ank van Brussel
andelspocket- Noteer in uw agenda:
OUWHULP
entrale Verwarming
EUBELsDeKa - Wooninrichting
ïarfumerie Biasca - F. Bocque
Een basisrapport van Sodegecstudie over de Denderstreek
P7/EK PRAET
UTOHOUSSEN
UTOMATTEN
Simon D'Handt-
Temmerman
Etienne Van Vaerenbergii
ERZEKERINGENJean Meert
i
V/oor alle feestgevier...
door A. DEL0BELLE, Assistent Universiteit Leuven
(1)
VTB hoogdag
te Aalter
DISKONTOKANTOOR VAN DE NATIONALE
BANK VAN BELGIE
Molenstraat, 63, AALST
215.64
UW BANK
MIJN BANK
ONJJE BANK
Nie'iwstraat 27
!e Maanstraat 47
AALST O. L. Vrouplaats 9
Erembodegem Dorpstraat 4
P.V.B.A. - Lid van de Handelskamer Aalst
Denderstraat 18, AALST
Tel. (053)227.57
betekent veilig bouwen zonder zorgen
betekent goed en goedkoop bouwen
Onze faam Honderden referenties
Honderden gelukkige gezinnen
Rochusstraat, 35, NIEUWERKERKEN
I. 244.46 253.37
Esplanadeplein 9, AALST
Tel. (053)280.17
slaap- en eetkamers in diverse stijlen pro antiek en modern
Salongarnituren Wand en vloertapijten
Matrassen Alle merken
Vensterbekleding Gordijnen en overgordijnen
BEZOEK ONZE TOONZALEN
P. VAN GIJSEGHEM
^fiedipl. Meester-Opticien
|3-ange Zoutstraat 8 Aalst
Een «goede zonnebril ls een weldaad
voor uw ogem>.
We. bieden U een uitzonderlijke keus
kwaliteitszonnebrillen met optische-
wetenscbappelijke glazen.
litre
nie
1 t<
t zi
:tuu'
:ten Rubenstein
mstf bedrijf Alle toiletartikelen
Pontstraat 8, AALST
Tel. (053)224.24
Zomer-toilctartikelen Doe Uw keuze goed
Wij bieden U de merken met wereldfaam:
Stenhall... Dior. Hermes
((Académie Scientifique»
leriï
ïdeii
Vrijheidstraat 3, AALST
Tel. (053)222.02
Alle Verzekeringen
Hypotheekleningen Leningen
1. DE STEDEN EN HET PLATTELAND
De steden gesitueerd in het geografisch
kader van de Denderstreek en die aan dit
geheel van politieke onderverdelingen een
zeker dynamisch aspekt gaven, zagen hun
belang groeien samen met de ekonomische
opbloei van de streek. In de middeleeuwen
waren zij steden van sekundair belang; aan
het einde van de middeleeuwen en het be
gin van de moderne periode kregen zij be
lang in de mate zij ekonomische funkties
uitoefenden. Het evolutieschema is grosso-
modo hetzelfde voor gans de streek.
De vlasindustrie welke aan de Dender
streek op een bepaald ogenblik haar groot
ste opbloei verleende is essentieel een ru
rale en artisanale industrie. Dit is de re
den waarom de geschiedenis van de streek
er een is van een zone, met een oude en
belangrijke landbouw en ambachtelijke ak
tiviteit en met sterk rurale kenmerken. Veel
meer dan de steden, heeft het platteland
aan de streek haar rijkdom verleend.
2. HET BEGIN VAN HET
EKONOMISCH LEVEN
Lange tijd was de streek bedekt met gro
te wouden, vooral in het zuiden en in het
zuid-westen. In de periode van de VlIIe tot
Xle eeuw, vinden we de eerste namen van
de huidige gemeenten vermeld. In de Xlle
eeuw komen er meer. Deze beweging liep
parallel met de ontwikkeling van de land
bouw en de verder schrijdende ontginnin
gen. Door de wijze waarop de Denderstreek
gesitueerd is tussen Vlaanderen, Henegou
wen en Brabant zag zij haar ekonomisch le
ven beinvloed en gedetermineerd door de
respektievelijke politieke en ekonomische
evoluties dezer drie streken. Wanneer tij
dens het begin der middeleeuwen in «Kroon
Vlaanderen» de lakennijverheid zich ontwik
kelt te Valenciennes, te Sint Omaars, te
Doornik, Ieperen en Brugge in het kader
van de internationale handel, neemt de
Denderstreek daaraan bijna geen deel. Geen
enkele lokaliteit van de streek kan inzake
belangrijkheid wedijveren met deze steden
waar zich sedert het einde van de Xle eeuw
een jaarlijkse cyclus van jaarmarkten ont
wikkelde (leper, Brugge, Torhout, Rijsel en
Menen).
Het verschil tussen de twee delen van
Vlaanderen is dus zeer groot op dit tijd
stip, hoewel het toch niet uitgesloten is dat
de ekonomische bloei van Kroon-Y'laanderen
een zekere weerslag heeft gehad op h< I
Keizerlijke Vlaanderen. Het is mogelijk dat
deze ekonomische opbloei een rol heeft ge.
speeld in de ontwikkeling van de steden van
Keizerlijk Vlaanderen, daar er op het einde
van de Xle eeuw in Kroon-Vlaanderen vele
kleine steden ontstaan als gevolg van de
hoofdaktiviteiten van de weefnijverheid in
de grote steden. Tot in het midden van
van de Xlle eeuw waren het echter voor
namelijk de steden van Franssprekend
Vlaanderen die aktiefst waren. Het is slechts
in de XlIIe eeuw dat deze uit noordelijk
Vlaanderen de hoofdrol overnemen (1).
Op dit ogenblik staan de Brabantse steden
waarvan het ekonomisch ontwaken dateert
van de Xlle eeuw, nog aan het beginpunt
van hun ontwikkeling. Dit verschil zowel
in de ruimte als in de tijd verklaart de
vertraging waarmee de Denderstreek haar
intrede doet in de ruil-ekonomie op lange
afstand, dit wil zeggen in het bereiken van
een gespecialiseerde produktie.
Brabant, dat geen enkele grote waterweg
bezat, begon een specifieke transitstreek i
worden tussen de valleien van de Rijn er
van de Maas enerzijds, en de vallei van de
Schelde en de Noordzee anderzijds, en dit
vanaf het einde van de Xle eeuw. In de
Xlle eeuw, neemt het hertogdom hoe langer
hoe meer deel aan de internationale handel.
Maar het is slechts in de 2e helft van de
XlIIe eeuw dat de handel werkelijk belang
rijk wordt. Op het einde van de XlIIe eeuw
begint het Brabantse laken een concurren-
tiele betekenis te krijgen voor het Vlaamse
en dit zowel in Duitsland als in Frankrijk.
Een ganse reeks steden ontwikkelt zich
langs de grote verkeersaders in Brabant
SintrTruiden, Zoutleeuw, Tienen, Leuven,
Vilvoorde en Brussel. De meeste zijn gesi
tueerd op het kruispunt van de wegen en
een waterweg. De hertogen van Brabant,
die zich bewust waren van de voordelen die
zij uit dit handelsverkeer konden trekken,
kontroleerden systematisch de weg.
Het deel van de landweg tussen Brussel
en Vlaanderen is verantwoordelijk voor de
eerste ekonomische bloei van de Dender
streek. Van Brussel ging de weg ofwel naar
Dendermonde in het noord-westen, om van
daar de Schelde te volgen, ofwel direkt
naar Gent, over Aalst. Reeds in de Xlle
eeuw signaleerde de kroniek van de abdij
van Affligem het belang van het handels
verkeer op deze plaats. Het lijkt wel dat de
ekonomische bloei van de Denderstreek,
tenminste voor wat betreft het lager ge
deelte, moet gesitueerd worden in het laat
ste kwart van de XlIIe eeuw. Inderdaad
vindt men tussen 1278 en 1326 Brabantse
handelaars die de Engelse markten aandoen
en waarvan sommigen familienamen droe
gen die ontleend zijn aan bepaalde gemeen
ten die ongeveer op de handelsweg Brussel-
Aalst-Gent liggen Jan en Rudolf van Ham-
me, Boudewijn en Pieter van Asse, Jan
van Essene, Hennekin en Gerard van Hop-
stadke (Hofstade). In 1297 vinden we een
Hendrik van Asse die handelaar is te Brus
sel en waarvan 26 stukken lijnwaad, be
stemd voor de broer van de koning, Charles
de Valois, aangeslagen werden te Parijs.
seerd worden tussen de Brabantse dan wel
de Vlaamse handelaars heeft hier weinig
belang. Essentieel is dat hun familienamen
de belangrijkheid van de handelsweg als
positieve faktor in de evolutie van de streek
in het licht stellen.
1) Naargelang de verbinding tussen Bra
bant en Vlaanderen het ekonomisch leven
in het lagere gedeelte van de Dendervallei
stimuleerde, heeft zij waarschijnlijk de han
del langs de rivier in het midden en hoger
gelegen gedeelte van de vallei begunstigd.
Sinds het midden van de XlIIe eeuw
orienteerde de Vlaamse en zelfs de Brabant
se lakenhandel zich meer en meer naar de
markten rond de Middellandse Zee. Voor
dien was hij vooral gericht naar landen aan
de Noordzee en de Baltische Zee. De wegen
naar de markten in het zuiden gingen of
wel van leper, Brugge of Gent naar Rijsel,
ofwel van Brussel langs Halle, Zinnik, Ber
gen naar Valenciennes. Men stelt vast dat
ten opzichte van de Denderstreek, deze we
gen of te veel naar het oosten of te veel
naar het westen liggen- Er was wel een ver
binding, maar die was van veel minder be
lang namelijk deze welke van Brussel naar
Doornik liep over Edingen.
2) De weg Brussel-Edingen-Doornik speel
de een zeker rol in de ontwikkeling van
landbouw en ambachtswezen in het noord
westen van Henegouwen. De produktie van
deze streek, bestemd voor Vlaanderen, werd
gedeeltelijk geëxporteerd iangs de Dender
o.a. was dit zo voor het vlas. Zoals de haan
Brussel-Gent over Aalst en Dendermonde
had de baan Brussel-Doornik over Edingen
en Aat gevolgen voor de trafiek op de Den
der.
Dank zij deze verbindingen en de ontwik
keling van de Vlaamse handel met het zui
den, vinden we de voornoemde Hendrik van
Asse in 1221 te Parijs terug. In dit kader
wordt op het einde van de XlIIe eeuw,' la
ken uit de streek van de Dender gesigna
leerd op de Parijse markten en in de tol-
diensten en worden er handelaars van Den
dermonde, Geraardsbergen en Edingen op
gemerkt tussen de Brabanders (1296) (2).
Het is toch belangrijk twee dingen te la
ten opmerken. Voorfcerst zijn de steden
van de Denderstreek secundaire centra, ver
geleken met de grote steden van de laken
handel in Vlaanderen en Brabant. Vervol
gens stelt men vast dat de periode waarop
deze ontwikkeling betrekking heeft en de
groep waarin men de handelaars vjjn de
de Dender terugvindt, aanduiden dat voor
namelijk Brabant, meer dan Vlaanderen, de
streek in het internationale ekonomisch le
ven binnenleidt en dit niettegenstaande de
bestaande politieke banden met Vlaanderen
Later, in het 2e kwart van de XlVe eeuw (1) Voor de geschiedenis der Vlaamse
(tussen 1326 en 1356), vinden we tussen lakennijverheid, cfr LAURENT H. Un
de Brabantse handelaars die in Engeland grand commerce d'exportation la draperie
vertoeven nog een zekere Jan van Meldreye Bruxelles 1935, pp. 1-46 passim,
of van Maeldre (Meldert). Of ze nu geklas- (2) LAURENT II. o.c., pp 132-133
OP ZONDAG 15 AUGUSTUS
ter gelegenheid van
1. het openen van de VTB-U1TKIJKTO
REN «WARANDE»
2. het openstellen van het eerste Aalter-
se WANDELPAD «KRANEPOELPAD»
3. het onthullen van de eerste twee TOE
RISTISCHE WEGWIJZERS, ontworpen
en uitgevoerd door leden van de «Vere
niging voor Kunstzinnige Vrijetijdsbe
steding», afdeling van de plaatselijke
VTB.
Te 14u30 Officiële ontvangst van de
genodigden in het gemeentehuis, waarna
onthulling van de toeristische wegwijzers,
de eerste wijzend naar de uitkijktoren, de
tweede naar de Kranepoel.
Te 15ul5 Gezamenlijke wandeling over
het Kranepoelpad en openstelling van het
pad.
Te 17u00 Aankomst bij de uitkijktoren,
aan het einde van het pad. Openingstoe
spraak door de heer algemene voorzitter
Jozef Van Overstraeten. Inleidend woord
door de plaatselijke vertegenwoordiger en
welkomwens door de heer burgemeester.
De plechtigheid wordt opgeluisterd door
de fanfare «Eendracht».
Te 19u00 Koncert door de fanfare «Een
dracht» op de Markt-kiosk, optreden van
een folkloregroep uit Flavy-le-Martel (Ais
ne) en van de VTB folkloregroep «Dulle
Griet» uit Gent en het plaatselijk D.F.-koor
«Amabile».
Alle VTB-ers uit de omgeving worden
vriendelijk uitgenodigd die dag te Aalter
te komen verbroederen.
Hartelijk welkom.
ooo
ZOMERFEEST TE DEFTINGE
Voor de dertiende maal wordt een zomer
feest ingericht op zaterdag 14 en zondag
15 augustus in een natuurkader aan de kerk
te Deftinge.
Er zijn talrijke vermakelijkheden en
prijskampen. HJet optreden wordt aange
kondigd van vedetten van radio en televisie
als de teenagerzanger Dan Ellery en zijn
dansorkest en het zoetgevooisde duo Hilde
en Marleen Coessens.
Tijdens het feest, bakschieting met 1.000
F prijzen, waarvan finale op 15 augustus
Het Koninklijk Toneelgezelschap
't LAND VAN RIEM in Rouw
Op dinsdag 4 augustus jl. overleed te
Gent in de ouderdom van 51 jaar de wel
bekende Aalstenaar Maurits VAN HOVER
ondervoorzitter van 't Land van Riem.
Wijlen de heer Van Hover was een zeer
ijverige en dynamische ondervoorzitter en
heeft 19 jaar medegewerkt aan de bloe
van het Aalsters toneelleven. Met hem ver
dwijnt weer een van de «ouwe - trouwe>
werkers.
Wij bieden aan de achtbare familie Van
Hover onze oprechte kristelijke deelneming
aan.
De begrafenis heeft plaats heden zaterdag
te 10u30 in de kerk van het H. Hart. Ver
gadering aan de kerk te 10 uur.
Naar de Verenigde Staten
In het kader van de uitwisseling tussen
studenten zal Bertine Vandecruys uit Lede
eerlang naar de Verenigde Staten van Ame
rika vertrekken, alwaar zij een jaar aan de
High School te Needies (Califomie) zal
studeren.
VOOR ALLEN
ALFA Kuifje en de blauwe sinaasappe
len. Avonturenfilm.
VOOR VOLWASSENEN
EN AANKOMENDE JEUGD
PALACE W. De Amazone zwijgt
Avonturenfilm.
Oh Mamma mia. Muzikale komedie.
VOOR VOLWASSENEN-
ALFA W. Het liefdesmeer. Drama
PALACE Z. Freddy en het lied van
de prairie. Muzikale film.
FEESTPALEIS Silvia. Dramatische film
Streng voorbh.
AF TE RADEN
RIO Z. De aanduider. Politiefilm.
Bijf. Lood in de buik. Politiefilm.
TE MIJDEN
I RIO W. Zware jongens.
Bijfilm Korte nudisten film.
BERICHT
KREDIETEN die als doel hebben de aankoop, bouw of de ombouw van private
(lste woning), handels- of industriële gebouwen, alsook de aanschsffing van
materiaal of gereedschappen, enz., kunnen bekomen worden bij het
Het DISCONTOKANTOOR handelt ZONDER TUSSENPERSONEN
ning van
voor reke-
1. De algemene Spaar- en Lijf ren tekas,
2. De Nat. Maatschappij voor Krediet aan de.Nijverheid,
3. De Nationale Kas voor beroepskrediet.
Voor alle inlichtingen, kosteloos en vrijblijvend, zich wenden tot
Het DISCONTOKANTOOR TE AALST
Telefoon 243.68 219.68
4 uur
Zaterdag gesloten.
Inlichtingen ten huize- op aanvraag, vrijblijvend en kosteloos
Gunstvoorwaarden voor «goede spaarders».
Keizerlijke Plaats, 42
Openingsuren van 9 tot 1 uur en van 2