mm
Pleidooi voor nieuwe aan
pak inzake behoud van
landschappen en
monumenten
Volksvertegenwoordiger
Antwoord van Minister van Mechelen
2
lil Itl ,fe
In een interpellatie in de Kamer
heeft volksvertegenwoordiger Wil-
lems gepleit voor een nieuwe aan
pak inzake de vrijwarring van land
schappen en monumenten.
De aalsterse volksvertegenwoor
diger stelde o m.
Wij twijfelen er aan dat geco
ördineerd en dus efficient wordt
opgetreden.
op welke basis, volgens welke
criteria worden vergunningen
verleend.
wie levert de vergunningen af.
Inderdaad, niets is gewaarborgd
indien niet de afleveraars van ver
gunningen zich gebonden achten
door vaste en gefundeerde criteria
In onze denkwereld heeft een
nieuwe idee zijn intrede gedaan
naast het nut telt ook de leefbaar
heid, het menselijke. Ook daar
heeft de overheid rekening mede
te houden.
Laat het ons duidelijk stellen
aan de hand van voorbeelden.
In de rurale streek tussen
Mechelen en Brussel zijn alle voor
waarden vervuld voor een uitge
breide industrievestiging. Maar de
streek haar geeigende opdracht
ontnemen - nl. rustpunt zijn tussen
de omringende agglomeraties en
meteen zorgen voor een veel zui
vere lucht - verhindert dat niet
welkdanige nieuwe bestemming
Laat mij toe voorbeelden aan te
halen uit eigen streek.
Voor aanpassingswerken aan de
«de gazet van Aalst»
weekblad gesticht In 1945
vorantw, u'tgovar
Gusiaaf Sandar»
kantoor nn drukkerij
Schoolstraat 28 9300 Aallt
Tel. 053/241 14
postrekening 881.72
3 maandabonnement 100 fr.
6 maandabonnement 190 fr.
12 maandabonnement 360 fr.
op verzoek sjorden
advertentietarieven
toegezonden
autostrade Brussel-Oostende wordt
beroep gedaan op de zandzuive-
ring te Bambrugge, genaamd de
«zandgroeven van Bambrugge».
Deze paradijselijke plaats een
oude zandgroeve met heuvelachtig
en onregelmatig terrein, omringd
door beboste heuvelen was
voorheen het uitverkoren terrein
van de Aalsterse jeugd die geen
andere gelegenheid in de omge
ving vond om eens een dagje lek
ker te stoeien deze plaats is
meteen herschapen in een ontbos-
te droevig kale plek, ontdaan van
elke verrassing. Het heeft zijn eco
nomisch nut gehad en het was
zelfs voor de hand liggend dat
daar gegraven werd; maar heeft
men rekening gehouden met de
leeffunktie van dit terrein voor de
streek en had men geen meerdere
kost mogen wagen met elders het
nodige zand op te zoeken.
In de mooie streek van Volle-
zele is op minder dan een halve
dag een bosje, gelegen in de plooi
van het landschap van de omge
ving, neergelegd door de elec-
trische zaag van de eigenaar. Tot
ontsteltenis van de bewoners en
de talrijke buitengoedmensen
Meteen is de streek veel minder
vrolijk. Welk particulier belang
speelde hier en welk landschaps-
belang werd over het hoofd ge
zien?
Aan de rand van de overigens
kale Ninoofse streek strekt zich
een merkwaardig bos uit. Het
Neigembos. Gisteren werd in deze
kamer met grote aandrang geïnter
pelleerd opdat in extremis zou ver
hinderd worden dat aldaar aan
jammerlijke kappingen zou worden
gedaan die trouwens alleen door
particuliere belangen zijn ingege
ven. Gesteld dat bedoelde bomen
op haar hoogste financieel rende
ment zijn, kan niettemin niet ge
dacht worden aan integraal be
houd van het bos, gezien het uit
zonderlijk belang voor het overige
schrale landschap. De particuliere
eigenaar loop aldus schade op
maar kan dan geen aanwerving
van het bos door de openbare
overheid gedacht worden? Het is
een kuituurinvestering.
Ik wenste de heer Minister te
vragen of, bij aflevering van ver
gunningen, het niet economisch
element, het estetische argument,
het kuituurelement, belang van
het landschapsbehoud voldoende
meetelt.
Trouwens, de bescherming van
het landschap is geen zaak alleen
van Ruimtelijke Ordening. Het is
ook een cuituurzaak. De Minister
van Cultuur is. lex lata, bevoegd
zodra de procedure van rang
schikking is ingezet.
De huidige wetgeving op het be
houd van monumenten en land
schappen dateert van 7 augustus
1931.
Het belangrijkste bezwaar is
evenwel dat deze wet slechts een
langzame werkwijze toelaat ter
wijl in onze tijd de technische
vooruitgang ook voor gevolg heeft
dat monumenten en landschappen
meer bedreigd zijn dan vroeger.
Ten einde vlugger te kunnen rea
geren is onmiddellijk een versoe
peling van de wet van 1931 nodig.
Op langer terwijn wens ik een
wetgevend initiatief te nemen om
de problematiek van de monumen
ten en de landschappen te her
zien waarbij de reanimatie en de
integratie van het monument en
het landschap in de maatschappij
centraal wordt gesteld.
Wanneer de aanpassing bij de
creet van de wet van 1931 is door
gevoerd, is het mogelijk om on
middellijk te reageren wanneer
een monument of een landschap
bedreigd wordt.
Met mijn collega van Openbare
Werken werd afgesproken dat
geen slopingsvergunning meer zal
afgeleverd worden voor de gebou
wen vermeid in de inventarissen
van de gebouwen, zonder het ad
vies in te winnen van de Konink
lijke Commissie voor Monumenten
en Landschappen.
De bestaande inventarissen be
strijken reeds nu een groot deel
van het monumentaal patrimonium
van het Vlaamse land.
Wat de aankoop van eigendom
men betreft dient aangestipt dat
nu reeds de Minister van Open
bare Werken aan de ondergeschik
te besturen toelagen verleent voor
de aankoop van groenzones.
Maar ook aankopen voor reke
ning van de Staat werden verricht
dank zij de goede samenwerking
tussen Openbare Werken en Ne
derlands Kuituur. De aankoop van
Aide Biezen is daarvan het meest
recente voorbeeld.
Maar de restauratie van het
Kasteel van de Ham te Steenok-
kerzeel en de inrichting van het
Koninklijk Paleis te Antwerpen tot
Kultureel Centrum zijn andere
voorbeelden van werken die onder
leiding van de technische diensten
Het is gans verwonderlijk dat
het tot nog toe tot geen nauwere
samenwerking kwam tussen Open
bare Werken en Cultuur wanneer
het gaat over het afleveren van ver
gunningen die belangrijke wijzigin
gen toelaten aan het landschap
Gesteld dat een vergunning wordt
verleend tot het aanvatten van een
zandwinning, gesitueerd in een
niet-geklasseerd landschap maar
waarvoor de procedure van klas
sering is ingezet ik verwijs
naar het hoger vernoemde Neigem
bos is de heer Minister van
Openbare Werken op de hoogte
automatisch en zonder uitzonde
ring, van het bestaan van de pro-
ceduur als hij hierover niet vooraf
geadviseerd wordt door de heer
Minister van Cultuur?
Het is deze coördinatie die wij
voorstaan om elke onherstelbaar
heid te voorkomen.
van Openbare Werken werden ge
realiseerd op verzoek en volgens
programma voorgelegd door Ne
derlandse Kuituur.
Het weze mij toegestaan om
hierna enkele initiatieven te ver
melden welke ik tijdens deze le
gislatuur hoop uit te werken in
verband met de monumenten- en
landschapszorg.
op korte termijn een wijziging
bij decreet van de wet van
1931.
een nieuwe wetgeving op de
monumenten en landschappen
een herziening van het systeem
van de kostenverdeling voor
monumenten toebehorende aan
privé-personen of instellingen.
globale studies in functie van
de classering van grote land
schappelijke gehelen en oude
stadskernen.
-studies voor de versnelde in
ventarisering van het monu
mentaal patrimonium.
- experimenten voor de reanima
tie van oude gebouwen door
de Staat cfr. Steenokkerzeel,
Aide Biezen, Koninklijk Paleis
Antwerpen.
oprichting van een Rijksdienst
voor monumenten- en land
schapszorg.
oprichting van een monumen-
tenraad ter vervanging van de
Koninklijke Commissia voor
Monumenten en Landschappen
Alhoewel het niet in mijn be
doeling ligt de monumenten- en
landschapszorg tot de eerste prio
riteit te verklaren in mijn beleid
wens ik er toch een ruime belang
stelling aan te wijden en er een
betekenisvolle inspanning voor te
doen. Ik plaats mij hierbij zeker
niet op het standpunt van de ar
cheoloog of de kunsthistoricus.
Mijn belangstelling voor de mo
numenten- en landschapzorg is ge
baseerd op een levendige belang
stelling voor het behoud en de
humanisering van het leefmilieu.
Ook Minister de Saeger ver
strekte informatieve gegevens
n.a.v. de interpellatie van volks
vertegenwoordiger Willems
