avontuui
Een bezoek aan
Oud-Afffigem
Van boeken en bladen
Een doortochtte Aalst in 1793
4*
Kultureel kalender
N. Standaard-Boekhandel
AUau/
'tyj 1 3 - 3 - t?
ONTVANGST TE AFFLIGEM
Daar stonden wij dan voor üe ingang.
Geen bel, geen loopper; ae poort stond
wijd open. Wij gingen binnen, liepen uoor
binnennoven en boomgaarden, kelten uit of
wij iemand zagen die wij Konuen aanspre
ken, maar geen mens! Tensiotte kwam;n
wij terecht in een heel mooie zaai, die blijk
baar voor iedereen toegankelijk was (3).
Wij kuchten, wij riepen halfluid «is er
iemand Geen antwoord, niemand kwam
voor. Het was net of wij beland waren in
een van die sprookjeskastelen, waarvan de
bewoners onzichtbaar blijven, maar waar je
toch voorkomend en fijn bediend wordt.
Wij dwaalden reeds een halfuur rond
binnen de omheining van dit grote complex
(4), toen eindelijk een dienstoode opdaag
de (5). Zijn eerste woord was «Wat ver
langt u Mijn bedelbroeder wilde juist
een mooie volzin ten beste geven, de lof be-
zingend van de wijze waarop de k.coster-
lingen alhier de gastvrijheid plegen te be
oefenen... maar de man met het iakomeke
«wat verlangt u», onderbrak hem ai na het
eerste woord hij had alles begrepen.
«Hebt u papieren vroeg hij up zake
lijke toon. Hij bedoelde daarmee enxeie ge
tuigschriften of andere siUKken ten oewijze
dat wij geen beedigde priesters waren of
verklede boeven. Wij gaven wat wij in die
trant bezaten. Hij bracnt anes naar ue prior
van het klooster, die men hier proost
noemt (6). Een minuut later was htj al
terug. Het gezicht van de hofmeester van
dit paleis was opgeklaard «Anes is in
orde heren,» zei hij ons; «verlangt u enige
verfrissing Wij hadden er geen benoette
aan. «Dan kunt u wat rondwandelen of hier
uitrusten, in afwachting van het souper».
Wij verdeelden de rest van de avond tus
sen de beide delen van deze raad. Wij had
den graag de completen bijgewoond, en toen
het tijd was gingen wij naar de kerk. Het
schip van de kerk leek mij harmonieus van
lijnen, de versiering was rijk, niet overvloe
dig maar met goede smaak aangebracht (VJ.
De zang van de monniken klonk ernstig,
ingetogen; het geheel streelde aangenaam
on.-e oren terwijl (ie vrome stembuig'ngen
ons recht naar het hart gingen (8).
Het sloeg zeven uur en wij keerden terug
naar de zaal voor het souper. Twee huis
knechten (9) dienden op in stilte; «wat ver
langt u» was er ook en praatte met ons,
maar evenals zijn ondergeschikten recht
staande. Hij bood zijn verontschuldigingen
aan voor het minder goed eten wij .varen
aangekomen op een donderdagavond, op een
moment dat hij geen gasten meer verwacht
te; de volgende dagen zou het menu zeker
beter zijn (men kan dne dagen blijven lo
geren). Wij verklaarden dat wij van zins
waren de volgende ochtend reeds te ver
trekken... «De heren zullen het ontbijt :n
deze zaal klaar vinden». «Zouden wij Zeer
Eerwaarde Heer Proost eens mogen gaan
begroeten «Dit is de gewoonte niet».
Het «minder goed maai» van donderdag
avond bestond uit drie goed bereide vlees
gerechten, een gerecht groenten, drie soor
ten dessert en een fles geurige oude wijn,
zoals men er aan de beste tafels maar zelden
drinkt. Hoeveel welgestelde mensen zouden
altijd tevreden zijn met de «minder goede
kost» van de abdij Affligem! De bijkomstig
heden van hel souper beantwoordden vol
komen aan de hoofdzaak mooi tafellinnen,
fijn zilverwerk, porseleinen servies, enz.
Na het avondmaal werden wij naar onze
cellen gebracht en niet cellen bedoel ik
twee prettige en zeer goed gemeubileerde
kamers, waarin niets ontbrak van wat men
zijn vrienden aanbiedt in de best voorziene
door vrouwen bediende buitenverblijven.
De volgende dag, heel vroeg in de mor
gen, woonden wij üe mis bij en gingen dan
naar de eetzaal. Het ontbijt stond opgediend
maar er was niemand te zien. Na net eten,
nog steeds niemand! Wij zochten wat rond:
geen mens te vinden. Wij zagen ons dan
ook genoodzaakt te vertrekken insaiutato
üospite, zonder een woordje van afscheid of
dank. Monniken hebben wij gedurende ons
veronjf aileen maar in de kerk gezien (10).
(VERVOLGT)
l3) Van aan de steenweg bereikte men
de abdij langs een viervoudige beu-
kendreef, geplant circa 1628. Het
eerste poorigeoouw, ook voorpoort
genoemd, werd vernieuwd in 1726.
Een eind verder gal de tweede poort
oi koninklijke poort, toegang tot het
grote binnenpiein met de kerk en de
voornaamste gebouwen. Drongen de
De zoekers door tol het tweeue bin
nenhof, achter de nog bestaande St.
Eeneüictuspoort Vv aarscnijniijk
kwamen zij terecht in het gasten-
kwartier en wellicht in het huidige
bisscnoppenhuis, dat vernieuwd en
uitgebreid werd in 1720.
(4) Met de groie boomgaard inbegrepen
besioeg de opperviakte omgeven door
muren en grachten ongeveer 1Ü ha.
(5) Waarschijnlijk was dit de meester-
kneent Jacobus Clauwaert, die in
functie was sinds 13 mei 1768 en
overleed in 1805. De abdij had een
twintigtal knechten m dienst waar
over hij het gezag voerde.
(6) Dom Beda Regaus, 21e en laatste
proost van Affligem. Hij werd te
Brussel geboren in 1718 en op 15 sep
tember 1/63 tot proost gekozen. Bij
bestuurde 45 jaar en overleed op li
april 1808 te Heke.gem op de hoeve
van griffier De Witte, waar hij na
de uitdrijving een onderkomen had
gevonden. Zijn indrukwekkend ge
schieükundig werk «Haifiigem lllus-
tratum» kenmerkt hem ais een van
de grootste preiaten die Affligem
gekend heeft.
(7) Sinds 1765 was gans het interieur
van de oude abdijkerk in neo-kias-
sieke stijl omgebouwd door de be
roemde architekt Laurent Dewez.
(8) Gans het officie werd nog gezongen,
niettegenstaande het gering aantal
monniken. De koorboeken de men
toen gebruikte, worden nog steeds
bewaard in de bibliotheek van Affli
gem.
(9) Eén van hen was waarschijnlijk
Bernard Roddaert, die op 4 februari
van ziekenverpleger gastenknecht
werd.
(10) Bij de uitdrijving in 1796 waren er
slechts 20 monniken in de abdij en
13 in de priorijen en parochies. In
vergelijking met andere Benediktij-
nerabdijen was dit nog gunstig.
Van 6 november 1965 tot 30 november
wordt in het Oud Hospitaal een uitzonder
lijke retrospectieve tentoonstelling gehou
den van beelden en tekeningen van Oscar
Jespers.
Oscar Jespers debuteerde met een im
pressionistische beeldhouwkunst. Doch op
het einde van de eerste wereldoorlog keert
hij beslist de rug aan de impressionistische
toets en schept als eerste beeldhouwer in
Vlaanderen, een stijl die dezelfde spirituele
verzuchtingen vertolkt als de toenmalige ex
pressionistische schilderkunst (Permeke,
De Smet, Van den Berghe e.a.) en de ex
pressionistische poezie van Paul Van Ostay-
en. Weldra speelde hij in deze nieuwe be
weging een rol van eerste plan, dank zij
een aantal beelden, in taille directie, waai>
van de soberheid der vormgeving, de diepte
der expressie en de architectonische op-
oouw de meest verrassende verschijning
waren van de Belgische plastiek sedert
joi ges Minne.
Het is dank zij Oscar Jespers en zijn
vriend Paul Van Ostayen dat de expressio
nistische beweging onmiddellijk na de eer
ste wereldoorlog haar intrede in Vlaanderen
kon houden. Het was ook Oscar Jespers die
de eerste expressionistische poëziebundel
die ooit in Vlaanderen verscheen «Bezette
Stad» van P. Van Ostayen, een gezicht gaf.
Immers de ganse vormgeving van dit werk
werd door hem ontworpen.
Als enig document vindt U hiernaast de
laatste brief die Paul Van Ostayen ooit
schreef en die hij aan Oscar Jespers richtte
CU/f4-
UlJL cOtl ÓUZ*.
Um. U iiU
1 li. Ui tUèyi.
Sv 3+J. Ll. uUtiZ
Htl
(c
"U\ JZ, j-f ax* uukJ- A-
iuiJ*.
J CuZ- <L- 4,^
04 jHCa y-yt.
nA Ti zk. fa
ilkyi 4zZ IhXj' U**. .fim, Xu* it/y
M/i UiK f pi.ï-4 l+f UU* Lu.-Uv
Lt_
-nu. u*u "*4 -
K*. On, lU. -G-lZk UMZ
Avs.
Aul.
PLEIDOOI VOOR
VLOEIEND HANDSCHRIFT
Met een bewonderenswaardige vlijt blijft
de Oostvlaamse ere-schooidirecteur de h. P.
D'Haese zich voort inspannen voor de her- j
waardering in het onderwijs van het schoon-1
schrift in deze tijd dat ze*fs de baby wel
haast bij voorkeur op de schrijfmachine I
gaat typen en de bic sedert lang de ouder-1
wetse pennestok heeft vervangen.
Daarbij is het met het schrijfonderricht
in het onderwijs zowat gesteld als met de
spellingkwestie. Iedereen schrijft stilaan zo
als het hem goeddunkt. Gebloemleesde met
de hand geschreven sollicitatiebrieven geven
hiervan een even frappant ais overtuigend
bewijs.
In een serie nieuwe Taalboekjes biedt de
terzake ervaren Paul D'Haese de jeugd de
gelegenheid zich even goed te bekwamen in
een behoorlijk schrift als weleer de onvol- j
prezen Vlaamse schoolmeesters van voor 20
30 jaar.
Mogelijks kunnen zelfs de volwassenen er
enige schriftwijsheid bij ervaren, al was
het maar alleen omdat het nog steeds pret
tig is een sierlijk handschrift te lezen.
Taalboekje I, Taalboekje II en Formule
boekje, zijn verkrijgbaar bij Paul D'Haese,
Ere-schooldirecteur, Dorp-West 45, Zwijn-
drecht (Antwerpen).
A.B.N. JEUGDAVOND
Als start van zijn Vlaams-kulturele aktie, 1
organiseert de Jeugdkern-Aalst op vrijdag
5 november te 20 uur een ABN-Jeugdavond.
Aan deze avond verlenen hun medewer
king Frieda Goethais, groep Freia en ver
schillende scholen en jeugdbewegingen uit I
het Aalsterse.
Er is gezorgd voor een zeer afwisselend
programma kreatief spel, voordracht, bal-1
let, luisterliedjes, koreografie, gitaarspel en
zang.
Deze avond gaat door in de zaal van het
St. Jozefskollege (ingang Hoogstraat).
Kaarten zijn te bekomen bij de leden van
de Jeugdkern-Aalst Richard De Grez, voor
zitter, Koolstraat 86; Guido Saey; Marleen
De Kegel; en anderen.
(2)
PALEIS MIDDEN ARMOEDE
Te midden al die armoede en e'.lende is
een rijk middagmaal aan boord van het
vlottend restaurant een klassiek voorschrift.
Met een sampan wordt de bezoeker naar
het doel geroeid door twee vrouwen, waar
van de ene een kindje op de rug draagt en
zwanger is. De andere, tenger van gestalte,
roeit met volle macht, zodat het zweet haar
van het voorhoofd druipt.
In Aberdeens restaurant Tai Pak wacht
de grootste luxe, een paleis te midden de
wiegende sampans. Eenieder is niet van een
bepaald schuldgevoel bevrijd en probeert te
vergeten. De keuken is berucht om de Can-
tonese-style. De levende vissoorten en krab
ben worden bewaard in manden. Men mag
zelf zijn keuze maken en toezien hoe de
bereiding geschiedt.
Tai Pak is omringd door roeibootjes met4
bedelende kinderen. Het middagmaal smaakt
omwille van de extra service. Maar boven
de sampans en de krotwoningen bezet een
enorm kerkhof de heuvelflank. Het uitzicht
van de grijze stenen boven al dat lijden en
armoe stemt tot overwegingen. De graven
voor de armsten zijn tijdelijk en worden
na zeven Jaar verwijderd. Wie een privaat
graf wilt eeuwigdurend» betaalt honderd
duizend HK dollar. Doch voor de dood telt
geen verschiL
SETTLEMENTS
De bevolking van de Kroonkolonie be
draagt drie miljoen zevenhonderd vijftig
duizend inwoners. Meer dan 99 procent hier
van is Chinees. In 1945 bedroeg de bevol
king amper een half miljoen zielen. De
plotse aangroei stelde de overheid vanzelf
sprekend voor ongewone moeilijkheden
CHRIS BONI EN ««HEMELBED.»
De puike start die het «Nederlands To
neel Gent» met «Maria Stuart» genomen
heeft, kreeg zaterdag jl. met de première
van De Hartogs «Hemelbed» bevestiging.
Voor een uitzonderlijk goed gevulde zaal
speelden Chris Boni en Roger De Wilde, in
een regie van E. Delue, deze merkwaardige
huwelijkskomedie die aan de vertolkers ont
zettend hoge eisen stelt.
Ons, Aalstenaars, zal het een trots zijn,
dat Chris Boni destijds bedrijvig in het
toenmalige Arbeid en Kunst, de Catharinis-
ten en last but not least Kern '63 een
ware triomf geoogst heeft met haar eerste
optreden als beroepsaktrice.
Het publiek bracht beide vertolkers een
indrukwekkende ovatie; het doek werd een
onwaarschijnlijk aantal keren gehaald. De
kritiek was unaniem lovend. De Standaard,
Het Laatste Nieuws, Het Volk, Vooruit, e.a.
onderstreepten de hoedanigheid van het
stuk en het ontegensprekelijk talent van de
vertolkers.
Vanzelfsprekend bleef het stuk een enor
me bijval genieten, 's Anderendaags reeds
zowel voor de matinee als 's avonds, bleek
dat de opvoering in de ruimste kringen
gunstig was besproken en zo ging het door,
ook maandag en donderdag.
Een prachtige start dus voor Cris Boni.
Onze oprechte gelukwensen.
Daarom werden en worden nog enorme ge
bouwen opgetrokken, genoemd settlements,
en deze worden beschikbaar gesteld voor de
vluchtelingen. In zo één gebouw huizen 2700
mensen.
Reeds meer dan een half miljoen vonden
tot hiertoe in deze gebouwen een onderdak.
Een plan van de overheid voorziet binnen
de tien jaar nog 900.000 mensen te kunnen
opnemen. Om de veertien dagen komt een
settlement klaar en dit tempo volstaat niet
Om de veertien dagen komt er een nieuwe
school bij en ook dat tempo ligt te laag.
De grote toeloop van vluchtelingen schijnt
de laatste maanden te zijn teruggelopen.
Weet daarbij dat de oppervlakte om aan
deze mensenvloed gevolg te geven uiteraard
beperkt blijft. In New Territories worden
ganse heuvels weggegraven om bouwgele
genheid voor buildings te scheppen. De lan
dingsbaan van het vliegveld op Kowlooa
werd in zee gebouwd, dit om geen bouw
grond te moeten prijsgeven.
In een settlement beschikken vijf perso
nen over een ruimte van tien op twaalf
meter. Zij betalen hiervoor maandelijks een
zeer lage vergoeding. Elk gebouw omvat
zeven verdiepingen. De zitkamer doet even
goed dienst als badkamer, keuken en slaap
kamer. Dikwijls wonen twee gezinnen sa
men. Per settlement zijn er dan weer onvol
doende waterkranen en toiletten Voorzien.
Deze mensen vervaardigen voor een karig
loon produkten, welke de wereldmarkt ver
overen. Nergens ter wereld wordt zoveel
geproduceerd aan zulke onmenselijke lage
lonen.
door ETIENNE LE COMPTE
OPIUM
Twee maanden geleden legde de politie
beslag op een buit van 300 kilogram zuivere
opium. Het goedje, klaar voor gebruik, zat
verpakt in bamboestokken en bevond zich
aan boord van een sampan. Het was de
grootste vangst ooit, op dat terrein, door de
wetsdienaars geregistreerd.
Weet dat de Kroonkolonie slechts tot in
1997 toebehoort aan Engeland en nadien
overgaat in handen van de Chinezen. Rood
China zou geen grote moeilijkheden ont
moeten om de kolonie binnen een paar
uur te veroveren. En toch gebeurt dit niet.
Waarom
Een tocht doorheen New Territories
brengt elk toerist naar het ommuurde en
omwalde dorp Kam Tin, daterend van 1600.
De bewoners zijn alle leden van de Tang
Clan, die de wal bouwden als veiligheids
maatregel. Elke avond te 20 uur gaat het
ijzeren hekken, de enige toegang, dicht
Binnen de wal mag nooit gefotografeerd
worden; de inwoners houden zich het recht
voor het apparaat in je bijzijn stuk te slaan
De Chinezen noemen dat een privilegie.
Wat verder dan Kam Tin strekt zich een.
dorp uit van drieduizend inwoners, die allej
dezelfde familienaam dragen. Je ziet eij
buffels de rijstvelden bewerken en je maa
ook daarvan geen foto's maken, want danj
zal volgens de boer zijn oogst mislukken.
Onvergetelijk is een bezoek aan Hong
kong. Een fluitende vogel doet je onverwijld
denken aan de Chinese nachtegaal van An
dersen. En bij (le vlieghaven vechten tweej
mannen en geven mekaar niets toe. Ze roll
len over het voetpad. Je maakt dat je weg*
komt en denkt aan je vriend en het pistool!
Belfortzaal tentoonstelling kunstschilder
Rob. Arens tot 1 november.
Bank van Brussel, Nieuwstr. van 31 okt.
tot 13 nov. tentoonstelling der werken van
Maurice Van Saene.
Zaterdag 30 oktober te 19u30, St. Maarten
instituut, ingang Vrijheidstr., groots herfst
feest ter gelegenheid van het afscheid van
E.P. Louis Janssens.
Zaterdag 30 oktober te 20ul5, St. Joris-
klub, Muziekbeluisteren
Zondag 31 oktober vanaf 10.30 uur, in het
Centrum, Dirk Martensstraat, Nationale
Kapperswedstrijd.
Donderdag 4 november te 20 uur, feest
zaal stadhuis, Concert door het Belgisch Ka
merorkest, ingericht door Pro Arte.
Vrijdag 5 november te 20 uur, feestzaal
SR Jozefskollege, ingang Hoogstr., ABN-
jeugdavond ingericht door de Jeugdkern,
Aalst.
SINT MAARTEN IS IN AANTOCHT
Ouders, kinderen, studenten, neemt uw voorzorgen, wendt U tot
STANDAARD BOEKHANDEL
Kapellestraat, 11 Aalst
Een enorme keus van nuttige, leerzame en leutige boeken, alle laatste nieuwig
heden, meisjes- en jongensboeken, kluc h-ten, avonturen, reizen, vertellingen, enz.
Verders leerboeken, techniek, grote en kleine woordenboeken in alle talen, enz.
VRIJE TOEGANG EN KEUS TER PLAATSE
Insgelijks grote keus van allerlei gerief als vulpennen, passersdozen, stylo's,
lederen cachetten, étui's, enz... enz.
Voor al wat boeken betreft, één adres
KAPELLESTRAAT, 11 AALST
OPEN ALLE WERKDAGEN VAN 3 TOT 19,30 UUR.