Kontaktkommissie voor herziening van het Schoolpakt zet puntjes op dei
DE BENDE VAN
JAN DE LICHTE
Katholiek onderwijs moet zijn specifieke opdracht kunnen vervullen
LOUIS PAUL BOON
De Kontaktkommissie voor de
herziening van het Schoolpakt
heeft het nodig geacht haar stand
punten in verband met de herzie
ning van het Schoolpakt nogmaals
te verduidelijken, inzonderheid in
het vooruitzicht van de vorming
van de nieuwe regering. Dit ge
beurde donderdagvoormiddag 6
dezer tijdens een persconferentie
te Brussel, waar de h. A. Cool,
voorzitter van de kommissie een
toelichting verstrekte die tevens
een antwoord inhield op allerlei
geruchten en onderstellingen die
de ronde doen en die een behoor
lijke herziening vain het School
pakt dreigen te bemoeilijken.
De kontaktkommissie herhaalt
nogmaals de opties die zij voor
de herziening van het Schoolpakt
voorstelt georganszeerd overleg
tussen de verschillende onderwijs-
netten, kwalitatieve verbetering
van het onderwijs, rationalizatie en
programmalle, 'o.a. door de op
richting van een Investeringsfonds
voor het vrij onderwijs, naast de
reeds bestaande Fondsen voor
schoolgebouwen van het rijk, van
provinciën en gemeenten, opheffing
van alle diskriminaties. De Kon
taktkommissie herhaalt tevens dat
zij een oplossing nastreeft in over
leg met alle betrokken partijen.
Een vreedzame oplossing van de
hangende problemen moet volgens
de kommissie mogelijk zijn.
GEEN POLITIEK MANEUVER
Er wordt beweerd dat de her
ziening van het Schoolpakt op het
laatste ogenblik werd opgerakeld
bij de onderhandelingen l.v.m. de
vorming van de nieuwe regering
om de schijn te redden bij het af
springen der onderhandelingen. De
Kontaktkommissie herinnert er ter
zake aan dat zij sedert januari
1969 de herziening van het school
pakt heeft voorbereid. Het gaat
hli'er om een probleem waarbij
1.350.000 leerlingen en 85.000
leerkrachten betrokken zijn. Het is
duidelijk dat de nieuwe regering
de oplossnng van een zo belang
rijk probleem moet behartigen in
dien zij werkelijk bekommerd is
om het algemeen welzijn. De her
ziening van het Schoolpakt 'is dus
eenvoudigweg een 'opdracht waar
aan de nieuwe regering zich niet
kan onttrekken, rekening houdend
met de gelijke behandeling van
alle leerkrachten, van alle leerlin
gen, van alle ouders en van alle
scholen.
SCHULDEN
De Kontaktkommissie vraagt
dat het Investeringsfonds ook de
konsolidabe van de lopende schul
den van het vrij onderwijs zou mo
gelijk maken. De gemeenschap
moet zich rekenschap geven van
de enorme financiële inspanningen
die het kaitoliiek onderwijs heeft
moeten leveren om tussen 1958
en 1970 een aangroei van 300.000
leerlingen op te vangen; dit staat
gelijk met de oprichting van 500
scholen van gemiddeld 600 leer
lingen, wat neerkomt op een no
minale schuld van 6 miljard, mede
door het feit dat de staat geen
enkele financiële hulp voorziet
voor de investeringen. Het vrij on
derwijs ontvangt geen enkele
bouwtoelage en moet bovendien
zijn diensten geheel kosteloos aan
bieden, wat ekonomische onzin ra
Naar het oordeel van de kom
missie is de formule van het eigen
Investeringsfonds de meest doel
matige en meest ekonomische.
zonder dat het een risico is van
gebrek aan rationalizatie en pro
grammatic.
PLURALISTISCHE
SCHOOL VERWORPEN
Sommigen stellen het voor alsol
de overschakeling naar één enkel
pluralistisch schoolnet het gehele
onderwijsprobleem zou oplossen.
Allereerst erkennen de grondwet
en het Schoolpakt de onderwijs
vrijheid en de vrije schoolkeuze en
moet dus in de eerste plaats re
kening worden gehouden met de
vraag van de ouders. Uit de resul
taten van een nationale enquête
van de Nationale Konfederatie der
Oudervereniging, toegelicht door
de sekretaris-generaal. de h. H.
De Smet, blijkt dat de ouders die
hun kinderen aan het katoliek on
derwijs toevertrouwen (58 van
de totale schoolbevolking, lm
Vlaanderen zelfs 68 de plura
listische school afwijzen.
Op grond van diezelfde grond
wettelijke vrijheid moet al wfe een
pluralistische school wil oprichten,
in dit land over dezelfde mogelijk
heden kunnen beschikken als de
andere schooloverbeden om zijn
initiatief door te voeren, indien er
voldoende vraag naar is. Uit peda
gogisch oogpunt steunt de formu
le van de pluralistische school op
de stelling dat alle levensbe
schouwingen pedagogisch gelijk
waardig zijn en slechts een ge
deeltelijke invloed hebben op de
persoonlijkheidsvorming van de
leerlingen. Deze stelling aldus
de Kontaktkommissie miskent
enerzijds de vormende waarde
van de persoonlijke invloed van de
ieraar, op de leerling en vertrekt
anderdeels van een relativistische
kijk op het leven die pedagogisch
een minder gunstige basis biedt
dan een koherente levensbeschou
wing.
Wat haar betreft is de Kontakt-
kommtisslie er allereerst om be
kommerd dat het katoliek onder
wijs zijn eigen specifieke op
dracht kan vervullen t.o.v. de hem
toevertrouwde kinderen, in dezelf
de voorwaarden als de andere
ond'erwij'snetten.
Onze enige strijd de lepra
Eén van onze wapens de sulfonen
Onze enige overwinning genezingen met duizenden
Onze enige macht de solidariteit van allen die tegen de lepra'
en tegen alle lepra's ten strijde trekken
WERELDDAG VOOR DE MELAATSEN
29 - 30 JANUARI 1972
Damiaanaktie, V. de Saedeleerstraat 24 Aalst
P.r.k. 101.33.56
VERVOLGT 16 NADRUK VERBODEN
En zie, heel de geschiedenis
van dit volk ligt in deze enkele
schaarse woorden opgekropt. Ge
hoond en gemarteld, is over hun
naar de grond gebogen gelaat een
valse en wrede trek komen te lig
gen... maar als ze dat gelaat naar
u oprichten ziet ge toch slechts
de onoverkomelijke angst. Zo zijn
zij wreed, maar laf. En Jan de
Lichte, met zijn stoute woorden
over wat weten ze allemaal...
over opstand misschien, vereniging
opentlijke gevechten met de Fran
se soldaten, brutale diefstallen bij
allen die in deze donkere tijden
veel geld verdienen, en munt we
ten te slaan uit de honger van
een gans volk. Neen, daar moeten
ze niets over horen. Laat hen lie
ver voort met de bedelzak langs
de wegen lopen, hun mutske aflan-
gen en aan hun paternoster zab
beren, om hun verschrokte korst
brood te venttenen.
«Volgens Tineke ons heeft uit
gelegd, zou hlij zelfs willen dat
we alles eerst hém in handen ge
ven, zelfs als hij er niet eens om
trent is geweest!» zegt Le Houcke
«Alles voor ene!» spot Pier
Putte.
En ook dat is weer een woord
dat een wereld van onder de grond
oproept. Zo is het immers een les
van eeuwen her reeds, dat -wie
waarboven wil de iaagsten en de
ongelukkigsten samentrommelt, de
paria's oproept dat hij de
krommen en de schelen, de buiten
ein de kreupelen opstandig maakt
dat hij hén de gloeiendhete
kastanjes uit het vuur laat halen
om over hun rug omhoog te krui
pen,
«Nu is het «allen voor ene»,
spot Rler Putte. «Maar morgen
zal het «alles voor ene» zijn.
«Juist gezegd», meent Le Hou-
cke. «En lang zal het niet duren
of we gaan ons mutske moeten aff
lansen voor de meneer de kapi
tein».
En ondertussen staat Anne-Ma
rie de Cierck naar de zwarte lap
van Anna-Marie de Mulder te sta
ren. Doch eindelijkrukt ze zich
daarvan weg, en in 'plotse niet te
bedwingen toorn, haar vlammende
ogen en uitdagende boezem naar
die beide dweersdrijvers gericht,
roept ze of ze hun mekeer wil zeg
gen van wat soort volk ze zijn.
«Ja, zeg mekeer van wat soort
volk we zijn!» vloekt Jef Ie Hou
cke terug... En hij staat er al met
zijn leeggedronken kan bier, ge
reed om toe te slaan.
«Kom toe, laat het mansvolk
daar ruzie over maken!» sust An-
ne-Marie de Mulder en ze trekt
AnneMarie de Cierck aan de mouw
om haar van die ambrasmakers
weg te krijgen.
«Ge Zijt van het soort volk dat
alleen maar scheef en dwars kunt
doen te midden van uw soortgeno
ten, maar dat te leeg en te laf is
om zich te verdedigen waar het
allang ziijn man had moeten staan
maar dat allegelijk zijn deel zal
moeten hebben als Jan de Lichte
de wagen aan het rollen gaat bren
gen. Van dat soort volk zijt ge!»
En gelijk haar ogen vlammen
schieten zou ze ook nog willen
zeggen ,dat zij van het soort volk
Zijn, waarvan het hier bij ons
steeds gekrioeld heeft. Maar al de
woorden 'die ze toevallig windt zijn
te arm, te schraal, om dat uit te
drukken. En ze zegt alleen maar
«Blijf uit de bende weg, manne
ke. Loop voort langs de wegen
en bedel uw verschrokte boterham
lang uw mutske af en zeg
«danke!»
«Ik heb nog nooit in mijn le
ven «danke» gezegd!» briest Jef
le Houoke. «lik heb mijn brood
eerlijk verdiend met het te stelen
waar ik kom, en het iis juist daar
om dat ik van Jan de Lichte en
zijn bende precies niet veel moet
hebben. Ik zou niet geern zien dat
Ihij de fijne meneer gaat spelen
met onze gevaarlijk verdiende cen
ten. Dat zeg ik!»
En gelijk hij voetstappen de
kroeg hoort naderen verheft hij
stout zijn stem. Want wie nu ook
gaat binnenkomen, hij mag weten
dat Jef Ie Houcke en Pier Putte
voor zich zelf hun man zullen
staan. Maar het is toch niet deze
dlie Hij verwachtte, die nu binnen
komt... het lis tot zijn verbazing
zijn eigen Wijf, in een nogal raar
gezelschap.
Zijn vrouw wist dat ze hier bei
den gingen zijn, dat Tineke hen
had opgemaakt 'hier vanavond
stokken 'in de wielen te 'komen
steken, en dat zij niet beter vra
gen dan ergens ruzie en ambras
te mogen zoeken. Zo gauw ze dan
ook uit de voeten kon heeft ze
haar hoofddoek omgeslagen en is
ze naar hier gekomen. Onder haar
baan zag ze echter twee scha-
bouwelijke kerels, die haar pre
cies stonden op te wachten met
'de een of andere onchristelijke be
doeling. Maar neen, voorzichtig
naderend zag ze dat het bohemers
moesten zijn, uit het kamp ginder
te Oordeghem. En zij stapte ver
der met hen op, vragend of zij ook
misschien op die vergadering uit
genodigd waren.
«Bah!» zegden P'ieter en Adni-
aen, de bohemers... «Wij kennen
Jan de Lichte zo een beetje, ziet
ge!» En verder spraken ze over
die vergadering geen gebenedijd
woord meer.
Nu komt het w'ijf van Jef Ie
Houcke «de Honger» binnen, én
hoort ze dat de ruzie al in gang
is. Ze begrijpt het dadelijk, als
haar schietspoelende blik de uit
dagende boezem van Anne-Marie
de Clerok ontmoet. En ze haat da
delijk die vrouw met de vlammen
de ogen en het mooie lijf. Zij 'is
jaloers op al wat mooi is, en
mengt zich dadelijk in de ruzie,
begint al dadelijk die véél te
mooie vrouw te verwijten.
Och, Meulenaere, die zwijgende
botterik welke ginder nog altijd in
zijn hoek ±it, gaat buiten om zich
eens tegen de achtergevel te
plaatsen, en daar zegt 'hij tot zich
zelf met al hun zever!»
En de beide bohemers schud
den het hoofd, zodat hun oorbel
len en 'hun lange zwarte haren
heen en weer slaan,
«Maar hoe üs 'het mogelijk?»
vragen ze. «Hoe kunt ge voor zo
een paar nietsbetekenende woor
den zo een wind maken?»
En ook in deze woorden ligt een
wereld, een levensopvatting, een
soort wan eredienst verscholen.
Een verbond, een bende en een
wachtwoord, een heilige eed en
een met bloed getekende verbinte
nis... 'het zijn, voor deze bohe
mers, wat woorden zonder zin
waarvoor men geen wind moet ma
ken. Och, laat Jan de Lichte maar
grote woorden uitspreken, laat hij
hun een zo groot mogelijk deel
van de bult geven... zij zelf zullen
toch immer vo:or zich zelf stelen,
en een eeuwig volk op zich zelf
blijven.
Of peinst Jan de Lichte nu dat
er ook al eerlijke dieven gaan ko
men?
