weekkalender
Twee werelden
HANDELSPOCKET
Bouwhuip
Heer Or a. J. cronïn
Noteer in ïsw agenda
SO
P.V.B.A. Lid van de
Handelskamer Aalst
DENDERSTRAAT 18
AALST - Tel. 053 - 227.57
betekent veilig bouwen zonder
zorgen - betekent goed en goed
koop bouwen.
Onze faani honderden referenties
en honderden gelukkige gezinnen
LEVENSWIJSHEID
Alle mensen zijn afgodendie
naars sommigen van de eer, an
deren van het belang en de meer
derheid van hun genoegens. Om
hen goed te leren kennen moet
men daarom weten welke afgod
zij aanbidden.
(Amelot la Houssaye)
WcNS HUN EEN
GELUKKIGE NAAMDAG
Zondag 22 nov.: Albaan,
Cecilia, Cecile, Cilia, Cieltje,
Filemon
Maandag 23 nov.: Clemens,
Fëficitas, Gobert, Kolumbanus,
Lukretia, Lucrèce
Dinsdag 24 nov.: Firmina,
Flora, Flore, Johannes
Woensdag 25 nov.: Cathari-
na, Egbert, Erasmus, Joconda
Donderdag 26 nov.: Delfina,
Jan-Berchmans, Koenraad
Vrijdag 27 nov.: Acharius,
Astrid, Oda, Trudo, Salomea,
Virgilius
Zaterdag 28 nov Catherine
Katelijne, Katrien, Kaatje, Katia,
Karina. Trijn
HEIL'G EVANGELIE
VAN ZONDAG
Lath. 24., 15 35
«Verwoesting van Jeruzalem»
ZON
OP
22 nov. 8u09
31 dec 8u45
MAANSTANDEN
ONDER
16u49
16u46
Nieuwe maan op 28 november
te 22u14
STERRENHEMEL
Nu de nachten reeds lang du
ren en het ook 's morgens tame
lijk lang donker blijft, bent U vol
op in de gelegenheid om zonder
extra inspanning eens een blik te
werpen op de sterrenhemel 's
morgens en in een oogwenk vast
te stellen hoe het uitzicht ervan
radikaal verschilt van dat van 's
avonds.
BIJZONDERE DAGEN
Zondag 22 nov.. Christus
koning H. Cecilia patrones van
de muzikanten, speeltuigmakers,
orgelisten en zangers.
Woensdag 25 nov.: H. Cat-
herina, patrones van de dienst
meiden, drukkers, haarkappers,
loodgieters, metaalarbeiders, mo
lenaars, juffrouwen, naaisters, mo
lenaars, boog- en pijlenmakers, re
denaars, schoenmakers, scharen
slijpers, studentinnen en wevers
Donderdag 26 nov.: H. Jan
Berchmans, patroonheilige van de
Vlaamse jeugd
AGENDA
Zondag 22 nov.: Chaudfon-
taine ook op vrijdag 20 nov.: 21e
Ronde van Belgie voor auto's
Woensdag 25 nov.: Trazeg-
nies concert van klassieke muziek.
Harprecital door Mireille Flour
IN DE NATUUR
22 nov.: De laagste gemid
delde dagtemperatuur in novem
ber. De vledermuis begint haar
winterslaap.
24 nov.: Van 24 tot 30 no
vember meestal een sterke wind
en de periode van de meeste
regendagen.
VOLKSE WEERKUNDE
21 november
Sint Maria klaar en hel
Maakt de winter streng
en fel.
- 25 november
Sint Catherina gaat niet
uit zonder haar witte
mantel.
KAPELLESTRAAT 11, 9300 AALST - Tel. 053/228.41
Plotseling, temidden van deze
gespannen verwachting, rinkelde
de mijntelefoon niet het gewo
ne toestel, op het bureau van de
directeur, maar dat aan de muur
dat tot het bedrijfsnet behoorde
en alleen communiceerde met de
ondergrondse gangen. Ogenblikke
lijk heerste er een dodelijke stilte,
vervolgens was Jenkins in drie
grote stappen bij de telefoon. Hij
draaide krachtig het handeltje om
en nam de hoorn op.
«Hallo, hallo!» Toen verbleekte
hij, draaide zich half naar de an
der «Mijn God... 't Is Roberts»
Eerst begreep ik het niet. Toen
besefte ik, terwijl mijn hart ineen
kromp, dat een stem, de stem van
een man die nog niet dood was,
omhoogkwam uit het donkere graf
van de overstroomde mijn en met
hoop en wanhoop door over
stroomde telefoondraden, vluchtte
naar ons aan de oppervlakte, twee
mijlen ver.
«Hallo, hallo.» Jenkins luisterde
nu, hij luisterde drie minuten lang
met gespannen aandacht; vervol
gens begon hij snel, met een dui
delijke stem te spreken. «Luister
naar me, Roberts, kerel. Je moet
naar de oude Penygroes- schacht
zien te gaan. Je kunt niet deze
kant uitkomen - beide schachten
zijn vol water gelopen, en 't kan
dagen duren voor we ze leeg kun
nen krijgen. Je moet door de oude
gangen gaan. Ga recht tegen de
helling op. Breek door de houten
dam heen bovenaan, aan de oost
zijde. Dan komt je in de bovenste
verbinding van de oude mijnen.
Wees niet bang voor water, dat
is allemaal in de onderste verbin
dingen. Ga langs de galerij, 't is
allemaal hoofdgalerij, neem niet de
sleuven en ook niet de helling
rechts, blijf steeds pal oostelijk
aanhouden tot je op de oude Pe-
nygroes-schacht stuit.»
Er kwam een onduidelijk, loeiend
geluid uit de telefoon, dat in de
kamer hoorbaar was, en Jenkins'
stem verhief zich tot een opge
wonden geschreeuw.
«Hoor je me? De reddingsbriga
de komt je daar tegemoet. Hoor
je me?» Maar zijn woorden gin
gen verloren, daar een watervloed
de dra'den losrukte en het toestel
levensloos in zijn hand achterbleef.
Hij liet het vallen het zwaaide
bengelend heer en weer, terwijl hij
daar met gebogen hoofd onbe
weeglijk bleef staan. Tenslotte
veegde hij zijn voorhoofd af en
onthulde ons wat Roberts hem
hac! verteld.
De eerste ondergrondse ploeg
was op de gewone wijze aan het
werk geweest, borend en schie
tend om de steenkool los te ma
ken. Maar Roberts, de bedrijfslei
der ontdekte na de laatste rwee
schoten, dat er een dun straaltje
water uit het midden van het pij
lerfront kwam. Er scheen geen
druk achter te zitten, maar het had
een lelijke mijngas-lucht, hij wist
dat het niet uit de wateraders
kwam en hij vond 't er onaange
naam uitziend.
Onmiddellijk begonnen de man
nen te proberen het water af te
voeren door de stapelmuren aan
de lage kant van de uittrekkende
steengang. Intussen voelde Ro
berts het zijn plicht de tweede
ploeg van drie-en-twintig man, die
verder onder de grond werkte,
tweehonderd yards de zijgang in
te waarschuwen. Hij ging op weg
en had al bijna de andere laag
bereikt toen hij een verschrikke
lijke slag hoorde. Hij wist dat het
een instorting was. Hij had moei
lijkheden verwacht, maar niet zo
plotseling en zo vreselijk als deze
Intuitief keerde hij terug, maar na
tien yards te hebben gelopen, zag
hij het water de remhelling afstro
men, huizenhoog, met een hevig
aanzwellend geluid. Het gas, te
ruggedrongen door het voortsnel
lende water, doofde zijn lamp,
maar terwijl hij daar stond, ver
steend, tien seconden lang in die
duisternis vol geluid, wist hij dat
de mannen van zijn eerste ploeg
nu allen verdronken, of al verdron
ken waren, in die vreselijke vloed.
Het water had een verwoede snel
heid en dezelfde kracht als vloed
golven van de zee. Het ijlde af en
aan, bereikte de mijnschacht, spat
te en viel neer als een waterval,
slingerde de mannen van de eer
ste ploeg in een afbraak onderin
de mijn en deed daar de pony's in
hun stallen verdrinken. Zo snel als
men denken kon was het water in
de twee hoofdschachten gestegen,
had de mijn absoluut van de lucht
afgesloten en belemmerde alle toe
gang tot de gangen van de bui
tenwereld af.
Het plotselinge van de ramp
was ongelofelijk en dodelijk, maar
Roberts en zijn kameraden van de
tweede ploeg waren nog in leven.
Zij bevonden zich bovenaan de
helling en de vloed ging van hen
vandaan. Ze waren met twee-en-
twintig man en een jongen van
veertien, ze stonden bij elkaar zon
der te spreken - ze wisten te veel
dan dat ze iets konden zeggen.
Maar Roberts had zich weer her
steld - lang vertrouwd met de mijn
herinnerde hij zich een luchtkanaal
waardoor hij misschien de troep
naar een hogere mijngang kon
brengen. Hij ging op weg, vond
het luchtkanaal, begon erlangs
naar boven te kruipen op zijn buik
gevolgd door de anderen. Maar
voor dat hij dertig yards had afge
legd voelde hij zich misselijk en
slaperig worden en haastig beval
hij de mannen terug te gaan. Het
luchtkanaal was vol mijngas, ko
lendamp die door het water werd
meegevoerd uit de oude afge
bouwde mijnen en Roberts wist
toen dat iedere uitweg geblok
keerd was. Opgesloten in het ho
ge, doodlopende eind van de zij
gang, terwijl het water en het
mijngas om hen heen gestadig
stegen, hadden zij misschien nog
een half uur te leven. Toen in deze
alleruiterste nood, had Roberts
zich de telefoon herinnerd.
Toen Jenkins was uitgesproken
en zijn verslag beknopt en
technisch, was veel korter dan de
uitleg die ik hier gegeven heb
zei een minuut lang niemand iets.
Toen riep mijnheer Deakin, de
mijninspecteur op effen toon uit
«Als ze in de oude mijnen kun
nen komen is er nog een kans».
Jenkins knikte en wendde zich
tot de adjunct-directeur.
«Neem tien man en ga naar de
oude Penygroes-schacht. Onder
zoek die zo snel en zo volledig
als je kunt. Zie hoe de toestand
van de schacht is. Kom dan gauw
naar mij terug».
Intussen waren er drie vracht
auto's het emplacement opgere
den die de pompinstallatie bij
zich hadden, en de directeur ver
liet het kantoor om met de mon
tage ervan te beginnen.
Het zou drie uur kosten om
deze zware taak te volbrengen,
en ik voelde dat Jenkins er weinig
vertrouwen in had. Al zijn hoop
was geconcentreerd op de oude
mijnen, die de diepe aardlagen
van de omgeving in alle richtingen
doorkruisten. Als ze maar door
boord konden worden, zouden we
de ingesloten mannen kunnen be
reiken.
Alleen in het kantoor belde ik
nu George Conway in Tredegar op
vertelde hem de feiten van de
ramp en vroeg hem of ik op mijn
post zou blijven bij de mijn. De
secretaris ondersteunde mijn ver
langen om te blijven hij stond
er zelfs op dat ik mij van dat
ogenblik of tot Jenkins' beschik
king zou houden dokter Davies
zou mijn praktijk overnemen tot
nader order.
Toen ik mij bij de groep buiten
voegde, kwam de adjunct-direc
teur terug van de oude Penygroes-
schacht. Er was puin en mijngas
in de schacht, vertelde hij Jenkins
een man die neergelaten was aan
een kabeltouw, was er tamelijk
ziek uit gekomen, maar hij geloof
de dat de schacht in vier-en-twin
tig uur van gas en puin vrij te ma
ken zou zijn.
Onmiddellijk werden de nodige
gereedschappen verzameld; eer
groep uitgelezen mannen, aange
voerd door de directeur en zijr
adjunt, ging over het moeilijke
terrein naar de oude schacht. Voi
gens de instructies die ik gekre
gen had, ging ik met hen mee.
Het was kouder geworden en e^
begonnen enkele dunne sneeuw
vlokken te vallen, zachtjes neer
dwarrelend uit de lucht, die niet
te zien was.
De ongebruikte schacht lag in
een ellendig stuk woeste grond,
bekend als de «Meent», een en
al hobbels en kuilen van he:: net
werk van tunnels doorondei, nu
bedekt met sneeuw en gesi :emd
door een bitterkoude wind. Geen
wonder dat zij het «moeilijke
grond» noemden. Hier begonnen
zij een schachtbok, een ophaal
machine en een ventilator te mon
teren.
Ondanks het vuur dat aangesto
ken was op het mijnemplacement
vlak bij, had iedereen dat terrein
verlaten en men had zich verza
meld op de «Meent». Zij stonden
op een behoorlijke afstand van de
monteurs die de hijsblokken over
eind zetten, en die snel en hard
werkten.
Binnen drie uur hadden zij de
schachtbok, de ophaalmachine en
de ventilator gemonteerd; daarna
begonnen zij de schacht vrij te
maken van mijngas. Toen het gas
er tenslotte uit verwijderd was,
ging een frisse pleeg, die reeds
klaar stond, naar binnen en begon
het puin te verwijderen dat de
weg versperde. Deze mannen werk
ten vlug, zo vlug dat zij het puin
van de hoofdgarig opruimden met
een snelheid van zes voet per
uur. Er was meer rommel dan ze
gedacht hadden. Maar de ploegen
werkten zich in het zweet, ze
beukten op de belemmeringen los
er was in hun aanval iets razends
en losbandigs. Zij vorderden met
bovenmenselijke snelheid, als öe
ene ploeg naar binnen glipte, wan
kelden de andere eruit.
«Deze gang gaat pal west
waarts» zei Jenkins tot de inspec
teur. «Hierdoor moeten wij vrij
dicht bij het doel komen».
«Ja» antwooordde de ander en
we moeten nu wel bijna :-an 't
eind van die vervloekte puinrom-
mel zijn».
De hele dag ging dit werk door
en te middernacht hadden de
ploegen honderdveertig voet van
de oude hoofdging schoongemaakt
Twee uur later braken zij door
naar een vrij gang, een open ge
deelte van de oude. afgebouwde
mijn. Er klonk een luide juichkreet
een kreet die door de schacht om
hoogging en trilde in de oren van
hen die nog aan de oppervlakte
wachtten.
Maar er klonk geen tweede
juichkreet. Onmiddellijk daarna
werd, bij toortslicht, gezien dat
de hoofdgang overging in een
stroomgoot die vo! water stond
en onbegaanbaar was.
Vuil, bedekt met kolenstof, zon
der boord en das, staarde de in
specteur Jenkins aan.
«O, mijn God» zei hij wanhopig
«hadden we dit maar eerder ge
weten».
Jenkins bleef standvastig.
«We moeten moeilijkheden ver
wachten. We moeten de boel op
blazen om een nieuwe gang te
maken boven de stroomgoot».
Er was iets zo strengs en on
buigzaams in de woorden van de
directeur, dat zelfs de inspecteur
onder de indruk kwam.
vervolgt
nadruk verboden
