m kwam
Hoe het Belgisch leger in 1914 aan zijn
earste rollende keuken kwam
PRIJS VAN OE GENEESMIDffeEN
f914 aan zijn
J"Mvierina ie Lede
Uii de oude doos
Vijftig jaar qeieden
qeieden
De Rechter en zijn
Geweten door Groep Tij
«RHEINISCHER MERKUR»
TEGEN WALSCHAP
«Muziek voor twee stemmen» een recent
werk van Gerard Walschap wordt in de
«Rheinischer Merkur» een der voornaam
ste Westduitse weekbladen scherp op de
Korrel genomen.
Onder de titel «Die beiden Herren Wal
schap, ein flamischer Dichter legt die Mas-
ke ao» noemt de schrijver van dit stuk,
Walschap s werk een pretentieus pamflet,
een aanval op net geloof, de godsdienst en
ue kerk.
In dit werk poneert Walschap o. m. de
stelling uat Karl Marx de joodse twee-
ïingsbroer van Kristus is, maar welke veel
dieper dan Jezus in het leven van veel meer
mensen ingrijpt en de wereld heilzamer
nervormd heeft.
Walscnap geext hier blijk van onverdraag
zaamheid, zijn standpunt is niets anders
dan een verwaterde uitloper van het 19e
eeuwse afgedane positivisme en rationalis
me.
De Rheinischer Merkur merkt voort op
dat het westduitse lezerspubliek niet meer
voor de Walschap-literatuur is te vinden.
Zelfs door de Duitse socialisten (waaronder
toch veie kristenen zijn) wordt hij niet ern
stig meer opgenomen en hebben zijn romans
in Duitsland ver afgedaan, aldus het week
blad.
NOG MET POSTKOETS
ln Bad Kissingen in Duitsland rijdt tij-
dens de zomermaanden nog steeds een door
paarden getrokken postkoets. Iedere dag
wordt het acht kilometer lange traject naar
Bad Bockiet afgelegd.
De koets met haar vier paarden vertrekt
iedere dag om 14 u. uit Bad Kissingen, 0111
aldaar om 18 uur terug te keren. Er zijn in
de koets negen zitplaatsen. De tocht kost 12
mark. Voor wie nog van postKoetsromantiek
houdt
SPiONNAGE
Dat de Sovjetspionnagediensten over de
ganse vrije wereld vertakkingen heeft is
een bekend feit.
Meer en meer is de laatste jaren gebleken
dat zij in de belangrijkste Westerse hoofd
steden via chantage tal van wetenschapslui
in hun macht krijgen. Dit was o.m. het ge
val met de spion John Vassal van wie de
Sovjets bezwarende filmopnamen over diens
privaatleven m bezit hadden, üok de Zweed
se kolonel Winnerstróm kon niet weerstaan
aan de druk van de geheime kommunisti-
sche diensten die in het bezit waren van do-
kumenten waaruit bleek dat deze vooraan
staande Zweedse militair tijdens de laatste
wereldoorlog ten dienste had gestaan van
de Duitse spionnage.
Vooral bepaalde abnormale afwijkingen
van sommige figuren uit internationale
middens, geven de Sovjets voldoende «ma
terie» om hun slachtoffers onder druk te
zetten.
Beria, eenmaal de sterke man van de Sov
jet geheime politie richtte te dien einde een
tachtigtal speciale studio's in te Moskou,
aan welke sommige Westerlingen met ver
blijf aldaar niet konden weerstaan om er
te logeren, wat dan de Sovjets voldoende
bewijsstukken over het privaat leven van
hun gasten bezorgde.
MINDER TUBERCULOSE
GEVALLEN
Het land met het laagste tuberculosecij-
fers ter wereld is momenteel Nederland. In
1945 bedroeg het aantal nieuw vastgestelde
gevallen van aktieve tuberculose 19.104, in
1961 was dit cijfer gedaald tot 5.465.
Eendeels de resultaten van de opzoekin
gen, anderdeels de betere voeding, worden
aangewezen als de basis van deze zeer
gunstige evolutie.
ITALIAANSE STAD KOOS
PASTOOR NA WOELIGE
KIESSTRIJD
Na een woelige kiesstrijd tussen drie
konkurrerende partijen heeft het 6.000 in
woners tellende Italiaanse stadje Meta, ge
legen aan de kust 40 kilometer ten Zuiden
van Napels, een nieuwe pastoor gekozen.
Aan de hoofdkerk van Meta is sinds het
midden der zestiende eeuw het voorrecht
verbonden dat de gelovigen hun eigen pas
toor mogen kiezen.
Ook thans nog wordt door het aartsbis
schoppelijk orinariaat van Sorento aan de
gelovigen een kieslijst met drie kandidaten
voorgelegd, wanneer de pastoor van Meta's
hoofdkerk overleden is of zich om gezond
heidsreden of hoge ouderdom terugtrekt.
Door de «drie partijen» werd op typisch
Zuiderse manieren woelige kiesstrijd uitge
vochten om aanhangers voor de eigen kan
didaat te werven. Op kieszondag 1 maart 11.
kon echter een lichte regen de verhitte ge
moederen afkoelen zodat slechts 771 kiezers
van de 1.500 kiesgerechtigden hun stem uit
brachten. «Winnaar» met 437 stemmen
werd de koadjutor Cuiseppe Russo.
«AMERICA»
De Amerikaanse pionier uit 1850 was ar
mer dan in dezelfde tijd een Europeaan.
Maar in 1920 bezat hij reeds een koop
kracht die 50 hoger lag dan in 1929; niet
tegenstaande zijn arbeidsprestaties 15% la
ger waren.
PUBLICITEIT IN
AMERIKA
De Amerikaanse industrie blijft voor haar
publiciteit nog steeds in belangrijke mate
de voorkeur geven aan kranten en week
bladen, in sommige gevallen genieten deze
nog de voorkeur tegenover de TA'.
Bij het inlassen van publiciteit in de pers,
wordt dan gestreefd deze teksten in de na
bijheid van de nieuwskolonnen te brengen.
Hierbij geldt de overweging dat te gemak
kelijk de advertenties ontsnappen aan de
aandacht van het publiek wanneer ze afge
drukt worden in afzonderlijke publicitaire
pagina's.
VAN BOEKEN EN BLADEN
NEDERLANDSTALIGE en FRANSTALIGE
PERS AAN DE KUST
Uit een enquete ingesteld door de Vlaam
se Volksbeweging uit de kuststreek blijkt
dat bv. te Knokke tijdens de maanden au
gustus en september 1963 (nog) steeds meer
Franstalige dan Nederlandstalige dagbla
den worden gelezen.
De totalen voor de twee maanden voor
wat betreft de verkochte nummers
Franstalige dagbladen 165.000.
Nederlandstalige dagbladen 101.702.
Hierbij wordt 0, m. aangestipt dat de
franstalige dagbladen wel dagbladventers
hebben op het strand, de zeedijk en in de
omgeving, wat niet het geval is met de Ne
derlandstalige.
Vele Nederlandssprekenden kopen uit
snobisme een franstalige krant, terwijl vele
franssprekenden meer dan één krant kopen,
wat ook al minder gebeurt door nederlands-
sprekenden.
HONDERDJARIGE STOPT
SCH El DSR ECHTE RSLOOP-
BAAN MAAR NIET HET
ROKEN
Cricket is een sport die niet veel bewe
ging eist van de scheidsrechter; zo begrijpt
men dat dhr. J. Filliston tot zijn 102de ver
jaardag heeft gewacht om... zijn scheids-
rechtersloopbaan vaarwel te zeggen.
Natuurlijk was hij de oudste scheidsrech
ter ter wereld. Deze Londense honderdja
rige schrijft zijn,'mjge leven toe aan een
volledige onbezorgdheid. Ik rook als een
schoorsteen, heeft hij bekend en ik lust
graag een pint.
DE HELE STAD
IS ER VOL VAN
1414 1964 MEI
VI. HISTORISCHE
EVOLUTIE DER MARIALE
DEVOTIE TE LEDE
Op 16 mei 1663 stichtte de baron van Pe-
ronne, Adriaan Bette, in de parochiale kerk
van Lede, een kapelanie van O. L. Vrouw
van Smarten. Markies Willem Bette, broe
der van voornoemde, schonk bij testament
het nog bestaande mooie marmeren hoogal
taar.
PAASMORGEN: DE KLOKKEN
LOSGELATEN ALS EEN VLUCHT
DUIVEN OVER IIET LAND;
GEWASSEN VAN ALLE KWAAD,
ONS HART DAT ZACHT KLOPT
ONDER UW HAND.
Uit «PAASLIED» Wies Moens
OP HET AALSTERS PODIUIV
De stad Aalst beleefde in het begin van
de oorlog 1914-1918 veel bitter oorlogswee.
Bijna dagelijks en dit gedurende een volle
maand, van af 29 augustus tot T) septem
ber 14, wisselde de stad voortdurend van
bezetter. Inderdaad een groot gedeelte van
ons leger bezette de linkeroever van de
Schelde vanaf Gent, over Wetteren, fot
Dendermonde en deed bijna elke dag ver
schillende uitvallen tot in de omgeving van
Aalst, Op 29 augustus had in een buiten
wijk de eerste schermutseling plaats tussen
een groep hulanen en een troep lansiers
en op 29 september na een lange artillerie-
beschieting nam de vijand voor goed bezit
van de stad wat tot 11 november 1918 zou
duren.
En in die bewuste maand kende Aalst
veel tragische gevechten met steeds wisse
lende kansen, waarbij meer dan dertig
weerloze burgers laffelijk door de vreem
de horden werden vermoord en waarbij
vele tientallen huizen verwoest werden, ge
plunderd en platgebrand. En gedurende
die ganse maand waren de ene dag de
Duitsers de baas en waren de volgende dag
terug de Belgische troepen daar!
Zaterdag 12 september; het was een
drukke marktdag, de stad was nogmaals
van de Duitsers gezuiverd; deze legerden
nog in de aanpalende dorpen Erembode-
gem, Welle en Denderleeuw, Plots voor de
middag snorden onverwachts drie duitse
motocyclisten door het center van de stad
en stuitten op de Zoutstraatpoort op een
belgische wielrijdersverkenning aangevoerd
door kdrporaal, volksvertegenwoordiger
Brifaut; een Duitser sneuvelde, een andere
werd krijgsgevangen gemaakt, die derde
kon ontsnappen. Een paar uren later kwam
een grote duitse afdeling bestaande uit een
zestigtal ruiters, veel voetvolk en een ganse
ravitailleringskolonne, waaronder een rol
lende keuken naar de stad afgezakt.
Nabij de Vijf Huizen botsten deze Dult-
ers op een belgische afdeling komende van
Wetteren; onmiddellijk was er een hevig
gevecht aan de gang; vele pinhelmen sneu
velden. De kolonne vergezeld van het voet
volk vluchtte naar de satd en botste er
overwachts aan het Roklijf op een belgi
sche patrouille bestaande meestal uit vrij
willigers. De Duitsers waren zo verrast dat
zij onmiddellijk op de vlucht sloegen met
achterlating van al hun voertuigen Zij
dekten hun vlucht langs Sint Job en Nieu-
werkerken met een dertigtal onschuldige
burgers welke zij meesleurden. Ook de vrij
willigers trokken af door de Onegemse vel
den en weiden, wellicht uit vrees dat er
nog andere vijanden op komst waren; al
het gerij bleef verlaten op de steenweg
staan
Bij het begin van het gevecht bevond ik
mij met enkele makkers der klas 14 in de
velodroom gelegen in de onmiddellijke na
bijheid; vandaar uit hadden wij gans het
gebeurde gezien. Langs grachten en bomen
slopen wij tot aan de wagens, fluks sprong
elk van ons op een voertuig en vierklauwens
vlogen wij in de richting van het center
der stad Bij onze aankomst heerste daar
de grootste verbazing en verstomming; nie
mand durfde enige verantwoordelijkheid op
zich te nemen, noch ons raad te gever»
want slechts luttele tijd te voren waren er
nog Duitsers gezien.
Ten einde raad bolden wij met onze
groep, bestaande uit de makkers R. Vinek,
De Neef K.. Van Mulders H., Suins, Buys,
Stillebaut, Bockstael en Rogghé naar Den
dermonde in de hoop daar het Belgisch le
ger te kunnen vervoegen. Er viel een drui
lerige motregen die weldra overging tot een
zware slagregen. Ik reed de eerste en men
de de rollende keuken en om mij te be
schermen tegen de regenval vond ik niets
beter dan een Duits feldgrauwe mantel aan
te trekken die ik in de wagens vond, de
andere makkers deden hetzelfde De ketel
van de keuken was nog gevuld met dam
pende soep, het vuur was nog aan en de
schouw rookte nog fel
In gestrekte draf vlogen wij voort, al de
burgers langs de weg vluchtten ijlings weg
want zij namen ons voor de vijand De
duisternis viel toen wij aan de poorten van
Dendermonde belandden. Aan de Appelse
poort hielden enkele piotten de wacht, zij
losten enkele schoten op ons en vluchtte
onmiddellijk Scheldewaarts; zij namen ons
ongetwijfeld voor duitse artilleristen.
Het 12e linieregiment bevond zich op de
andere oever van de Schelde; Dendermon
de lag verlaten en was totaal afgebrand op
uitzondering na van enkele huizen; in de
kelder van het gemeentehuis vonden wij
enkele moedige burgers die gebleven waren
met aan hun hoofd de dd. burgemeester
Rameloot. Onmiddellijk werden de solda
ten aan de overkant van de stroom van
onze buit verwittigd. De veerbrug was ge
deeltelijk vernietigd en de genie toog on
middellijk aan het werk om deze enigszins
te herstellen en reeds bij het krieken van
de dag belandde de kolonne eindelijk in
onze lijnen bij de overheid van het 12e J i-
nieregiment. Deze kolonne bestond uit elf
paarden, een rollende keuken en zes wa
gens beladen met wapens, ransels, haver
reistassen, verder twee geslachte zwijnen
een halve os, aardappelen en allerlei ande
re waren. Wij werden gevierd en gelukge
wenst, burgemeester Rameloot gaf mij een
ontvangstbewijs van al het afgeleverde en
gaf ons de verzekering en drukte er op dat
de regering ons hiervoor later zou belonen
en vereremerken Er is daar echter nooit
iets van gekomen, waarschijnlijk kwam c'it
door de toen heersende verwarring
En z.o bekwam het Belgisch Leger in 1914
zijn eerste rollende keuken en kreeg er
zelfs nog de soep bij en van af begin 1915
zou elke kompagnie en elke afdeling een
rollende keuken ontvangen; men had de
gerieflijkheid ervan ondervonden
R, VINCK.
Kortom de vorm was, er maar de inhou
de bezeiling ontbrak. Dit neemt niet we
dat er goede speelmomenten waren, net al
bij de ander akteurs, René de Witte (Zap
pala) en Roger van Acoleyen (zoon Fausto;
Iemand die eens te meer haar rijke ts
lenten heeft gedemonstreed was Lea Siaj
in de rol van Isabella (de moeder). 0|
schoon duidelijk gehandicapt door het spel
van haar mannelijk tegenspelers wist zij
zich in de moederrol zeer goed te handha
ven Dit was ook het geval met Lutgard(
van Lierde in een goede vertolking van d
tante, terwijl tenslotte Lieve Redant (SiJ
nora Scossi) en Virginie Schellinck (Gel
trude, de meid) eveneens behoorlijk akteeij
den.
Kortom, de dames hadden deze maal d
eer Wat geen blaam is voor Tijl: Ladie
first blijft nog steeds een der beminnelijk
ste voorschriften uit het handhoek van d
Angelsaksische hoffelijkheid.
Jammer is wel, dat men tijdens dit to
neelseizoen al te zeer voorstellingen is gaart
beoordelen in functie van overwegingen
die weinig of niets met toneel te maker!
"hebben.
Het is in het liefhebberstoneel nog lani
Piet zo erg als in de staat van Denemar
ken maar het wordt wel hoog tijd da'
men aan de ronde tafel gaat zitten, zonde!
uitzondering en zonder die vooroordelen!
Of wordt het dialoog ook hier onmogelijk
POCHEN
Een nogal grootsprakerige Dendermon-j
denaar blies onlangs hoog van de torenj
over de belangrijkheid van de Dender-
mondse nijverheid.
Weet je zei hij, in aanwezigheid van
een Aalstenaar, dat het ongeveer 4 maan
den duurt alvorens je alle belangrijke
bedrijven hebt bezocht te Dendermonde.
Vind je dat straf, zei de Aalstenaar,
ik begon eenmaal met het bezoek vari de
Aalsterse fabrieken. Toen ik het eerste
fabriek grondig had afgelopen en bezich
tigd, was ik al op pensioen.
Op verzoek van l^ers publiceren wij hierna de lijst van de geneesmiddelen, resp
voor verplicht-verzekerde en vrij-verzekerde. De verzekerden die zich in de apoteken
aanbieden moeten hun lidboekje van de mutualiteit en de ingevulde groene, loze of
witte etiketten medebrengen.
Vrije aan-
Specia- Speciali- Bereidingen Flessen koop van
Kategorie liteiten teiten C door de doosjes genees-
A en B en andere apotheker zelf potjes, enz. middelen
NIET
verzekerden
Prijs
Prijs
Prijs
VRIJE
Tussen
Prijs
12 F
verzekerden
komst
(groene
zoals
etiketten)
in 1963
VERPLICHT
22 F voor
Prijs
12 F
verzekerden
kl. model
(witte en
(vr groot
roze
model, en
etiketten)
naar
gelang
2 x 22
3 x 22
4 x 22
enz.)
Weduwen,
22 F voor
Prijs
Gratis
Wezen,
kl. model
Invaliden,
(vr groot
Gepensio
model, en
neerden
naar
gelang:
2 x 22
3 x 22
enz.)
Speciale
Invaliden
Speciale
prijs, of
Gratis
14-18/1940
prijs
volledige
prijs
Vuurkruisers,
Rijkswacht
slechts bij
bepaalde apotekers te
Foncolin
(oud-kolonialen) zoals
in 1963
Prijs
Prijs
Prijs
Prijs
Prijs
Prijs
Prijs
Prijs
gratis indien voorschriften in orde t.t.z. volledig en duidelijk a
Assuranties dres vermelden van Assurantie, werkgever, gekwetste.
Voor penicilline en streptomycine zijn speciale prijzen: meestal DRIE stuks voor 22 F
Eens de stoffelijke puinen, veroorzaakt
door de Nederlandse Beroerten, hersteld,
diende alle aandacht gewijd aan het oprui
men van de geestelijke miseries. De voor
naamste bekommernis gold het herstel van
de Confrérie van O. L. Vrouw van Smarten,
waarop door de H. Stoel werd ingegaan. De
eerste proost was nl. Karei Lodewijk van
Bugondië, Graaf van Wakken.
Bij voorschrift van 7 januari 1673, door
de aartsbisschop uitgevaardigd, werd be
paald dat zeven statiën der weeën moesten
worden opgericht, langs de Ommegangweg.
Beeldsnijder Frans van Craesbeeck zorg
de voor de uitvoering er vas. Het zijn klei
ne houten reliefs, in hartvorm, de zeven
Smarten van Maria voorstellend. Nu zijn
ze in pivaat bezit.
Het driehonderdjarig Jubileum, dat zich
mocht verheugen in het herstel van de Vre
de van Utrecht (1713) werd op grootse wij
ze gevierd. G. Kerricx, van Antwerpen,
beeldhouwde in 1714 een nieuwe troon voor
het Piëtabeeld. Het aantal pelgrims werd
geraamd op 22.000.
In 1722 verleende Paus Innotentius aan
de vereerders van de Nood Gods een volle
aflaat op het feest van O. L. Vrouw Hemel
vaart.
Tijdens de inval der Franse Republikei
nen werd het beeld weggeborgen bij land
bouwer Bernard Saey. In 1813 ging de
plechtigheid van de vierde jubelviering
door met een cantate. Paus Leo XII ver
leende op 8 november 1823 aan de bede
vaarders een volle aflaat onder het Octaaf
der Noveen.
Op 7 april 185b, feest van O. L. Vrouw
van Smarten, wijdde de bisschop van Gent,
de nieuwe kapellekens van de Ommegang.
Het jubileum, van 1864 bracht een volks
toeloop van 100.000 bedevaarders. Bij deze
gelegenheid schonk de H. en Mevr. de Gel-
linck d'Elsegem aan O. L. Vrouw van Le
de een zilveren vergulde kroon, met edel
stenen rijk bezet.
Van 1871 tot 1875 kwamen tienduizenden
vreemde bedevaarders aan de voeten van
de Nood Gods bidden voor de vrijheid van
Paus Pius IX.
Tegen de bedreiging van het katholiek
onderwijs werd in 1879 een diocesane bede
vaart ingericht, onder leiding van Mgr. de
Battice.
Op de vooravond van de eerste wereld
oorlog werd het 5e eeuwfeest gevierd in
aanwezigheid van Mgr. Gabriëls. bisschop
van Ogsdenburg in de Verenigde Staten
van Amerika.
GIJ OVERSTELPT MIJ
MET HEMELSE VREUGDE
EN DE ZOETE NAAM
VAN JOHANN SEBASTIAN BACH
IS ALS OLIE UITGEBREID
OVER MIJN ZIEL,
ALS EEN WIJDE GLIMLACH.
Groep Tijl heeft een te lange roneeltr,
ditie, en in ruim twintig jaar een uitzo:
derlijk en veeleisend toneel publiek wete
te vormen, opdat men naar aanleiding vj
een voorstelling, als deze tijdens het votf
bije weekeind in het euvel zou dienen
vervallen van een lofbetuiging zonder mea
Bij ervaring weten wij dat Tijl steed>
prijs heeft gesteld op een beoordeling d:
gebaseerd is in de mate dat dit mogelijk i.
op objectieve normen.
Niets is gemakkelijker dan over een vow
stelling die opvallend veel schaduwzijde
vertoonde een kolonnenlange negatieve i
censie neer te pennen.
In onderhavig geval gaan wij dit allesziri
niet doen, ook al omdat het dient eeq
eerlijk gezegd de atmosfeer in het AaJ
sters liefhebberstoneel, of althans in
paalde fracties ervan, van die aard is,
dit zou aanleiding geven tot interpretatie
die alleszins de zaak van het liefhebberste
neel niet dienstig zijn.
De voorstelling van De Rechter en ziji
Geweten, was wat zij was, een omschri
ving die vrij simplistisch lijkt, maar waa
mede alleen bedoeld is dat Groep Tijl
de gegeven omstandigheden, moeilijk ly
ter kon presteren. Enerzijds heeft Frai
de Brul, een onzer beste regisseurs uit hi
liefhebberstoneel, deze voorstelling niet
laatste dagen kunnen volgen, anderzijl
was inderdaad de rolbezetting van d
aard, met uitzondering van de dames, d
men meer en beter kon verwachten.
De overtuigingkracht die van dit stuk zo
uitgaan, was in hoofdzaak afhankelijk va
de figuur Manassia, de rechter. Herma
Van der Vurst in deze rol, heeft een eerli
ke poging gedaan om aan deze figuur n
houd en vorm te geven. Waarin hij o.i. nie
is geslaagd, door een optreden dat te
lijkmatig was. en te weinig de roerselen vai
de mens Manassia aanbod liet komen.
Kortom de vorm was, er maar de inhou
de bezeiling ontbrak. Dit neemt niet we
dat er goede speelmomenten waren, net al
bij de ander akteurs, René de Witte (Zap
pala) en Roger van Acoleyen (zoon Fausto;
Iemand die eens te meer haar rijke ts
lenten heeft gedemonstreed was Lea Siaj
in de rol van Isabella (de moeder). 0|
schoon duidelijk gehandicapt door het sp<j
van haar mannelijk tegenspelers wist
zich in de moederrol zeer goed te handhij
ven Dit was ook het geval met Lutgardi
