2
m
n con
in
Onder de voedingsprodukten die
het afgelopen decennium opgang
maakten, valt ongetwijfeld room-
en consumptie-ijs te vermelden.
Met een gemiddelde jaarlijkse toe
name van elf procent groeide de
produktie van deze subsector dub
bel zo snel als die van de Bel
gische voedingsmiddelen- dranken
nijverheid, die in de beschouwde
periode een gemiddelde jaarlijkse
groei van 4,4 procent realiseerde
(basis N.I.S.-index).
Deze ontwikkeling werd niet en
kel in Belgie waargenomen, maar
tevens in een groot aantal West-
europese landen, waar een jaar
lijkse toename van de produktie
van room- en consumptie-ijs van
meer dan tien procent als regel
kan worden gesteld.
Naar schatting zou in Belgie in
1971 voor meer dan 3 miljard fr
aan room- en consumptie-ijs zijn
verbruikt, wat zou neerkomen op
ongeveer twee procent van de to
tale uitgaven voor voedingswaren
of gemiddeld 300 fr per persoon
en per jaar.
ONDERSCHEID TUSSEN
ROOMIJS EN CONSUMPTIE-IJS
Room- en consumptie-ijs zijn
een mengsel van melk en melkpoe
der, room, boter of plantaardige
vetten, suiker en eieren. Hieraan
worden eveneens een aantal ingre
diënten, o.m, emulgatoren, stabili
satoren, diverse smaken toege
voegd. Dit mengsel wordt gelijk
tijdig met of na de verwerking der
grondstoffen bevrozen en als dus
danig in vaste of pasta-achtige
vorm geconsumeerd. Zoals de
meeste voedingsprodukten, is het
vervaardigen en het in de handel
brengen van room- en consumptie
ijs in Belgie aan een wettelijke re
glementering onderworpen. Zo
spruit o.m, het onderscheid tussen
roomijs en comsumptie-ijs uit deze
reglementering voort; het berust
uitsluitend op de aard en het pro
centueel aandeel der vetstoffen.
De 'wettelijke vast gestelde mini-
«de gazet van Aalst»
tffsakblad gesticht in I94B
wwantw, uitgever
Gustaaf Sanders
kantoor sn drukkerij
Schoolstraat 28 9390 Aalst
Tel. 053/241 14
postrekening 381.72
3 maandabonnement 100 fr,
6 maandabonnement 190 fr.
12 maandabonnement 360 fr.
op verzoek worden
advertentietarieven
toegezonden
mumhoeveelheden der overige be
standdelen zijn gelijk. Roomijs
moet aldus minimum acht procent
melkvetstoffen bevatten. De con-
sumptie-ijssoorten die een melk-
vetstofgehalte van minder dan acht
procent bevatten, mogen wettelijk
de benaming roomijs niet dragen.
INDUSTRIËLE EN
AMBACHTELIJKE
PRODUCENTEN
De totale produktie van room-
en consumptie-ijs in Belgie wordt
voor 1971 op 75 miljoen liter ge
raamd. Een tiental producenten
brengen ongeveer zestig procent
op industriële wijze voort. De ove
rige veertig procent wordt ver
deeld over een grote massa am
bachtelijke producenten, waarvan
het juiste aantal moeilijk te ach
terhalen is. Hiertoe worden o.m.
gerekend de lokale room- en con-
sumptie-ijsbereiders, banket-bak-
kerijen, bakkerijen en restaurants.
Alleen officiële gegevens over
de produktie van room- en con
sumptie-ijs op industriële wijze
voortgebracht, zijn voorhanden.
Daarom kan de totale produktie
(industriële en artisanale) alsook
het aandeel der industriële en am
bachtelijke producenten in de to
tale produktie slechts worden ge
schat. De reeds vermelde verhou
ding 60-40, respectievelijk het
aandeel van de industriële en van
de ambachtelijke producenten,
mag als een goede benadering
worden beschouwd. Zij stemt
grosso modo overeen met de pro-
duktieverhouding tussen industrie
en ambachtelijke voortbrengers die
ook in andere Westeuropese lan
den wordt aangetroffen.
Van de industriële producenten
zijn er acht aangesloten bij de
«Belgische groepering van ijs-,
sorbet- en ijsroomnijverheid». De
ze zijn in alfabetische volgorde
P.V.B.A. Alaska (Brussel), N.V.
Artis (fabrieken te Lot en te Luik)
Cyriel en zonen (Antwerpen),
Frisa P.V.B.A. (Kortrijk), P.V.B.A.
Mio (Chênée), N.V. Ola (Brus
sel), Peeters (merk For you, te
Beerse) en 't IJsboerke P.V.B.A.
(Tielen). Deze firma's zouden sa
men instaan voor 80 tot 85 der
industriële produktie. Hun lokali
satie in of in de nabijheid van de
grote centra, (Antwerpen, Brussel
Luik) houdt natuurlijk verband met
de verbruikersconcentratie. Afge
zien van de grote industriële room-
en consumptie-ijsproducenten, die
ook de buitenlandse markt op het
oog hebben, is de afzet van het
merendeel der produkten geogra
fisch nog vrij beperkt. Hun ver
koop is georienteerd naar de noor
delijke of zuidelijke helft van Bel
gie of een gedeelte ervan.
De industriële bedrijven hebben
dikwijls een gemengd karakter. Zij
nemen naast de produktie van
room- en consumptie-ijs meestal
diepvriesartikelen in hun assorti
ment op. Dit omdat de distributie-
uitrusting zich ook tot de afzet
van diepvriesprodukten leent.
MEER ROOM- DAN
CONSUMPTIE-IJS
GEPRODUCEERD
Tussen 1960 en 1971 is de
voortbrengst van room- en con
sumptie-ijs op industriële wijze
meer dan verviervoudigd. De ex
pansie, die de room- en consum-
ptie-ijsproduktie in Belgie tijdens
het afgelopen decennium kende,
werd in hoofdzaak door de indus
triële producenten gerealiseerd.
Dit sluit niet uit dat de ambachte
lijke produktie wellicht ook nog in
absolute cijfers toeneemt, maar
het relatief aandeel in de totale
produktie zou geleidelijk vermin
deren.
Vooral de produktie van roomijs
nam aanzienlijk toe zij is tussen
1960 en 1971 meer dan veracht
voudigd. De voortbrengst van de
andere consumptieijssoorten ver
dubbelde. Dit leidde tot een uitge
sproken stijging van het relatief
aandeel van roomijs in de totale
industriële produktie dat in 1971
53 bedroeg tegenover 26 in
1960.
De jaarlijkse produktie van
room- en consumptie-ijs is onder
hevig aan seizoenschommelingen
d.w.z. hoge produktie in de zomer
maanden en geringe of geen pro
duktie in de wintermaanden. Deze
schommelingen nemen echter van
jaar tot jaar af. Zo werd in 1971
reeds 23 van de totale jaarlijk
se produktie de eerste drie maan
den en 11 in de laatste drie
maanden van het jaar voortge
bracht daar waar dit aandeel in
1960 nog respectievelijk 14 en
6 bedroeg. Deze tendens wordt
eveneens in andere Westeuropese
landen waargenomen en is vooral
te danken aan het toenemend ver
bruik van room- en consumptie-ijs
in die periode van het jaar.
MEER DAN EEN DERDE DER
INDUSTRIËLE PRODUKTIE
VINDT AFZET IN
HET BUITENLAND
De invoer van room- en con
sumptie-ijs is vrij gering ze wordt
voor 1971 op ongeveer 3 van
het totale verbruik geschat. De
uitvoer bedroeg in 1971 meer dan
een derde der totale industriële
produktie. Nederland is hier om
zeggens de enige vermeldenswaar
dige buitenlandse afnemer met
80 van de totale uitvoer in
1971. De uitvoer naar de overige
E.E.G. -lid-staten bedroeg in 1971
19
De onderscheiden wetsbepalin
gen betreffende de samenstelling
en hygiënische voorschriften ver
eist voor de room- en consumptie-
ijsbereiding in de diverse E.E.G.-
landen vormen hier meestal een
hindernis.
Bij de harmonisering van deze
diverse wetgevingen, waaraan bin
nen de E.E.G. reeds geruime tijd
wordt gewerkt, blijken de uiteen
lopende standpunten van de lid
staten ten opzichte van de aard
der aan te wenden vetstoffen de
eenmaking der wetgevingen te be
moeilijken. In aansluiting aan de
in die landen bestaande toestand
zouden Frankrijk en de Duitse
Bondsrepubliek bij de vervaardi
ging van consumptieijs alleen
melkvetstoffen willen gebruikt zien.
De andere lid-staten zouden de
keuze willen tussen melk en plant
aardige vetstoffen.
BELGIE HOOGSTE VERBRUIK
PER CAPITA IN DE E.E.G.
Met een geschat verbruik van
8 liter per hoofd en per jaar in
1971 (industrieel en artisanaal)
staat Belgie aan de top van alle
E.E.G.-landen. Het wordt gevolgd
door Nederland met een verbruik
per hoofd van 7,2 I, Italië en de
Duitse Bondsrepubliek elk 4,9 I en
Frankrijk 2,2 I. Het hoofdelijk ver
bruik in Groot Brittannie zou 4,3
liter bedragen wat iets lager is
dan dit in de E.E.G. (4,8 liter).
Een hoog verbruik aan room- en
consumptie-ijs per hoofd wordt te
vens aangetroffen in Denemarken
(7,2 I.) en Noorwegen (6,8 I.) Dit
ligt echter nog heel wat beneden
het hoofdelijk verbruik in de Ver
enigde Staten (25 I).
Waarom room- en consumptie
ijs al meer in trek kwam dan an
dere voedingsprodukten heeft di
verse oorzaken. Van de zijde van
de consumenten kwam de tendens
tot aankoop van minder levens
noodzakelijke voedingsartikelen
zeker het room- en consumptie-ijs-
verbruik ten goede. Vooral het ver
bruik van ijs thuis o.m. als des
sert na de maaltijden won veld.
De toenemende belangrijkheid van
de gezinsverpakkingen in het to
tale verbruik is aan deze ontwik
keling niet vreemd. Zo zou in ons
land reeds 25 door middel van
deze verpakkingen worden gele
verd. In de Duitse Bondsrepubliek
zou de gezinsverpakking reeds
een derde van detotale ijsproduk-
tie uitmaken. Voor de gehele
E.E.G. wordt dit aandeel op onge
veer een vierde geschat. De op
gang van diepvriesprodukten in het
algemeen oefende daarbij onge
twijfeld een positieve invloed uit
op het verbruik van roomijs in de
huiskring. Dit was mogelijk door
het feit dat steeds meer gezinnen
over een koelkast gingen beschik
ken waardoor het probleem van
tijdelijke opslag gedeeltelijk ver
dween.
Anderzijds zijn er de producen
ten zelf. Deze hebben, en dit
geldt in het bijzonder voor de in
dustriële producenten die de ar
tisanale produktiewijze recent ter
zijde lieten, een beter afzetappa-
raat opgebouwd. Deze inspannin
gen waren een noodzakelijk ge
volg van de investeringen die zij
voor de produktie ondernamen.
Daarbij werd door de producenten
een niet te onderschatten room-
en consumptie-ijsassortiment uit
gedacht dat gaat van de eenvou
dige «ijsbol» tot de meest fanta
sie-, smaak- en kleurvolle ijstaar
ten. Zowel de aangeboden- hoe
veelheid als de wijze van verpak
king van de produkten spelen bij
zonder goed in op de wensen van
de verbruikers.
Tenslotte neemt het aantal ver
kooppunten gestadig toe. De Ie
vensmiddelenhandel, vooral de
grootwinkelbedrijven blijken be
langstelling te vertonen voor de
verkoop van room- en consumptie
ijs. Daar pogen echter de laatste
tijd ook sommige buitenlandse
merkartikelen ingang te vinden.
Het is echter langs de klassieke
regionale verdelers of depothou
ders dat het industriële room- en
consumptieijs nog hoofdzakelijk de
ijsverkopers, bioscoopzalen, krui
denierszaken, eventueel restau
rants en banketbakkerijen e.d.m
bereikt. De regionale verdelers be
schikken over diepvriesruimten. Zij
worden bevoorraad door met een
koelinstallatie uitgeruste vracht
wagens die uitsluitend voor het
vervoer van de produkten zorgen.
NOG EEN TOENEMEND
VERBRUIK TE VERWACHTEN
Zoals in de Verenigde Staten
ontwikkelt zich in Europa en meer
bepaald dan in Belgie de room- en
consumptie-ijs geleidelijk van een
impulsenartikel tot een vast be
standdeel in het voedingspakket.
Reclame kan een dergelijk proces
wellicht nog versnellen. Tot nog
toe bleef deze in hoofdzaak be
perkt tot de publiciteit van enkele
producenten in bioscoopzalen. De
scherper wordende concurrentie
onder binnenlandse maar ook bui
tenlandse producenten zal een
actiever verkooppolitiek tot gevolg
hebben wat dan weer het reclame
budget zal gaan opdrijven.
Het verleden heeft uitgewezen
dat de evolutie van het levenspeil
meer het verbruik van room- en
consumptie-ijs bepaalt dan wel het
klimaat. Dit laatste wordt zeker
bevestigd door het feit dat in de
Noord-europese landen een hoog
verbruik per hoofd wordt aange
troffen. Aannemend dat de sociaal-
economische ontwikkeling aan
houdt, waardoor de koopkracht
van de bevolking blijft ontwikkelen
en de verspreiding van koelinstal
laties in de gezinnen zich verder
doorzet, is een verdere toename
van room- en consumptie-ijsver-
bruik vooral dan in gezinsverband
te verwachten.
Van de uitbreiding der groot- of
gezinsverpakkingen hangt aldus de
toekomstige produktie-ontwikke-
ling hoofdzakelijk af. De eerder
klassieke room- en consumptie-
ijsartikelen (frisco's, ijshoorntjes
e.d.) zullen door deze tendens
wellicht niet worden verdrongen
daar zij op een andere plaats en
tijdstip worden verbruikt. Toch
mag niet uit het oog worden ver
loren dat door het verbruik van
room- en consumptie-ijs thuis, al
of niet als een vast deel van het
menu, de aantrekkingskracht van
deze «tussendoortjes» wellicht zou
kunnen verzwakken en de verbrui
ker zich gemakkelijker tot het ge
bruik van andere versnaperingen
zou kunnen laten verleiden.
Bron: Weekberichten
Kredietbank