De Wijde Wereld
s heimwee naar de goede ouwe tijd wel gerechtvaardigd
Wat verdienen de «Toppers-makers»?
AALSTERS TONEELVERBOND
De Twaalf Gezworenen
Plechtige
DISK0NT0KANT00R VAN DE NATIONALE
BANK VAN BELGIE
Communie
Een woonwijk voor grote gezinnen
(De Catharinisten - Het Land van Riem - Ste Barbara - De
Schakel - Hoger op en Streven)
voeren op
van Reginald Rose
Speeldata
Zondag 4 april 1965
Maandag 5 april 1965
Regie Maurits Balfoort
Zondag 11 april 1965
Maandag 12 april 1965
Feestzaal GROEN KRUIS
E if 1
PLATENWEDLOOP KENT GEEN GRENZEN
SLECHTS 1 OP DE 100 SCHLAGERS WORDT EEN HIT
Nu het Europees Songfestival zopas achter
de rug is, zullen weer talrijke komponisten
en tekstschrijvers, wiens «geesteskinderen»
een (vooral kommercieel) sukses werden
of zo mogelijk nog worden zich verge
noegd in de handen wrijven. Ook de vokalis-
ten delen uiteraard meestal in dit sukses.
Het zou echter verkeerd zijn te menen
dat elkeen die op de fonoplaat zingt, zoveel
van het «aardse slijk» opraapt als men wel
zou vermoeden. Immers niet elk lied dat uit
de juke-box klinkt is een sukses. De schla-
gersmarkt is immers een wisselvallig iets
en wie een blik ach'.er de schermen werpt
wordt onmiddellijk ontnuchterd of zelfs met
verbazing geslagen.
De gewone schlager die we draaien is
daarom precies nog geen topper. Hij is wel
licht een deficit-produkt die geen geld heeft
opgeleverd, maar waar men integendeel veel
geld heeft ingestoken. Dat de radio steeds
weer dezelfde opname draait, of de cafébaas
het persé als hit op zijn juke-box wil lan
ceren, verandert niets aan de werkelijkheid.
TOPPERS DIE GEEN TOPPERS ZIJN
Er komen jaarlijks 3.000 nieuwe schlagers
op de platenmarkt, die elkeen kent en die
niettemin geen schlagers zijn omdat ze niet
als hoogvliegers kunnen beschouwd worden
maar meestal melodieen zijn die een kort
bestaan zijn beschoren.
■L-.ivuur een
pjate - to?.ulz'Se machines. Elke
minuutnPerSers oete'tent verlies, daar
om
maar ononderbroken voort
om bU het einde van de maand een 300-tal
nieuwe opnamen te kunnen afleveren, niet
zelden tot groot ongenoegen van de platen-
handelaars. Wie zal immers al die platen
kopen Wie zal ze allemaal verkopen Wie
zal ze allemaal beluisteren En jaar na
jaar rijzen nieuwe produktiefirma's uit de
grond. En toch kan elke firma ook de
kleinste een grote omzet noteren wan
neer zij het geluk aan haar zijde heeft. Het
is statistisch bewezen dat er op 100 nieuwe
opnamen, slechts één hit en vijf schlagers
voorkomen. Er zijn platen die men honderd
maal verkoopt, schlagers die X keren in dr
eter klinken en toch maar in totaal 2.000 af
nemers vinden. De rendabiliteitsgrens wordt
door de insiders vastgesteld op een strikt
minimum van 3.000 platen; heeft men 5.000
platen aan de man kunnen brengen dan zal
de produktieleider pas gerust zijn en na
10.000 exemplaren zal hij zich in de handen
wrijven. Pas dan zullen allen die op basis
van procenten van de ontvangsten moeten
leven, vrij ademen.
VELEN MOETEN DELEN VAN DE KOEK
Laten we samen het rekensommetje ma
ken. De tekstschrijver kan aanspraak ma
ken op 3 tot 8 7c per titel; de toondichter
strijkt in het gunstigste geval 12 7c op, de
vokalist wanneer het om een sterfiguur
gaat zelfs nog meer. Alleen de solisten
die instaan voor de begeleiding gaan bij
manier van spreken, met lege handen weg.
Zij nemen het zekere voor het onzekere en
werken aan een forfaitair bedrag. Zij heb
ben er geen belang bij of de melodie een
top dan wel een flop wordt. De producent
wordt doorgaans per uur betaald. In de
meeste gevallen bedraagt zijn uurhonora
rium 300 F per produktie. Jonge zangers die
nog niet tot de toppen van de roem opge
klommen zijn ontvangen slechts een soor'
ereloon dat over het algemeen 700 F pe
titel bedraagt. Dit bedrag wordt natuurlij"
aangepast naargelang het stijgend sukse
van die zanger. Een klassiek voorbeeld
de Duitse vokalist Freddy Quinn, die voc
zijn bekende «Heimweh» een ereloon van
3.000 F opstreek. Tot dusver werden v?
deze zwarte of moeten we zeggen «gouder
6chijf in Europa maar eventjes 2 miljoe
exemplaren verkocht. De betrokken plate*
maatschappij stelde toen een «edelmoedig
gebaar t.o.v. de Duitse crooner en Fredd
kreeg 125.000 F plus een wagen. Had dezel'
de opname oorspronkelijk onder licentie g'
6taan, dan had de Duitse zanger er evenwr
ongeveer een kwart miljoen aan over geho-
den
Maar ook vele anderen moeten leven va
de platenopbrengst, te beginnen vanaf r'.
uitgever wiens zorg het is te waken ove
de uitbetalingen der reproduktierechten aa-
komponist en tekstschrijver. Zo heeft oo*.
hij zijn aandeel in de verkoop, een aande*
dat zowat neerkomt op de verdiensten va
komponist en tekstschrijver samen. De pre
ducent die onafhankelijk werkt, maakt aa*
spraak op ongeveer 4 7c van de totale or
brengst.
Vroeger verpakte men de fonoplaten
de klassieke papieren zakken met in h-
midden de cirkelvormige opening die ju'
de titel vrijliet. Ook deze tijd is voorb'"
Thans eist de konsument de gekende fant'
sierijke verpakking, liefst in meervoudi'
kleurendruk. Maar ook dat kost geld, ze'
zeer veel geld wanneer men bedenkt d
hiervoor een ontwerper nodig is die eve
eens zijn aandeel in de winst opeist.
Het loont ook de moeite niet enkel ma?
platen te persen en in de winkels uit te st?
len. Eerst moet het publiek kennis krijge
van de nieuwe melodie en daarvoor mo'
de radio zorgen. Hier rijst dan echter we
de vraag welke zender in staat is wekelijk
80 90 nieuwe platen te programmerer
Daarom wordt de platenfirma's een eige
zendtijd toegemeten, waarvan de koste
evenwel insgelijks ten laste van de plate-
producenten vallen. Daarnaast is er de o-
misbare reklame onder haar diverse vormer
aanplakbrieven, autogramkaarten, fotomat-
riaal, reklame-uitzendingen en dies meer d
natuurlijk ook een niet onaardig bedrag o*
slorpt. Al deze arbeid vergt een gedegr
organisatie en administratie. De burelen n-
men uitbreiding, evenals het aantal bedie
den. Zo heeft een platenfirma over het
gemeen 30 tekenaars, 4 producenten en ee
60-tal solisten in dienst met wie regelmati
opnamen worden gemaakt; daarnaast zorge-
50 arbeiders voor de vervaardiging der p)
ten.
Ook in de platenindustrie is de tijd ni<
blijven stilstaan. Alles werd afgestemd o
de perfektie, maar daarmee zijn ook de ko
ten gestegen. Daarbij komt dat de duurti-'
van de «hits» in onze dagen zo kort is da
de platenfirma's als het ware behept zij
met hetzelfde kompleks nieuwe platen
nieuwe platen... Radio, TV en bandopnemer
hebben daarenboven mettertijd de afzetnv
gelijkheden voor de platenfirma's fel b*
perkt. Kan het dan verwondering baren d;
van de 100 schlagers er 94. geen schlage
zijn. De meeste fans weten het echter nie
BERICHT
KREDIETEN die als doel hebben de aankoop, bouw of de ombouw van private
(lste woning), handels- of industriële gebouwen, alsook de aanschaffing van
materiaal of gereedschappen, enz., kunnen bekomen worden bij het
Het DISCONTOKANTOOR handelt ZONDER TUSSENPERSONEN
ning van
voor reke-
1. De algemene Spaar- en Liifrentekas,
2. De Nat. Maatschappii voor Krediet aan de Niiverheid,
3. De Nationale Kas voor beroepskrediet.
Voor alle inlichtingen, kosteloos en vrijblijvend, zich wenden tot
Het DISCONTOKANTOOR TE AALST
Keizerlijke Plaats, 42 Telefoon 243.68 219.68
Openingsuren van 9 tot 1 uur en van 2 tot 4 uur
Zaterdag gesloten.
Inlichtingen ten huize- op aanvraag, vrijblijvend en kosteloos
Gunstvoorwaarden voor «goede paard eis».
Ouders van commumkcnten die een bril
dragen, hebt U er al voor gezorgd dat uw
kind voor de schoonste dag van zijn leven,
een mooie, passende bril zou dragen Zien
we niet ieder jaar in de uitstalramen der
fotografen, communieprotretten van kin
deren in onberispelijke kleding maar waar
bij echter de oude, te klein geworden en
onesthetische bril werkelijk de hele foto
ontsierd. Bedenk even, zo zal iedereen dit
kind gezien hebben, de familie, kennissen,
Tienden en al de anderen.
Herinner U tevens welke uitzonderlijke
waarde een «Goed Zicht» inhoudt voor de
opgroeiende jeugd, en dat dit alleen kan
verzekerd worden door een «goed passende
bril». U zal dan ook niet langer twijfelen
om uw communikant de gewenste bril a u
e schaffen uit de uitgebreide keus van
)PTIEK P R A E T, P. Van Geyseghem,
gediplomeerd meester-opticien en laureaat
van de arbeid, LANGE ZOUTSTRAAT 8,
e Aalst, die U met zijn vakkennis en erva-
ing alle waarborg biedt voor een vakkun-
!ige en wetenschappelijke bediening.
Park De Blieck Voorbeeldige, moderne huisvesting
JAZZCONCERT IN
PAJOTTENLAND
Op 6 mei as. wordt in het Kasteel van
'aasbeek een Jazzconcert gehouden dat zal
itgezonden worden door de Vlaamse TV.
Het Kasteel van Gaasbeek, dat ook vanuit
'e Denderstreek nog steeds een "root aantal
ezoekers kriigt. zal vanaf 1 april as terug
oegankelijk zijn.
Wie kent de tuinwijk De Blieck nog niet?
Reeds voor twee jaar werden daar 93 wonin
gen door de S M Voor Goedkope Woningen
voor het Gewest Aalst, gebouwd.
Thans zijn er opnieuw bijna 81 klaar. Een
gedeelte ervan werd dezer dagen door de
nieuwe mkomers. betrokken
Naar aanleiding hiervan leek het nuttig
daaromtrent enkele vragen te stellen aan de
heer L. Moyersoen, een der beheerders van
de S M Voor Goedkope Woningen.
Uit de verstrekte antwoorden blijkt dat
met de huizen die thans voltrokken worden
j de maatschappij 1129 huizen op haar actief
I heeft. In het park De Blieck staan er reeds
174.
Men stond voor een soms moeilijke keuze
wat het .toekennen van de huizen betrof.
Juist geteld waren er 431 aanvragen, allen
even belangrijk en de meeste van dringende
aard. De maatschappij heeft voor regel ge
volgd, een voorkeur te geven aan grote
gezinnen. Ze heeft dit nu ook gedaan. Van
de 81 huizen die laatst werden gebouwd,
gaan 61 7< naar gezinnen met vier kinderen
en fneer. Twintig ervan zullen bewoond
worden door gezinnen met zes kinderen en
meer. De tuinwijk De Blieck zal werkelijk
een woonwijk worden van grote gezinnen.
Te samen in 174 huizen zullen er niet min
der dan 612 kinderen gehuisvest zijn.
De voorkeur aan grote gezinnen beteken)
vanzelfsprekend geen blaam voor mindei
kinderrijke gezinnen en zeker niet voor jon
ge gezinnen, maar men gaat van de gedacht*
uit dat een gezin met twee, drie of vier per
sonen gemakkelijker een huisvesting vind!
dan een gezin met vijf en meer personen
den
196
het
Wanneer de huidige huisvesting al te|aan
slecht is dan krijgen ook kleinere gezinnen
hun kans. Het is, zegt de h. Moyersoen, altijdl
pijnlijk aan iemand een woning te moetenL
20
weigeren.
Nieuwe Bouwprogramma's
De maatschappij gaat natuurlijk nog nieu
we bouwprogramma's ontwerpen. In de on
middellijke toekomst is voorzien, steeds in
het park De Blieck, een appartementsgebouw
met 23 appartementen en nog een reeks van
31 eenmanswoningen. In een ietwat verdere
toekomst zullen naar gehoopt wordt, nog an
dere plannen worden uitgevoerd maar
daan-oor is grond nodig.
De meeste huizen worden in het begin
ajthans verhuurd. De maatschappij zocht
nochtans er zoveel mogelijk te verkopen ten
einde nieuwe kapitalen beschikbaar te heb
ben om verder te kunnen bouwen. Alleen
de bewoners krijgen de mogelijkheid om
aan te kopen.
me
1 OP 5
De Amerikaanse gezondheidsdienst deelde
lede van de 111 miljoen volwassen inwo-
?rs van de Verenigde Staten bezit 20 mil
ten niet 1 eigen tand of kies meer; 10 mil
ten heeft of een boven- of een ondergebit.
WAAROM MINDER
KINEMA BEZOEK
In 1957 brachten de Franse bioscopen
og 412 miljoen frank op tegen maar 274
i 1964, aldus vertelt een Frans regerings-
ipport.
Dat komt, omdat de film niet langer meer
m volksvermaak is, maar vooral de jon-
Ten en de meer ontwikkelden trekt. Vol-
assenen van geringere geestelijke ontwik-
'ling hebben het gaan naar de kinema ver-
ngen door het TV kijken. Maar de terug-
ang van het bezoek is ook te wijten aan
ouderwetsheid en de grootheid van de
oscopen en de keuze van de programma's,
:e onvoldoende rekening houden met de be-
aeften van de werkelijke bezoekers.
RUIMTEVAART
NODIGDE NON UIT
Een Benedictijnse non, die aan de univer-
teit van Notre Dame (Indiana, V.S.) fysio-
agie studeert, zuster Margaret Bealmear,
eeft een uitnodiging geweigerd zich aan te
■•elden voor de opleiding tot ruimtevaarster.
Zuster Margaret zei, dat zij aannam dat
a brief van de Amerikaanse dienst voor de
uimtevaart uit Houston in Texas, een ver
ging was. «Bovendien,» zei ze, «ben ik
acht maanden te oud».
Zuster Margaret zei ook, dat zij betwijfel
de of de Amerikaanse dienst voor de ruimte
vaart wel een vrouw de ruimte in zou stu
ren. «Erg jammer,» voegde zij er aan toe,
«want in een baan om de aarde te worden
gebracht zou een prachtige manier zijn om
gewicht te verliezen zonder op dieet te hoe
ven.»
MUIZEN BETEN
KATTEN DOOD
In Avllino (Italië) hebben een vijftigtal
flink uit de kuiten gewassen muizen twee
katten doodgebeten en zetten toen een aan
val in op de graanzolder van een boerderij.
De boer, Gaetano de Donato (22 jaar oud)
trachtte met stokken het muizenleger te lijf
te gaan, maar toen dat niet lukte greep hij
een jachtgeweer. De muizen waren toen al
in de slaapkamer van de boerderij doorge
drongen. De boer had echter nog meer pech.
Nadat hij enkele muizen had neergelegd,
ontplofte het oude jachtgeweer. De Donato
moest naar een ziekenhuis worden overge
bracht.
NEDERLAND OP
ZIJN SMALST
Zoals het een goede burgervader past,
waakt de burgemeester van Genemuiden,
een plaatsje in de kop van Overijsel (Neder
land) voor het bewaren van orde en zede
lijkheid. Toen een plaatselijke vereniging
«Een schoonmoeder uit duizend» wilde op
voeren, achtte de burgemeester de volgende
tekstwijzigingen noodzakelijk Een streep
door «potdomme» en «verdomme», «godgan
se dag» vervangen door «hele dag», «God
wat een narigheid» wordt «Ach, wat een
narigheid» en «Jesses meid» te veranderen
in «Toe, meid»...
In de Tweede Kamer is naar aanleiding
hiervan opgemerkt of het niet tijd wordt
het gemeentewetsartikel te herzien dat het
een burgemeester mogelijk maakt monde
linge burgers op deze wijze in de hoek te
zetten.
SKIVLUCHT
In de sneeuw vluchtte een 20 jarige Oost-
duitse agent van de Volkspolitie op ski's
over mijnenvelden naar Kronach in West-
Duitsland. Op weg naar het politiebureau
iontmoette hij daar een inwoner, die zich
naar een bruiloftsfeest begaf. Toen de jonge
man hoorde dat het de zestigjarige bruilof'
van zijn oom en tante betrof, ging hij mee
naar het feest, feliciteerde zijn familieleden
en vroeg daarna politiek asiel aan
SARTRE ADOPTEERT
28 JARIGE VROUW
De Franse schrijver - filosoof Jean Paul
Sartre heeft thans de 28 jarige Arlette Kaim
wettig geadopteerd als zijn dochter. Arlette
Sartre is uit Israëlitische ouders in Algerio
geboren. Sartre kent haar al verscheidene
jaren. Zij is filmrecensente en redactioneel
«nedewerkster van een tijdschrift waar Sr.r-
4re ook voor werkt.
Geven wij maar grif toe, dat velen van
ns weemoedig hunkeren naar die «goede
rnde tijd». Alhoewel hij met een zeker waas
imgeven is en de meesten van ons hem zich
liet kunnen voorstellen, moet hij toch be-
list veel beter geweest zijn dan het huidig
achtig levensritme. Maar was die periode
vaarin onze overgrootmoeders leefden wer-
elijk zo goed?
We weterflmmers maar al te goed dat het
>endertijd ook niet alles zonneschijn was.
'ok toen werd oorlog gevoerd en politieke
lofhandel bedreven, met gewonden en do
en als resultaat. Maar niettemin zijn we
e mening toegedaan dat het honderd jaar
erug toch zoveel kalmer was, dat er toen
og ware vriendschap onder de mensen waar
1 nemen was en dat het egoisme dat onze
lodeme maatschappij zo Kenmerkt, toen
iet bestond.
Maar zouden we dan terug naar de pc-
roleumlamp willen grijpen, elektrisch licht
estond alsdan immers niet. Weg ook met
'e auto's, de vliegtuigen, de telefoon, tele-
'isie en lawaaerige radio. Dat Lesfond im
kers niet in de goede oude tijd. Zuiden we
ms van dit hedendaags konfort kunnen ent-
4oen, al schaadt het te vele van het goede
ook?
Kunnen wij ons voorstellen dat toen mas
sa's mensen stierven aan ziekten, die thans
met een spuitje of flesje volledig bezworen
worden.Wie honderd jaar geleden een blin
dedarm- of longontsteking had mocht zijn
testament maken. Wat zou er van de hygie
ne geworden ze men meteen de rioleringen
en waterleidingen, die toen nog niet aange-
legd waren, .noesten opbreken0
En koud dat het toen was. Mensen toch,
I kunt u zich voorstellen dat luidens een offi
cieel dokument, slechts de helft dor winin-
gen één enkele verwarinbare kamer bezaten
waar 6 tot 10 personen samenhokten, 's
Winters kenden onze overgrootouders ijs
koude slaapkamers, terecht namen zij hun
toevlucht tot slaapmutsen en warme flessen
of stenen in hun pluimenbedden.
Ja, ja, er moesten toen ook belastingen
betaald worden. De kranten van de zestiger
jaren deelden meermaals mede dat brave ar
beidersfamilies op straat werden gezet, om
dat zij de belastingen niet konden opbren
gen.
Thans zijn de vakorganizaties derwijze g<-
groeid dat zij door stakingen hun verzuch
tingen kracht kunnen bijzetten. Honderd
jaar terug was daar geen sprake van. Vooral
stielmannen en arbeiders moesten voor een
hongerlobn werken. Een wever kon met zijn
weekloon amper een paar werkschoenen ko
pen. En wee de arbeider wanneer een sta
king, ja dat bestond toen ook al, zijn fa
briek trof.
Geen mens dacht aan de 45 of 40 uren
week. Tien, elf, ja tot 12 uur per dag dien
de er gewerkt. Het lag dan ook voor de
hand dat er absoluut geen vrije-tijdspro-
blemen waren. Het probleem van iedere
dag was slechts: «Kunnen we morgen brood
kopen». Goede oude tijd...
Thans kan het vervoer per diligence ons
romantisch toeschijnen. Onze overgrootou
ders deelden absoluut die mening niet. Het
was toch ook niet zo aangenaam gedurende
uren door elkaar geschuld te worden op we
gen. die deze naam nauwelijks waard waren
Wegenbouw was toen uit den boze. Ook toen
vermelden de kranten verkeersongevallen.
Het was niet zo zeldzaam dat een voorbij
ganger door op hol geslagen paarden ver
trapt werd.
Deze inventaris valt zeker niet ten gunste
uit van de «goede oude tijd». Voegen wij
daarbij nog echter de onzekere tijden. Ame
rika kende in april 1865 het einde van een
gruwelijke burgeroorlog, welke zo lang
duurde als de eerste wereldoorlog en die
meer dan één miljoen doden eiste. Foto's
uit deze periode tonen ons steden die zoda
nig verwoest waren, als of ze onder een
zware bomaanval geleden hadden.
Overal kende men opstanden, oorlogen,
onlusten: in Polen, India, Mexico en Nieuw-
Zeeland. In Hongarije en Italië maakten ro
versbenden hele provincies onveilig. In Rus
land legden een reeks branden hele steden
en dorpen in as.
Ook voor journalisten was die tijd niet
zo rooskleurig. Vaak zaten dezen in de ge
vangenissen wegens majesteitsschennis of
omwille van zogenaamde aanslagen op de
staatsveiligheid. In Pruisen werden in 1865
in minder dan een maand 27 kranten in be
slag geomen. Van persvrijheid was niet veel
te bespeuren, ook niet in het Franse Keizer
rijk van Napoleon III terwijl in het konink
rijk Hongarije-Oostenrijk men niet eens
besefte wat vrijheid van mening beduidde.
Het was de periode dat nihilisten en anar
chisten hun dolken begonnen te slijpen en
hun bommen ineenflansten.
En wat te denken van de woorden van de
Franse graaf Horace de Vieil Gastel: «Wel
ke vredeloze tijd moeten we toch doorleven
Do mensen van miln generatie hebben r'
rust niet gekend. Deze zin schreeft de granp
°P 18 iuli 1863 in ziln dagboek. Was dit d«r\
werkelijk die beroemde goede oude tijd?