VASTENBELEVING
Vertikale en horizontale
dimensie in onze
middenstandsambassadeur
Tony Corsari...
In mei as.: Een operatie v.d. glimlach
40 dagen
broederlijk delen
Er wordt in het huidig teologisch
denken heel wat aandacht besteed
aan de begrippen vertikalisme en
horizontalisme. Door horizontalis
me verstaat men dan die stroming
die de mens eerst en vooral plaatst
tegenover de medemens; medemen
selijkheid is in die optiek de eer
ste en voornaamste opgave. Daar
tegenover bedoelt men door verti
kalisme die opvatting waarbij de
mens-God-verhouding primordiaal
gesteld wordt.
Het lijkt soms wel zowat een
modeverschijnsel, vooral dan in de
meer vulgarizerende literatuur,
waarin een modern horizontalisme
entoesiast en vaak ook eenzijdig
verdedigd wordt tegen een ouder
wets en voorgoed achterhaald ver
tikalisme. En nochtans is deze dua
liteit zo oud als het kristendom,
ja zo ou"d als de mensheid zelf.
Het is immers té duidelijk dat ie
mand die gelooft in een godsbe
staan meteen ook geplaatst wordt
in een dubbele verhouding een
relatie tegenover de god in wie hij
gelooft en een relatie tegenover de
medemens die hij iedere dag er
vaart. Kristus heeft deze dualiteit
niet opgeheven, hij heeft ze beves
tigd. Maar zowel in zijn leven als
in zijn leer heeft hij ook aange
toond dat beiden harmonisch kun
nen samengaan «Bemin God bo
venal en uw naaste als u zelf».
Omdat God ons aller Vader is, zijn
wij broers en zusters. Onze kris-
telijke vertikale binding met God
legt ons ook een intensere horizon
tale medemenselijkheid op.
Het heeft dan ook geen zin bei
de relaties in oppositie te zien met
elkaar. Nochtans is het ook gemak
kelijk te begrijpen dat zówet de
persoonlijke aanleg (een meer kon-
templatieve of meer aktieve inge
steldheid) als de algemen tijds
geest (bv. de meer teocentrische
middeleeuwen of de huidige meer
homocentrische wereldvisie) mede
bepalend kunnen zijn voor sommige
aksenten. Deze aksentverschuivin-
gen kunnen we vaststellen door
heen de teologische evolutie, zij
heeft ook haar sporen nagelaten
in de liturgische beleving.
Deze dubbele dimensie kwam
steeds ook naar voren in de boete
en vastenbeleving van de kerk, zij
het ook met een wisselende be
klemtoning. Daar waar de vasten
vroeger nogal eens eenzijdig werd
opgevat als een deemoedige terug
keer naar een intensere liefdebe
leving tot God, wordt soms nu uit
sluitend belang gehecht aan onze
vasten in zover hij onze medemens
ten goede komt.
Het is nochtans té duidelijk dat
deze vastenbeleving, wil ze echt
menselijk en kristelijk zijn, zowel
onze Godsverhouding als onze me
demenselijkheid moet uitzuiveren
en verdiepen.
De knistelijke vastenbeleving is
op de eerste plaats een deemoe
dige terugkeer v. de rouwmoedige
mens naar God. In het diepste van
iedere mens leeft een gevoel van
kleinheid en zwakheid tegenover de
grootheid en liefdevolle trouw van
God. In dit perspektief is kriste-
lijke boete niets anders dan een
losgroeüen uit onze eigenliefde, om
zich te keren naar en te groeien in
liefde tot God.
Berouw en boete zijn dan ook
de steeds terugkerende tenia's in
de vastenliturgie. Niet enkel het
voorbeeld van de tot inkeer geko
men en boetende inwoners van
Ninive (epistel van de maandag
van de eerste passieweek) wordt
ons voorgehouden, maar zowel in
de gebeden van Aswoensdag als
;in de dagelijkse oraties van de mis,
komen steeds deze gedachten naar
voren dat onze lichamelijke uiter
lijke boete ons innerlijk moge vrij
maken van onze zondige gehecht
heid die wij meedragen in onze
door de erfzonde gewonde mense
lijke natuur; dat wij ons in berouw
zouden loswerken uit onze zelfge
noegzaamheid om ons terug te ke
ren tot God; dat wij een nieuw
hart zouden krijgen dat zich zou
vrij maken van een egoïstische bin
ding met deze wereld om open te
bloeien voor de liefde van God;
dat wij met Kristus zouden sterven
aan de zonde om met Hem te ver
rijzen tot een nieuw leven van ge
nade en liefde.
Dit alles klinkt misschien soms
wat negatief; nochtans is de steeds
overwinnende gedachte zeer posi
tief een groeien in liefde tot God.
Daarom is de lichamelijke onthou
ding niet de enige of hoogste vas
tenbeleving; deze moet ook in de
geest van de vastenliturgie ge
paard gaan met 'n vuriger gebeds
leven als uitdrukking van onze ge
richtheid op en verbondenheid met
God. Daarom wordt met voorliefde
ook verwezen naar de 40-daagse
afzondering van Mozes, Elias en
vooral van Kristus zelf, waarin dit
«alleen zijn met God» domineerde.
En toch kan deze vertikale vas-
tendimensie niet de enige zijn. Wie
losgroeit uit zijn eigen egoisme om
tich te keren tot God, zal ook
meer open staan voor de even
mens. Een grotere liefde tot God
moet resulteren in een grotere
liefde tot de naaste. Wie zegt dat
hij God bemint en zijn naaste niet
liefheeft is een leugenaar, zegt St.
Jan. (I Joh. 4.20) Terecht onder
lijnt men dan ook tegenwoordig
sterk deze horizontale dimensie in
onze vastenbeleving, die een mo
derne gestalte kreeg in «broeder
lijk delen».
Maar ook dit element is in de
kristelijke vastenbeleving niet zo
nieuw. De 40-daagse afzondering
van Mozes, Elias en Kristus, waar,
zoals wij hoger reeds aanhaalden,
naar verwezen wordt, was maar de
-inzet voor een nieuwe ze^ing en
opdracht onder de medemensen.
Het is als het ware of de kerk in
deze periode ook met liefde terug
grijpt naar evangelieverhalen waar
Jezus, in een geest van medemen
selijkheid, helpend optreedt tegen
over de hulpbehoevende mens. Van
oudsher heeft de kerk ook naast
de lichamelijke onthouding en het
gebed, het geven van aalmoezen
voorgeschreven als derde paneel
■in het drieluik van onze vastenbe
leving. Daar waar dit in vroegere
tijden vooral sloeg op de behoef-
tigen in de eigen omgeving, is men
dit tegenwoordig meer op wereld
vlak gaan beleven. De moderne
kommunikatiemiddelen hebben im
mers de wereld als het ware tot
een groot dorp gemaakt, waarin
we gemakkelijk de tegenstelling
ontdekken tussen de rijke en de
arme buurten. Deze konfrontatie
dwingt iedereen die niet ingekap
seld zit in een blinde zelfgenoeg
zaamheid, tot een gebaar van me
deleven en daadwerkelijke broe
derliefde. Het is dan ook normaal
dat de vasten, die ons juist moet
loswerken uit deze egoïstische in
kapseling, zou resulteren in een
echt broederlijk delen. Het brood
dat wij ons in een lichamelijk vas
ten ontzeggen, breken en delen wij
met onze behoeftige medemens.
Zo is er ook vandaag de dag, in
onze vastenbeleving geen tegen
strijdigheid tussen vertikalisme en
horizontalisme ze vullen elkaar
harmonieus aan. Nieuw is ten an
dere dit horizontalisme niet, nieuw
is enkel de omvang waarin het ge
stalte kreeg en het entoesiasme
waarmede het beklemtoond wordt.
Eigenlijk 'is het maar een laat ant
woord op het oude gebod van de
Heer
«Hierin bestaat de vasten die
Mij behaagt,
■luidt de godsspraak
van de Heer
de onrechtvaardige boeien
losmaken, de riemen van het
juk ontbinden, wie werd mis
handeld, vrij laten gaan,
en alle jukken afnemen.
Bestaat hierin de echte
vasten niet
uw brood delen met de
hongerigen, de daklozen in
uw huis opnemen, kleren
bezorgen aan wie er geen
heeft en de nood van uw
medemens niet ontwijken
Doe dat en uw licht zal
oplaaien als de dageraad,
uw wonden zullen spoedig
dichtgaan; uw gerechtigheid-
gaat u dan vooraf en de glorie
van de Heer komt u achterna.
Zo gij dan tot de Heer roept,
zal Hij luisteren,
als gij Hem aanroept zal Hij
zeggen Hier ben 'ik.
(Epistel van vrijdag na
Aswoensdag. Deut. Is. 58.6-9)
Dit is ook het paasantwoord dat
wij verwachten van de Verrezen
Heer, die ons, pelgrims, tegemoet
treedt «Hier ben ik».
F.T.
Zoals reeds gemeld wordt in de maand mei van dit jaar een groot
scheepse public-relations campagne ten voordele van de middenstand
georganiseerd. Als «ambassadeur» van de middenstand niemand min
der dan de populaire Tony Corsari.
Zegt Corsari zelf Inderdaad ik ben geboren en opgegroeid in een
nuddenstandsgezin. Ben dus op de hoogte van de taaiheid en het
doorzettingsvermogen waarmede de zelfstandige zijn taak ter harte
noemt. Ook van zijn enorme goedwil om zijn klienteel van dienst te zijn,
Sk wil tijdens deze campagne de verbruiker overtuigen dat hij nergens
beter wordt bediond dan bij de zelfstandige, hij weze handelaar, am
bachtsman of vrije beroepspersoon. Goedwil, kwaliteit en vertrouwen
zijn alleen bij deze laatsten voorhanden. Zij zijn ook hoofdelementen
van elke ekonomische deugdelijke aankoop of van elke efficient!;
juiste dienstprestatie. De zelfstandige moet overtuigd worden dat een
reusachtige kollektie reklame-campagne broodnodig is, publicitair ge
zien, hij moet groot denken en doen, naast, tegenover en zoals de
grootwaren-bedrijven.
De MEI CAMPAGNE wordt een feestelijk spel, of beter gezegd, een
operatie van de glimlach.
Uitvoerders zijn alle zelfstandigen, de handel en de ambachtelijke
sektor evengoed als die der dienstverlenende bedrijven en de vrije
beroepen. Medespelers zijn alle gezinnen van het Vlaamse land zonder
uitzondering en met gelijke rollen.
Van huis tot hu'is zal in de deelnemende gemeenten een folder be
steld worden. Dit formulier bevat naam en adres der meespelende
middenstanders. Het moet geldig worden gemaakt door het ophalen
van vijf firmastempels bij vijf verschillende middenstanders. Bij elke
deelnemende zelfstandige zal een vensteraffiche of vitrohanie aange
plakt zijn. Dit bewijst dat hij deelneemt aan onze aktie. Hij zorgt nu
voor vijf verschillende firmastempels en stuurt dit (voorzien van zijn
naam en adres) naar Brussel (Spastraat nr. 8) waar het een volg
nummer krijgt 'n bewijsstuk met dat nummer krijgt de afzender terug.
Ook de middenstander zelf mag er van profiteren. Het is een massa
spel. Hij 'is toch ook verbruiker van zijn kollega's. ledereen, zonder
enige uitzondering, kan meedoen. Heel de middenstand komt in aktie I
Eerste prijs een ingericht en gemeubeld appartement in Pinosmar
(Spaanse kust), plus auto in de garage of boot aan het strand, plus
tien jaar lang twee vliegtuigreizen heen en terug. (Desgewenst kan
in plaats van dat appartement ook één miljoen frank in obligaties
verkregen worden)
Verder één miljoen frank, verdeeld 'in 2.000 andere prijzen met een
minimumwaarde van 200 frank.
Gedurende gans de maand mei worden deze deelname-formulieren in
de Spaststraat 8, Brussel, verwacht. Op 31 mei (datum van afsluiting)
eindigt de aktie. Rond 15 juni wordt de trekking gehouden.
Er is echter nog iets. We hebben ook gedacht aan de suortmensen.
Buiten het hierboven vernoemd formulier is er ook nog een formulier
met een sportreferendum.
Als spel is het bijzonder 'ingenieus. In ronde cijfers uitgedrukt dan
sen circa twee miljoen 150 duizend franken als prijzen in de ronde
De verbruiker betaalt niets...De zelfstandige krijgt de rekening!
Het spreekt vanzelf dat een dergelijk opgezet plan zonder de steun
van alle zelfstandigen ondoenbaar 'is. Het betreft een kollektieve publi
citeit om bij de bevolking een zo ruim mogelijke «goodwill» te schep
pen. Gedurende de maanden maart en april zal deze campagne langs
bioscoop, rad'io en t.v. uitgebazuind worden, in dorpen en steden, langs
wegen en straten op 20 m2 grote aanplakbiljetten en muuraffiches
bekendgemaakt. Zo wordt mei 1968 de stunt van de middenstand.
