De rechtvaardigheid eist dat men de
vrijheid aan banden legt. Het kapitalisme
«al! sis kapot
weer vis in
de dender
3
K W B. Manifest 1956
Pater LIEDERIK DE WITTE s.j..
geboren te Lebbeke
op 30 april 1918,
in een gezin met zeven kinderen,
waarvan er drie priester werden.
Opgegroeid in Roozendaal
(Nederland)
waar de familie De Witte
tot bij de amnestiewet
1936 verbleef.
Humaniorastudent
St.-Vincentiuskoilege te Eeklo,
Groot-Seminarie te Mechelen
en priester gevrijd cp 30 mei 1942
Leraar aan St.-Pieterskollege
te Leuven;
onderpastoor te Gooik en
te Wambeek.
Ingetreden op 7 september 1947
in de Sociëteit v. Jezus
Priester-arbeider in het
Ruhrgebied (Duitsland) en
te Flémal (Luik) waar Hij tevens
grondig sociologisch
de ontkerstening bij de arbeiders
onderzocht.
Deze simultane onderzoeken
deed hij ook te Wenen en
in de achterbuurten van Parijs.
Hij verbleef in Turnhout,
was er aktieve medewerker
van de gekende pater
Cleymans s.j.
(uitg. «Psychologie van
de Loonarbeider»),
In Aalst vanaf 1953/54
adj. verbondsproost van de K.W.B.
Tevens verbonden aan
de K.W.B. Nationaal -
Studiediensten voor de leiding
van de door hem ontworpen
«basisscholing»,
een grondige miiitantenopleiding.
Doceerde Sociale Leer van de
Kerk in hef Opleidingscentrum
voor geestelijke brankardiers
(C.I.B.E.) te Aalst.
Gewezen redaktielid van
het weekblad «De Linie».
Medewerker in de Stichting
Lodewijk de Raet en
Katholieke Filmliga.
Schrijver van het boek
«Kerk, Arbeid en Kapitaal»
januari 1953,
met tweede herwerkte uitgave
mei 1966.
Het overlijden, op 54 jarige
leeftijd, van E.P. LIEDERIK DE
WITTE s.j. in het Academisch Zie
kenhuis te Gent op 24 mei 1972,
was een schok die allen, die hem
van nabij of op afstand kenden,
met droefheid trof.
De eerste ziekteverschijnselen,
vier jaar terug, remden zijn mee
slepende inzet. Naar menselijk
tijdsrekenen, te vroeg, zou deze
reus en rusteloze vechter, die zo
kwistig met zijn gaven omsprong,
tot inaktiviteit gedwongen worden
wat ongetwijfeld het zwaarste of
fer in zijn leven was.
Pater de Witte was meer dan
een Aalsterse of regionale figuur.
Hij droeg nationale verantwoorde
lijkheden in het vormingswerk
voor volwassenen, wat tot uiting
kwam op studiedagen van de
Kristelijke Arbeidersbeweging.
Zijn boek «KERK, ARBEID en
KAPITAAL», of een konfrontatie
van de kristelijke levensopvatting
met het arbeidersvraagstuk (heden
vertaald in vrijwel alle Europese
talen) deed hem terecht de repu
tatie verwerven een der beste ken
ners te zijn van de Kristelijke So
ciale leer in de Roomse Kerk uit
de Westerse wereld.
Manifest geboren met een scherpe
aanklacht «het kapitaal maakt ons
kapot», woorden die heel wat kri
tiek en pennetwist opriepen. Zijn
onverpoosde werking voor de
«Hervorming van de onderneming»
gesteund op «de economische
ontwikkeling moet onder de kon-
trole van de mens blijven, zodat
ook op het internationale vlak zo
veel mogelijk mensen aktief kun
nen deelnemen aan de economie
en de sociale bslissingen, waarvan
hun toekomst en die van hun kin
deren afhangt». (Gaudium et Spes
1966)
Ten koste van heel wat onbe
grip en tegenwerking, zelfs van
diegenen van wie hij normaal
steun had mogen verwachten,
week hij geen duimbreed af van
deze stelling.
HIJ WAS EEN RADIKALIST
Dit moet van hem gezegd. Het
woord radikaal de wortel de
radix van het kwaad moet bloot
gelegd en vernietigd worden.
Daarom experimenteerde en
werkte hij jaren aan ZIJN basis
scholing met als princiepen «Ar
beid is van de persoon van de ar
beider niet te scheiden dus kan
onze arbeid niet gekocht worden,
want wij zijn mensen, geroepenen
met een eigen persoonlijke waar
digheid waarvoor ieder arbeider
onmiddellijk verantwoordelijk is
tegenover zijn Schepper» (Pink-
sterboodschap - Pius XII - 1941)
en verder nog «het sociaal- eco
nomisch leven is zo ingericht dat
het voor velen een hindernis is
voor hun eeuwig heil» (Quadrage-
simo Anno - Pius XI - 1931).
«Arbeid - uitdrukking der per
soonlijkheid - heeft voorrang op de
rijkdom die een werktuiglijk mid
del is» (Mater et Magistra - Joan
nes XXIII 1961)
«De economische ordening sluit
in - eigen belang ondergeschikt
aan het algemeen welzijn, waar
door economisch machtsmisbruik
afgegrendeld wordt en de econo
mie geleid wordt naar het wezen
lijk doel de menselijke persoon»
(«Kerk, Arbeid en Kapitaal» 1e
uitg. blz, 196)
Uit dit alles werd het K.W.B.
HIJ WAS PRIESTER
jïs
Liederik droeg in zich de trek
van alle groten; niet te kunnen be
rusten in de verkeerde toestanden
zoals hij ze ervaarde. Hij was een
medemens onderweg - op zoek
naar...». Hij heeft in zijn lange
en bewogen weg naar zijn eigen
lijke priesterlijke en religieuze roe
ping en in heel zijn priesterleven
«de verlossing van Christus willen
voltooien, door de arbeiders weg
te halen uit hun onvoltooide prole-
taristische situatie. Priesterschap
en sociaal engagement waren bij
hem één en hij heeft dit konse-
kwent beleefd met de hem onver
biddelijke logica en met de ganse
inzet van zijn bruisend tempera
ment in al de vezels van zijn ge
moed. Hij verkondigde de mense
lijke gelijkwaardigheid als kind
van God en was voorvechter voor
de konkretisering ervan op het so
ciaal-economisch vlak in het licht
van de evangelische boodschap»
(Pater Molisse in de begrafenis-
mis).
Onvergetelijk was de viering
yan zijn 25 jaar priesterschap
(1967) tussen zijn voormannen
van de Arbeidersbeweging - onver
getelijk de gesprekken, eenvoudig
helder en logisch doordacht over
de grote levenswaarden en voor
diegenen die hem intiem hebben
gekend, onvergetelijk de eucharis
tische vieringen bij vrienden thuis,
waar hij zich een begrijpend pries
ter toonde, een hard konsekwent
sociaal strijder, een rechtvaardig
man. Hij was iemand met een
streng uiterlijk, maar met een
groot hart en gevoelig gemoed. Hij
leed onder het onrecht zijn vrien
den aangedaan, maar had van zijn
onafscheidelijke vriend, wijlen Al-
fons Schotsaert, gewezen sociaal
bestuurder, deken van Ledeberg,
geleerd... te leven met de mensen
zoals ze zijn en niet zoals hij ze
zou gewild hebben.
HIJ WAS EEN PRiESTER
MET RUIME BELANGSTELLING
Hoewel hij volledig opging in,
en totaal opgeslorpt werd door de
«Arbeidersproblematiek» kon nie
mand tevergeefs op hem beroep
doen. Hij was jaren commentator
bij de Aalsterse Katholieke Film
liga, was mede-initiatiefnemer bi
de «Vlaamse Dag» voor het Arron
dissement Aalst» (1958). H
stond samen met de Kapucijn Wil
diers, de Dominicanen Humanus
en Valentinus Walgraeve en met
zijn confrater Jezuiet K. Van isa-
cker, vooraan bij de Priester
Daensherdenking. Hij was, vrij
regelmatig, spreker voor linkse
verenigingen en ook op debatavon
den met andersdenkenden. Was
aktief medewerker op bijeenkom
sten van de Stichting Lodewijk de
Raet. Hij had een open visie en
hielp het waardevolle van een mo
gelijke progressieve frontvorming
verspreiden.
Bij dit alles was hij geen dema
goog geen volksmenner
maar iemand die met kennis van
zaken als een scherp debatter, het
Kristen Humanisme met zin voor
verhouding, tijdsgebonden op de
juiste plaats wist te brengen. Hij
kon een toestand analyseren, be-
gronden, met de wortel van het
kwaad blootleggen.
De dood van E.P. de Witte laat
nu toe hem op ondubbelzinnige
wijze naar volle waarde te schat
ten.
Voor Denis en Roger, uit de ce
mentfabrieken van Thieux, voor
Cesar gewezen mijnwerker in de
Bois du Luc, voor Alfons uit Fa-
belta en voor zoveel honderden,
duizenden is hij «een andere, een
tweede Christus, die leefde en
stierf voor hun ware verlossing».
Voor wie met hem werken blijft hij
daarenboven het inspirerend voor
beeld om in goede en kwade da
gen, spijts alle menselijke klein
heid uit de omgeving, voort te
vechten aan de ontplooiing van de
werknemers.
Dinsdag werd hij op het stede
lijk kerkhof begraven, in de scha
duw van het grafmonument van
DE PRIESTER-SOCIALE STRIJ
DER A Daens, die zeventig jaren
geleden aan dezelfde strijd ten
onder ging.
Hij vervoliedigt de lijst van
Vlaanderens Groten, wie ze ook
waren, wat ze ook deden.
Willy De Turck
A.C.V. sekretaris
SCHEPEN BOGAERT
SC
Zonder vooraisnog in detais te
treden, liet Schepen E. Eogaert
dinsdagnamiddag op het weke
lijks pershalfuurtje ten stadhui-
ze verstaan dat de noodzakelij
ke zuiveringsstation aan de Den
der vlugger zouden kunnen ge-
realizeerd worden dan men nor
malerwijze zou verwachten.
Aan de hand van statistieken
zal men dra een precies beeld
hebben van de aard van de wa
tervervuiling ook in eigen streek
Dus zei Schepen Bogaert ligt de
tijd in 't verschiet dat er weer
vis in de Dender spartelt.
NIEUWE BEDRIJVEN
OP WIJNGAARDVELD
Behoudens dit sportief intermez
zo signaleerde de Schepen ook
nog de inplanting van een bedrijf
op de Aalsterse industriezone
Wijngaardveld met name het Brus
sel bedrijf «Anciennes Usines Wel
ders», dat momenteel 60 werkne
mers telt, vooral technische inge
nieurs. Voor dit bedrijf dient een
oppervlakte van 4 ha voorzien.
Er is voorts ook nog het Aal-
sters bedrijf Alphasio (ca. 30
personeelsleden) dat op het Wijn
gaardveld zal bouwen. Uiteraard
komt een en ander nog voor de
raad, maar in de financiële kom
missie werd reeds gunstig advies
verleend.
VAN SERVICE-CENTRA
NAAR A&T3EGROEP
Uitgaande van de zware finan
ciële lasten waarmede de stad
Aalst als verzorgingscentrum voor
de streek heeft af te rekenen
(Brandweer, politie enz), heeft
Schepen Bogaert kontakt genomen
met kollega's van gelijkaardige
centra als Kortkrijk, Roeselaere,
Berchem - Antwerpen, Verviers,
Charleroi, Doornik om via een ge
zamenlijke aktie te bekomen een
betere verdeling van de hulpfond
sen van het Ministerie van Binnen
landse Zaken zou bekomen worden.
Een eerste kontaktvergadering tus
sen de Schepenen van deze ver
schillende steden zou eerlang door
gaan.
