Eet uw kind ook zo weinig
"Vlie» naar
Java,,
DE WIJDE WERELD
H
COMCSLIE
Belangrijke besluiten
Veertig jaar geleden
de
door A. Zimmerman
De schrijver van dit artikel was de eerste Nederlandse passagier, die door de KLM
(in het jaar 1928) van Amsterdam naar het toenmalige Nederlands-Indie werd gevlogen
Hij schreef over deze vlucht een serie artikelen in de internationale pers, alsmede
een boek onder de titel «De Zon Tegemoet». Hij was jarenlang hoofdredakteur van het
blad «Luchtvaart» en verwierf nationale bekendheid door verschillende radio - oogge
tuigeverslagen op het terrein van de aviatiek. Hij maakte o.m. het vijf uren durende
ooggetuigeverslag van de aankomst en het vertrek van het KLM-vliegtuig «Pelikaan»
dat in 1933 de wereldberoemde Kerstvlucht Amsterdam - Batavia - Amsterdam maakte.
Toen op 1 oktober 1924 's morgens om kwart voor negen de 30 jarige KLM-vlieger
A N.J. Thomassen a Thuessink van der Ho op de gasmanet van zijn Fokker-vliegtuig
naar voren duwde en de toeren van de motor liet oplopen tot 1900 per minuut was
hij er geenszins zeker van dat hij de opdracht, die hij had gekregen «Vlieg naar Java»
tot een goed einde zou brengen. Hij was er zelfs nauwelijks zeker van, dat hij zijn, voor
die tijd uiterst moderne KLM-verkeerstoestel, waarvan door proefnemingen vast stond
dat het, volbeladen een start van 300 meter nodig had, inderdaad zou kunnen los
krijgen van de doorweekte weide, die het vliegveldje Schiphol bij Amsterdam toen
was.
Bij de zeer weinige zekerheden die hij w èl bezat behoorde de wetenschap van wat hij
en zijn bemanning konden. Hij zelf was, na een opleiding bij de Luchtvaart Afdeling
te Soesterberg. sinds ettelijke jaren KLM-vlieger. Als tweede vlieger fungeerde II.
van Weerden Poelman, officier-vlieger, als boordwerktuigkundige de bijzonder ervaren
KLM-mecanicien P.A van den Broecke.
Het toestel was, nog geen half jaar voordat het de historische vlucht naar Java aan
ving, als eerste in een nieuwe serie passagiersvliegtuigen afgeleverd door de Fokker
vliegtuigfabrieken in Amsterdam. In de zomer van 1924 werd het regelmatig gebruikt
voor vervoer op de lijn Amsterdam - Londen, die in 1920 was geopend, de oudste
regelmatig bevlogen luchtlijn van de wereld. Nauwkeurige waarneming en registratie
van de prestaties van het toestel hadden de overtuiging doen postvatten dat hier
door de KLM een toestel in bedrijf was gesteld, dat men inderdaad kon gebruiken voor
een poging de voor die tijd onvoorstelbaar grote afstand Amsterdam - Djakarta te
overbruggen.
De drie bemanningsleden moesten hun mee te nemen bagage beperken tot 15 kg.
per persoon, een uiterst minimum op een reis, die hen van het kille noorden naar de
tropen bezuiden de evenaar,, zou voeren. Zelfs zo bleef de vlucht een gevaarlijke on
derneming in een tijd, waarin men over grote gebieden zou komen, waar de inwoners
nog nooit eerder een vliegtuig hadden gezien.
Ook in andere opzichten was de vlucht een reis in het onbekende. Er was langs de
route geen weerbenchtendienst. Hoewel de burgerluchtvaart in Europa hier en daar al
werkte met radio, waren er langs de route naar het verre oosten veel te weinig radio
stations. Die er waren hadden een zo geringe reikwijdte dat het volstrekt overbodig
was aan boord van de H-NACC een radiotoestel te hebben. De verwijdering daarvan
betekende welkome gewichtsbesparing.. Van nachtlandingen kon geen sprake zijn er
waren weinig, allemaal kleine, geen van alle van nachtverlichting voorziene vliegvelden.
Op tal van plaatsen was er geen vliegtuig benzine of olie te krijgen. Van technische
voorzieningen of eventuele hulp langs de route was geen sprake onderdelen moesten
of medegevoerd worden, of, evenals olie en benzine, van tevoren op diverse in het
reisschema opgenomen landingsplaatsen worden gedeponeerd.
Van der Hoop slaagde er inderdaad in, na een magistrale vlucht, Djakarta te berei
ken. Na aanvankelijk motorpech, die een vertraging opleverde van rond een maand,
kwam de H-NACC op 24 november 1924, na twintig vliegdagen en twintig landingen,
na een afstand te hebben afgelegd van 15.373 kilometer in 127 uur en 16 minuten
vliegtijd (dus met een gemiddelde vliegsnelheid van iets meer dan 120 kilometer per
uur) op Java aan.
Toen de brede rubber banden van het KLM-vliegtuig de grasmat raakten van het
vliegveld Tjililitan, was het eerste hoofdstuk geschreven in de geschiedenis van de
Nederlandse burgerluchtvaart de geschiedenis van de KLM, ja zelfs van de geschiedenis
van de wereldburgerluchtvaart. Over de gehele wereld hadden de kranten uitvoerige
verslagen gebracht van de adembenemende vlucht.
Er zijn weinig vliegreizen gemaakt, die vergeleken kunnen worden met deze for
midabele reis van de drie vliegende Hollanders, die het spoor trokken voor een lucht
lijn, die tot de tweede wereldoorlog verreweg de langste regelmatig gevlogen lucht-
verbinding ter wereld is geweest en die in vele opzichten het prototype is geworden
van de in later jaren opgezette wereldluchtlijnen
Het Tweede Vaticaanse Concilie, dat in Anglicaanse Christenheid hebben bezwaren
stilte niettemin hard werkt, heeft enkele tegen een eenzijdig pauselijk primaat, maar
beslissingen genomen, die van wereldhis- zien hun bezwaren grotendeels vervallen,
torische betekenis zijn. Het belangrijkste als de thans genomen besluiten worden uil-
is de definitieve aanvaarding van het kerk- gevoerd.
schema mei het beginsel van de benoeming Van met minder betekenis is het hoofd-
van opvolgers van het apostelcollege, die stuk over Mariii Wanneer men Maria midde-
naast en met de paus de kerk zullen bestu- lares noemt, heeft deze titel een andere
TZ" J°ea h<,t Eerste Vatikaanse Concilie in inhoud dan wanneer men out Christus de
1870 het primaat van de paus met de uit- middelaar spreekt De middelaar Christus
spraak over de pauselijke onfeilbaarheid de ene vleesgeworden Zoon van God-
versterkte. was duidelijk, dat hierna een Maria wordt door de betiteling middelares
uitspraak over de bisschopsmacht zou moe- aangeduid als degene, die bemiddelt dat
ten volgen Ifet heeft lang geduurd, bijna wil zeggen «voorspraak» bij God uitoefent
een eeuw. maar de noodzakelijke aanvulling Maar juist deze totaal verschillende inhoud
op de uitspraken van het Kerste Vaticaanse van een gelijke term deed besluiten de term
Concilie is thans door h et Tweede gegeven met officieel ,n te voeren ten aanzien van
Ze is ook logisch. Het primaat van Petrus Mam. Kardinaal Wyszynski bepleitte de
immers bestond historisch alleen te midden titel «Maria, moeder van de kerk» officieel
van het apostelcollege. Naast de opvolger vast te stellen en kreeg bel geestige ant-
van Petrus moeten er dus ook opvolgers woord van de Mexicaanse bisschop Mendez
van de andere apostelen zijn, die samen het Arceo. dat we gewoon zijn van de kerk te
college vormen, waarin de paus ,tjn primaat spreken als onze «moeder» en indoende
uitoefent. Er zal dus nu een college worden de officiële titel Maria dan onze grootmoe-
gevormd. dat samen met de paus de kerk der zou moeten noemen Toch is dit met
bestuurt, een college dat niets zal kunnen Juist, want de kerk is feitelijk onze «moeder»
doen zonder de paus, maar dat anderzijds niet, al bestaat d,t spraakgebrufk- w?j zHn
het noodzakelijke complement vormt op de namelijk zelf de kerk en kunnen met onze
Het onbreekt vele kinderen aan een gezonde eetlust was haar kind te bewegen het bord soep
te lepelen, had de verbolgen echtgenoot
Het gebrek aan eetlust van de kinderen wens goed in te prenten dat een kind niet niets minder °P gevonden dan het bord s<
ontneemt vaak alle trek bij het eetmaal. zoveel voedsei nodig heeft als een volwas- over het hooM van zijn erfgenaam om
ofwel ergeren zij zich geweldig, ofwel trach-
sene. Daarenboven dient ook rekening ge-
keren. De psychologische kant van de z;
ten zij op alle mogelijke manieren door houden mel he, felt dat ^er levendige km- «"'1™ hl" ongemoeid laten, het is
beloften hun zoontje of dochtertje te paaien deren dic nlet stll kunncn zltt(.n veel meer ter een da' er slechts weinige drupp
i-oedsel zullen gebruiken, dan een eerder
flegmatisch of minder onrustig kind.
Zo het kind vooral tijdens de hoofdmaal-
soep in de maag van het kind komen
dergelijk manoeuver. Ook raden we zulk p
cédé hoegenaamd niet aan. Vee! beter di'
moeder eraan de spijzen zo aanlokkelj
toch nog een brokje te verorberen. Als we
grootmoeder mogen geloven bestonden der
gelijke problemen in haar tijd niet en aten
de kinderen met graagte zelfs een korst
droog brood.
aan even na te gaan, wat haar kind zo tus-
Zoals zovele zaken uit de «goede oude sen door al naar binnengewerkt heeft. Al te
tijd» moeten we ook deze bewering, als licht wordt ze ten onrechte overstuur bij
geen kinderen bestaan hebben, die weinig gebrek aan eetlust bij haar kind en dan a ee us v00ra wanneer
zouden er enkele tientallen jaren geleden vergeet ze dat het wellicht reeds veel en ™k met straf gedreigd wordt wanneer
eetlust vertoonden, met een tikkeltje zout calorierijk voedsel gegeten heeft. Misschien 2 J" n,et schoon afeet. Het is be
nemen, al geven we grif toe (lat de heden- heeft het zelfs juist voor het eten twee of voor he' kind een hoeveelheid te geven
daagse overvoeding van de kleintjes veel te drie appels naar binnengewerkt, zich te goed ®"aer kleln voor zijn eetlust, zoj
maken heeft met hun gebrek aan trek Het gedaan aan zoetigheden of chocolade en net fler ka" zeggen, «nog <-en beetje man|
is inderdaad zo dat vele kinderen te vaak daarbij ook nog wat melk gedronken. Moe-
en te calorieenrijk eten nuttigen. Het hoeft ders hechten doorgaans veel te weinig be-
dan ook niet te verwonderen dat deze kin- lanS aan deze zogezegde «tussenmaaltijden» moet het ons toch van het hart, dat
deren dan niet onmiddellijk daarop met en ziJn dan verbaasd als kindlief met een kind dat geen witloof, bloemkolen of spfl
veel smaak de lekkerst uitziende spijzen met Pruilmondje met de vork in het eten zit te ten of wat ook lust, deze groenten zeü
graagte tot zich nemen. Hoofdzaak is der- P™tsen. In dergelijk geval moet er beslist niet smakelijker zal vinden nadat het fl
halve dat de ouders er over waken dat hun ingegrepen worden en kristallen traantjes draai om de oren of een klap op het zit\j
jonge telgen goed gevoed, maar niet over- ten sPljt- moet pr kordaat een einde gemaakt
voed worden.
tijden weinig eet, doet de moeder er goed mogelijk te garnieren. Ook dient men
vermijden te grote hoeveelheden op 1
bord van de kleine te leggen. Zulke hoevej
heden kan het kind toch niet aan en o
En over straf en dreigementen gesproa
gekregen heeft. Dergelijke benandelmg k
worden aan het ononderbroken eten voor hem slechts sterken in zijn afkeer togen
de hoofdmaaltijden.
overigens zeer lekkere spijzen
Normaal gesproken weet immers een kind
zelf best wanneer het al dan niet honger
heeft en wanneer het verzadigd is. Dit sluit
evenwel niet uit dat het aantal kinderen dat
een zekere afkeer voor eten aan tafel ten
Vele kinderen hebben ook de gewoon
aangenomen voor het eten te drinken.
Het enig kind is een specifiek probleem.
Ze worden doorgaans meer verwend dan kin
deren uit een kroostrijk gezin. Het tekort zal men vooral bij «slechte -iters» vaststel!
aan eetlust hoeft dan ook geen verwondering Ook tijdens het eten mag men het kirJ ra
te baren. Beproef eens dergelijke kinderen involgen wanneer het te nas en te ons
oon spreidt, meer en meer stijgt. Ongeveer gemeenschappelijk met andere kinderen te om drinken vraagt. Het vult di maag j
o t van de moeders klagen steen laten eten. U zult verstomd staan te bemer- belet het nog te eten.
en been omdat hun kindje seen eetlust kCn dat de eetlust van zulk kind veel groter
heel wat ooDmistischpr ^rol)le^m zal zDn- dan wanneer het alleen of in ge- Kan een zorgzame moeder, die haar kij
li r h0U"en..rekf- V» volwassenen aan tafel zit. eutefc. dagen zorgvuldig gadeslaat zelf I
oorzaak van het gebrek aan eetlust bij ha
Een ander gebrek aan trek doet zich bij kind ontdekken, dan mag toch riet uit li
énige kinderen vooral voor onder de vorm oog verloren worden dat er ook andere
van een zekere afkeer tegen bepaalde spij- denen kunnen zijn waarom het kind niet
zen. Onlangs ontmoette ik een zeer kortaan- to weinig eet. Als het kind standvastig nj
gebonden vader die hoog opgaf met zijn op- is, flegmatisch en geen levenslust vertooj
voedingsmethoden en die onder andere zijn heeft het geen zin het tot eten te t< wegi
stunt ten beste gaf in verband met zijn Onvermijdelijk sluimert dan een ziekte. M un*
slecht etende zoon. Nadat moeder de vrouw doet er dan ook oost aan onmiddellijk re^e
Een bekommerde moeder dient zich trou- ondanks alle verzoeken er niet in geslaagd dokter te raadplegen
ning met 5 kinderen dat werkelijk als
«slechte» eters kan bestempeld worden. Tot
geruststelling van de moeders kunnen wij
er hier onmiddellijk aan toevoegen dat de
meeste van deze zogenaamde «slechte» eters
ondanks het weinige voedsel dat zij aan
tafel nuttigen, hoegenaamd niet gevaarlijk
vermageren.
gen nu wel eenzelfde praktijk moeten ga
volgen, indien ze niet hun aandeel
handel op Oost-Europa geheel uit hand
willen geven.
TENTOONSTELLING VAN
KINDERTEKENINGEN
TE KAAPSTAD
Keri
J nare
de e
kort
j het
alge
tot
de
feit
werl
gen,
met
den
dat
wak
werl
V
grot
de
DE GEMINI-PLOEG De astronauten Virgil Grissom (links) en John Young zijn aan
geduid om einde 1964 of begin volgend jaar de eerste vlucht met de Geminlkapsule te
ondernemen. Het doel van het Gcmini-projekt, dat aansluit op het Mercuryprogram-
ma en een voorbereiding is voor het Apollo-maanprojekl, is vooral de mogelijkheid vin
rendez-vous in de ruimte te testen alsmede nieuwe technieken in verband met de
terugkeer in de dampkring.
GOED WIJNJAAR
Een goed wijnjaar is voor Frankrijk, waar
wijnoogst vanouds de ruggegraat va?
het agrarisch leven is, een bestaanskwestie
De grote wijnboeren melden met trots en
blijdschap dat 1964 een schitterend wijnjaar
wordt, het beste sinds 1945 en vergelijkbaar
met 1893, het meest vermaarde wijnjaar
een eind zal maken en dat Chili dan in staat
zal zijn de 100 miljoen dollar koren, die
het moet invoeren, zelf te produceren.
Voorts leeft het land van de kopermijnen
die in Noordamerikaanse handen zijn. De
koper betreft 64 van de handel van het >°naa"!f meAe vrn ze in de a
De «South African Association of Adj
zal in het begin van het iaar 1965 m j
National Gallery te Kaapstad, een internat!
nale tentoonstelling van kindertekening! jj?
organiseren I soor
De inzendingen dienen voor 31 decemlj na
1964 gestuurd te worden aan volgend adrj
Ministerie van Nationale Opvoeding en K| pkoj
tuur B.ijschoolse Aktiviteiten, Wetstra
155 Brussel 4.
die
tion
dooi
verr
Op 74 jarige leeftijd is Mrs Dora Bot| if
uit Romford in Essex, waarschijnlijk 4 ^eid
bedrijvigste en gelukkigste grootmoeder I nen
Groot Brittannie, want haar aktiviteit q de
«poppennaaister» maakt de vreugde
van families over gans de wereld.
Mrs Botha heeft zich gespecialiseerd
het vervaardigen van bruidsklederen vi
poppen Soms dienen haar kleinste modell
voor de versiering van echte bruidstaartc
soms worden zij zelfs door de bruid en
bruidsmeijes gedragen.
Liefst kleedt zij de poppen naar de V
DE BEDRIJVIGSTE
GROOTMOEDER
TER WERELD
land Frei eist dat de kopermijnen het erts
in Chili zelf moeten raffineren en dan niet
alleen naar de USA moeten afleveren maar
uit de Franse historie. Baron Philippe ,1e "n de meestbiedende zullen verkopen. In-
RnthcrhiM «ionnuor ,-on r »v.4rv... x,,... dlen met- dan zal Chl1' d« mijnen nationali-
Rothschild, eigenaar van het Chateau Mou-
ton.Rothschild, een van de mooiste wijn
gaarden van het land, zegt ervan «De drui-
pauselijke onfeilbaarheid
«eigen moeder» zijn
Dit zal wel meebrengen dat de plaats van Voorts werd de wederinstelling van het
t kardinalencollege wijziging zal ondergaan diakenambt in de kerk met grote meerder-
Het komende kerkelijke apostelcollege heid aanvaard. Dit is consekwent; ook de
(kerksenaat) zal niet groot genoeg zijn om priester in zijn parochie heeft zijn assistent
een conclave te vormen, zodat de kardma- nodig, die naast de representant van het
len onmisbaar blijven, maar anderzijds zul- priesterschap de dusgenaamde «leken» amb-
len de curiekardinalen een stuk van hun telijk vertegenwoordigt. Mede is het diaken-
bestuursmacht verliezen Het is zeer interes- ambt evenals het apostelcollege bijbels,
sant te zien. hoe de uitvoering van de ge- zodat hiermee een reeks bijbelse besluiten
nomen besluiten z<ri zijn Paus Paulus VI de aansluiting aan het Nieuwe Testament
is een hartelijk voorstander van deze uit- duidelijker naar voren brengt, maar ook
bouw van he kerkelijk bestuur Het trok oecumenisch vruchtbaar is, daar elke bijbel-
reeds de aandacht, dat deze paus tot dusver se handeling tot het hart van de kerkelijke
nog geen enkele nieuwe kardinaal in de wereld spreekt voor wie de bijbel onweer-
bijna 1,5 jaar van zijn pausschap heeft ge-
creeerd
Voor de verhouding tot de andere kerken
is deze hervorming van zeer grote betekenis.
Zowel de Oosters Orthodoxe Kerken als de
sprekelijk de gemeenschappelijke schat is.
Dat de diaken inmiddels geen priester is,
bleek ook bi jbels duidelijk.
Het bovengenoemde maakt dit Concilie
van wereldhistorische beteken:s.
seren. President Frei is de eerste Christen
democratische president. Men zal moeten
afwachten of hij inderdaad zal weten door
derne klederdracht te steken. Voor deze n
de koestert ze trouwens maar weinig achti
Haar woonkamer dient als werkplaa
dozen met helkleurige stoffen zijn hoog
gestapeld naast de poppen waaraan zij n
werkt.
Mrs Botha geeft zich met hart en ziel
haar werk; zij «kleedt» doorgaans een 124
ven zijn superbe en zullen een wijn van t' i "laeraaaa zal weten door po k D weken tijdens
atletische schoonheid nnievoren» n» ,„,,0 te zetten' ,n Zu.d-Amenka worden vooral IT "eL!ek VJ°ens
atletische schoonheid opleveren». De wijn
van 1964 komt wegens de noodzaak hem in
de kelders «rijp» te laten worden, eerst in
1966 op de markt, maar de handel koopt
bij voorbaat en betaalt prijzen die 2.5 maal
de prijzen van 1963 zijn Zo voegt zich bij
de wijnvreugde ook de vreugde over de
opbrengst.
CHILI
bij verkiezingen vaker schone plannen ge
maakt, waarvan men later niets meer hoort.
Dit euvel komt trouwens ook buiten Zuid-
Amerika voor.
HANDELSGESCHIL
De Verenigde Staten staan sinds jaren
op het standpunt dat men in de handel met
welke ik veel vrije tijd heb, kleed ik er v
twintig,» zegt zij.
TSJECHOSLOWAKI JE
HEEFT MET STIJGEND
AANTAL PARASIETEN
TE KAMPEN
Het aantal personen welke voor de reel
En
vrijt
zij 1
inko
voer
pres
Stel
mot:
laag
schu
trie,
en c
haal
Chili is het land met de meest vreemde
vorm van de wereld; het bestaat uit een
smalle kuststrook, die noordelijk tot in de
tropen en zuidelijk tot in de poolgebieden
reikt. Het land lijdt aan de kwalen van alle
Zuidamerikaanse landen, nl. grootgrondbe
zitters, die te rijk en kleine boeren, die te
arm zijn. Bij de grootgrondbezitters ligt een
enorme massa grond eenvoudig braak, ter
wijl de arme boeren, minstens ten getale
Rusland, voorzover nodig, zich in elk geval bank gedaagd worden onder beschuldig!
tijdens de eerste
van parasitisme
moet beperken tot korte kredieten van niet
langer dan 5 jaar, daar lange kredieten de maanden van dit jaar verdubbeld
Russen 111 staat stellen meer geld aan wa- Dit werd onthuld door Dr Litera, v
pentuig te besleden. Maar Engeland staat zitter van het Hoog Gerechtshof in Tsjecl
op het standpunt, dat «een gelukkige Rus Slowakije in een rede gehouden voor
een betere partner is dan een hongerige grondwettelijke kommissie van het Tsjecl
Rus» en sloot een contract tot levering van Slowaakse parlement,
een fabriek te Krasnojarsk ten bedrage van Volgens een radiobericht zou Dr. Lit<
35 miljoen pond, waarvan 20 contant en voor deze kommissie verklaard hebben
de rest in 15 jaartermijnen zal worden be- het aantal parasieten (kommunistische
mnnnn 1 ,aa!d' FrankrUk en Wes* Duitsland achten naming voor personen die geen arbeid 1
van 100.000, geen enkel lapje kunnen krij- dit standpunt van sir Alec Douglas Ilome richten die nuttig is van uit socialist!
gen. De nieuwe president Eduardo Frei beter dan het Amerikaanse en volgen het standpunt) voor het eerste semester 1
j kondigt aan, dat hij aan dit dubbele euvel na. De Verenigde Staten zullen noodgedwon- verdubbeld zijn
