Gilbert Claus
De vrijwaring van de Welle-
meersen is een kwestie van
volksgezondheid, van een
(ti)eerlljk leefmilieu
Over de Schoolstraat ofte
het Puyteiwoetwegsken en omgeving.
Even herinneren aan
door
F. COURTEAUX
9
Dagelijks kwamen bedelaars aanbellen om een stuk brood of om
een afgedankt kledingsstuk te bekomen onder het (godvruchtig) pre
velen van een Onze Vader. Weesjongens in uniform met koperen kno
pen waren erg gelukkig als iemand ze een half boterhammetje toe
stak. Jaarlijks brak tyfus uit in «Parewijkse root» 35 huizen in de
(Nieuwbeekstraat) een gemeenschappelijke pomp op de straat le
verde het besmette water I
Het was de tijd van hongerlonen en de lage wedden, de tijd van
het ongebreidelde kapitalisme dat zijn schraperigheid meestal tracht
te te verdoezelen onder een dun laagje schijn-vroomheid. Toestanden
die onze huidige generatie als mensen van een welvaartstaat niet
meer zouden kunnen aanvaarden.
DE HEERLIJKHEID VAN MEULESCHETTE
De heerlijkheden zijn ontstaan uit het domaniaal stelsel, d.i. de tijd
van de grote domeinen (Ve tot Xe eeuw). Naarmate het hoogste
gezag aan kracht inboette nam de verbrokkeling toe en steeg de
macht van de heren.
Op het grondgebied van Aalst met de praterij Nieuwerkerken la
gen een tiental heerlijkheden die afhingen van «het grafelijk Leen
hof ten steene t'Aaelst», in 't Frans «la Cour Comtale du Perron
d'Alost».
Tot in het begin van de zestiende eeuw vergaderden de leden van
dit hof op de Markt in 's Gravensteen of Grauwe Steen, nu Graaf
van Egmont. Al die heerlijkheden waren onderworpen aan het vol
verhefbij verkoop of vererving van het leen moesten de hoogste
registratie- en/of erfenisrechten betaald worden. De oppervlakte was
zeer uiteenlopend. Bestond de heerlijkheid Eggermond op de Siese-
gem slechts uit 65a land, Popperode en het Hof te Schendelbeke
beschikten ieder over 22 ha, Overhamme bezat 26 ha en Regels-
brugge zelfs 40 ha.
MEULESCHETTE
In de schepenboeken komt «te Molenscetten» reeds voor in 1313.
Dit bewijst dat er vele eeuwen geleden al een watermolen draaide
op de Siesegembeek.
Wat het tweede lid «scette» betreft, het gaat hier om een «schot»
dit betekent niet slechts «houten afsluiting» maar ook waterplas, ge
vormd door het plaatsen van dit molenschot.
Hoe groot was de heerlijkheid van Meuleschette
De kern of foncier - d.i. het oudste gedeelte - bestond uit meers,
land, een motte en een vijver met een gezamelijke oppervlakte van
3ha 70a. Verder werden er nog dertien lenen van gehouden, die la
gen op Meuleschette, Schoubroeck en Siesegem. Volgens het denom-
brement van 1561 besloeg de heerlijkheid dan 8,5ha.
Waar lag Meuleschette
Buiten de Nieuwstraatpoort «bi der Vesten te Mollenscetten weert»
(1313).
«...daer men te Moleschetten werdt gaet, commende aen deen hende
de veste, jeghen den Dommeleere» (1460)
«...gheleghen te Moeleschetten, up tvelt, aan deen zijde den As-
scherdriesch».
«...up eenen meersch gheheeten den Uutganc ofte den Ascherdries»
De Moleschette lag dus tussen Vesten (Vrijheidstraat) met de
Dommeleer (verder meer daarover) en de Asscherdries dit was een
grote meers die zich uitstrekte aan beide zijden van de Leedsche
heirbaan (Ledebaan).
«Deze rsganng is over de Weüemeersen gevallen...»
Een lapsus linguae die vorige week op een vergadering van een
politieke groepering in de streek de toehoorders intrigeerde maar
niet althans op t eerste zicht te zien verbaasde.
De achtbare politicus bedoe&e natuuriijk ons aller Voerstreek.
Maar het bewijst de attentiewaarde voor de 25 ha. laagliggende
gronden, gelegen tussen de autoweg - Spoorlijn Brussel-Aalst en de
Dender. Het bewijst hoezeer Jan met de Pet méér dan ooit gevoelig
is voor het steeds zeldzamer wordend natuurschoon, voor de natuur
tout court.
WETENSCHAPPELIJKE
NORMEN
Wij willen ons niet uitspreken
omtrent de «waarde» van de Wel-
lemeersen.
De Intercommunale 't Land van
Aalst had vanwege het Ministerie
van Volksgezondheid de toelating
bekomen om een breekwerf voor
«vast vuil» in deze Wellemeersen
op touw te zetten.
Men heeft zich blijkbaar mis
rekend omtrent de reakties, de
protesten vanwege oprechte na
tuurminnaars die de teloorgang
van dit florarijke gebied en het
verdwijnen van de levende fauna
in deze hoek terecht vrezen.
De biologische en ekologische
waarde van deze rustige hoek op
amper enkele km. van de stad
werd door tal van deskundigen,
van onverdachte deskundigen, die
oordelen buiten politieke diskus-
sies om, formeel bevestigd.
Een positief gevolg is dat,
blijkens een recente inlichtings
vergadering over de verwerking
van ons aller huisvuil in het Aal-
sterse, men zelfs te Brussel in
ziet dat het eigenlijk onverant
woord zou zijn de Wellemeer
sen zo maar prijs te geven I
Dit betekent dat men zich beter
zou bepalen tot een goed georga-
nizeerd en gekontroleerd stort,
waarvoor de inrichtigskosten, veel
minder financiële inspanningen zou
vergen gemeenschapsgeiden -
Logischerwijze zou dus zijn
een breekwerf die tot doel heeft
de biodegradatie van het vuil
door aerobe-fermantatie te re-
alizeren.
Biodegradatie betekent dat
organische stoffen worden afge
broken door micro-organismen.
We willen het de leek niet te
moeilijk maken Maar deze ver
duidelijking lijkt toch noodzake
lijk
Men heeft twee soorten mi
cro-organismen
De eerste zijn de anacroben
die leven in een zuurstofarme
omgeving of volledig zonder
zuurstof. Ook deze (anacro
ben) breken de stoffen af
maar het duurt zeer lang en
heeft tot gevolg onaangena
me geuren veroorzaakt door
verrotting.
De tweede zijn de acrobe-mi-
cro-organismen die nood heb
ben aan veel zuurstof. Maar
ze werken zeer snel. Gewoon
lijk is het proces na enkele
maanden beëindigd en heeft
er zich uit het huisvuil een
voor de landbouw bruikbaar
humus gevormd.
Specifiek voor deze vorm van
organische afbreking via microben
is dat de temperatuur langzaam
stijgt, soms tot 70° Celcius.
Deze methode biedt het grote
voordeel dat door deze tempera-
tuurverhoging door thermofiele mi
croben vrijwel alle pothogene mi
croben worden gedood. De gevaar
lijke ziektekiemen sterven af, het
vuil wordt praktisch ziektevrij.
Hierop willen we in 't biezonder
de aandacht vestigen: In het eerste
geval - langzame verteriing tföor
onacrobe microben - worden: de
ziektekiemen NIET gedood. Méér
zij kunnen zelfs vermeerderen en
een gevaar betekenen voor mens
en dier. Deze kiemen kunnen
- hoeft het gezegd - verspreid wor
den door insekten en andere onge-
dierten, meegedragen worden door
de wind.
DE
GELOOFWAARDIGHEID
VAN HET GEWESTPLAN
Wie herinnert zich niet het a-
larm rond de fameuze amiebe die
meningitis veroorzaakt bij zwem
mers.
In een slotbijdrage willen we
uit hoofde van de belangen van
de volksgezondheid nog even wij
zen op andere belangrijke aspec
ten van een overijlde beslissing
Maar gesteld mag worden iEen
beslissing is een aangelegenheid
én van diegenen die ten overstaan
van de bevolking politieke verant
woordelijkheid dragen én van we
tenschapsmensen die uitsluitend
oordelen op basis van hun tech
nische vorming.
Het kan overigens toch niet
zijn dat men zomaar een streep
trekt door het Gewestplan waar
in het natuurreservaat Welle
meersen «geklasseerd» werd
Als dit wel het geval zou zijn
dan wordt meteen dit ganse
door bevoegde lui opgestelde
Gewestplan in het gedrang ge
bracht, m.a.w. wordt de geloof
waardigheid ervan door ieder
een in twijfel getrokken.
Het probleem van de huisvuil
verbranding staat in eerste instan
tie in funktie van de openbare
volksgezondheid, van een (heer
lijk leefmilieu.
Drs. Marcel De Bisschop
Burgemeester
Voorzitter Studiedag
Vastvulverwerking T.V.I.A.
WORDT NIEUWE
VOORZITTER VAN HET
DAVIDSFONDS
Het Davidsfonds Aalst heeft als
nieuwe voorzitter de heer Gilbert
Claus verkozen. De voormalige
Aalsterse schepen die sedert een
tweetal jaren het politiek leven,
heeft vaarwel gezegd, blijkt inder
daad de aangewezen persoonlijk
heid te zijn om een ruimere uit
straling van het D.F. in de Dirk
Martensstede mogelijk te maken.
Na het ontslag van de heer Paul
Rumes in 1968 werd het voorzit
terschap van deze kulturele vereni
ging op verdienstelijke wijze waar
genomen door de heer Emiel Van
Schuylenbergh.
100 jaar geleden schonk de
stad Aalst aan de Staat 'n stuk
grond, gelegen aan de hopmarkt,
met 'n grootte van 6a 24 ca; grond
vrijgekomen ter plaatse waar het
hotel «De Drie Koningen» had ge
staan. Hierbij was bepaald dat de
Staat er op eigen kosten 'n post
en telegraafkantoor zou oprichten.
Deze gift gedaan op 26 januari
1872 werd reeds in dato 9 februa
ri officieel aanvaard en in decem
ber 1872 werd het werk aangevat.
Op 21 oktober 1872 laat de
stad Aalst de baan Aalst-Opwijk
tot aan de grens met Moorsel over
aan de Staat.
Op 12 november 1872 wordt
voor notaris Joz. Verbrugge de ak
te ondertekend waarbij de familie
Van de Meerssche te Aalst, een
stuk grond, met een oppervlakte
van 43a 70 ca aan de stad Aalst
verkoopt voor de som can 8.110 fr
het houtgewas inbegrepen. De op
positie in de gemeenteraad vond
die prijs veel te duur... maar de
verkoop werd goedgekeurd door
de B.D. op 1 juni 1873. Op deze
grond wordt dan de «Arend-
school» opgericht die officieel de
naam kreeg van Buitengemeente
school voor jongens en meisjes
En voor 200 jaar werd te Aalst
de openbare verlichting in voege
gebracht.
Uit. «geschiedkundige aantekenin
gen» door A.V.D.H. (1963)
