14
IBS
ALASKA
In 1867 nam het kritiek het staatssecretaris Steward hevig kwalijk, dat hij Alaska
van Rusland kocht voor 7,2 miljoen dollar. Wat ter wereld moeten we doen met 180
miljoen IJsbergia vroeg men in het congres. De geschiedenis heeft het antwoord ge
geven. Aalaska is een schatkamer van mineralen en olie. Inmiddels kocht Steward
wel de soevere.n.tcit, dcch r.'ct de eigendom van de gronden; eigenaars bleven de
Esk.mo's, Aleoeten en Indianen, thans samen een 55.000 man. Het Amerikaanse
congres aanvaardde dezer dagen een wet, waarbij werd vastgesteld, dat de genoem
de inboorlingen 20 miljoen hectaren zelf houden; ze ontvangen voor de rest van het
land 962, miljoen dollar, waarvoor deze gronden in staatseigendom overgaan. Men
ziet, er kan in een eeuw aardig wat gebeuren.
ABiE NATHAN
De vroeger welgestelde restaurateur uit Tel Aviv Abie Nathan is wat men noemen kan
een wereldvreemde idealist. Hij offerde zijn bezit aan zijn idealen, kocht een oude
Nederlandse kustvaarder voor 65.000 dollar en ging ermee naar New York, in de
hoop, dat de 5 miljoen Joden van Amerika hem zouden helpen zijn schip verder in te
richten. Dit ging niet best, maar goed, het schip is startklaar en op 28 februari 1972
vertrekt zijn vredesschSp naar het midden-oosten, waar hij in de internationale wa
teren voor de kusten van Israel en Egypte een jaar lang vredesboodschappen zal
uitzenden. Hij heeft een goede zender van 50 kiloma» aan boord, 10.000 grammo
foonplaten om zijn boodschappen muz.kaal te omlijsten, 20 manschappen, van wie 6
zeelieden, de overigen rac'.operscneel en technici, alsmede proviand voor een jaar
met Cyprus als steunhaven en gaat dan onafgebroken 18 uur per dat de vrede pro
pageren, hopende dat h'j een vredessfeer kan scheppen. Of het iets zal helpen' Wie
zal het kunr.cn zegen? Gelukkig dit er idealisten zijn zoals deze.
VLUCHTELINGENKAMPEN
De oplossingen van de vluchtelingenkampen in het midden-oosten is niet zo moeijli k
als het lijkt. De hoofdkwaal was en is, dat de Arabische landen de vluchtelingenks'--
pen opzettelijk in stand hielden als wapen tegen Israel. Zulke kampen zijn echter
Con t.jdelijke noodoplossing, houdt men deze opzette!.jk in stand dan dragen ze n-»'
bij tot de oplossing van het vraagstuk. Er zijn thans een 560.000 vluchtelingen van w
een 179.000 in de Gazastrook, 57.000 ,n Judea en Samaria. 200.000 in Jordame en
130.000 in Syrië en Libanon. Israel is erin geslaagd reeds een 30.000 vluchtelingen
met hun gezinnen een ordelijk bestaan te verschaffen en werkt er hard aan door hef
scheppen van werkgelegenheden en het bouwen van redelijke woningen dit aatal
te voeren.
D.t slaagt en zal als er vrede komt nog sneller slagen.
DE Ti EN BEROEMDSTEN
Een groot Amerikaans tijdschrift schreef een enquête uit om vast te stellen, wie de
tien meest bewonderde vrouwen-in d-e wereld zijn. Dit moeten ook wij nodig weten.
Deze tien zijn in volgorde; 1Rose Kennedy, 2. Mamie Eisenhower, 3. de schrijfster
Pearl Buck, 4. de actrice Patricia Neal, 5. Patricia Nixon, 6. Israels eerste minister
Goida Meir, 7. Ethel Kennedy, 8. de actrice Helen Hayes, 9. de premier van India
Indira Gandhi en 10. prinses Grace van Monaco. En waar bleef Jacqueline Onassis?
Ja, ze kwam eerst op de 19de plaats.
BEVOLKINGSEXPLOSIE
DISPOSABELS
D-sposabels zijn in het Nederlands «wegwerpartikelen». Ze veroveren de markt in
de vliegtuigen krijgt de passagier zijn maaltijd op een wergwerpplateau in wegwee:-
ba-kjes met w-egwerpbestek en wegwerpserviesgoed. In de lucht is het allemaal dis
posabels wat de klok slaat. Maar ook op de grond neemt het sterk toe.
Washandjes, handdoeken, lakens, alles wordt slechts éénmaal gebruikt en dan weg
ermee. Men kan nu meemaken, dat In een restaurant na beëindiging van het diner
het tafellaken met alles erop en erin aan de vier punten wordt beetgepakt en zonde»
meer wordt weggeworpen. Het is goedkoper dan de oude -methode efficient tot
en met:
De dusgenaamde bevolkingsexplosie in de wereld kan men op verschillende wijzen
bezien. Nemen we eerst de cijfers van het Jaarboek van de UNO; dit zegt dat in
1970 de wereldbevolking 3 miljard 632 miljoen zielen telde en dat het groeitempo
van deze wereldbevolking heden 2 per jaar is, wat neerkomt op een jaarlijkse
toename van ruim 72 miljoen babies, dat lis tweemaal de bevolking van Spanje en
anderhalf maal die van Frankrijk elf anders gezegd 2,7 per seconde; en daar dit
niet kan zeggen we liever 2 a 3 per seconde. De oorzaak is niet dat de mensen zich
sneller zijn gaan vermenigvuldigen; het tegendeel is eerder waar; doch dat met name
infectieziekten en kindersterfte sterk zijn teruggedrongen. Men kan dit pessimistisch
bekijken en vragen; zal er straks op de wereld nog wel een staanplaats zijn? Men
ken het ook optimistisch bezien en zeggen: Hoe meer zielen hoe meer vreugd. De
gulden middenweg vertrouwt op de zorg van de mensen der komende generatie van
welke kan worden gezegd, dat die mensen niet dommer zullen zijn dan wij: met de
problemen komen de oplossingen, explosief en niet explosief.
DE PERS IS ZIEK
ZWAAR TEKORT
De Verenigde Naties te New York hebben een tekort van 33,5 miljoen dollar, voor
namelijk -ontstaan door het feit, dat de Oostbloklanden geweigerd hebben de finan
ciële gevolgen van de Congo-crisis te helpen dekken. De UNO vordert van Rusland
?0o9,„ J?T 360-000 dollar vergeefs, van Frankrijk 4.360.000 dollar, van Polen
1.310.000 do liar, van Oekraine 2.073.000 dollar, van Hongarije 490.000 dolla,-
Tsjedhd-Slowakije 942.000 dollar, Wit-Rusland 780.000 dollar, Bulgarije 273.000
dollar, Cuba 182.000 dollar, enz. De UNO heeft deze schulden gedekt door be'
Uitschrijven van een obligatielening, maar ook dit lis spaak gelopen, want de liquid-»
middelen tot aflossing ontbreken. Er bestaat op het ogenblik grote vrees, dat er eind
l3"™ ze"S seen geld in kas zal zijn om de salarissen van het personeel fru'
10.000 man) te betalen. Fl'orissant sis de situatie niet.
De pers is ziek, zegt het Franse blad Le Monde. Direct na afloop van de tweede
wereldoorlog waren er in Parijs 28 dagbladen met een totale circulatie van 6 mil
joen exemplaren. Thans zijn er nog maar 14 en hun totale circulatie is niet meer dan
3.900.000 exemplaren, hoewel de bevolking in de verlopen jaren toenam.
BEFAAMDE UITSPRAAK
«We weten, dat aan de Joden in onze generatie zwaar onrecht werd aangedaan; we
zullen alles doen om het weer goed te maken.» Deze uitspraak is van Josef Stalin
na de tweede wereldoorlog. In aansluiting hierbij beijverde de Russische minister
van buitenlandse zaken zich in 1947 in de Verenigde Naties sterk voor de oprichting
van de Joodse staat in Palestina en was de Sovjet-Unie in me-i 1948 de eerste macht
in de wereld, die Israel de jure erkende. Het oostblok steunde de jonge staat toen
met vliegtuigleveringen in de strijd tegen de Arabieren. Er is wel iets veranderd in de
verlopen kwart eeuw. Hoe komt dit? De Engelse Britse premier. MacMillan zeide, dat
dit komt door de «changing of the wind»; als de wind veranderd hangt de politicus
de huik naar de wind. Het was eerlijk gezegd, maar uitermate teleurstellend voor
ieder die in beginselen gelooft.
GEZAMENLIJKE VERKLARING
De leiders van de autonome en zich naar 'autonomie bewegende thuislanden van de
zwarte volken van Zuid-Afr'ika hebben in een gezamenlijke conferentie met algemene
stemmen een verklaring afgelegd waarin zij zeggen, «dat zij en hun volk het beleid
van afzonderlijke -ontwikkeling («apartheid») en de bevordering van zelfbestuur in
de thuislanden van harte steunen en nooit zullen terugkeren naar een systeem, waar
bij zij in het parlement te Kaapstad zouden zijn vertegenwoordigd (Uit de «Z A
Kroniek» van dec. 1971)
ONDERWIJS
Het aantal zwarte leerlingen is -in Zuid-Afnika sinds 1956 gestegen van 869.000 tot
3 miljoen en in Zuid-West-Afrika (niet -in het voorgaande cijfer inbegrepen) van
47.000 tot 100.000.
WIE HEEFT HET GOUD
Volgens een publicatie in de Amerikaanse pers is het goudbezit in de wereld aldus
verdeeld (waarbij Rusland niet is vermeld, omdat Rusland dit geheim houdt)- West-
Dmtsland 18,1 miljard dollar, Japan 13,4 miljard, de U.S.A. 12,1 miljard, Frankrijk
li Jnilja.rci. Zwbser 3nd 6,8 miljard, Italië 6,6 miljard. Canada en Groot Brit-tante
6 u r? arj' Nederland 3,3 miljard en dan komt Rusland met naar schatting 3 m'
jard. Lm is dan de club van de «rijke» landen. Erg zuiver is dit niet. Nederland staar
erbij omdat het een grote goudreserve heeft en zodoende zegt Amerika- de gulder
moet worden opgewaardeerd. Maar de handelsbalans, de rijkstekorten en de inflatie
spreken een tegengestelde taal, die zegt: de gulden moet worden gedevalueerd.
VEILIGHEIDSAGENTEN
Op het feest dat baron Guy de Rothschild gaf op zijn dicht bij Parijs gelegen kas-
ieel dezer dagen waren schier evenveel veiligheidsagenten als gasten tegenwoordig
cn geen wonder. Want van alle kanten schitterden van het haar, de hals, de handen
en de boezems de diamanten. Die van de hertogin van Windsor -waren kanariegeel,
die van de Italiaanse mevr. Gianni Angeili waren wit, rood en groen. Maar Elisabeth
Taylor overtrof ze allen. Ze droeg om haar hals een snoer met de 69 4 karaat mi!-
joendollar Burton-diamant, in haar haren ruim 1000 kleine diamanten en nog een
achttal grote. Haar gezamenlijke tooi becijferde 3 miljoen dollar; na de devaluatie
van de dollar is he-t nog een stuk meer. Onheilen vonden er niet plaats.
MUSSOLINI'S MILJOENEN
Mussolini betaalde aan het Vaticaan 92 miljoen dollar vergoeding voor het verlies
van de kerkelijke staat. Dit kapitaal is daarna zo goed beheerd onder leiding van de
Bankier Nogara, dat het in 1968 was aangegroeid tot 300 miljoen dollar die in de
taliaanse economie zijn geïnvesteerd en 200 miljoen in andere landen. Paus Paulus
VI heeft in d-eze gang van zaken drastische veranderingen gebracht. Hij bracht het
beheer in handen van geestelijken, stelde vast, dat beleggingen niet alleen wettelijk
maar ook moreel verantwoord moesten zijn en dat investeringen, die om geestelijke
en morele redenen aanbevelenswaardig waren, o.a. een Fonds voor investeringen in
de derde wereld, doorgang moesten vinden, ook al waren ze niet voordelig