nog steeds aan de orde
amerikaanse verkiezingen
Plastic tuig zeifs
voor renpaarden
ingewikkeld
Fluoridering
in West-Europa (inclusief Joegoslavië) krijgen van de 344,7 mil
joen mensen slechts 6,5 miljoen gefluorideerd water. Dit is niet veel.
Van deze 6,5 miljoen vallen er 2,65 miljoen op Nederland (topge-
bruiker), 2,25 op Engeland en 1,35 miljoen op Ierland, samen al
6,25 miljoen, zodat ieder kan zien dat het opsommen van de overige
gebruikers in West-Europa de moeite niet waard is; het betreft of
nihil of heel kleine getallen, bijv. Belgie met 1 waterleidingsbedrijf
10.000 zielen, West-Duitsland idem 1 bedrijf 6000 zielen. Voorts
dient vermeld, dat Zweden na 10 jaar fluorervaring de fluoridering
(met 137 stemmen voor en 126 tegen) heeft afgeschaft, motivering
«Het valt niet te ontkennen, dat fluoridering positieve invloed op
het gebit heeft, maar het principe van de rechten van de mens
weegt zwaarder».
Inderdaad, die «rechten van de mens», spelen een rol. Het is
waar dat er gedwongen inentingen bestaan, maar dan is er be
smettingsgevaar, dat inentingsdwang noodzakelijk maakt. Dit is met
de gevolgen van snoepzucht voor het kindergebit niet het geval.
Onze vrijheid is ons lief. We willen niet worden gedwongen medi
cijnen in te nemen, die we niet nodig hebben. Die dwang gaat te ver.
Schrijver dezes heeft geen kinderen thuis en hij en zijn vrouw heb
ben kunstgebitten; fluor heeft geen enkele zin. In ons blok van 10
gezinnen is er maar één met kleine kinderen; hier werd verklaard,
dat er geen snoepgoed over de vloer kwam en fuor niet werd ge
wenst; men achtte de eigen zorg voldoende; men wilde daarin geen
overheidsdwang. Resultaat die Zweedse prioriteit voor mensen
rechten raakt een volksovertuiging van grote betekenis. Op een ge
geven ogenblik zeggen de hartspecialisten misschien wel, dat het
slecht gaat met onze harten, krijgen we dan soms digitalis aan het
water toegevoegd?
Er is trouwens ook niet bewezen, dat fluor onschadelijk is.
We zouden in ons water 1 milligram per liter krijgen. Nu zegt de
chemie dat 2,5 millgram per dag al schadelijk kan zijn. Wie zegt,
dat ik niet meer dan 1 liter water per dag drink? We spreken nu
nog maar niet van fouten en onzorgvuldigheden bij de apparatuur van
de fluoridering.
De grootste democratie van de
wereld doorleeft 1972 als een ver
kiezingsjaar. Om de vier jaar
treedt de president af. Op 7 no
vember van dit jaar wordt beslist
of Richard Nixon een tweede
ambtstermijn zal krijgen. Vier jaar
is niet erg lang; een president
heeft een jaar nodig om zich in te
werken, kan worden geacht dan
twee jaar op volle kracht te zijn
en moet dan zijn vierde jaar aan
de verkiezingen wijden. Zodoende
rendeert zijn tijd eigenlijk maar
behoorlijk voer de helft. Toch is
die korte ambtstermijn expres;
de idee ervan is, dat het volk een
goede inspraak moet hebben in
de politiek van zijn land.
Partijen zijn er in feite maar
twee, de democratische partij en
de republikeinse partij. De Kenne
dy's behoren tot de democratische
Nixon behoort tot de republikeinse
partij. Men kan niet van rechts
of links spreken. De programma's
lopen weinig uiteen en beide par
tijen leggen er zich op toe met
zowel de vakbonden als de indus
trie op goede voet te staan. Som
mige Amerikanen beweren, dat het
enige verschil is, dat als de éne
partij in is, de andere uit is, en
omgekeerd. Trouwens, de meeste
Amerikanen zijn geen partijlid; de
partijen zijn alleen maar gangma
kers voor de verkiezingen en de
Amerikaan stemt meer op de man
dan op de partij. Partijdiscipline
bestaat parktsch niet. Het is wel
heel anders dan wij in Europa ge
wend zijn. Wat is beter
De presidentsverkiezing is niet
direct, doch getrapt. In voorver
kiezingen worden kiesmannen ge
kozen en deze stellen de Candida-
ten. Deze voorverkiezingen zijn
reeds aan de gang, niet tegelijk,
doch in staat na staat. De diverse
staten hebben naar gelang van hun
inwonersaantal een verschillend
aantal kiesmannen. De democra
tische en de republikeise kiesman
nen komen deze zomer bijeen in
de democratische en in de repu
blikeinse conventie, waar de kan
didaat plus zijn vice-president
worden aan gewezen. De kiesman
nen hebben slechts voor de eerste
stemming een bindend mandaat.
DE VERKIEZING
Aan al die voorverkiezingen
moeten de kandidaten in spe wel
deelnemen om een kans te ver
overen; daarna komt voor hen de
grote slag in de partijconventies
deze zomer en als ze dan eindelijk
officieel kandidaat zijn gesteld,
moeten ze het land weer in om
de kiezers te winnen voor de de
finitieve verkiezing. Zulk een ver
kiezingsjaar is een krachtspresta
tie, die wel het uiterste van een
mens vergt. Ook wie vice-president
zal worden is van belang. Als zo
danig heeft hij weinig macht; hij
is iemand, zo zegt men in Ame
rika, die de tweede viool moet
spelen zonder over een strijkstok
te beschikken. Maar van de 37
presidenten zijn er 8 als vice-pre
sident begonnen; daarmee moet
rekening worden gehouden. Op 7
november zullen ongeveer 85 mil
joen kiezers hun stem uitbrengen;
het stemmerscorps is sterk gewij
zigd, want in 1970 werd het kies
recht uitgebreid met 11,5 miljoen
18-21 jarigen. Ook het aantal ne
gerstemmen is uitgebreid, stem
den er in 1940 250.000 zwarten,
thans zuilen het er meer dan 3
miljoen zijn. De gekozene wordt
op 20 januari 1973 beedigd. De
president is een machtig man.
Zijn ministers vormen geen kabi
netsraad en zowel senaat als con
gres kunnen hem niet ter verant
woording roepen. Hij regeert bo
vendien meest met behulp van per
soonlijke adviseurs die geen mi
nisters behoeven te zijn (Henry
Kissinger o.a.).
Dat Richard Nixon een tweede
ambtstermijn zal krijgen staat mo
menteel praktisch vast. Hij heeft
het naar Amerikaans oordeel tot
dusver goed gedaan en vertrou
wen verworven.
Bobby Fischer
ALTERNATIEVEN
De vrijheid, die we voor ons zelf wensen, gunnen we ook aan de
voorstanders van fluor van harte. De kunst is dus om een bevredi
gend en betaalbaar alternatief te vinden, dat voor- en tegenstanders
verzoent. Er werd geschreven over een fluorapparaatje aan de kraan
in de keuken bij ieder, die fluor wenst. Indien zulk een apparaatje
werkelijk betrouwbaar is en niet te duur, dan is dit een prachtige
oplossing. Misschien zouden er betrekkelijk weinig apparaatjes
'worden verlangd en zouden de fluoridisten zich daaraan ergeren,
maar leve de vrijheid!
Wie niet wil behoort niet te worden gedwongen tot iets waartoe
dwang verwerpelijk is. Men kan ook zuiver water van overheidswege
beschikbaar stellen, we vermoeden, dat een distributiebedrijf van
zuiver water goede zaken zou doen. Zuivere lucht en zuiver water
behoren nu eenmaal tot de grondbehoeften van ons bestaan en de
fundamentele geschenken van de natuur tot handhaving van ons be
staan, het is een gezond verschijnsel, dat we op zuivere lucht en zui
ver water zo zuinig mogelijk zijn. Dat is een natuurdrift.
In stoeterijen paddocks zullen
paardenliefhebbers niet langer
meer die heerlijke leergeur kunnen
opsnuiven die daar pleegt te han
gen. Want inderdaad, zelfs de ede
le renpaarden schakelen over op
plastic en polyester voor hun tuig
Vele ruiters die het steeds bij een
lederen uitrusting hielden, zijn
thans gewonnen voor het paarde-
tuig uit plastic.
Dit werd reeds geruime tijd ge
leden in Australië, een land waar
de ruitersport zeer veel verwoede
aanhangers telt, op de markt ge.
bracht door de firma Zilco uit
Sydney, die deze uitrusting thans
ondermeer naar Noord-Amerika en
Engeland uitvoert.
Het plastic tuig is goedkoper,,
steviger, lichter en gemakkelijker
te onderhouden dan de traditio
nele lederen uitrusting. Daar in
Australië vele paardenwedrennen
's avonds bij kunstlicht plaatsheb
ben geeft de lichtspeling op het
plastic nog een extra feèriek tintje
aan de aldus opgetuigde paarden,
In Australië zijn er niet veel rui
ters meer die hun neus ophalen
voor de plastic teugels en riemen
en heimwee hebben naar de tijd
toen de zadelmakers het mooiste
leder uitkozen om de paarden op
te tuigen.
In afwachting van de tweekamp
om het wereldkampioenschap
schaken tussen de huidige wereld
kampioen de Rus Boris Spassky
en de Amerikaanse uitdager Ro
bert E. Fischer, die deze zomer in
Belgrado van start moet gaan,
maar tot op het laatste ogenblik
aan de onzekerheid van de luimen
van de grillige Amerikaan is over
geleverd rijst de spanning of het
Amerikaanse schaakwonder erin
slagen zal de Russische hegemo
nie op de 64 velden van het
schaakbord te. breken.
Een schaakwonder is Bobby
Fischer ongetwijfeld. Hij is thans
29 jaar oud,, groeide in beschei
den omstandigheden in het New-
yorkse stadsdeel Brooklyn op en
begon op zijn zesde jaar te scha
ken. Op. zijn 14e jaar was hij
Amerikaans kampioen, op zijn 15e
werd hij de jongste speler in de
geschiedenis, die de graad van in
ternationaal grootmeester behaal
de een titel die, door de Fide (Fe
deration Internationale des
Echecs) waarvan de Nederlandse
oud-wereldkampioen prof. dr. Max
Euwe thans voorzitter is, wordt
toegekend aan internationale
meesters, die aan de hoogste ei
sen blijken te voldoen. Natuurlijk
komt Fischer reeds lang in aan
merking voor de strijd om het
wereldkampioenschap, maar al wil
de Fischer deze strijd gaarne strij
den er ontstonden door zijn excen
triciteiten telkens onoverkomelijke
moeilijkheden. Ditmaal zijn de
voorwedstrijden gelukkig niet door
balsturigheden verongelukt en kan
de beslissende strijd aanvangen,
voor de helft in Belgrado en voor
de andere helft in Reykjavik, de
beide steden, die het meeste geld
voor de organisatie van de strijd
over bleken te hebben (Rusland
en Amerika waren hierbij beiden
uitgesloten).
Na de tweede wereldoorlog was
het wereldkampioenschap een Rus
sisch monopolie. Men heeft er 25
miljoen georganiseerde schaak
spelers, onder wie 33 grootmees
ters (tegen 10 in de Verenigde
Staten). De Russische grootmees
ters zouden naar de eisen van de
Olympische spelen geen amateurs
zijn, want ze ontvangen een staats-
toefage, bovendien rijke reisfacili-
teiten en vaak ook nog een datsja
een buitenhuis. Rusland acht zich
het schaakland bij uitnemendheid
en inderdaad, het is dit ook.
Maar Fischer wil aan de Rus.
sische hegemonie een eind maken
Doch makkelijk is de Amerikaan
niet. In een vroeger stadium wei
gerde hij de strijd, omdat naar
zijn overtuiging de Russische deel
nemers. aan de voorwedstrijden er
alles op zetten elkander te helpen
en een buitenlander buiten de kan
sen te houden; de Fide heeft ten
slotte de schaakregels zo gewij
zigd als Fischer wenste. Hij speelt
als lid van een zevendedags sab-
battistische kerk onder geen be
ding op zaterdag, het publiek
moet op minstens 7,5 meter van
het bord blijven, het licht moet
aan strenge eisen voldoen enz.
Prof. dr. Max Euewe heeft aan het
organiseren van de strijd een
zware voorzitterstaak. Maar dit
weet hij reeds lang.
ZAL HET SLAGEN
Fischer stelt ook zware gelde
lijke eisen. Ook hier zit iets waars
in. Waarom kan Cassius Clay of
Frasier in één ronde met boksen
1 miljoen verdienen en moet ik
het met schaken een heel jaar
met 20.000 dollar doen, vraagt hij
met ergernis. Hij klimt in de loon-
en prijsspiraal" en het is een knap
man, die hem eruit krijgt. Hij is
zeer zelfbewust. Toen men hem
vroeg of hij zich als de grootste
schaakspeler beschouwde die de
wereld ooit heeft voortgebracht,
antwoordde hij «Kijk eens, ik
houd er niet van als zulke dingen
in de krant komen, want eigen
roem stinkt, maar het antwoord
op uw vraag is ja». Het enige wat
ik ooit wil doen zegt Fischer, is
schaken. Welaan, we zullen in
1972 weten, als de strijd niet op
het laatste nippertje weer veron
gelukt, of. hij dit als wereldkam
pioen zal kunnen doen. Het pro
gramma omvat 24 partijen; wie
het eerst 12,5 punt behaalt is win
naar.