Vrouwenkroniek -
Een basisrapport van Scdegecstudie over de Denderstreek
i^^rar,,d- v„rs cn n,et is hwft - -
door A. DELOBELLE, Assistent Universiteit Leuven
(6)
Nationale Loterij
\A
A
Nieuws uit
de omstreken
,2!
gemiddeld 8,75 meer bedroeg dan de
stijging van de waarde van de grond. De
konkurrentle tussen de aspirant-huurders
was zodanig dat de rente, betaald aan de
tJHOiudeigeiiaairt^ ongeveer gans de winst
van de exploitatie uitwiste.
1. POLITIEKE EVOLUTIES
Tussen 1840 en 1846 in volle krisis dus
'f'? """i- _ware": van de dreiging die over hun hangt. Op 8 ging de konkurrentiestrijd zover dat op
Tn (tit lap r ho.ph. r denaarde, Deinze, Gent, Geraardsbergen, mei wordt door handelaars en politiekers een bepaald ogenblik de huurprijzen gemid-
van welviTvi d, d»T h 1"ff n fn" T '"fest-Vtanderen wa- een «Association pour le progrts de l'in- deld 2,85 stegen, terwijl het grondkapi-
è^d. dLfLmvfd revolutie en het Brugge Kortnjk, Koeselare en T.eit dustrie linière» opgericht, die in november taal gemiddeld 3,04 daalde (44). De situ-
invasie van de repu- (38). Deze rurale vlasmctustrie bleet b.j een 1839 de symptomatische Utel aanneemt van atie was dus bepaald katastrofaal te noe-
KeSrrGk d»f^. f «f ttk T® f slechts voortbe- «Association nationale pour la conservation men. De slechte oogsten der jaren 1845 en
Keizerrijk dat de nationale voortbrengselen staan omdat de mechanisering in deze sek- et le progrès de l'anctenne Industrie liniè
beschermt, zal een nieuwe stimulans bete- tor veel langzamer verliep dan in de katoen- re» (41).
kenen voor verschillende nijverheden. Het industrie. n n.TINfi VAN nF T AisinRnuw
Koninkrijk der Nederlanden dat er in 1815 D" VAN DE LANDBOUW"
De invloed van deze vereniging was zeer LONEN
In Van eeuw waren groot in Vlaanderen. Enkel Gent ontsnapte
1846 gaven tenslotte de genadeslag.
op volgt, zal eerst gekenmerkt worden door
een diepe ekonomische krisis, die haar oor-
zaak vindt in het wegvallen van de Franse fp t'Jen ontstaan in Engeland, eraan, omwille van zijn ver gevorderde me- Naast deze kleine exploitanten waren er
markt en in de schulden «emaakt door de a f hechts leefbaar omwille chanische industrie (42). Niet alleen de nog een groot aantal landbouwarbeiders.
openbare macht In 1820 komt een herlevine fa af Pr'JS, laf handgesponnen steeds betere kwaliteit van het mechanisch Ofwel hadden deze een klein salaris, maar
die krachtdadjp ondersteund wordt door de die uit het buitenland moest ge- geweven lijnwaad, maar ook de steeds voor- ontvingen dan ook hun voedsel op de hoe
koning Opnieuw veroorzaakt de revolutie ™?or?eerd worden. Het aanvanteiijk re- deüger prijzen, maakten de konkurrentle ven, ofwel trokken ze een volledig salaris en
iooa ji..x - sultaat van de mechanisatie bij ons gaf Van het oude lijnwaad meer en meer onmo- zorgden zelf voor hun levensonderhoud. Het
geen duurder produkt dan het handgtmaak- gelijk. De lage prijs van het nieuwe geim- eerste geval kwam vooral voor in de streken
te. Niettegenstaande enkele min of meer porteerde of in het land gefabrikeerde lijn- met kleine landbouwexploitaties (o.a. arron-
gelukkige voorafgaande pogingen, moest ken van de lonen en van de kwaliteit van dissement Aalst), het andere geval vooral
men in ons land wachten tot na de onaf- waad, verplichtte steeds meer tot het druk- biï grotere exploitaties (arrondissement
hankehjkheid om de viasspinnenjen in Bel- het oude lijnwaad. Lijnwaad dat 4 F kostte Ueklo en Sint-Niklaas). In 1840 doet de
gie te zien ontstaan, en dit niettegenstaande tussen 1800 en 1828, kostte nog slechts 2 F Crisis der vlasnijverheid waarbij vele ar-1
de Engelse konkurrentie. Rond 1834 ziet in 1845 ander lijnwaad dat 3,75 F kostte beiders ontslagen worden het arbeids-
men sommige industriëlen, die de zin van in 1820 werd verkocht aan 1,85 F in 1815 aanbod op de hoeven stjgen. De salarissen
de industriële revolutie begrepen hebben Een arbeider die per meter lijnwaad 0 45 F
en zich rekenschap geven van de ineenstor- verdiende tussen 1800 en 1825 ontving nog
ting van de ekonomische basis waarvan het slechts 0,20 F in 1845 (43).
lijnwaadartisanaat leefde, zich resoluut in
van 1830, door het verlies van de koloniale
markten, een korte krisis, vooral in de tex
tiel.
2. DE EKONOMISCHE EN-
SOCIALE KRISIS
A. DE SLECHTE VERKOOP VAN VLAS
Hier volgen de uitslagen van de trekking
der 12de tranche van de Nationale LotgrijJ
die maandagavond te Mol plaats had.
De nummers eindigend op: winnen
1.000 F
1.000 1 L
10.000 F
25.000 Ff
25.000 F
Na enkele jaren van aarzeling, geken
merkt door manifestaties van de Orangisten,
konstateert men een herneming van het
triele en de demografische voorwaarden van
de Denderstreek. Reeds in 1840 kon men
een achteruitgang van de vlaskultuur vast
stellen in de arrondissementen Aalst en Ou
denaarde, evenals in Brabant en Henegou
wen (35). Dit verschijnsel is te wijten aan
de daling van de vlasprijzen, de toename
van de invoer van onverwerkt vlas, evenals
aan de daling van de uitvoer
lijnwaad.
handelsleven. Deze heropleving doet zich een andere richting engageren door het
het meest voelen in de koolmijnen en in de ad°Pteren v'an de nieuwe mechanische pro-
zware industrie; de textielindustrie onder cédés-
gaat een zware krisis in de periode 1845- f„ f841 zijn reeds 47.000 mechanische hadden 'ff f tonden' kuh,veren Doch
r sp^claal de vlasnijverheid, nauw spoelen in gebruik (39). Wat stelt men nu hiervoor waren de exploitatievoorwaarden
afgestemd op het iandbouwleven, de indus- vast? In 1840 heeft West-Viaanderen - grondlgC tSehf e^ de Zstt ek.
dat tot dan toe een zeer belangrijke rol „omische krisis moest deze ekonomi-
hoeft gespeeld in de Ujnwaadvoortbrengst sche struktuul. ruineren. Er bestond een ze-
nog geen enkele mechanische spmnerij. ter evenwicht tussen de exploitatie van
In Oost-Vlaanderen telt men op 53.779 me- kleine stukken grond en de kuituur en ver-
chanische spoelen ,n de provincie, er 50.430 Koop of werking van industriële planten lo
in de stad Gent zeil (40). Geen enkele me- a)s hoPi tabak en vlas 0p de duur treeerdc
chanische spinnerij heeft zich gevestigd in dit systeem echter bij de bevolking een wer-
Dendervallei. Er doet zich niet enkel een kelijke konkurrentie voor het bezit of de
van vlas en revolutie voor in de gebruikte technieken, huur van land dat kon worden
maar er is ook een verschuiving op het slechts enkele landbouwers waren volledig
B. MECHANISCH SPINNEN VAN VLAS 8a°graf,sch vlak: er doet zich een koncen eigenaar van hun grond, daar het in Vlaan-
vu m-iinnen VAN VLAS tratie in de ruimte voor. Geplaatst voor de deren gebruikelijk was, bij het overlijden
De vlaspröduktie en de voortbrengst van Sinnereiien0n,nUrFrtt' ontwllïf'ng der der ouders, de bezittingen te verdelen. Ten
lijnwaad waren de basis van het ganse eko- Frankrijk en in Belgie zelf, gevolge van de konkurrentle tussen de aspi-
nomisch leven van de Denderstreek In 1843 i v'asmdustrie nog slechts rant-huurders, kwamen de eigenaars er toe
vond men in de dne vooraaamste arr™ S"1™" ""f "."T de.™°?mjk- hun grond in verschillende loten onder te
dissententen. Gent, Aalst, Oudenaarde noe ehaniseh «„i n°T °"deryindt bij hel m«- verdelen. Het gevolg was dat een groter aan-
59.000 spinnewielen en 18.000 weefgetouwen repris ten viwHei f t ver8eIljking tal personen de mogelijkheid binnen zijn
in volle aktiviteit (36) Overal was de vlas snnn i ff mechanisch ge- bereik zag komen een kleiner, en dus min-
ïndustrie voor alles, LaSfvtett van he, kwaïteh van he, „"L0"86'^r f "®r k°Ste"Jk StUk erond te
platteland. In 1843 bewoonden 90 van de dat Hnnr f handg*weyen lijnwaad, Overigens slaagden de eigenaars cr op deze
arbeiders tewerkgesteld in de vlasindustrie maakt word, ff Jersch,1,e"de handen ge- wijze in een veel groter pachtgeld te ver-
het platteland (37). Deze werkten ofwel voor ïhe ïirh ft geraffineerde smaak krijgen dan wat zij zouden gehad hebben,
handelaars die hun de grondstof bezorgden ven liLldH hat ruwere Jtandgewe- moesten ze hun grond niet in loten verdeeld
ofwel kochten zij zelf bTSdsS™ fTmtief Td„ ritf f f de balana de' hebb<;n 06 bmrders sP«dden hetzelfde
verkochten ook zelf het lijnwaad on de we- en i rr 8 van de mechanisch ge- spel tegenover de onderhuurders. Het resul-
markt. De voornaams,XiwLTt ZZSSZO"*™"d*
La de landbouw dalen dan ook, zodanig dat
ook daar een prekalr evenwicht wordt ver
broken. Deze daling is vooral in 1846 te
konstateren (45).
2.500
5.000 Ff
25.000 Ff
25.000 f)
l.OOOFj
2.500 n
5.000 en
5.000 F Di
5.000 R
10.000 H tol
25.000 R
50.000 JJ i
50.000 12
255.000 ij I
500.000 F j,
415
300 C
C. DE HUURPRIJSKRISIS
(35) JACQUEMIJNS G. «Histoire de la
f, cnse économique des Flandres (1845-1850)»
In Mémoires de l'Académie Royale de Bel-
gique. Classe des Lettres et des Sciences Mo
rales et Politiques. 2de reeks, T. XXVI
1929 pp. 3941
(36) JACQUEMIJNS G. o.c. pp. 48-49
(37) JACQUEMIJNS G. o.c., p. 56
(38) JACQUEMIJNS G. o.c. p. 160
(39) JACQUEMANS G. o.c. p. 77
(40) JACQUEMIJNS G. o.c. pp. 78-80
(41) JACQUEMIJNS G. o.c. pp. 107-109
(42) JACQUEMIJNS G. o.c. p. 111
(43) JACQUEMIJNS G, o.c. pp. 136-137
(44) JACQUEMIJNS G. o.C. p. 236
(45) JACQUEMIJNS G. o.c. pp. 237-247
2.500 j|
2.500 I
5.000
5.000
25.000
25.000
25.000
2.500
25.000
50.000 i
100.000
255.000
ï.ooo-ooo
Dt
WEI
ging van de huurprijzen tussen 1830 en 1846
KEUKENGEHEIMEN
NUTTIGE WENKEN
het mengsel een droog vliesje is ontstaan.
Om nu deze lastige vliesvorming te voorko
men moet men dadelijk een beboterd pa
pier op de uitgestorte massa leggen ofwel
de bovenkant met wat boter bestrijken. Op
deze manier ontstaat er geen vlies en kun
nen mooie croquetjes worden gevormd.
Dior heeft zowel de spitse als de vierkan-
v. te punten vaarwel gezegd en houdt het dft'
- W"r"r, men "OW*1*" 8aa' berel" - De chemische middelen spelen m ons seizoen op schoenen die een zacht afgerond
den wordt het warme vlees-, vis- of kaas- moderne huishouden een steeds grotere rol. voorblad hebben. Zijn hakken varieren van
mengsel altijd eerst op een schotel uitge- Dat wasbenzine zeer brandbaar is, weet 1,5 tot 6 cm. Heel mooi zeer comfortabel
spreid om het te laten bekoelen en stijf wor- praktisch iedereen. Maar dat ook die andere en bovendien uiterst elegant vinden wij rijn
den. Wanneer men daarna overgaat tot het onderhoudsproducten naast hun goede ook wandelschoen van slangenleder met een
vormen van het croquetjes wordt dit vaak minder prettige eigenschappen bezitten is hakje van ongeveer 3 cm Ook ziin temrdta.
bemoeilijkt doordat aan de oppervlakte van aan velen onbekend. kwieke laarsje, die tot de enkel of iete ho-
ger reiken, zijn hartveroverend. Hoewel de
Zo is terpentine, die we vooral gebrui- zeer hoogreikende exemplaren uit het mo-
ken om verfvlekken te verwijderen, en het debeeld zijn verdwenen, blijft het laarsje
parket van zijn oude vuilgeworden was^ zicb toch handhaven. Ook voor de avond
laag te ontdoen, eveneens brandbaar, hoe- zlJn «r laarzen in kant en brocaat, die het
wel het niet zo snel als benzine ontvlamt. naar 0nze mening beslist heel goed zul'en
doen bij een korte avondjapon la Courrè-
Aceton, spiritus en alcohol zijn weliswaar 80s. Sommige van deze laarsjes hebben
In de zomer en de herfst is de bloem- brandbaar, maar doordat ze zich laten men- eenzelfde knipsluiting als ouderwetse kin
kool overvloedig te verkrijgen. De prijs is gen met water ook gemakkelijk blusbaar. derpantoffels, andere zijn gesloten met
dan niet te hoog, zodat iedere huisvrouw de eveneens ouderwets aandoende rijen kleine
smakelijke groente op tafel kan brengen. Thinner |s bran(lbaaI. {n en tetra he, knoopjes of met moderne ritssluitingen.'
Bloemkool is een groente, die tot ver daartegen niet. Het is echter bepaald niet Verder zijn er schoentjes met riempjes
schillende gerechten kan worden verwerkt gezond de dampen van deze twee laatste over de wreef en hooggesloten lage scboe-
en met verschillende groenten kan samen- vloeistoffen in te ademen. Wanneer u te- nen in lak, krokodil en Japanse luipaard,
gaan. B.v. bloemkool met tomaten, ham en tra in de buurt van vuur gebruikt bij- Modekleuren zijn: zwart, kastanje en roest-
gemalen kaas is een pikant gerechtje dat voorbeeld dicht bij een geiser waarvan het rood.
zowel bij het middagmaal als 's avonds met waakvlammetje brandt kan er zelfs een 7nalc rooHc „-s
een boterbbam km gorden gegemn.^k»« d-™a« avond vee, sandaaltjes gem.'ikt ^"satt^n
dien giftig. Ether is brandbaar en zeer ver
raderlijk. Ether dampen zijn nameüjk
zwaar en rollen als het ware over tafel of
kan ook in zijn geheel op tafel worden ge
bracht. Het is aan te raden om de groente
dan enkele uren in zout water te zetten
met de bloem naar beneden.
Kleine rupsen en wormpjes worden door aanrecbt- Zelfs als er op een paar meter
en stro. Bij sportieve pakjes worden vaak
schoentjes uit dezelfde stof gedragen
EEN SCHOON HEI DSTIP.
het zoutwater gedood en komen bovendrij
ven. Verdelen we de bloem in kleine boe
ketje», dan is dit niet noodzakelijk, omdat hrand komen,
we dan het vuil gemakkelijk kunn-fn weg
halen.
afstand een brandende sigaret ligt, kan er
wanneer er een fles ether open staat, jiog
Allerlei over honing!
Goede honing kristalliseert, minder goede
honing niet. Gekristalliseerde honing wordt
terug vloeibaar, door ze even «au bain-ma-
rie» te verwarmen. Moest de pot niet goed
gesloten zijn geweest, zodat waterdeeltjes
uit de honing zijn verdampt, dan kan men
wat water toevoegen. Honing kan men
best bewaren in glazen potten en nle.t in
bussen, vermits ze dan wel eens een metaal-
smaak aannemen.
LEDE
BURGERLIJKE STAND
Huwelijken: Uittenhove Roger uit Schel-
lebelle met D'Haese Jenny uit Lede.
Sterfgevallen- Van Aalteoom Omer, Ka-
steeldreef Bal Iaeonie echte van Teittel-
boom Nieuwstraat
SALON VLAAMSE HUMOR
Ter gelegenheid van de kermis 4e
zondag van september richt de VTB Lede
een tentoonstelling in. Deze tentoonstelling.
«Salon van de Vlaamse Humor» gaat door
in het Kultureel Centrum en omvat cartons
van al onze meest gekende Vlaamse carto-
nisten.
VTB LUSTRUMBAL
Ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan
van de bloeiende afdeling VTB-VAB is er
een groot dansfeest op 23 oktober in de
(zaal Reinaert.
GEMEENTELIJKE MUZIEKSCHOOL
De lessen'nemen aanvang op woensdag i
september inschrijvingen worden nog aan
vaard op 28 augustus van 15 tot 18 uur. in
het Kultureel Centrum waar ook de
gegeven worden met ingang van het nieuw
schooljaar.
De lessen omvatten: Notenleer, piano,
viool, klassieke gitaar, cello, zang, koperen
en houten blaasinstrumenten
1.000
2.500
2.500
10.000
25.QOO
50.000
500
2.500
5.000(Apot
25.000 Ne
25.000 (pot.
50.000
50.000
2.000.000
l.OOÖ
2.500
2.500
2.50Q
25.000
50.000
5.001
10.0(
25.
25.000
25.00P:
25.00»
25.0001
50.
100.01
Gei
Api
Ne<
Apc
Net
Apot.
Nee
tembe
Be
HAALTERT
OP ZOEK NAAR PARKEERTERREINEN
STATION VERJiETERINGSWERKEN
OP EKENT EN ACHTERENSTRAAT
Vrijdag 11. kwam de gemeenteraad in vol
tallige zitting bijeen. Het verslag der vori
ge vergadering werd goedgekeurd. De raad
en van de K.O.O. voor het 2e kwartaal 1965.
stemde in met het kasnazicht der gemeente
Mededeling werd gedaan van de aanstel
ling van Mevr. De Smaele en de hh. Velde-
man G De Meyer, J. Roelandt, O. Pereman,
F. en Van Durme tot leden van de K.O.O.
Natuurlijk hebben we allen al ondervon
den dat wanneer we bij de kapper onder de
hete droogkap zitten ons gelaat daaronder
TT .1 u 4 „™r heeft te lijden- 1)6 hete Jucbt is niet be-
wimf. »a VOOR- vorderlijk voor onzo huid en bovendien ko-
/ICHTIG TE ZIJN. Heeft u enige van bo- men we wej met mooi gekapte haren, maar
vengenoemde stoffen in huis. maak dan een 00k mct een „„flatteus verhit aangericht
,^'kCt. ult dc salon- Daarom is het best het gezichtNa de behandeling van de verschillende
brieven van de raadsleden werd grondaf-
me. Wanneer deze creme dan onder in- stand op het gemeentelijk kerkhof gedaan
vloed van de warmte zacht wordt masseren
we ze luchtig in de huid.
Op deze manier ondergaat en ons haar en
ons gelaat een schoonheidsbehandeling.
En denk er nauurlijk ook om de flesjes vooraf even in te wrijven met een vette ere-
buiten het bereik van uw «onderen te hou
den.
KLANKJES UIT DE MODEWERELD
SCHOENEN 1965
VLUCHTIGE AANTEKENING
Alle mannequins van de grote Parijse
Honing ls niet alleen een voedings, maar couturiers droegen, tijdens de shows van MEER MANNEN: Volgens prono-
ook een schoonheids- en geneesmiddel! Men herfst- en wintermode, voornamelijk gemak- stieken, opgesteld door specialisten in de de-
zegt, dat het gebruik van honing een gunsti- kelijke schoentjes met vrij lage, rechte hak- m°graf'e, zal Europa op het einde van deze
ge invloed heeft op de lever en daardoor ken. Nergens maar dan ook nérgens! eeuw méér mannen dan vrouwen tellen. Op
op de gelaatskleur. Het is dus heel goed, werden nog naaldhakken opgemerkt, zelfs dit °Kenblik vormen de vrouwen nog ste d«
in plaats van suiker af en toe honing te niet bij het avondtoilet, waar overigens san- dc meerderheid.
gebruiken. Ook is in vele medicijnen ho- daaltjes de overhand krijgen. En wie durft Een tweede vaststelling: in de loop van
riing verwerkt. Deze is uistekend voor maag- te beweren dat een dergelijk schoeisel on- dc eerstvolgende 35 jaren zal het aamai Eu- vèibêteringswerkén aan deAohteiltrart
De uitbreiding der waterleiding in afgele
gen wijken wordt in beraad gehouden. Sche
pen G. De Leenheer wordt aangeduid als af
gevaardigde in de raadgevend comité's der
waterleiding. De versterking van het laag
spanningsnet op de Keiberg wordt toege
staan.
TROOSTPRIJZEN
1.™
2.50 Ulrk 1
25.00#™" to
25.00 11
ooruitzi
paan, 'j
leyer, 1
ftyens,
ills, Gai
242930
242931
242932
242933
242935
242937
242938
242939
242916
242926
242946
242956
242976
242986
242996
242036
242236
242336
242436
242536
242736
242836
240936
241936
244936
245936
246936
247936
249936
202936
212936
222936
252936
262936
272936
282936
142936
342936
442936
542936
In geheime zitting wordt een kuisvrouw
in tijdelijk verband benoemd en de herzie
ning der wedderegeling van politieagenf
wordt aangenomen.
Tenslotte doet de schepen van Openbare
Werken de belangrijke mededeling dat de
kinderen per gezin zal van 2,6 tot 3,5 stijgen I worden.
De 49 biljetten die in dezelfde orde i
cijfers, behalve een, van het winnend i
mer van het superhoog lot van 6.000 Ofl 30 den
benaderen winnen elk 10.000 F. hristel
Ast
Haalte
Holst
alst
Welle
24<raat 76
24 raat 47 1
23 srkveldw
29fan Impe,
n Steen,
atrick D
ürelgem
raat 129
BALANS D raat 3u N
VERKEfTRSONGEVALLEp
ZWAAR ONGEVALLEN TJJDEl
HET WEEKEINDE ^de
Liedekei
en 31 Ei
leks ken 3
Tijdens de week van 17 tot 22 aug static
zijn op de wegen of in de agglomei n naut0
waar het toezicht door de rijkswacht t mAIa V
uitgleoefend, 1362 verkeersongevallen
11 doden, 225 zwaar en 701 licht gewo
vastgesteld.
Gedurende het weekeinde waren
ongevallen met 2 doden en 92 zwaar
den.
WEKELIJKSE
2 DODEN
Johai
Aalst
Wieze
el nderieeuw
#aat 93 Aa
de 2D
Hier volgt het aantal ongevallen pel i Brempt,
vincie: Brabant 222, Oost-Vlaanderen
West-Vlaanderen 168, Antwerpen 142,
burg 108, Luik 151 Luxemburg 71
gouwen 198, Namen 99.
oOo
DE WERKLOOSHEID
Tijdens de week van 8 tot 14 auin
- 1 i" - feviiiiuutiQ zd.ötu Doekc i
dip en 15.113 gedeeltelijk werkloze aat 8 Aalst
controleert!, hetzij een totaal van trade la an 1
W<,rk,0Mn et, Provinc
Vergeleken met de vorige week be tman, Brei
de dit een vermindering van 1200 v« Langem
en een vermeerdering van 2932 gei Dom, Vrijl;
lijk werklozen.
trick De
ncy Guldt
:ke - K
1st Am
Berlare -
ikstraat 46
tegel, Gera
Ann
