Eendracht Dossier1 Een basisrapporf van Sodegeestudie over de Denderstreek yanahuide te Affligem Lezerstribune door A. DELQBELLE, Assistent Universiteit Leuven (3) Feiten Open brief van Eendracht Aalst wt Terecht stelt zi_^ de vraag???^ Besluit N. V, B. VLASTEELT EN FABRIKATIE VAN LINNEN De theorieen. Veel belangrijker dan de ontwikkeling van de nieuwe lakennijverheid, is in de Denderstreek de vlaskultuur geweest en de fabrikatie van lijnwaad. Volgens de oude thesis van Henri Pirenne, zou deze aktiviteit zich vooral ontwikkeld hebben evenals die van de nieuwe lakennijverheid als een rekonversienijverheid. Door de studies van M.E. Sabbe, algemeen archivaris van het Rijk, is het inzicht in dit probleem ver nieuwd (11). Het begin Reeds in de tweede helft van de negende eeuw signaleert de «Descriptio Villarum» van de abdij van Lobbes (opgesteld rond 866) de verhandeling van vlas te Aalst en te Zegelsem (12). Deze produktie was voor lokaal gebruik bestemd, in het kader van de daar gelokaliseerde domeinen. Rond de ll-12de eeuw, samen met de ontwikkeling van de handel, verhoogt ook de verkoop van vlas. Zo wordt het lijnwaad, dat eerst door de vrouwen gemaakt werd, ook betrokken in de mannelijke aktiviteiten. Vanaf 1185-1190 citeert men dikwijls het vlas tussen de langs de Dender vervoerde produkten (13). In de 13de eeuw verbouwt men vlas op vele gronden van het huidige arrondissement Oudenaarde. In dezelfde periode gebeurt de fabrikatie van lijnwaad niet meer op het platteland alleen, maar ook in de stad. Dit wordt gesignaleerd voor Oudenaarde in 1277, 1280 en 1295 (14). Deze stedelijke produktie is reeds meer gespe cialiseerd. In de tweede helft van de 13de eeuw ontwikkelt zich de uitvoer. Men vindt Vlaams lijnwaad in Genua in 1263, in En geland in 1274 en in Parijs in 1292-1297 (15). Op dat ogenblik zijn de voornaamste streken in Vlaanderen waar lijnwaad, wordt voortgebracht Artesie en Franssprekend Vlaanderen. Hoewel hun positie met goed gevolg wordt bekonkurreerd door de lijn waad van Champagne, worden door Frank rijk vanaf 1270 toch maatregelen genomen om de invoer te beperken. In de veertiende eeuw leidt de strijd van de grote laken- producerende steden tegen de rurale laken nijverheid ertoe dat het omliggende platte land zijn vlaskultuur gaat ontwikkelen en zich gaat toeleggen op het verwerken en produceren van lijnwaad. De landbouwers vinden er een middel in om hun voortbe staan te verzekeren, terwij! ze tegelijkertijd de woede van de ambachtelijke stadsbe woners vermijden. Dit is onder meer het geval rond Gent en in de kastelanijen Aalst en Oudenaarde (16). Intrede in de internationale handel De Honderdjarige Oorlog (1337-1453) die de lijnwaadindustrie van Frankrijk ruïneert laat aan onze industrie toe de markten te veroveren en zich ruimer te verspreiden Vooral het lijnwaad van Kamerrijk, van Doonik, van Henegouwen en van de streek van Nijvel beheerste de Franse en Engelse markten. De produktie van het lagere en het middenste gedeelte van de Denderstreen evenals de produktie van de streek der Schelde, ontwikkelde zich in relatie met de evolutie van Henegouwen (17). Na jaren strijd verkreeg Aat in 1458 (en tot 1553) het privilegie van de stapelplaats van lijnwaad voor het graafschap Henegou wen, en dit voor gans de produktie die be stemd was voor het buitenland. Dit politiek feit veroorzaakt de achteruitgang van de vlaskultuur in de meer verwijderde streken (zoals de huidige streek rond Charleroi Thuin, Bierges) en de expansie van de vlas kultuur rond Aat. Vandaar uit dat de vlas kultuur zich verspreidt naar de vallei van de Dender. Aan de andere zijde van het Denderbek- ken zijn het de Brusselse en Mechelse han delaars die het vlas kopen op de markt van Dendermonde (18-. Op deze wijze stimule ren de Brabantse handelaars de ontwikke ling van de vlaskultuur in het lager gedeel te van de vallei. Was het trouwens niet eveneens Brabant dat de streek meetrok in de fabrikatie en de handel van laken De opbloei In de 15de eeuw is de verwerking van het vlas zodanig toegenomen, dat de fabri kanten er toe komen zich te organiseren, met als doel de verkoop op grote schaal. Dit begint in de steden. Vanaf het begin van die eeuw reeds wordt er een viasindus- trie gesignaleerd te Aalst (1400-1401), te Dendermonde (1401), Oudenaarde (1401) Geraardsbergen (1435). Vanaf 1408 ver schijnt het eerste reglement voor de am bachtslui die vlas verwerken, te Aaist (19) Op deze wijze differentieert zich de stede lijke industrie, die beter gereglementeerd is, van de rurale industrie. Niettegenstaande de mindere kwaliteit is de erpansie op het platteland even snel en sterk tijdens deze 15de eeuw. Sinds het einde van de voorgaande eeuw is in ver- srhillende gemeenten gesitueerd tussen Schelde en Dender, en speciaal tussen Ou denaarde en Gavere, de fabrikatie van lijn waad in volle bloei. Zij is zelfs belangrijk genoeg om zich los te maken van de Hene gouwse fabrikatie en om zich naar de Gent se markt te richten. In de periode van 1409-1410 wordt zij zelfs met name geciteerd op de Engelse markten (20). Einde 14de eeuw, begin 15de eeuw is de expansie van het lijnwaad zodanig, dat de lokale produktie van vlas niet meer volstaat en dat men vlas moet gaan kopen in de streek van Dendermonde en het land van Waas, of in het Huisterambacht. Op deze wijze zijn deze streken komplementair ge worden. Hierbij vormde de brug van Den dermonde een strategisch verbindingsteken: vlaskultuur in de lage Denderstreek en het land van Waas, vlaskultuur en fabrikatie van lijnwaad in het middendeel van de Den derstreek en de streek van Oudenaarde. Er moet nochtans opgemerkt worden dat, vanaf 1418, in Henegouwen de rurale lijn waadindustrie gereglementeerd werd vol gens bepaalde regels van komplementaire specialisatie tussen stad en platteland. Daar entegen verhinderde de achterstand van Vlaanderen in de organisatie van de produk tie volgens criteria vereist door de interna tionale handel, een werkelijke arbeidsver deling tussen stad en platteland. Zo kwam het, dat er menigvuldige twisten waren tus sen vele lokaliteiten die geen komplemen taire, maar een konkurrentiele positie in namen (21). In de tweede h^ft van de 16de eeuw, doen de troebelen in de gewes ten van de Boergondische hertogen de pro duktie verminderen en vertragen. Het herstel van de orde door Karei V in de 16de eeuw, heeft een nieuwe expansie van het lijnwaad als onmiddellijk gevolg. Dit is onder meer het geval in Aalst en Dendermonde. In het zuiden van de streek is er ook een zeer hoge lijnwaadproduktie te signaleren rond Edingen (22). De expansie gaat zelfs zo ver dat deze een zekere spanning kreeert op de vlas- markt. De ravitaillering van de stad inzake grondstoffen wordt steeds moeilijker in Vlaanderen, omwille van de fabrikatie van lijnwaad op het platteland. De steden trach ten dan ook privilegies te krijgen, die de verplichting zouden opleggen het vlas en de vlasdraad verkregen op het platteland in de stad te leveren.. Dendermonde slaagt daarin in 1540. Een ander initiatief was, te trachten de wekelijkse markten in de dor pen te verbieden, zoals onder andere in Herzele gebeurde. Dendermonde trachtte de de nieuwe markt van Wetteren in 1546 te doen afschaffen. Omgekeerd komt ook een nieuwe aankoop methode in voege de handelaars gaan het vlas zelf opkopen in de dorpen, teneinde er zeker te hebben en het te kunnen ver kopen aan hoge prijzen op de stedelijke markten. Vanaf 1509 komen de eerste regie menten in voege die deze praktijken trach ten te verbieden (23). Dit alles duidt aan dat de lijnwaadnijverheid in de 16de eeuw een hoofdzakelijk rurale aktiviteit is. In de steden zelf, versterkt zich de tendens tot centralisatie en monopolisering van de vlas industrie in het kader van de korporaties, wat haar in staat moet stellen beter te konkurreren met minder goed georganiseer de rurale lijnwaadnijverheid (24). In deze bloeiperiode is er vooral naar Frankrijk, naar Engeland (hoofdzakelijk in de eerste helft van de 16de eeuw), naar Spanje (sinds het bestaan van de dinasti- sche banden) en eveneens naar Portugal een regelmatig vervoer. Vanuit dit laatste land werd een deel verder uitgevoerd naar de Amerikaanse kolonies. De uitvoer naar Duitsland, Skandinavie, en Oost-Europa is minder sterk. Antwerpen speelt als trefpunt een grote rol in gans deze handel. Vele Gentse handelaars zijn tussenpersonen tus sen de lokale voortbrengers en de grote in temationale firma's die te Antwerpen geves tigd zijn. Zo komt het dat elke handicap die de Antwerpse handel treft, eveneens voor het lijnwaad zeer zware gevolgen moest hebben. (11) PIRENNE H. Histoire de Belgique T. II, 1903, p. 390 en T. II, 1907, pp. 239-242 SABBE E. De Belgische vlasnijverheid tot het verdrag van Utrecht (1713) Op cit pp. 71-88 (12) SABBE E. o.c., p. 7 (13) SABBE E. o.c., p. 45 (14) SABBE E. o.c., p. 54 (15) SABBE E. o.c., p. 59 (16) SABBE E. -- o.c., p. 76 (17) «Een typisch voorbeeld van de econo mische interpenetratie van de Belgische gouwen evenals heden de streek Oudenaar- de-Zottegem-Geraardsbergen een dagelijksch mijnwerkerskontment naar Henegouwen stuurt, was dit Vlaams gebied toen econo misch naar Henegouwen georienteerd.» SABBE E. o.c., p. 183 (18) SABBE E. o.c. p. 118 (19) SABBE E. o.c., p. 136-137 (20) SABBE E. o.c., pp. 163-164 '(21) SABBE E. o.c., pp. 142-143 (22) SABBE E. o.c. p. 177 (23) cfr SABBE E. o.c., pp. 210-215 (24) cfr SABBE E. o.C., pp. 224-226 ZONDAG 22 AUGUSTUS TE 19 UUR De jaarlijkse processie ter ere van O.L. Vrouw van Affligem, die verleden jaar grondig omgevormd en gemodemizeerd werd, groeit thans uit tot een grootse Maria- hulde van gans de omliggende streek. De verering van de Moeder Gods te Affli gem dateert van zeer oude tijd. Zij is voor goed begonnen in 1146, bij het bezoek aan de abdij van St. Bernardus van Clairvaux, die er niet alleen een kelk en staf achter liet, maar vooral een geest van godsvrucht tot de grootste onder de heiligen. Een zeer oude overlevering wil dat Bernardus te Af fligem zelf begunstigd werd door O.L. Vrouw met een wonderbare wedergroet. Na zijn bezoek vereerden de paters van de abdij op een bijzondere wijze een beeld van Maria, dat in de verwarring der gods dienstoorlogen van de XVIe eeuw door Geu zen stuk geslagen werd, maar waarvan de overblijfselen gediend hebben tot het vor men van het kleine beeldje, dat heden nog. boven het sacramentsaltaar in de,abdijkerk vereerd wordt. Het is Proost Benedictus Van Haeften geweest, die een belangrijke rol heeft ge speeld in de Contra-Reformatie, die de gods vrucht tot O.L. Vrouw te Affligem tot. een nieuwe bloei bracht. In 1624 organiseerde hij voor de eerste maal een processie met het beeldje, buiten de omheining van het klooster. omliggende Brabantse en Vlaamse land Tegemoetkomend aan de nieuwe richting in theologie en godsdienstbeleving, werd in 1964 deze processie totaal omgevormd tot een sobere volksoptocht met gebed en zang die zijn hoogtepunt vond in een mooi ver zorgde Eucharistie - viering in openlucht voor de ingang van de abdij. De inrichters hebben niets gedaan om toeristen en nieuwsgierigen te lokken, wel hebben ze mensen uitgenodigd en ze ook mogen in massa ontvangen die in -ge meenschap willen bidden en getuigen. In dezelfde zin zal ook dit jaar deze Ma riahulde doorgaan, groots in haar eenvoud en de menigte van haar deelnemers. Tijdens de bidtocht zal even stilte gevraagd worden om de Hoogeerwaarde Abt van Affligem toe te laten een toewijding uit te spreken in naam van alle aanwezigen. Na de gemeenschapsmis. waarvoor ter plaatse een tekstboekje en een kaarsje aan alle deelnemers zal aangeboden worden, zal deze hulde besloten worden met een massa uitvoering van het lied O.L. Vrouw van Vlaanderen van L. De Vocht. Het is ook de bedoeling deze jaarlijkse bidtocht en hulde aan O.L. Vrouw te doen uitgroeien tot een SAMENKOMST VAN DE JEUGD. Reeds verschillende plaatselijke afdelingen van BJB, KAJ, KSA, VVKS en CHIRO hebben enthousiast hun medewer king toegezegd. In overeenstemming met de tijdsgeest De opstelling van de deelnemers gebeurt toen het godsdienstonderricht nog zeer ge voor de ingang van de abdij. Men zorge brekkig was en de mensen op een zeer een- 10 minuten voor 7 uur aanwezig te zijn. voudige wijze uiting gaven aan hun gods dienstige gevoelens, bestond deze processie I" geval van ongunstig weer gaat in ieder hoofdzakelijk in een uitbeelding van de geval een avondmis door in de abdijkerk geloofsgeheimen en de voornaamste episo- rond 7u30. des van de Bijbelse geschiedenis. Drie eeuwen lang bleef deze jaarlijkse kleur- Fietsen kunnen geplaatst worden binnen rijke optocht een attraktie voor gans het abdijhof, ingang boerderij. Waarde Redaktie, In uw uitgave van zaterdag 7 augustus 11. lazen wij met belangstelling de benoemm gen bij het Ministerie van Landsverdedi ging. Wij namen o.m. ook met genoegen kennis van de benoeming van onze stadsge noot Willy Van Nuffel. Tevergeefs zochten wij echter naar de naam van kolonel Lau- rent, door Minister Moyersoen benoemd tot «opdrachthouder belast met de betrekkin gen met de pers.» Werd U onvoldoende voorgelicht over de samenstelling van het kabinet van onze Aal- sterse Minister Of werd het om een of andere reden inopportuun geacht de Aalster- se bevolking in kennis te stellen van de benoemingspolitiek van onze «Vlaamsgezin de» Minister Wij kunnen indérdaad geen vrede nemen met de aanstelling van deze Nederlandson- kundige kolonel in een funktie, welke hem herhaaldelijk in kontakt zal brengen met journalisten van de verschillende taalgroe pen. Het ziet er naar uit dat de Nederlands talige perslui in dit land eens te meer zul len moeten vrede nemen met gebrekkige vertalingen van de oorspronkelijke Franse teksten. Acht de heer Moyersoen dit het meest geschikte middel om de «betrekkingen» tus sen zijn departement en de Vlaamse pers te verbeteren Wij hopen, Waarde Redaktie, dat U de moed zult hebben dit onder de ogen van uw Aalsters lezerspubliek te brengen. Het is een informatieve en ook een Vlaamse plicht. Want indien een Vlaams Minister op~een dergelijke wijze te werk gaat bij het be noemen van zijn personeel, dan is een «waakzaam WANTROUWEN» van Vlaamse zijde meer dan noodzakelijk! Namens de redaktie van «PAL» Cyriel Temmerman Hoofdred-ikteur Eendracht Aalst heeft dus het dossier «Sporting Charleroi» integraal voon legd aan de pers. Hierover hebben wij reeds een schrijven van voorzitter Merti geciteerd, doch wij geloven vast dat de E endraebtsupporters nog meer bijzond heden mogen vernemen. Feiten dan die niet moeten bewaard blijven in één of dere muffe lade. Za >va ZA Daden van omkoperij betreffende de wedstrijd Charleroi S.C. - Eendracht Ai van 11 april 1965. Aangezien wij, Eendracht Aalst, door de Belgische Voetbalbond onvoorwaaü lijk verantwoordelijk worden gesteld voor de feiten van omkoperij. Aangezien wij om deze reden verwezen worden om in de afdeling Bevordeij op te treden en solidairlijk m.a. aanspra kelijk zijn verklaard voor de schade f. dergaan door Charleroi S.C. wegens de schrapping van haar speler Jamin. x. Aangezien wij alle middelen van vei weer hebben uitgeput en geen verb^€ meer hebben tegen deze beslissing. Dr Aangezien wij in eer en geweten mog en verklaren dat wij buiten deze staan en totaal onverantwoordelijk zijn pr brengen wij ter kennis van de sportmassa en in het bijzonder van de support van Eendracht Aalst, in chronologische volgorde, de feiten zoals ze zich hebfcje voorgedaan, teneinde de lezer in staat te stellen zelf een oordeel te vellen oveil m wijze waarop een club wordt gekraakt. r t club. Worden als clubleider beschou^AC leden van het algemeen bestuur, vaj sportbestuur en van de keuzecommis Enl 1) Na vooronderzoek treft de Commis sie voor Toezicht en* Beroepsspel in zitting van 29 mei 1965 (zie Sportleven van 2-5-65) volgende beslising Punt 1 Behandeling van een poging tot omkoping Piccinin-Jamin-Van der Eist en waarbij Eendracht Aalst geen enkele maal werd betrokken. Punt 2 Andere poging tot omkoping gesprek tussen h. Van den Enden, oefen- meester van Eendracht Aalst en h. Malvaux voorzitter van S.C. Charleroi, zonder enige direkte getuigenis van een derde. De h. Malvaux bevestigt formeel dat h Van den Enden «hem verzocht heeft de mo gelijkheid onder ogen te nemen om Aalst te laten winnen en moest er een geldkwestie aan gekoppeld worden, hij hem in verbin ding zou brengen met de voorzitter van Eendracht Aalst». Deze verklaring van h. Malvaux wordt «zonder enige beperking aanvaard» en h Van den Enden die deze woorden volstrekt loochent wordt in beschuldiging gesteld. Dan formuleert men de beslissing dat Van den Ende, speler De Nul van Eendracht Aalst als mid-voor aanduidde voor de be wuste wedstrijd tegen Charleroi, waaruit volgt dat h. Van den Ende met het selectie- komitee van Eendracht Aalst beraadslaagde en beslissingen trof en hij dient aangezien als hebbende gehandeld namens de club, zodat de verantwoordelijkheid v. Eendracht Aalst in de bewezen feiten van om koping niet kan uitgesloten worden. 2) Eendracht Aalst tekent beroep aan op 5 juni 1965. .3) Het Beroepscomité zetelde in le zit ting op 18 juni 1965 en voor deze zitting kreeg Eendracht Aalst een tijdspanne van 1.30 uur om een dossier van meer dan 70 bladzijden in te zien. 4) In deze zitting heeft Een dracht. Aalst alle ten hare laste gelegde feiten aan de hand van overtuigende bewijslevering weer legd, bewijzen die door h. De Preter, die de beslissing van de Commissie voor Toe zicht en Beroepsspel verdedigde, niet wer den betwist. 5) Het Beroepscomité dat, in geweten wou beslissen, kon vooralsnog geen beslis sing treffen en verdaagde de zaak naar een 2e zitting op 25 juni 1965. Niettegenstaande verklaarde een zeer be 12) De volgende dag of op 23 jf H langrijk lid van het Beroepscomité aan de besliste het Uitvoerend Comité dat|stor afgevaardigde van Eendracht \alst dat hij giement niet overtreden werd en f overtuigd was dat er lastens Eendracht Aalst bijgevolg niet gemachtigd was door niets kon weerhouden worden en er der oproeping tussen beide te komen. Heen halve een goede beslissing mocht verwacht ieVen van 28 juli 1965. worden. art. 11-d): Het bestuurscomité v club moet samengesteld zijn uit lief] die geen enkele vergoeding mogen gen voor het uitoefenen van hun f-/'n waaruit volgt dat zij noch onafharTez speler noch beroepslid mogen zijn; art. 11-e): Deze leden moeten een ij Xe dere kaart (blauwe) onderteken en 2( genover de Bond verantwoordelijk c£xj sportieve en financiële plan. Art. 40: Statuut van de beroepsspel Elke bondstrainer, of hr. Van den L voor Eendracht Aalst, die uit dien j.^00 een kontrakt ondertekent dat hem w(J bindt mits loon of wedde. Art. 41: Het contract van hr. Vaj Enden werd door het Uitvoerend Bo goedgekeurd en op verzoek van del heeft hij een speciale kaart van berd moeten ondertekenen. 11 Art. 21: Register der verslagen: q C der bewijsmiddel dan de ingeschreva slagen om vast te stellen dat een getroffen werd op een zitting van de woordelijke ciubcomités moet wordej gewezen. L 10) Op 22 juli 1965 krijgt Eeifc lï Aalst kennis van de formulering vanïAT slissing van het Beroepscomité door blicatie in Sportleven van 21 juli 19ti o.m. de leugenachtige alinea 6: «D door appellanten (Eendracht Aalst 4 den Enden) wordt erkend dat Van 0 den m eerste periode van het seizoejieer alleen het selectiecomité vormde eiApot effectief, zij het met raadgevende steffeen uitmaakte van het selectie-comité». Apot Geslc Om te besluiten met een bevestig»pot alle bepalingen en handhaving Ween voorstel van het beschikkend gedeell devergoeding aan Charleroi voor van de beslissing van de Commisi Toezicht en Beroepsspel ten overst. Eendracht Aalst en Van den Endei 11) Onmiddellijk op 22 juli 196| Eendracht Aalst krachtdadig geprot in een aanvullend verzoek tot heropt bij het uitvoerend comité tegen de valsing en er uitdrukkelijk op gewer^ het juist deze feiten zijn die Eej A Aalst altijd heeft ontkend, zulks 0 door onweerlegbare bewijzen o.m. h<.—w ter der verslagen. Apot. 'AC RE 6) Aan de hand van de gevoerde replie ken diende Eendracht Aalst op 19 juni 1965 bijvoeglijke besluiten in bij het Beroepsco mité en verwees o.m. naar blz. 35 van het dossier waarin de volgende verklaring voor komt van een officieel bevoegd ambtenaar van de Bond t.t.z. de heer De Decker, secre taris van de Commissie voor Toezicht en Be roepsspel of: «In een kwestie van omkope rij, telt alleen het geld, woorden zijn woor den». 7) Het Beroepscomité zetelde in 2e zit ting op 25 juni 1965 nam het register van de verslagen van Eendracht Aalst ter inzage en verdaagde nogmaals de zaak. 8) In derde zitting, op 9 juli 1965, na con frontatie Eendracht Aalst Van den Enden- Malvaux, en waarbij deze laatste zijn vroe gere geuitte beschuldiging ten overstaan van hr Van den Enden bevestigde, bekrach tigde het Beroepscomité, na deliberatie, de beslissing van de Commissie voor Toezicht en Beroepsspel. 9) Op 13 juli 1965 diende Eendracht Aalst een verzoek tot heroproeping in bij het Uitvoerend Comité, op grond van in breuk op het reglement van de K.B.V.B. en tegen volgende artikelen: art. 49: Iedere gestelde daad van omkope rij door een clubleider verbindt tevens zijn A. Wie is verantwoordelijk voon genachtige formulering van yyj slissing van het Beroepscfl B Werden alle leden van het rend Comité die aan de stemming deelgenomen, nog tijdig in kennis van het laatste verzet van Eendrac1 in dd. 22 juli 1965???? Waar het reglement in het spreekt van Eendracht Aalst werd i voudig niet toegepast omdat men B ders dan een gunstige beslissing kon maar... waar het ging om de straf len werd gretig gebruik gemaakt zelfde reglement. EN Koo De hh. verantwoordelijke leden verschillende comités van de die hun stem tegen Endracht A in 1 brachten zullen in geweten recht mogen fier gaan op het ment dat ze tegen voornocmflH uitspraken.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Gazet van Aalst | 1965 | | pagina 2