De veren maken
inog steeds) de vrouw
tien
miljoen
blinden
in de
wereld
DOLLE MIN A'S
internationaal in actie
Kwekers niet meer gebonden
aan grillen van damesmode
Blijkens een rapport van de We
reldgezondheidsorganisatie te Ge
neve zijn er in gans de wereld
tien miljoen blinden. Dit getal ver
deelt zich als volgt Europa
442.000, Afrika 1.160.000, Ameri
ka 538.000, Azie 5.545.000 en
Oceanie 10.600. Wat Europa be
treft noteert men het hoogste cij
fer in Portugal met 717 blinden
op 100.000 inwoners, het laagste
cijfer in Belgie met 51 blinden op
100.000 inwoners. Andere landen
zijn: Italië (113), Zwitserland
(60), Oostenrijk (66) en Duits
land (60). De dichtheid van de
blinden is dus zeer afwisselend,
vermits zij varieert van 717 tot 51.
In Afrika stelt men hoge gemiddel
den vast in verscheidene Afrikaan
se landen met als hoogste cijfer
Ghana (3000 per 100.000 inwo
ners) en als laagste cijfer Mauri-
tius-eilanden (39 per 100.000 in
woners). Percentsgewijze zijn er
2 op 3 blinden zwarten. De Afri
kaanse landbouwstreken geven er
een cijfer van 425 tegen 262 voor
de Europese ontwikkelde centra
en in de steden 121. Voor Zuid-
west-Afrika is het nog kenschet-
sender: een cijfer van 176 voor de
zwarte bevolking en 42 voor de
blanken, m.a.w. 3 blinde kleurlin
gen voor één blanke.
Wat Amerika aangaat ligt voor
het geheel van Noord- en Zuid-
Amerika het hoogste cijfer in Cu
ba met 969 en het laagste in Uru
guay dat 81 bedraagt. Azie kent
zoals Afrika eveneens hoge waar
den Yemen 4000. Filippijnen
3000, Hongkong 1.392, India 406,
China 450. Gezien de uitgestrekt
heid van India en China betekent
dit 2 miljoen blinden voor elk van
deze landen. Indonesië kent het
zelfde verschijnsel als Zuid-Afrika
nog scherper zelfs. De inboorlin
gen hebben een cijfer van onge
veer 239, de blanken 49. Daar
ook ongeveer één blanke blinde
voor 4 zwarten.
OORZAKEN
Wat de oorzaken van de blind
heid betreft noteert men een drie
tal types van oogaandoeningen,
vooral verbreid in de ontwikke-
lingslanden trachoma (ontsteking
van het bindvlies), onchocercosis
(wormziekte) en glaucoma (druk
in het oog).
Het trachoma is een kronische
besmettelijk, gekarakerizeerd door
granulerende ontsteking, en wordt
beschouwd als de voornaamste
oorzaak van het geleidelijke ge
zichtverlies. Een zesde van de
wereldbevolking lijdt aan deze
ziekte. Er zijn dus 550 miljoen
gevallen van trachoma tegenover
10 miljoen blinden.
Deze aandoening vindt men
vooral in de arme overbevolkte
streken, waar droogte heerst en
weinig hygiene is. Europa en de
hogerbeschaafde landen kennen
nog slechts enkele oorden waar
het trachoma heerst.
Het glaucoma waarvan de veel
vuldigheid vermeerdert met de
leeftijd, is hoofdzakelijk een ziek
te van de vijftigjarigen en neemt
de tweede plaats in in de oorza
ken van de blindheid. Deze ziekte
treft vooral de ontwikkelingslan
den hoofdzakelijk door gemis aan
sanitaire installaties, personeel en
technische mogelijkheden. Tenslot
te is er onchocercose, een worm
die verscheidene miljoenen mensen
in de wereld aantast. In streken
waar deze plaag heerst stelt men
1500 gevallen op 100.000 inwo
ners vast. In sommige landen van
Afrika en Amerika werden be
smettingsverhoudingen gevonden
van 80 ot 100
Tien miljoen blinden in dé we
reld. Meer dan 2/3e onder hen
had het zicht kunnen behouden in
dien zij tijdig hadden kunnen ge
nieten van de medische en chirur
gische zorgen van heden. Het
voorkomen van blindheid zal min
der zwaar op de ekonomie wegen
dan de lasten van het onderhoud
der blinden.
Zo sprak de direkteur-generaal
van de Wereldgezondheidsorgani-
zatie zich voor enkele jaren uit.
Ook op onze dagen hebben deze
waarschuwende woorden niets van
hun harde realiteit verloren. Het
gaat tenslotte om de meest ge-
handikapten van onze mensen
broeders.
Een eeuw geleden begonnen
een paar landbouwers in het dis-
trikt Oudtshoorn in de Kaappro
vincie, met het kweken van struis
vogels. Ze bekwamen hiermee 100
pond voor een pond pluimen en de
onderneming werd vlug een lukra-
tieve zaak.
In 1914 brak de eerste wereld
oorlog uit en meteen verdween de
belangstelling voor struisvogelve
ren. Pas enkele jaren geleden zal
men zich opnieuw voor deze plui
men interesseren. Thans worden
ze in de grote internationale mode
huizen flink op prijs gesteld.
Het is onder de regering van
Elizabeth 1 van Engeland dat de
mode gelanceerd werd van de met
veren versierde hoedje. Marie-An
toinette van Frankrijk bleef niet
ten achter en gebruikte ze als op
smuk van klederen. Tot dan toe
evenwel werden hiervoor veren
van wilde vogels aangewend.
In 1863 dus iets meer dan een
eeuw geleden, begonnen Zuid-Afri
kaanse boeren struisvogels te
kweken in de Kleine Karoo. Op
het einde van de eeuw waren de
ze struisvogelveren, na goud, dia
mant en wol, een der voornaamste
exportprodukten van Zuid-Afrika
geworden. De oorlog betekent
evenwel de ineenstorting van deze
bedrijfstak en meteen het bank
roet van heel wat kwekers. Voor
de oorlog telde men één miljoen
vogels; na de oorlog bleven er
nauwelijks nog een paar duizend
over.
De jongste jaren is de struisvo
gelkwekerij er weer bovenop ge
komen. De boeren hebben thans
hun bedrijf op een meer soliede
basis gegrpndvest en ze hebben
de wijze voorzorg genomen hun
onderneming te diversifiëren, zo
dat ze niet alleen van struisvogel-
kweek afhankelijk zijn. Hun lot is
thans niet langer uitsluitend ver
bonden met de grillen van de da
mesmode.
Doch op het ogenblik dreigt er
uit deze hoek geen gevaar meer.
De witte pluimen zijn opnieuw «in»
Ze prijken niet meer als vederbos
sen boven de hoofddeksels van
mevrouw, maar men vindt ze zelfs
terug als versiering van mantels,
hoeden, stola's, jurken enz.
De veren worden verkocht aan
modehuizen in Parijs, Londen en
de Verenigde Staten. Er dient
evenwel op gewezen dat de struis
vogelindustrie thans ook niet meer
uitsluitend leeft van de verkoop
van struisvogelveren. Ook deze
tijd ligt definitief achter de rug.
STRUISVOGELS VOEREN GEEN
«STRUISVOGELPOLITIEK»...
Ook de struisvogelhuiden wor
den nu met sukses aangewend
voor het vervaardigen van hand
tassen, schoenen, brieventassen en
dergelijke meer. Dit struisvogel-
leer is uitermate sterk, zodat
schoenen in struisvogelleer drie
maal langer meegaan dan gewone
schoenen. De kleur van de huid is
wit, doch ze laat zich gemakkelijk
verven. Struisvogelleder is noch
tans zacht en werkt zeer karakte
ristiek omwille van de kleine vlek
jes.
Ook het gedroogde vlees van
de struisvogel wordt in Zuid-Afri
ka flink verkocht. Het vlees wordt
in azijn gelegd en dan gedroogd.
Het is een der nationale gerech
ten. Het vet van de struisvogel
gaat naar de zeepfabrieken, ter
wijl beenderen en bloed aange
wend worden in voedsel voor de
dieren. Ook de eieren gaan niet
verloren. Een ei weegt 3,5 pond
en staat derhalve gelijk met twee
dozijn kippeneieren. Wil men het
als roereieren serveren dan zal
men een pint melk aan toevoegen
Tot zelfs de schalen worden wel
eens gebruikt als asbakjes.
Eigenaardig is wel dat de
struisvogel die niet kan vliegen
twee tenen bezit in plaats van
drie en dat zijn knieen langs ach
ter doorbuigen. Wanneer men
hem langs achter benadert dient
men op te letten want hij is in
staat om met zijn lange poten
een onverwachte trap te geven
net zoals muilezels doen. Struis
vogels hebben ook aparte eetge
woonten Voor een goede spijsver
tering heeft hun maag harde voor
werpen nodig waartussen de spij
zen fijngewreven worden. Stenen
zijn hierbij van harte welkom,
maar ook een stuk ijzerdraad, een
uurwerk of zelfs een fles vormen
een welgekomen aperitieftje
Wat de «struisvogelpolitiek» be
treft moeten toch wel eens onze
mening herzien. Immers een echte
struisvogel zal nooit zijn hoofd in
het zand steken... Wel zijn ze ge
makkelijker te behandelen wan
neer men ze een zak over het
hoofd trekt. Op het ogenblik telt
men in de Kleine Karoo circa
65.000 struisvogels die tweemaal
per jaar pijnloos worden
gepluimd.
De naam «Dolle Mina's» is zeer
suggestief en spreekt van een
meer dan gewone actie, een soort
bestorming van gevestigde toe
standen, die de Mina's willen ver
anderen. We kennen ze in Neder
land. we kennen ze ook in Belgie,
waar ze speciaal in Wallonië
ageerden en er bekend staan als
de Marie Mineurs, die onlangs de
vlag van hun beweging naar Brus
sel overbrachten. In Vlaanderen-
land zijn ze trouwens ook, o.a. in
Antwerpen en Gent, conform de
Nederlandse Dolle Mina's. Het
meest ontwikkeld is deze actie in
de Verenigde Staten van Amerika
Hier geven de vrouwen pamfletten
uit, vormen organisaties, houden
betogingen en stellen eisen, waar
in als algemene tendens naar vo
ren komt, dat de vrouwen naar
hun oordeel geen eerlijke kans krij
gen op de arbeidsmarkt. Toetsen
we onze eigen bovengenoemde
bewegingen aan de Amerikaanse
toestanden, dan vinden we grote
overeenkomst. Bespreken we de
Amerikaanse situatie dan ontmoe
ten we precies dezelfde argumen
ten als in Europa, slechts de cij
fers verschillen, waarmee deze ar
gumenten worden gesteund, doch
ook deze verschillen lopen toch
niet uiteen als we er Europese cij
fers naast leggen. We spreken dus
over Amerika.
In de Verenigde Staten-" werd
onlangs een enquete in 150 be
drijven gehouden, Daarbij bleek,
dat 59 ervan geen vrouwen in
bepaalde functies willen aanstellen
gewoonlijk omdat lichaamskracht
wordt vereist. Dit argument lijkt
niet tegengesproken te kunnen
worden. Man en vrouw zijn ver
schillend, ook doorgaans in spier
kracht en mede in geharde ar-
beidstraining. Voorts is opvallend
dat in de bedrijven waar vrouwen
werkzaam zijn nagenoeg de
meeste de vrouwen meest al
leen in de lagere baantjes worden
aangetroffen; 39 heeft geen
enkele vrouw in de leidende func
ties. De oorzaak is deels van na
tuurlijke aard, de mannen komen
jong in het werk en blijven er, de
vrouwen plegen in meerderheid als
ze trouwen en kleine kinderen te
verzorgen hebben, zich uit het
werk terug te trekken en keren
naderhand, als de situatie het toe
laat. in het werk terug, maar zijn
dat laatkomers en staan onderaan
in anciënniteit. Dit geldt voor 42
t.h. van de 29,5 miljoen werken
de Amerikaanse vrouwen. Voorts
zijn er geldelijke verschillen.
In 1968 verdiende een afgestu
deerde vrouw gemiddeld 6694 dol
lar per jaar, een afgestudeerde
man gemiddeld 1 1.795 dollar per
jaar, dit grote verschil vindt geen
goede verklaring Ook bleek, dat
de gemiddelde aanvangssalarissen
bij de grote bedrijven voor man
nen hoger zijn dan voor vrouwen,
wat ook tot kritiek aanleiding
geeft. De Amerikaanse vrouwen
schrijven in hun vertogen dat in
het bedrijfsleven, in de regering
en in de hogere beroepen de vrou
wen het laatst worden aangeno
men, het slechtst betaald, overge
slagen bij promoties en vastge
houden in lagere sofbaantjes. We
leven in een mannenmaatschappij,
die de vrouwen economisch discri
mineert» roepen ze.
WIJ MOETEN LUISTEREN
Ontegenzeggelijk moeten we
luisteren, des te meer als we ons
realiseren, dat onze maatschappij
werkelijk wel een «mannenmaat
schappij» is, die dus dubbel voor
zichtig moet zijn, dat de vrouwen
daarvan niet door veronachtzaming
van hun positie de dupe worden.
Het zwakke geslacht moge wel
iswaar niet zo zwak zijn als deze
gemeenplaats zegt en doorgaans
is de vrouw wel ter tale, maar er
zijn ook misstanden en discrimina
ties, die weggeruimd kunnen en
moeten worden.
De vrouwen hebben gelijk als
ze wat harder praten zelf «dol»
worden, indien de mannenwereld
slecht luistert. Het principe van
gelijke beloning voor gelijkwaar
dige arbeid werd reeds in het be
gin van de zestiger jaren door de
zes landen van de E.E.G. aan
vaard en daarop kan men zich dus
steeds beroepen.
