Da Wijde Wereld
BrAAklano
De Jodenverklaring
Veel misverstanden
Moskovisfen ontvingen 2 kg meel als nieuwjaarsgeschenk
i
,,d
CAMERA 0BSCURA...
en moderne verkeerstechniek
Over de dusgenaamde door het tweede
Vaticaanse concilie aangenomen joden ver
klaring blijken zeer veel misverstanden te
bestaan, zozeer zelfs, dat de koptische ker
ken in het nabije oosten een speciale ver
gadering uitschreven om te overleggen wat
te doen tegen besluiten, die rechtstreeks te
gen de historische mededelingen van het
Nieuwe Testament m|aan. Kardinaal Au-
gustinus Bea, de oorspronkelijke auteur van
het betreffende stuk, wijst er in de Osserva-
tore Romano op, dat de misverstanden vele
zijn. Er is nl. geen sprake van als zou het
concilie de historische mededelingen over
de houding van het sanhedrin, dat Jezus
veroordeelde willen aanvechten. De histo
rische feiten blijven historische feiten.
beurde het joodse volk als zodanig te discri
mineren, getuigt van ongepaste hoogmoed
en vergeet het woord: wie meent te staan
(niet «wie staat», maar wie meent te staan)
zie toe, dat hij niet valle.
Het sanhedrinvonnis is in wezen alge
meen menselijk begrijpelijk en zou er bij
geen enkel andervolk in geen enkele andere
tijd beter hebben uitgezien. Het «algemeen
menselijke» is nu eenmaal iets, dat meer
correctie behoeft, dan men vaak wil toege
ven en minder recht op verwerping van an
deren heeft dan de hoogmoed kan gevoelen.
Maar bij de religieuze beoordeling mag men
vooreerst niet vergeten, dat de 4 miljoen
joden buiten Palestina onmogelijk verant
woordelijk kunnen worden gesteld voor een
politieke schandalige rechtspraak te Jeru
zalem. En dan zijn er nog de enorme getal
len joden, veel meer dan men pleegt aan
te nemen, die in de eerste eeuw door aan
vaarding van het christendom zich uit druk-
kelijk tegen de verantwoordelijkheid voor
deze rechtspraak keerden; de christenen uit
de joden waren buitengewoon talrijk in
Azie (Mesopotamie enz, Arable, Palestina),
Afrika (in Noord-Afrika leefden toen 1 mil
joen joden, uit wie de grootste kerk voort
kwam) en Europa. En tenslotte geldt voor
allen, dat niemand en geen enkel volk het
recht heeft de joden vanwege dit vonnis dis
criminerend te behandelen, aangezien on
rechtmatige vonnissen overal voorkomen en
indien de politiek de justitie beinvloedt,
zelfs zeer gemakkelijk plaats vinden. Ook
valt op te merken, dat velen, die de joden
deswege smaden, zelf indien zij met onrecht
vaardige vonissen te maken krijgen, zeer
gemakkelijk passief blijven.
Wie passief blijft bij een onrechtvaardig
vonnis doet hetzelfde als degene, die zou
zeggen: Jezus is nu eenmaal door een hoge
rechtbank veroordeeld; laat het daar maar
bij blijven: geen protesten of moeilijkheden
Om wat in Israel op de Goede Vrijdag ge-
Voorts valt op te merken, aldus de kar
dinaal, dat de tekst van de betreffende ver
klaring wel principieel is aanvaard, maar
nog niet gepubliceerd, aangezien alle amen
dementen inzake tekst veranderingen eerst
in de 4de zitting kunnen worden afgedaan
en de definitieve aanvaarding en publicatie
van de tekst eerst in het eind van het vol
gend jaar kan geschieden. Wie op de inhoud
van de definitieve tekst vooruit loopt, kan
zich sterk vergissen, zoals ook reeds bleek.
Dan nog moet men weten, dat de verklaring
in kwestie in het geheel geen politieke be
tekenis heeft; ze is een onderdeel van een
beschouwing over alle niet-christelijke gods
diensten, de hindoe's, de boedhisten, de
mohammedanen en de joden en behandelt
deze verhoudingsvraag uit zuiver religieus
gezichtspunt, die geen ander doel heeft, dan
vrede en verdraagzaamheid in geestelijk
opzicht te bevorderen. «De religie mag niet
worden misbruikt tot rechtvaardiging van
discrimineringen en politieke veroordelin
gen».
Inmiddels is het nabije oosten nog steeds
roerig hierover en dit belemmert het oecu
menisch gesprek tussen oost en west. De
overgevoeligheid van de Arabieren voor elk
woord, dat ten gunste van de Israeli zou
kunnen worden aangemerkt of uitgelegd,
maakt dat de Orthodoxe kerken thans de
pas iets moeten inhouden, teneinde niet met
hun mohammedaanse landgenoten in con
flict te komen.
Naar aanleiding van de jaarwende had
een speciale meelverdeling plaats. Iedere in
woner van Moskou heeft te dezer gelegen
heid 2 kg meel extra ontvangen.
Het is reeds de tweede maal dat de Sovjet
autoriteiten een meelbedeling toestaan.
Meel is inderdaad sinds de zomer 1963, toen
brood- en mcelbeperkingen ingevoerd wer
den, niet meet te verkrijgen.
t
Tengevolge van de katastrofaal slechte
oogst in de herfst van 1963 kon men de win
termaanden 1963-64 slechts overbruggen
dank zij massale graaninvoer uit het buiten
land, meer in 't bijzonder uit Canada en de
Verenigde Staten. Voor een land dat vroe
ger de graanschuur van Europa geheten
werd, was dit wel een zeer bittere pil om
slikken.
In de broodbakkerijen is de toestand deze
winter normaal, maar de meelbedeling on
der de bevolking wordt reeds sedert 18
maanden verboden; dit verbod werd totnog
toe niet ingetrokken.
De eerste speciale meelbedeling welke
doorging op de vooravond van de Revolutie
feesten (7 november) had een politiek ka
rakter. daar ze samenviel met de afzetting
van Kroetsjef.
De Nieuwjaarsbedeling werd ditmaal op
tijd aan de bevolking medegedeeld. Vele
families werden bij de meelbedeling in no
vember verrast, dat ze niets bij de hand
hadden om het meel in te doen en van de
nood een deugd makend... met hun kop-
kussen op straat kwamen.
ARCHIEVEN VAN HET
VATIKAAN GAAN OPEN
Publikatie van diplomatiek kontakt
tussen H. Stoel en het Derde Rijk van
1933 tot 1937
Begin 1965 zal de Academie van Munchen
de diplomatieke post tussen de H. Stoel en
de Duitse regering van het Derde Rijk in de
jaren 1933 tot 1937 publiceren, aldus het
Romeinse Jezuietentijdschrift Civilta Cat-
tolica.
Deze publikatie van dokumenten uit de
archieven van het Vatikaan zal historici in
staat stellen nader te onderzoeken welke de
kontakten waren tussen de H. Stoel en de
Duitse regering voor de oorlog en welke de
positie van de toenmalige staatssekretaris,
later Paus Pius XII, daarin was.
GOUD IN DE CHIRURGIE
In het Providence-Hospital te Washington
in de USA heeft men een jonge man, wiens
wonden na een hersenoperatie nog bleven
j nabloeden, met bladgoud geholpen. De chi
rurgen wreven hiertoe een kameelhaarpen-
seel langs een harde gimnii kam, totdat de
kam voldoende elektrisch was geladen en
brachten toen met de penseel 23-karaats
'bladgoudfolie als pleisters op de wonden.
De wonden hielden op te bloeden, daar de
goudfolie ze vast, luchtdicht en hygiënisch
zuiver afsloot. De artsen, die dit deden,
verklaarden, dat het vaak moeilijk is om
aderbloedingen te doen op houden: afklem
men kan niet altijd, daar de weefsels de
bloedstroom niet kunnen missen. Men moet
er zich meest mee vergenoegen het bloeden
door verband te stelpen en af te wachten tot
de natuur zelf een wondafsluiting vormt.
Maar dit brengt diverse gevaren mee, het
bloeden gaat nog een tijdje voort, trombose
kan ontstaan enz. De afsluiting met goudfo-
1 lie heft deze bezwaren op. De kleefkracht
ontstaat door de elektrostatische lading en
-goud behoort tot de weinige substanties, die
het lichaam niet irriteren. Talrijke proeven
bewezen, dat de dikte van de goudfolie on
geveer dubbel zo groot moet zijn als die
van het bladgoud, dat de boekbinders voor
prachtbanden gebruiken, nl. 0,0002 mm
Operaties met behulp van dez^ aderdichting
kwamen in Amerika reeds veel voor. Men
slaagde er zelfs in een hoofdslagader ermee
te dichten, zij het dat men in dit geval zes
laagjes goudfolie over elkander moest aan
brengen. De medische wereld in de USA
juicht in de «Journal of the American Me
dical Associaton» de eenvoudige en toch zo
doeltreffende vinding hartelijk toe.
WOORDEN VAN LOF VAN
DALAI LAMA OVER HET
INTERNATIONAAL
EUCHARISTISCHE
KONGRES TE BOMBAY
De Dalai Lama, geestelijk leider van mil
joenen Boeddhisten, heeft na terugkeer van
de Wereldkonferentie van Boeddhisten in
Sarmath (India), verklaard dat deze konfe-
rentie en het Eucharistisch kongres van
Bombay voorspoedige tekenen zijn «voor
een gelukkiger tijd voor de wereld in dit
atoomtijdperk».
De Dalai Lama, die voor de kommunis-
tische Chinezen zijn land, Tibet, uitvluchtte
en in India verblijft, verklaarde verder dat
«de godsdiensten van de wereld in sommige
punten kunnen verschillen, maar dat toch
de voornaamste leer van alles in elkaar lief
te hebben. Als dit niet in praktijk wordt
gebracht, kan er geen vrede en geluk in de
wereld zijn».
RECHTERARM IS
VOLDOENDE
Het gemis van een linkerarm is geenszins
een probleem wanneer men in Parijs taxi
chauffeur wil worden. De sollicitant zal ech
ter wel in het bezit van de rechterhand
moeten zijn, terwijl ook zijn rechterknie en
-heup soepel en beweeglijk behoren te zijn.
Dit zijn enkele van de regels die door
de Franse Raad van State zijn goedgekeurd.
Het zijn niet de enige, want een taxichauf
feur zal o.a. nooit doof mogen zijn. Hij moet
kunnen schrijven en lezen de Raad van
State neemt kennelijk aan dat hij kan re
kenen en hij moet uitstekende ogen heb
ben.
LAATSTE KLOKKE LU I DER
LUIDT NIET MEER
In Steenwijk is een einde gekomen aan
de eeuwenoude functie van klokkeluider. De
laatste klokkeluider was de 73 jarige mevr.
Boonstra, die door ziekte haar werk niet
meer zal hervatten. Zij heeft haar functie
40 jaar uitgeoefend. Er zal nu waarschijnlijk
een elektrische luidmstallatie voor de Neder
landse stadsklokken worden aangeschaft.
ALLEEN OP ZONDAG
Een drogisterij te Iverkrade, in Nederland
heeft evenals vele drogisterijen, haar assor-
tissement uitgebreid met vele kosmetische
artikelen. Onlangs kwam daar een kliente
binnen, die «een tube crème» wilde hebben.
De verkoopster wilde weten of het een dag-
crème moest zijn of een crème voor de
nacht. «Neen,» zei de vrouw, «ik moet er
een hebben voor de zondag.»
HARTOPERATIES
Hartchirurgen menen dat een nieuw tijd- a
perk is aangebroken voor de patiënten die 1€
lijden aan ziekten van de kleppen van de ,j
grote hartslagader. Bij 36 patiënten met e
zieke hartkleppen werden de hartkleppen ,e
verwijderd en vervangen door plastic klep- 'e
pen. De patiënten verdroegen de operat a
zeer goed. Men verwacht dat in de toekomst ie
door gebruik te maken van machines, die de e
functies van het hart of longen tijdens de ,e
operatie kunnen overnemen, het aantal hart- le
patiënten dat geopereerd kan worden, gro- ia
ter zal zijn. ,a
cc
>1<
DE NEDERLANDSE
DEFENSIE
cl
Het buitenland neemt een loopje met de
Nederlandse defensie. In de Duits pers le- je
zen we, dat de Nederlandse troepen, die je
143.000 man tellen, van wie er 8000 in ,n
West-Duitsland zijn gelegerd, momenteel -ai
slechts over twee betrouwbare voortbewe- ,a;
gingsmiddelen beschikken, nl. hun voeten en eg
de fiets. Ter toelichting vermeldt men, dat
vooreerst de helft van de 600 uit Engeland
geimporteerde oudere Centuriontanks gere- 1
geld in reparatie is en dit de legerleiding h£
ertoe bracht een order uit te vaardigen deze te
tanks niet meer dan 80 km per maand te iar
laten rijden; men hoopt ze op deze wijze iie
langer heel te houden. In de tweede plaats «er
zijn de 120 uit Frankrijk betrokken AMX-13 ep
tanks, die de bekende misère opleverden, eg
op zijn vroegst over vier maanden weer >ul
bruikbaar. En in de derde plaats mogen de :er
800 van de Duitse Auto-Union gekochte
Munga-jeeps voorlopig geen ritten meer oo
zwaar terrein doen, daar 72 van deze wagens I
op hellend terrein ongevraagd en automa- :in
tisch in de «achteruit» schoten. De Duitsers es
zullen de versnellingsbak repareren. Geluk
kig zijn de fietsen nog goed en in verhou
ding het goedkoopst; heel West-Europa heeft
nier belang bij. '"er
lezi
•rg;
lot
eg<
lijk
;inj
hel
bre
1
ich
los
vor
iopi
iet
De foto's die door de Amerikaanse meteorologische satelliet Nimbus I worden
doorgeseind, kunnen in alle landen worden opgevangen met behulp van be
trekkelijk goedkope apparaten, waarvan de kostprijs niet meer dan 6.000 dol
lar bedraagt. Op onze foto bemerkt men Dr. Asger Lundbak, hoofd van het
Deense opsporingsstadion nabij Kopenhagen, die een opname van Zuid-Italie
onderzoekt.
W
ie c
nek
•ich'
DE eerste en de tweede dag is het nog vanzelfsprekend.
Je bent in stemming en de whisky, deze nationale na-oorlogse welvaartsdrank
van de dapperste aller Galliërs, werkt nog na.
Dus zegt je de eerste en de tweede dag van dat nieuwe jaar zwanger aan
plannen en veel goede bedoelingen tot de buurman, het winkeljuffertje, de
kranteman, de melkboer, de pompist, de postbode vooral tot de postbode
Gelukkig Nieuwjaar en dito wensen.
Maar, de derde en de daaropvolgende dagen gaat je aan kamouflagetechniek doen,
en als je 't niet doet, gaat het soms al wat stijfjes klinken net zoals de begroeting
op een of ander fiscuskantoor.
De feestelijke voornemens en gewaden zijn verdwenen. Tot brandhout bijna de
kersteboom, naar de zolder het stalletje en de mensen van goede wil, naar de vuil
nisemmer de vele andere oudejaarsavond-attributen.
En naar de bodem van de diepvriezer die dat menselijk hart van ons soms kan
zijn, wij hebben allemaal onze een jaarsplicht gedaan. Zoals het hoort, volgens de
etikette.
eel socialistisch orgaan een en ander
heeft gedebiteerd dat voor gelovigen toch
wel eens zeer kwetsend zou kunnen zijn.
Voor de rest geen kwaad van deze man die
The Great Old man van het Belgisch Socia
lisme had kunnen zijn, Jammer, hij heeft
alleen maar de pastoorswijngeproefd. Jam
mer, voor een man met zo'n lange ervaring,
dat hij in zijn late levensavond zulkdanig
vrijzinnig conformisme gaat huldigen.
ER was daar in de laatste tijd, weeral
een mens die het Huis Zijns Vaders had
verlaten. En rond de foyer der burgers,
had men hem beladen met alle zonden van
Israel.
Tot iemand zei: Dit is weeral een geval
van gebrek aan Liefde. En zo over dat gro-
En ook een leger-opvoedingsofficier
had reeds lang waargenomen dat de mi
litaire vrije-tijdsbesteding in mindere
mate werd opgeofferd aan het schrijven
of de lectuur van minnebriefjes.
Er moet dus wel iets veranderd zijn op
het vlak \;an de voortzetting van gesprek
na de eerste bekentenissen in de oude ma
neschijn.
Och, het is een kwestie van moderne
communicatie en verkeerstechniek, merkte
iemand op... Wat spijtig voor het intiem
familiaal archief.
Kan men zich voorstellen dat Bell's
telefoon, dezelfde magische kracht be
zit van de krullen op het oude bro-
caatpapier.
ANTI - CONCILIE
Wij zullen lang en veel geduld moeten
oefenen, eer alle mensen van goede wil zul
len blijk geven.
Natuurlijk zou een volmaakte wereld wel
wat eentonig zijn, want b.v. zonder zekere
sensatiekranten die altijd scharrelen langs
's levens zelfkant.
Wij moeten beginnen met ons zelf, ik
en gij, waarde lezer. Zegt je goed dat
het voorbeeld toch ook van hoger zou
kunnen komen. Van de wijzen, de mach
tigen, individueel en in groepen: heer
sers allerhande, grote- en kleine naties,
financiële maatschappijen achter de
coulissen, partijen, linkse, rechts en
neutrale loges.
Als wij beginnen met ons zelf, die zich
katolieken noemen, zou dat o.m. moeten be
tekenen, dat wij, om het Antoon van Duin
kerken na te zeggen, onze 19e eeuwse kleri
kale sentimenten moeten afleren. Minder
gaan denken en handelen in termen van
WIJ, GELOVIGEN, DE GOEDEN, ZIJ, DE
NIET GELOVIGEN, DE SLECHTEN, DE
ZONDAARS.
Als wij even nog willen terugblikken
naar het gestorven jaar, zullen wij wel moe
ten erkennen te veel te hebben toegejuicht
dat wel licht niet in overeenstemrfiing was
met wat Christus heeft voor gehouden.
(Stellen wij niet te weinig de vraag, wat zou
Christus daar van denken.)
Natuurlijk, ook van de andere zijde moet
het geloof in de mensen van goede wil, kon-
kreet tot uiting komen. En dan betreur ik
uit ter harte dat daar enkele dagen geleden
een zeer ruimdenkend genoemd man, Camil-
le Huysmans, in zijn lijfkrant een offici-
te menselijke thema voortkeuvelend, kwam
nog iemand voor de pinnen met de konklu-
sie na wat hij noemde, een grondige enque-
te, dat de jeugd van heden, de liefhebbende
en verloofde jeugd, minder liefdebrieven
schrijft dan haar ouders, grootouders, over
grootouders, hoevelen daarvan misschien
ook analfabeten waren.
Vele tientallen jongens en meisjes heeft
de man daarover ondervraagd. Pijnlijk
en triestig, zegt hij wat schamper, wat
ze antwoorden.
Ook verschillende postboden waren de
mening toegedaan dat zij niet langer
meer fungeren als de boodschappers
tussen jonge minnende harten. Wie
lang in het vak is. zei één oud dienaar
van R.T.T. weet zo aan de hand, het
verschil tussen een vulgaire zakenbrief
en een ontboezeming van verliefde har
ten.
Afgezien van de gebeurlijke lekken
zelf in een democratie is het on
voorstelbaar dat a rato van de huidige
telefoontarieven men zou kunnen traag
en ontroerd gaan prevelen van wat
het hart van vol is.
Men zegt wel eens: De jeugd is beter
opgevoed: Lees je nog op de muren
van de pensionaten: «Hier staat ge
schreven in wit krijt, dat Ernest met
Bertha vrijt».
Hiernaast een voorbeeld uit de tijd die men
terecht of ten onrechte La Belle Epoque
heeft geheten. In een fijn geschrift, met
hemelsblauwe inkt. Lees en oordeel voor
je zelf:
A
X, den 4 maart 1902
Lieve vriend,
Dezen morgend Uw kaartje uit
Leuven goed ontvangen. Het deed me
veel vreugde. Ma Mère was verrukt
over Uw magnifieke schriftuur. Zij laat
U van harte groeten en hoopt dat de
staat van Uwe gezondheid uitstekend
blijft.
Met de Géographie heb ik giste
ren op schitterende wijze afgedaan. Het
laatste examen in de laatste reeks. Het
loopt thans voor altijd naar zijn einde.
O, Leon, lieve vriend, U moest eens be
seffen hoe ik er naar verlang terug
thuis bij mama en papa te zijn en U
dan te mogen verwachten. Gaan wij te
rug Chopin spelen, zoals tijdens het
Kerstverlof?
Om niet te vergeten, mijn
vriendin, Thérèse, U herinnert haar
wel, niet, heeft mij een nieuw recept
ter hand gesteld van fijne Engelse Cake.
Zal U snoepen, lieverd.
(Niet boos zijn, om mijn vrijpostig
heid hé).
Weet U 't grote nieuws Papa.
heeft mij een Paaschverlof te Oostende
beloofd, als ik schitterende uitslag heb
behaald. Dat zal wel, denk ik. Ik ga
dan logeren bij tante. U weet wel, dat
tante heel lief is, en U graag mag.
en dan denk ik er aan, hoe ik met U
oud wil worden, samen. Onverbreek
baar één, en steeds indachtig wat onze
groote Vondel zei: Waar is er ooit op
rechter trouw gevonden, dan tusschcn
man en vrouw.
Zult U slagen in Uw examen, lieve
Léon, ja? Daar bid ik iederen avond
voor.
Uw Martha voor altijd.
Aan Leon X
Chaussée de Tirlemont
Louvain.
