Blank en Zwart
Bruisende
drank
JL£?
Om het prestige
van een taai
OPINIES.
Twee methoden
Weekkalender
Lezerstribune
Index juli 133,56 p.
Agatha Christie
In deze tijd van ontwaking van het zwarte
ras zijn er eigenlijk twee landen, waar het
probleem van de samenleving van de bianke
bevolking met een grote massa zwarten
grote zorg oplevert, nl. de Verenigde Siaten
van Amerika, waar 10 t.h. van de bevolking
(20 miljoen) zwart is, en in Zuid-Afrika,
waar een blank volk samenleeft met een
19-tal zwarte volken.
In de U.S.A. zoekt men de oplossing in
de weg van integratie, samensmelting, in
Zuid-Afrika door segregatie, afzonderlijke
ontwikkeling, en beide lanuen hebben hierbij
geen keus. De Zu;d-Airikaanse methode zou
in Amerika geen oplossing kunnen brengen
de Amerikaanse methode wordt in Zuid-
Afrika zowel door het blanke volk als door
al de zwarte voiken verworpen; ze zou er
onmogelijk zijn.
Het is van belang beide methoden zonder
vooringenomenheid aandachtig te volgen. In
Amerika moet men het van integratie heb
ben. Dit komt. omdat de zwarten er als
enkelingen, als slaven, zonder stamverband
zijn gekomen, hun taal hebben verloren,
Amerikaanse ourgers van de laagste orde
zijn geworden en ais zodanig in het geheel
werden ingelijfd. Ze zijn zwarte Arr.c. .kanen.
!n Zuid-A.rika is dit totaal anders. Hier kwa
men een 70, 80 jaar nabai van Riebeeck
de Nederlandse Kaapkolonie stichtte, van
uit Midden-Afrika zwarte volksstammen af
zakken, die in eigen stamverband een e'gen
land uitzochten, waar ze nog heden wonen
en hier met eigen opperhoofden, eigen ia-i
en eigen zeden en gewoonten ,un voor
bestaan behielden en op het behoud h er
van (natuurlijk en gelukkig) zijn geste.J
Op grond van hun nationale eigenheid ver
werpen ze in overgrote meerderheid de in
tegratie. Er zijn wel enkele opposanten, die
ook met behulp van vreemd en vooral Chi
nees geld tot sabotagedaden overgingen,
maar de Zuid-Afrikaanse zwarte volken
staan hier niet achter, doen er met aan
mee en steunen de blanken bij hun segre-
gatiemethode. De wereld kan zien, waar de
samenleving tot blijvende resul.aten leid;:
de toekomst moet het leren.
De U.S.A. hebben het met de :n:egrat:c-
methode niet gemakkelijk, integendeel, de
herhaalde rebellie schept de ernstigste t n-
nenlandse crisis sedert de grote burgeroor
log. integratie is op zichzelf een mooi ideaal
en de wetten op de gelijke burgerrechten
zijn prachtig; ze woraen ook door de ei-
dende Kringen van de U.S.A. behoorlijk ge
steund. Maar hiermee is men niet kiaar.
De 2d miljoen zwarten vormen een achter
gebleven geheel met een massa paupers,
die met de mooie wetten in de hand ervaren
moeien, dat <.e toch met krijgen wat de
wetten beloven, inderdaad, men kan ook cp
du gez.ed ijzer met met ae handen Draken.
Het zal generaties kosten voordat het niveau
van cie zwarte massa voldoencie is omhoog
gebracht en ook dan nog blijft het onuit
wisbaar rasverschil in mentaliteit en rasei
genschappen bestaan. Maar het zwarte on
geduld is levendig te begrijpen, hun wan-
hoopsrebellie is inderdaad aan wanhoop te
wijien. De U.S.A. beleven, dat een goed
bedoelde integratie toch uiterst moeil.jk
voor de massa in praktijk kan worden ge
bracht.
Zuid-Afrika koos met 300 jaar ervaring
een andere weg gelijke rechten, maar
ieder in eigen kring met als einddoel een
18-tal staten (Zuid-West inbegrepen), die
in vrede en vriendschap moeien worden op
gebouwd. De Republiek besteedt bovendien
jaarlijks honderden en honderden miljoenen
om praktisch de zwarte volken bij het na
streven van dit doel te helpen. Tot dusver
slaagt dit. De zwarte voiken daar aanvaar
den het en werken er hartelijk aan mee.
Er is geen sprake van spanning of lebellic
en de sabotage-aktie is van zeer geringe
omvang en vertegenwoordigt de zwarte voi
ken van Zuid-Afrika :n het geheel niet
Voorlopig verloopt de segregatie ginds
heel wat vreedzamer dan de U.S.A.-inte-
gratie. Natuurlijk is hiermee het laatste
woord nog niet gesproken. Het za! in Ame
rika wel niet bij rebellie en dergelijke blij
ven. En of de Zuid-Afrikaanse methode een
volkomen vreedzaam verloop zal blijven be
houden, moeten v/e afwachten. Maar er is
geen reden om een van de beide methoden
te verwerpen. Beide moeten hun eerl.jke
kans hebben en verdienen dit ook. Het zijn
beide eerlijke en oprecht bedoelde pogingen
om tot een goede samenleving te komen.
De toekomst zal uitwijzen hoe het gaat. We
rnog.n hopen, dat beide slagen.
.EVENSWIJSHEiD
Het koren wordt niet verstik, door ..3.
inkruip, maar door de nalatigheid van de
•oer. (Chinees spreekwoord)
VENS HUN EEN GELUKKiGE MAAf.'DAC
6 aug. Xistus, Hormisdas.
7 aug. Donatus.
8 aug. Severus, Cyriacus, Marinus.
9 aug. Romaan, Varianus, Serenus.
10 aug. Laurent, Filomena, Asteria.
11 aug. Alexandra, Gorik, Suzanna.
12 aug. Clara, hi.aria, Herkulaan, Digna
IAANSTANDEN
Nieuwe maan op 6 augustus te 02u48.
IJZONDERE DAGEN
Maandag 7 augustus H. Donatus. pa-
oonheilige van de molenaars.
Woensdag 9 augustus H. Wo;.,anus, pa-
1 oonheiiige van cie Imnenhancieiaars.
Donderdag 10 augustus H. Laurenius,
sschermheinge van ue herbergiers, ue glas-
azers, de koks, de kassiers, de auvokaten,
bibliothecarissen, de boekhouders, de
andweeilui, de orouweis, ae klerKen, ae
•lenbranaers en de leerlooiers,
iterdag 12 augustus H. Ciara, patroon
ilige van de wasvrouwen, de onaerwijzers
de scholieren.
2ENDA
BRUGGE Verlichting van de monumen
ten en van de reien (alle dagen). Klank
en Lichtspel gedurende de maand augus
tus om 20 uur. Beiaardkoncerten op
maandagen, woensdagen en zaterdagen
van 21 tot 22 uur. op zondagen van 1 i.nb
lot 12.30 uur.
GENT Alle avonden verlichting van de
historische monumenten.
ANTWERPEN 9de Biennale voor beeld
houwkunst (Middelheim).
HEIST Infernationale cartoonale. Ten
toonstelling van humoristische tekeningen
DE NATUUR
9 augustus Oogst van de wintertarwe.
i 9 tot 18 augustus valt de meeste regen
i gans het jaar.
11 augustus Einde van de Hondsdagen.
12 augustus De kwartel vertrekt.
LKSE WEERKUNDE
Als augustus steeds dauwen doet,
I. Dan blijft gewoonlijk het weder goed.
Te Sint Laurijns dage,
-Hangt de zon op de hage.
Als de zon op Sint Laurijns en Bartel
verblijdt, voorspelt zij een goede
herfsttijd.
DE SLUITING VAN DE
F.LAÏURE DU CANAL
Geachte Redaktie,
Bravo voor B. met zijn beschouwingen
over de dreigende sluiting van de F.d.C.
Het is inderdaad zo dat er hier veel te veel
binnenskamers wordt gepalaberd en veel
te weinig in het openbaar geschreeuwd en
gedreigd... want dat telt.
Expansiekomitee, seminaries, organisatie
op interkommunaal gebied, enz... dit alles
in het vooruitzicht van een toekomst die
men steeds met vele lengten achterna hinkt.
Als een kolenmijn waar een honderdtal
rnensen werken, wordt gesloten, dan vergaat
de wereld en nochtans zijn deze gevestigd
«n streken waar in de laatste tien jaar tien
duizenden werkgelegenheden zijn bijgeko
men. Dat in dezelfde tijdspanne de werk
gelegenheden in het Aalsterse met meer dan
3.500 zijn verminderd, daar heeft men in
de rest van het land geen koppijn van.
Men zal ons wel met een of andere belofte
paaien... of ons wijzen op de reeds behaal
de suksesscn en wat dat betreft klinkt het
viktoriegekraai inzake de gerechtelijke her
vorming ons nog fris in de oren.
Wij mogen ons evenwel met beklagen,
want het volk heeft de leiders die het ver
dient... en we kiezen ze dan nog zelf ook
R.W.
DALING MET 0,25 PUNT
Het Ministerie van Ekonomische Zaken
deelt mede dat het indexcijfer der klein
handelsprijzen voor de maand juli 1967
133,56 punten bedraagt, tegenover 133,81
punten in juni 1967, hetzij een daling met
0,25 punt.
De belangrijkste prijsbewegingen zijn de
daling van de prijs der aardappelen en de
prijsstijging van het haarsnijden en van de
sigaretten.
Hij zuchtte eens, met een glimlach. Wat
uan belachelijke grap toch eigenlijk. wat
bespottelijk dwaze naampjes gaven verliefde
mensen elkaar Wat lief toch eigenlijk van
haar, zo uitvoerig te schrijven Maar wat
verschrikkelijk dom en gevaarlijk I Stel je
voor, dat zoiets in Sandra s handen was
gekomen... Niet aan denken... Hij nad
Rozemarijn zo gewaarschuwd. Waarom kon
ze die paar dagen niet wachten Zo straks
was hij toch weer in de stad.
De volgende morgen lag er weei een
brief van haar op de ontbijttafel. Verdraa d
nog-aan-toe I Hij smoorde inwendig een
vloek. Een ondeelbaar moment dacht hij
iets van verwondering in Sandra's ogen te
lezen. Maar ze zei niets. Wat een geluk, dat
zij niet tot het slag vrouwen hoorde, dat
alles weten wilde I
Na het ontbijt reed hij met de wagen naar
het marktstadje, een kilometer of tien ver
der. Hier kon hij veilig interlocaal telefo
neren. Hij kreeg Rozemarijn aan de draad.
«Hallo... ben jij het, Rozemarijn Schrijf
vooral met meer, wil je
«Stephen, liefste, wat heerlijk je stem
weer te horen I»
«Voorzichtig Kan niemand meeluis
teren
«Natuurlijk met. O, engel, wat heb ik
naar je verlangd Heb jij mij ook zo ge
mist Lieveling, ik kan eigenlijk geen ogen
blik zonder jou. Heb jij datzelfde gevoel
«Ja, maar niet via de telefoon, liefje.»
«Jij bent zo ongelofelijk voorzichtig,
waarom toch eigenlijk
«Ik denk aan jou, Rozemarijn. Ik zou het
mezelf nooit vergeven, als je ten gevolge
van mij in moeilijkheden geraakte.»
«Mij kan het niet schelen, wat er van
komt Dat weet je best
«Mij kan het wel schelen, lieveling.»
«Wanneer ben je terug
«Dinsdag.»
«Komen we dan woensdag weer op ons
flatje
«Ja... o ja I»
«Lieveling, ik houd het zo lang niet uit.
Kun je geen uitvlucht bedenken en vandaag
nog komen O, Stephen, dat kun je vast
wel I»
«Spijt mij, maar dat is beslist onmoge
lijk.»
«Ik geloof dat je niet half zo naar mij
verlangt als jk naar jou
«Onzin, dat doe ik natuurlijk wel
Toen hij de hoorn had opgehangen voelde
hij zich mat. Waarom waren vrouwen toch
zo zeldzaam roekeloos Rozemarijn en hij
zouden in het vervolg veel en veel voor
zichtiger te werk moeten gaan. Zij zouden
elkaar ook veel minder vaak moeten ont
moeten.
Daarna waren er moeilijkheden gekomen.
Hij had het geweldig druk gekregen... ont-
De pijl met vuurklap, welke generaal
de Gaulle in Canada afschoot, gaf meer
sterretjes dan de 49 op de vlag van de
Verenigde Staten van Amerika en tevens
vloog de hoed van John Buil bijna af.
De kommentaar in de Angelsaksische
pers v/as bitter; men had slechts één excuus
de seniliteit van «Mon General».
En toch zit er lijn in de beweringen van
het Franse staatshoofd.
Of het nu hït absolute Franse koningdom
was, of een van de Franse republieken, en
zelfs het keizerrijk onder de leiding van een
Italiaans sprekende Bonaparte, steeds heeft
de Franse staat aan kultuurimperialisme
gedaan.
Het leitmotief van kardinaal Richelieu,
stichter van l'academie frangaise, en nu te
Montreal door de Gaulle herhaalt Het
Frans is de taal van het verstand, de rede
en het gevoel.
Reeds de 16-eeuwse Shakespeare laat
ironisch dit taai-superioriteitsgevoel van de
Fransen merken De Franse kroonprinses
wil om de liefde Engels leren, maar vind do
Engelse woorden «lis sont mauvais, gros et
impudiques, et non pour les dames d'hon-
neur d'user» (King Henry V, scene IV)
Het Engels is een slechte taal, grof en ver
wrongen en niet te gebruiken door dames
met eer.
Het moet voor de kampioen der Franse
superioriteit, niet aangenaam zijn te moeten
horen dat de Engelse Canadezen het Frans
als koeterwaals aanzien en eenvoudig
«Spaek white» antwoorden.
De uitroep «Le Quebecq libre» was de
weerwraak van de stichter van de «Associa
tion des universités de langue frangaise»,
v/aartoe ongelukkig ook de universiteit4 van
Leuven behoort.
HET GAULLISME IN BELGIE
Ook in ons land lopen wat Gaullisten
rond. Overtuigd van de superioriteit van
hun taal en hun kuituur gaan ze zich op
sluiten in hun eigen zelfgenoegzaamheid en
voelen niet de noodzakelijkheid om kontakt
te nemen met andere kuliuren, zelfs nier
met hun eigen landgenoten.
Voor velen van onze Belgische francopho-
nen zijn Vlaamse schrijvers met wereldfaam
volslagen onbekenden.
De taal en de kuituur van de meerder
heid der Belgische bevolking negeren zij
volkomen en nog meer, overal waar ze aan
landen willen ze hun taal aan de inheemse
bevolking opdringen en deze bevolking hun
Vlaming-zijn doen verliezen.
LE FAUX PROBLEME
!n Bslgie heeft lange tijd de kleine brave
bourgeoisie geregeerd. Die burgerij, die uit
zuivere verdwazing een taalmuur oprichtte
tussen hen en het gewone volk, om anders
te zijn dan die anderen.
Dit ging gepaard met een mentaliteit van
katholiek paternalisme, waarbij de verdien
sten van de arbeid niet toekwamen aan de
scheppers van de produktie-goederen, nl»
de denkers en de voortbrengers, maar aan
de bezitters van het geld.
Geldelijke invloed en politieke invloed
hebben ze goed met elkaar kunnen binden,
zo lang ze in staat v/aren dit volk politiek
onmondig te houden.
Gelukkig is er de jongste jaren op dit
gebied een grote kentering. En toch geluk
ken wij er in, in ons sociaal en Vlaams ar
rondissement iemand le doen verkiezen in
het parlement die promotor is van de ver
fransing van zijn stad, waar nog geen 3
procent franssprekenden zijn. Het bewijs
•in «Le courrier des Ardennes Flamandes»,
zijn lijfblad, worden de kinderen aange
spoord hun middelbare studies te doen in
de Henegouwse athenea en lycea. En hier
zal hen zeker geen Nederlands worden ge
leerd.
zagèlijk druk. Onmogelijk kon hij Rozema
rijn nog zoveel van zijn tijd geven... maar
het beroerde was, dat zij daar geen enkel
begrip voor toonde. Zijn werk kon haar
niets schelen. Zij voelde er niet de minste
belangstelling voor. Er viel met haar ook zo
weinig te praten... Ze nam het hem kwalijk
dat hij het zo druk had... gloeiend kwalijk.
Zij overlaadde hem met verwijten. «Je houdt
niet meer zoveel van mij
Ze kwam met de wildste plannetjes voor
de dag. Konden ze samen niet eens naar
Zuid-Frankrijk gaan Of elkaar ontmoeten
op Corsica of Sicilië Ergens, waar je
zeker was, dat je geen kennissen zou te
genkomen Stephen hield nuchter vol dat
zulke plekjes niet bestonden. Op de gekste
plaatsen liep je oude schoolvrienden tegen
het lijf, die je in geen jaren had gezien.
Maar toen had ze iets gezegd, waarvan hij
werkelijk geschrokken was.
«Och, eigenlijk komt dat er toch ook niets
op aan
Hij spitste zijn oren waakzaam. Opeens
voelde hij zich ijskoud van binnen.
«Hoe bedoel je
Zij keek hem lachend aan, met datzelfde
betoverende lachje, dat hem eens met
koortsachtig verlangen had vervuld, doch
hem nu alleen maar kriegel maakte.
«Leeuwtje-lief, ik heb ai zo vaak gedacht
hoe dwaas we toch zijn, dat ze zo verstop
pertje spelen. Dat is toch niet waardig I
Mogen wij die heren van antwoord die-;
nen.
Het Nederlands is tegenover het Frans!
maar in niets en zuiver in niets inferieur.}
Buiten het feit dat het als basis dienst doet
voor het aanleren van het Hoogduits en het
Engels, heeft het tegenover het Frans nog
deze voordelen de woordenschat is groter,
de taal is duidelijker en de schrijfwijze is
logischer.
Aan die industriëlen, die nog steeds het
Frans als bestuurstaal aan hun personeel
willen opdringen, willen wij er op wijzen dat
onder de tien wereldbedrijven met het groot
ste kapitaal er twee Nederlandse zijn, ni.
de Koninklijke Shell en de maatschappij
Unilever. De eerste Franse maatschappij
komt nog na de Brabantse firma Philips,
die op de 35ste plaats staat.
En nog meer. Er worden in het Neder
lands taalgebied meer boeken gepubliceerd
dan in het Franse. Maar dit is niet te ver
wonderen als men weet dat het inteiiektuele
Franse blad «Le Monde» toegeeft dat de
grote meerderheid van de Fransen in hun
ganse leven geen boek lezen en het Franse
bibliotheekwezen een halve eeuw ten achter
is tegenover Engeland.
POLITIEK VAN VERACHTING
Waarom nu deze Belgische politiek van
verachting tegenover de volkstaal Gewoon
weg uit kleine bourgeois mentaliteit.
Begrijpen die heren van «La Libre Bel-
gique» en de andere Brusselse bladen niet
dat de verachting, die ze gekweekt hebben
tegenover het Nederlands, de katalysator
kan zijn tot de socialistisering van het
Vlaamse gedeelte van Belgie en Brussel is
toch niet gans het land en 1 miljoen Belgen
kan hun wet toch niet opdringen aan de 8
miljoen andere Belgen I
Petits Beiges, pauvres petits bourgeois
Laten we er samen vandoor gaan Laten
we er tegenover de wereld eerlijk voor uit
komen. George zal heus wel meewerken
aan een sfcheiding en je vrouw eveneens
en dan kunnen we toch trouwen I»
Stel je voor. wat een ramp Zijn toe
komst volkomen geruïneerd... en zij snapte
er niets van
«Dat kan ik je niet aandoen.»
«Maar lieveling, ik hecht hoegenaamd
niet aan conventie, het kan me werkelijk
niets schelen.»
«Ik wel. Ik wel degelijk,» zei Stephen.
«Het zou een geweldig schandaal ontkete
nen en dat zou het eind van mijn carrière
betekenen.»
«Maar je zou toch honderd andere din
gen kunnen gaan doen
«Praat niet zo onnozel I»
«Trouwens, je zou helemaal geen geld
behoeven te verdienen. Ik heb genoeg van
mezelf, weet je dat wel Niet van George,
maar van mezelf. Wij zouden kunnen gaan
reizen, de hele wereld door, naar de beto-
verendste plekjes... naar de eilanden in de
Stille Zuidzee... stel je voor, de blauwe
zee, de zon, de koraalriffen...»
Hij dacht er even over. Een eiland in de
Zuidzee Stel je voor, wat een idee Wat
dacht ze wel van hem Hij zag haar aan
met ogen, waarvan de schellen waren afge
vallen Een schat van een vrouw, maar
een kip zonder kop Hij was stapelgek ge
weest... meer dan stapel... Maar nu voelde
hij weer vaste bodem. Hij moest zich hier
uit draaien. Als hij niet oppaste, gooide zij
zijn hele toekomst in scherven.
Hij sprak en schreef de woorden, die
honderden mannen voor hem hadden ge
bruikt. Zij begreep ze niet... Alles moest
tussen hen uit zijn. Maar dat weigerde zij...
zij hield alleen maar van hem sn van nie
mand anders en zij zou met haar man spre
ken, zoals Stephen met zijn vrouw moest
praten...
De zottin... Ze was in staat alles haarfijn
aan George Barton te vertellen en hem het
bewijs voor een scheidingsaktie in handen
te geven. Dan moest Sandra wei van haar
kant. Hij wist, hoe trots zij was op dat
punt en dat haar oordeel over anderen in
dat geval onverbiddelijk luide... echtschei
ding Nooit zou zij een man met een andere
vrouw delen. Hij zou Sandra kwijt zijn...
en daarmede zijn toekomst I
Maar nu zag hij Sandra met heel andere
ogen. Sandra, met haar hoge, blanke voor
hoofd en haar heldere, lichtbruine ogen.
Sandra, zijn lieve, intelligente vriendin, zijn
hooghartige, trotse, maar trouwe Sandra.
Hij kon toch niet buiten haar? Onmogelijk,
alles, maar dat nooit Het koude zweet
stond hem op het voorhoofd.
Nadruk varboden.
vervolgt