust
dag betreft.
Deze afwijking geldt voor de période van
zaterdag 13 tot en met vrijdag 19 april 1963
De handelaars en ambachtslieden die, in
toepassing van het koninklijk besluit van
28 juni 1960, eèn wekelijkse rustdag heb
ben gekozen, zullen dus tijdens voormelde
periode hun winkel mogen open houden.
Namens de Burgemeester
De afgevaardigde Schepen,
B. RINGÖIR
Schepen van Financien en Middenstand
;r dg
brac
n nog
ate rek
eg m
in zal
ADEI
Dpels
ardin
tot
die d
van
Een vorig artikel hier in deze krant ver
dienen, enkele weken geleden, onder de
;1, delen zonder schuldgevoelen be-
'atte heel zeker wel degelijke gedachten,
de grote verdienste gans positief te
jn en modern in de opvatting van hulp-
irlening aan de ontwikkelingslanden, en
le daarenbovën ook ons aller geweten
arust met de gedachte, dat al die ellende
de wereld nu precies toch onze fout niet
Wel ik moet bekennen dat dit sussen van
alkan b geweten bij mij niet lang geduurd
"wijs «eft. Reeds de volgende morgen werd het
tad al akker geschud door de eenvoudige preek
eden j Jn dorpsonderpastoor, die minstens
ie inn ,en modern was, nl. in dé interpretatie
e kam Jn een oude parabel, de parabel van de
1 me Lazarus en de rijke vrek, en ons de
'aag stelde of wij hier vandaag de dag
ien kollectieve interpretatie moesten ge-
isie m aan deze twee hoofdfiguren.
Le con gn ajjen kent die parabel
de ve
ad he
ere v was 0005 een "jk man, en hij
D te v ®ekleed in purper en in fijn linnen,
i hij hield elke dag een schitterend maal.
En een bedelaar Lazarus geheten, lag
r an zijn poort, met zweren bedekt en be-
!rig zijn honger te stillen met de kruimels,
ge hem naar mijn vaders huis zend, want
ik heb vijf broeders: dat hij voor hen ge
tuige, opdat ook zij niet in deze folterplaats
komes. Doch Abraham zeide hem: Ze heb
ben Mozes en de profeten; dat zé naar hen
luisteren.
Maar hi.j zeide: Neen, vader Abraham,
doch zo iemand van de doden tot hen komt,
zullen ze zich bekeren. Maar hij zeide hem:
Als ze naar Mozes en de profeten niet lui
steren, zullen ze zich ook niet laten over
tuigen als iemand uit de doden opstaat
Deze parabel is er een van alle tijden.
Hij was actueel ten tijde van Jezus optre
den in Palestina, hij was even actueel gans
de middeleeuwen door, even scherp in de
liberale economische opgang van de XlXe
eeuw als in het ancién regime Steeds
is er een kaste geweest van profiteurs, die
weinig oog hadden voor de ellende van het
proletariaat, steeds zijn er miseriemensen
geweest die beefden en stièrven (van ar
moede), in de schaduw van rijkemanswo-
ningën.
Goddank is hier bij ons, dank zij de so
ciale vooruitgang der laatste decennia nog
weinig van overgebleven. Deze toestand
bestaat echter nog in zijn volle scherpte in
2/3 van de wereld! Er is zelfs meer we
mogen ons namelijk terecht de vraag stel
len samen met die dorpsonderpastoor
of we geen kollektieve interpretatie mogen
geven aan deze parabel, of wij, rijke
landen, niet die rijke vrek zijn, die niets
te kort heeft en die geen oog heeft voor
de arme Lazarus aan onze achterdeur, die
voortleeft in miljoénen medebroers!
Inderdaad, in deze moderne tijd dat wij
op enkele uren naar Afrika vliegen, dat de
telstars ons op enkele minuten het wel en
wee van de andere kant van de wereld
overbrengen, mogen wij terecht zeggen dat
onze aarde slechts één huis vormt, waar
van Europa en Noord-Amerika de prach
tige voorgevel vormen, Azië, Afrika de
achtergevel, die we best, niet laten zien.
Hier leeft Lazarus ellendiger dan ooit te
voren. Pater Werenfried Van Straeten ont
moette hem in de favela's, de blikken
krotwoningen der miljoenen armen aan de
rand van de luxe-steden, én in de rotte-
plankenhuttein van de Amazonevlakte in
Zuid-Amerika. Abbé Pierre zag miljoenen
mensen, de vochtige nachten doorbrengen
op de trottoirs van Hong-Kong, en herhaalt
voor de zoveelste keer de alarmkreet dat
ieder jaar miljoenen kinderen sterven van
honger in Indie.
Wij allen moeten nog niet eens het gor
dijntje wegtrekken of onze kop buitenste
ken zoals destijds de rijke vrek, om Laza
rus te zien zitten! We hoeven slechts aan
de radio- of TV-knop te draaien om te
weten dat ook vandaag de dag «HONGERS
NOOD» geen middeleeuws begrip is,
maar integendeel r.êèr aktueel voor 2/3
van de bevolking waarvan er ieder jaar
35 miljoen sterven door ondervoeding, d.i.
zoveel als het aantal slachtoffers van de
tweede wereldoorog die 5 jaar duurde!
Anderen sterve» niet van honger, maar
het gebrek aan afwisseling in de voeding,
het gebrek aan sommige bestanddelen
(vooral eiwitten) vormt de vruchtbare be-
dem voor allerlei ziekten. Jaarlijks wor
den 10 miljoen mensen aangetast door me
laatsheid, 50 miljoen door tuberculose, 300
miljoen door malaria, 400 miljoen vallen
ten prooi aon trachoom (oogziekte die tot
blindheid leidt) bij gebrek aan medicijnen
en geneesheren, want WIJ hebben die alle
maal ZO nodig om ONZE hoofdpijn of
lichte verkoudheid te genezèn 60 van
de gehële mensheid is analfabeet, oorzaak
van veel armoede en ellende. 350 miljoen
boerengezinnen ploeteren nog voort met
hetzelfde primitief alaam als 3.000 jaar ge
leden.
Beste lezers, gij allen hebt in het begin
van dit artikel wellicht aanstoot genomen
aan de weinig liefelijkè benaming van
rijke vrek In uw ogen waart gij zeker
geen vrek en zelfs niet rijk. Gij woont wel
licht niét in een mooi kasteel, gij loopt niet
gekleed met gouden gewaden en fuift toch
alle dagen niet. Akkoord! Maar zoudt ge
durven ontkennen dat wij, vergëleken bij
de hoger beschreven miserie, niet allemaal
rijke, ja zeer rijkë mensen zijn? Wij heb
ben niets te kort. Het huisje waarin wij
wonen is gezellig, nooit moeten wij onze
kinderen een boterham (met nog wat) wei
geren (integendeel, vaak aandringen). Onze
kinderen zijn deftig gekléed en mogen stu
deren. Wij hebben zelfs méér dan nodig is:
radio, TV of zelfs eon autootje maken ons
het leven aangenaam.
Mogen wij ons dan
zelfgenoegzaamheid zolang er zo'n ellende
bestaat? Kunnen wij zonder schuldgevoel
die toestanden laten bestaan
Maar wat kan IK daaraan veranderen
zult ge zeggen. Niet veel, doch vergeet niet
dat de rijke patroons van de 19e éeuw het
zelfde zegden Ook zij konden ieder af
zonderlijk (zelfs met de beste wil) de wan
toestanden van die tijd niet opruimen. En
toch maken wij hen nu nog het verwijt
dat ze zo iets hebben laten bestaan. Willen
wij hetzelfde verwijt niet oplopen, dan
mogen ook wij niet beruste», noch persoon
lijk, noch als gemeenschap. Vele kleine
mensen, die op vele kleine plaatsen, vele
kleine dingen doen, kunnen het uitzicht
van de wereld veranderen (Mgr. Ligutti)
En dit is da» precies één van de doel
einden van boederlijk delen door
onze gezamenlijke bekommernis en het ge
zamenlijk delen uit onze overvloed, een
nie.uw klimaat scheppen, een meer sociale
spreiding van de goederen dezer aarde mo
gelijk maken.
Ik dacht verder te gaan in de parabeltaai
en te zeggen wij moetén Lazarus binnen
latejfr en hem laten aaneitten aan onze rijke
tafels. Maar dit is niet meer gans juist
Wij moeten er voor zorgen dat de tafel*
van Lazarus zelf gevuld is, ja meer, dat
wij onze hulp zo richten dat de honderden
miljoenen Lazarussen in de mogelijkheid
gestéld worden ZELF hun tafel te vullen.
En dat was dan hetgeen de auteur van
het hoger vermeld artikel ;te|»»ecfrit wou
beklemtonen.
Een overzicht van de hulp van Broeder
lijk delen de vorige jaren zal echter vol
doende aantonen dat de hulp van deze
aktie meer en meer in die richting gaat,
namelijk door technische hulp, ekonomi-
sche programma's en het bevorderen van
het onderwijs er voor te zorgen dat die
volkeren zelf hun man leren staan en niet
langer bedelaars moeten blijven.
1961 1962
dringende hulp 21 400 000 16 750 000
medische hulp 5 891 000 3 261 000
onderwijsprogramma 3 344 921 8 716 500
socio-religieus progr. 3 000 000 580 000
strukturele hulp 2 074 000 2 800 000
technische hulp 1 230 166 4 811 000
ekonomische progr. 577 000 1 932 5QO
reserve voor nog uit te
Op de vraag wat baat het antwoordt
Caritas Catolica dank zij deze hulpaktie
konden wij reeds 104 hulpprojekten finan
cieren en andère zullen volgen HET
BAAT DUS WEL
Ik weet het, beste lezers, er wordt vaak
op onze edelmoedigheid beroep gedaan,
doch deze keer vraagt men ons enkel een
beetje te geven van onze overvloed. En
dit is dan een laatste gedachte waarmee
ik wil besluiten, maar die ik tevens goed
wil onderlijnen. Ze geeft ten andere een
antwoord op een bemerking die we de laat
ste tijd vaak hoorden maken Als ge
tegenwoordig genoeg geeft, moet ge niet
meer vasten
De Bisschoppen van Belgie hebben deze
aktie uitdrukkelijk verbonden met onze
eigen vastenbeleving.
Uitdrukkëlijk hebben ze ons gevraagd
aan broederlijk delen af te staan wat we
in deze tijd van boete ons zelf ontzeggen
aan overvloed of genotsmiddelen. En wie
zal kunnen beweren dat hij niet wat kon
versoberen in eten, drinken of roken, of dat
een zekere besnoeiing op het budget van
onze make-up of ons ontspanningsleven
onmogelijk is Deze versobering hebben
wij allen zelfs broodnodig om ons los te
rukken uit onze overdreven gebondenheid
aan het aardse en ons wat mëer vrij te
maken voor het geestelijke, voor God.
En is het dan niet normaal, dat we, wan
neer we loskomen uit dit aardsè inge
metseld zijn om dichter naar God te
groeien, dat we dan ook dichter naar Zijn
en onze broeders groeien. Dit gegroeid-
zijn in liefde, zal onze Paasvreugde zijn,
Heer,
laat ons, na gedurende de Vasten
onzè goederen mild gedeeld te hebben
met de broeders in nood,
deelachtig worden aan de Paasvreugde
om eens uit Uw mond te vernemen
dat wij U zelf waarachtig bemind hebben
bij het delen van ons brood.
F. T,
NOTA MORGEN in ALLE parochie
kerken, laatste omhaling voor c BROEDER-
