Twee werelden
weekkalender
HANDELSPOCKET
Bouwhulp
door Or A. J. Gronin
Noteer in uw
agenda
A jKA
P.V.B.A. Lid van de
Handelskamer Aalst
DENDERSTRAAT 18
AALST - Tel. 053 - 227.57
m
betekent veilig bouwen zonder
zorgen - betekent goed en goed- r
koop bouwen.
Onze faam honderden referenties
en honderden gelukkige gezinnen
LEVENSWIJSHEID
Wij zijn allen min of meer
echo'c en wij herhalen, in weerwil
van onszelf, de deugden, de ge
breken, de gemoedsaandoeningen
en het karakter van hen, met wie
wij leven.
(Joseph Joubert 1754-1824)
WENS HUN EEN
GELUKKIGE NAAMDAG
Zondag 6 september
Beata, Donatiaan, Eva, Gondulf,
Germanus
Maandag 7 september Hild-
ward, Klaudia, Regina, Reina,
Gina.
Dinsdag 8 september
Adriaan, Adrien, Adriana, Adrienne
Belina, Serge
Woensdag 9 september
Audomaar, (Omaar, Omer, Doro-
teus, Gorgonius, Otger, Trudo
Donderdag 10 september:
Diethard, Teodard, Nikolaas,
Richard
Vrijdag 11 september
Bodo, Emiliaan, Helgla, liga,
Teodora, Vinciana
Zaterdag 12 september
Aimar, Guido, Tobias
ZON
6 sept.
30 sept
OP
6u03
6u40
ONDER
19u 18
18u24
BIJZONDERE DAGEN
Zondag 6 september 16e
zondag na Pinksteren. H. Niklaas
patroonheilige van de voddeko-
pers.
Dinsdag 8 september O. L.
Vrouw geboorte, misdag voor de
vroedvrouwen H. Adrianus, pa
troonheilige van de smeden en de
soldaten.
Zaterdag 12 september
H. Guido, patroonheilige van de
kosters, boeren, koetsiers en taxi
bestuurders.
MAANSTANDEN
Eerste kwartier op 8 septem
ber te 20u38
Volle Maan op 15 september te
12u10.
STERRENHEMEL
12 sept.: De sterrenbeelden
van de Dierenriem zijn steeds aan
de zuidkant te zien. Wie nu rond
middernacht naar de hemel blikt,
ziet in volgorde van laag in het
noordoosten dan schuin naar bo
ven tot het zuidoosten en dan
weer naar beneden tot de zuid
westelijke horizon, deze sterren
beelden Tweelingen, Stier, Vis
sen, Waterman, Steenbok.
6
AGENDA
Zondag 6 sept.: Brasschaat
fatasiastoet Chaudfontaine
16e Concours hippique Dinant
23ste «Flamiche» kaastaarden
smulpartij toernooi Kortrijk
Xde Golden River City Jazz Festi
val Halle processie ter ere van
O.L. Vrouw van Halle te 15 u
Septemberkermis Namen inter
nationale hengelwedstrijd Saint
Hubert dag van de jacht Hoog
mis opgeluisterd met jachthoorn-
muziek; zegening van de honden
en wijding van de broden, 10de
historische optocht met uitbeel
ding van het leven van St Huber-
tus Vilers-lez-Heest festival van
de Naamse Kasteelconcerten
Wetteren ook op 7 en 8 sept.:
Kermis. Rondgang van de reuzen,
op de 8ste grote jaarmarkt.
Dinsdag 8 september Bras
schaat wielerwedstrijden 43ste
grote prijs van Brasschaat Di
nant jachthoornconcert
Zaterdag 12 september
Brasschaat weekend van de mo
derne sporten Oostende auto
rally «De 12 uren van Oostende»
Vilvoorde europafeesten Vir-
ton rally voor oude wagens le
per ook op 13 en 14 sept.: 6de
Tooghedagen.
VOLKSE WEERKUNDE
8 september
Het weer van Lieve Vrouw
Geboort'
Duurt gaarne zo vier weken voort.
Van de eerste avond af heerste
er een reusachtige vrolijkheid aan
boord. Dit was het begin van die
na-oorlogse periode toen, na het
moordende bloedbad der loopgra
ven de jaren van slachting, modder
en ellende, van angst teleurstel
ling en vrees, de wereld plotse
ling gek werd en als een weer tot
leven gebracht lijk, losbrak in een
wilde, dolle uitbundigheid. Lunch
en cocktail-fuiven, sweepstakes op
de afstand die het schip per et
maal aflegde, «wedrennen» en
dekspelen van allerlei aard, geïm
proviseerde concerten en gecostu-
meerde bals dit waren slechts
enkele van de vermaken, verschaft
door deze vredige dagen en koorts
achtige nachten. Voor zulke fuiven
is de scheepsdokter altijd erg in
trek, en hoewel mijn aard meer
naar het meditatieve neigde, werd
ik gewoonlijk bij de festiviteiten
betrokken. Ónder degenen die het
gezelschap op gang brachten
de mensen die aan boord van een
schip erin uitmunten allerlei din
gen «op touw te zetten» was
de hoofdfiguur juffrouw Jope-Smith
was een opdringerig iemand, met
een knap, maar enigszins hard ui
terlijk kennelijk boven de dertig,
ofschoon zwierig gekleed om er
jonger uit te zien.
Zij was niet alleen een snob,
maar ook een aanmatigend verve
lend mens, dat onophoudelijk
praatte over haar «buitenplaats»
in Cheltenham, haar adellijke vrien
den haar «kamenier», haar paar
den haar honden, en haar helden
daden op het gebied van de vos
senjacht hoewel ik vermoedde
dat het wild waar op zij jaagde en
dat zij tot haar onuitputtelijk ver
driet nog niet had kunnen vangen,
een man was. Bij geen enkele
maaltijd liet zij na ons erover in
te lichten hoe welkom zij zou zijn
in de vooraanstaande kringen van
Darjeeling In verband met haar
toekomstig tijdelijk verblijf in Voor
indie was het leitmotiv van haar
conversatie de superioriteit van de
Engelse hogere standen, en de
noodzaak het stempel daarvan te
drukken op de onderworpen in
landse rassen. Voortdurend gaf zij
standjes aan de kellner, een aar
dige Parsi-jongen, die gewillig
maar traag was en wanneer zij
hem dan had uitgescholden tot hij
totaal uit het veld geslagen was,
keek zij uitdagend om zich heen
naar haar tafelgenoten.
«Zulke mensen moeten eronder
gehouden worden, weet je. Vind
je ook niet, Ronnie?»
«Hemel, ja» Haar broer, volko
men onschadelijk, was een trou
we echo. «Je hebt absoluut gelijk»
«Als je ze hun gang laat gaan,
weet je nooit wat voor ideeën ze
zich in 't hoofd halen».
«Hemel, ja. Ik bedoel - nou,
tenslotte, denk er eens aan hoe
we ze hebben moeten neerschieten
in de Bengaalse opstand».
«Precies. Nu ben ik een vrouw
met heel ruime opvattingen. Maar
in 't beste geval is het nog een
stelletje van niets. Geen grein uit
houdingsvermogen. Geen trouw. En
vals ook. O. ik herinner me, dat
Kolonel Bentley me eens vertelde»
Wij bereikten Port Said, leder
een ging aan land, opgewonden
en kwam terug belanden met koop
jes van Simon Artz, met zijden
stoffen, shawls, sigaretten, parfum
en juwelen. Toen die avond het
anker gelicht werd en wij langs
het standbeeld van De Lesseys
het slangenrijke water van het
Suez-kanaal ingleden, speelde het
orkest luider dan ooit, het dansen
werd sneller en doller. De woes
tijn strekte zich uit aan weerszij
den; kamelen en Bedoeienkampen
tekenden zich donker af tegen de
purper-kleurige zonsondergang.
Toen voeren wij door de Rode Zee,
passeerden de kale rotsen van
Aden en waren op de wijde Ara
bische Zee.
De volgende morgen, toen ik
consult hield in de spreekkamer
naast mijn hut, verscheen de se
rang, Hasan met twee van zijn
inlandse dekknechten. Hij wachtte
op de drempel tot ik hem zou uit
nodigen binnen te komen, toen
boog hij zijn hoofd in een eerbie
dig salaam, en richtte het woord
tot mij. Zijn stem, als het ware
lang geleden gebroken in zijn strijd
met het lawaai van wind en water
was schor, maar had een kalme,
bezadigde ondertoon.
«Dokter sahib, ik vrees dat de
ze mannen ziek zijn».
De matrozen zagen er inder
daad niet gezond uit. Zij klaagden
over een algemeen gevoel van
onwel-zijn, over hevige hoofdpijn
en kwellende pijn in de beenderen.
Zij zagen er ook verschrikt uit
alsof zij vermoedden dat hun iets
ernstigs mankeerde; zij rolden met
hun ogen toen ik hun verzocht
zich uit te kleden en ik mijn on
derzoek begon. Beiden hadden
koorts dik beslagen tongen en die
droge huid, bij aanraking gloeiend
heet, die de ernstigste waarschu
wing van de natuur is. Vooralsnog
was er geen teken van een long
aandoening. Geen keelontsteking.
Niets abnormaals in de buik. In
stinctief dacht ik aan malaria.
Maar toen ik nogmaals hun pols
slag onderzocht, ontdekten mijn
tastende vingers tot mijn afgrijzen
een verzameling harde knobbeltjes
precies loden hagel, onder de huid
van hen beider polsen. Het was
een onmiskenbaar symptoon en on
middellijk onderzocht ik nauwkeu
riger de plekken achter de knieen
en onder de oksels en vond in
elk dezer gevallen een duidelijke
plek waar de huid vol puistjes zat.
Jong en onervaren in mijn be
roep, had ik nog niet geleerd mijn
gevoelens te beheersen; ook had
ik nog niet het vermogen verwor
ven zo te veinzen, dat men het
doodvonnis maskeert door een be
moedigende glimlach. Mijn ge
zichtsuitdrukking moet toen zich-
baar veranderd zijn, want hoewel
de serang niets zei, nam zijn ge
rimpelde en gehavende gezicht een
nog ernstiger uitdrukking aan. Een
ogenblik keek ik hem in de ogen
en zelfs toen terwijl ik besefte
dat hij net zo goed als ik de aard
van deze ziekte kende, moest ik,
als met een schok, zijn vastbera
denheid en de onversaagde kalm
te van zijn blik ondergaan. Nog
steeds zei hij niets. Toen ik hem
op gedempte toon vroeg met de
mannen in de spreekkamer te
wachten, boog hij weer eenvoudig
het hoofd.
Haastig, met bonzend hart, be
gaf ik mij naar de brug. Kapitein
Hamble was er niet, hij was in de
kaartenkamer beneden. Met een
scherpe blik keek hij op, toen ik
binnenstormde.
«Kapitein» mijn stem stokte
«ik heb pokken aan boord te
rapporteren. Twee van de dek
knechten.»
Ik zag hem zijn lippen stijf op
eenklemmen. Hij was een fors ge
bouwde man van vijf-en-vijftig,
met kortgeknipt haar en rossige,
borstelige wenkbrauwen; hij stond
bekend als iemand die streng de
hand houdt aan de discipline,
maar ook als een eerlijk en recht
schapen officier. Nu narn zijn
lichtsteenrode gezicht een donker
der kleur aan.
«Pokken». Hij herhaalde de
woorden fluisterend. «Bent u daar
zeker van?»
«Volkomen, kapitein». En ik
voegde eraan toe: «We hebben
geen vaccin in onze medische voor
raden».
«Zouden we genoeg kunnen
meenemen voor vijftienhonderd
passagiers? Doe niet zo dwaas!»
Hij beet zich boos op de lip,
en diep het voorhoofd fronsend
begon hij heen en weer te stap
pen door de nauwe kaartenkamer.
«Dokter», zei hij tenslotte, ter
wijl hij zijn stappen inhield en
dicht naar mij toe kwam. op een
onmiskenbaar strenge toon, dok
ter vergeet die opmerking van mij.
Ik was ontdaan en bedoelde het
niet zo. Welnu, luister. U bent be
last met de zorg voor de gezond
heid op het schip. Die is helemaal
voor uw verantwoording. Ik kan u
niemand van mijn officieren geven
ik ben met werk overladen en heb
een te kleine staf. Maar ik zal u
de serang geven. Hij begrijpt de
ze kerels. En geloof me, 't is de
fijnste vent die ik heb. Met u bei
den moet u zorgen dat deze ziek
te zich niet uitbreidt. En wat nog
belangrijker is, laat er met geen
woord over gerept worden, anders
krijgen we met deze menigte aan
boord een bloedige paniek, zo
waar als God leeft».
Ik verliet de kaartenkamer en
was mij met een wee gevoel in
mijn binnenste bewust van mijn
wanhopig verantwoordelijke posi
tie. Weg was nu de zorgeloosheid
die ik genoten had, toen ik ach
terover in een dekstoel Pierre Loti
lag te lezen, de zonsondergangen
bewonderde en niets ergens te be
handelen kreeg dan een snee in
een vinger of een goedaardig ge
val van zeeziekte. We waren hier
midden op de Arabische Zee, met
vijftienhonderd passagiers aan
boord, totaal zonder middelen om
hen te vaccineren... en pokken...
de gevaarlijkste besmettelijke ziek
te uit de hele medische encyclo
paedic.
Teruggekomen in de spreekka
mer, zag ik dat een der Indische
matrozen aangegrepen was door
een hevige koortsrilling. Ik wend
de mij van de huiverende man
naar de serang, wiens ogen strak
op mij gevestigd bleven. «Ken je
dit?» vroeg ik hem.
«Ja sahib, ik heb dit meer ge
zien».
«We moeten deze mannen af
zonderen. leder contact tegen
gaan...» Terwijl ik sprak en een
opgewektheid en een zelfvertrou
wen trachtte voor te wenden die
ik in werkelijkheid niet voelde,
stemde Hasan rustig met mij in.
«Ja sahib. Ik zal doen wat ik
kan om u te helpen».
Er was geen ziekenboeg aan
boord en geen centimeter hutruim
te beschikbaar. Eén blik op het
volgepropte vooronder toonde al
voldoende de onmogelijkheid de
besmette mannen ergens in de
verblijven der manschappen onder
te brengen. Uit het veld geslagen
keek ik naar de serang, die, on
verschrokken, de volle kracht van
zijn kalme, heldere ogen op mij
richtte.
«We maken een lighal op het
achterdek, dokter sahib. Heel koel
daar. Met een overvloed van fris
se lucht».
Op de achtersteven van het
schip, op bewonderenswaardige
wijze aan het oog onttrokken door
een batterij van kranen en windas
sen, zette hij zich aan het werk
hij liep ineengedrongen en geruis
loos heen en weer zijn machtige
hoofd en zijn lange soepele ar
men gaven dezelfde indruk van
kracht en bedaardheid als zijn
platgeslagen en misvormde gezicht
weerspiegelde. Binnen een uur had
hij van canvas een ruime lighal
gemaakt, streng beschut, met tou
wen afgescheiden van het omrin
gende dek. Toen werden er ma
trassen en lakens naar boven ge
bracht en de twee patiënten wer
den geriefelijk geïnstalleerd.
Onze volgende stap was, de
bemanning te doen aantreden voor
een grondig medisch onderzoek.
Een van de stokers, die over
koorts en hoofdpijn klaagde, ver
toonde de eerste verschijnselen
van de typische uitslag. Hij werd
geïsoleerd bij de andere gevallen.
vervolgt
nadruk verboden
