GESCHENKEN
OPTIEK PRAET
DE BENDE VAN
JAN DE LICHTE
LOUIS PAUL BOON
weekkalender
G7p
P. VAN GEYSEGHEM
Gedip!. Measter-c-pticiesi
LANGE ZGUTSTRAAT 8 9300 AALST
BAROMETERS - VERKIJKERS
MIKROSKOPEN - THERMOMETERS
HYGROMETERS LOUPEN - KOMPASSEN -
BRILLENETUIS - BRILLENKETTINGEN ENZ.
LEVENSWIJSHEID
Wees zo kuis als ijs, zo rein als
sneeuw, ge zult de tong der laster
niet ontgaan.
(William Shakespeare 1564-1616)
WENS HUN EEN
GELUKKIGE NAAMDAG
Zondag 24 dec.: Adilia, Irmi-
na (Irma), Luciaan (Lucien, Lucie,
Lucienne).
Maandag 25 dec.: Adelar,
Anastasia, Noël, Natalis, Noélla.
Dinsdag 26 dec.: Etienne,
Stefaan, Stefke, Steven.
Woensdag 27 dec.: Fabiola,
Johannes (Jan, Johan, Hans, John
Ivan), Klaudia.
Donderdag 28 dec.: Agapes,
Domna, Rogatiaan, Theodoor, The-
ophila.
Vrijdag 29 dec.: David
(Davy, Davida, Davine), Thmas.
Zaterdag 30 dec.: Anysia,
Anysius, Egwin, Irmina, Raoul, Rei-
nier, Sabinus.
HEILIG EVANGELIE
Zondag 24 dec.:
«De roepende in de woestijn»
Luc. 3,1-4.
Kerstdag 25 dec.:
«Als Jezus geboren is»
Luc. 2,1-14.
«Wie is hij, die Brusselaar?»
vraagt Jan de Lichte plots. «Wie
is hij, die Marieke Bleecker heeft
doen vermoorden? Wie is hij die
de lippen van Mie Gendarme heeft
kunnen toesnoeren? En wat voert
hij in het schild, dat het in zijn
kraam past mijn vrouw te onteren
en dan weer los te laten?»
«Kom Jan... vraag niets en laat
ons heengaan!»
Doch Mie Gendarme spreekt te
vergeefs tegen haar man. Hij dekt
hare naaktheid en roept de Zot
terug.
«Breng mijn vrouw buiten de
stadsmuren,» zegt hij... «en ver
wittig elkeender der onzen die ge
ontmoeten moogt, dat zij zich ge
reedmaken!»
En in de dompige smerige ver-
bruikzaal rondkijkend, vraagt hij
wie met hem durft meegaan tot
aan de markt?»
Het is, zwijgend, een bedelaar
die rechtstaat, zijn kazak dicht
knoopt, en met hem in de duistere
avond en de motregen opstapt. En
met alleen deze zwijgende man,
een onbekende haast hij zich door
de Molenstraat voort. En in het gat
van de markt ontmoet hij een paar
van dezen, naar wij zijn wraak uit
gaat.
«Halte-Ia!» roept hij. En het pis
tool leegvurend op de soldaat van
links, springt hij tevens voorwaarts
en ontrukt hij de sabel aan de
andere soldaat, die hij met het
eigen wapen een slag in het ge
laat toebrengt.
«Allen voor ene!» tiert hij uit
zinnig, steeds doorhakkend met de
sabel.
Het pistoolschot heeft echter in
het stille en donkere stadje aan
dacht gewekt, en van de markt
ZON OP ONDER
24 dec. 8u44 16u41
MAANSTANDEN
Laatste Kwartier op 27 dec. te
11 u28.
BIJZONDERE DAGEN
Zondag 24 dec.: IN DE STE
DEN EN IN DE GROTE ABDIJEN
(Middernachtmis) ANDENNE
Kerstspel te 24 u.
Maandag 25 dec.: KERSTDAG
De herdenking in de Katholieke
Kerk van de lichamelijke geboorte
van Christus, de zoon zelf van
God. Deze lichamelijke geboorte
is het grootste feit uit de geschie
denis, het is het geheim der ge
heimen. Op deze feestdag mag ie
der priester driemaal de H.Mis op
dragen. Deze gewoonte schijnt in
Palestina ontstaan te zijn. Elk van
die drie missen heeft een eigen
karakterde eerste herdenkt in
het bijzonder Christus' geboorte
naar het vlees in de grot van Beth
lehem; de tweede Mis herinnert
aan de aanbidding der herders en
verheerlijkt de verschijning van het
Goddelijk Woord als het Ware
Licht der Wereld; de eigenlijke
feestmis tenslotte spreekt vooral
over de goddelijke natuur van het
komt nu in looppas een groep sol
daten toegesneld. Een schot knalt
het is de bedelaar aan zijn zijde
die gevuurd heefti. En ook aan de
overzijde der straat wordt een
schot gelost naar de Fransen. Het
moet iemand van de bende zijn,
die reeds is komen toesnellen.
«!Zijt gij het, Vagenende? Zijt
gij het Meulenaere?» roept Jan de
Lichte naar de gestalten die dicht
tegen een houten gevel staan ge
drukt en een geweer omkneld
houdt.
Doch neen, het is geen van hen
wier namen werden geroepen...
het is niet eens een lid der bende,
doch alleen maar een inwoner van
het stadje zelf. Iemand die deze
Franse soldaten eenzelfde haat
toedraagt.
Doch ook zij daar, de anderen,
knielen in de straat neder, en ope
nen het vuur. Ze schieten naar
aanvallers die in de duisternis niet
te zien zijn... ze schieten eigenlijk
naar dat zwarte gat van de Molen
straat, waar hun tegenstanders
dicht tegen de gevels staan ge
drukt. Hun salvo wordt plots be
antwoord... tweemaal, driemaal!
De bende is daar!
De garde is toegekomen. Nu is
vleesgeworden Woord en over zijn
eeuwig voortkomen van de Vader
Dinsdag 26 dec.: Tweede
Kerstdag. H. Stephanus. eerste
martelaar.
Woensdag 27 dec.: HH. On
nozele Kinderen. H. Jan Evangelist
patroonheilige van de perkament
makers.
AGENDA
Zondag 24 dec.: Andenne
Kerstspel te 24 u Knokke-Heist
Kerstreveillon in het Casino
Oostende Kerstreveillon «Zonder
grenzen» in de Nightclub La Ch^m
pagne van het Casino-Kursaal
Yvoir Levende kribben voorstel
ling van doeken van vermaarde
schilders door levende personen.
Dinsdag 26 dec.: Virton Ker
mis der verliefden.
Zaterdag 3 Odec.: Zottegem
Driekoningenkarnaval voor de kin
deren te 15 u.
IN DE NATUUR
24 dec.: Van 24 december
tot 22 januari, periode waarin het
meestal vriest.
25 dec.: Normale datum van
de eerste grote vorst van -5°.
26 dec.: Gemiddeld de koud
ste dag van december.
het waarlijk «allen voor ene, ene
voor allen!» Rook en vuur, en plot
se schreeuw, een vreemde brallen
de vloek van wie getroffen werd...
en plots ook de klaarte van een
vuurgloed het brandt in de Mo
lenstraat!
En in de gloed der vlammen
rennen duistere gestalten voor
waarts, naar de soldaten van Lo-
dewijk de Vijftiende toe. En Jan
de Lichte, die een ogenblik blijft
toekijken, jubelend vloekend in zijn
geestdrift, ziet even nog hoe mid
den in de aanstormende groep
ook vrouwen meerennen. Anne^Ma-
rie de Clerck is het, in haar onge
mene schoonheid. De landloopster,
waarop de Fransen hebben ge
schoten toen zij Marieke Bleecker
helpen wou. Een oude haveloze
heks is het. En ook Anne-Marie de
Mulder met de zwarte lap over
het oog, die eindelijk haar geboor
testad weer te betreden komt.
Zij hebben van een zwarte voor
schoot een vlag gemaakt, en daar
over het verraden wachtwoord ge
schreven. En jubelend, vloekend,
brallend, stormt Jan de Lichte
voorwaarts met de sabel in de
hand, om de eerste te kunnen toe
komen, en het vreselijkst slachting
27 dec.: Tot het einde van
de maand gewoonlijk verzachting
van het weer
28 dec.: Van 28 december
tot 30 januari bereikt de thermo
meter geen 15° meer in de namid
dag.
te kunnen houden.
Het is het uur der wraak. Wraak
op de soldaten van Lodewijk de
Vijftiende, wraak op allen die hen
in de weg hebben gestaan. Maar
het is tevens het einde van de ben
de, zoals zij totnogtoe is geweest.
Nu is er geen sprake meer van
vele schone leuzen en grootse ide
alen. Nu moeten geen hoge en ver
heven woorden gebruikt worden
om deze strijd, deze slachting te
bezingen. Neen, de wraak is alom
vattend. De wraak wordt tevens
gekoeld op al wie nooit iets met
de bende had te maken, wie nooit
een bedelaar of een schooier een
stro heeft in de weg gelegd Lie
ven Faviel loopt rond met een
brandend stuk hout in de handen.
En in dat dansende licht aan een
wildeman gelijkend, roept hij uit
dat de voorspellingen van Sara
moeten bewerkstelligd worden
«Zij zag rook en vuur en vlam
men om mij heen, haha... ik zal
er voor zorgen dat zij gelijk krijgt»
En van huis tot huis loopt hij
met zijn vlammende toorts, een
steekt hij de houten gevels, de
stro-daken in brand.
Het motregent. Maar deze mot
regen kan de vlammen niet doven,
VOLKSE WEERKUNDE
25 dec.: Is het weer mooi
met Kerstdag, dan zal het slecht
zijn met Pasen en omgekeerd.
26 dec.: Op Sint Stefaan,
sneeuw op de baan.
Vuil om te gaan, koud om te staan
die hoog oplaaien, en zelfs gin
der ver buiten de stadsmuren, op
de Boechoutberg, kunnen waarge
nomen worden. En tevens kon de
motregen de ongelijke straatstenen
niet schoonwassen van het vele
bloed, dat in deze Bartholomeüs-
nacht vloeide.
Het uur der wraak. Maar de te
loorgang tevens, van wat iets
groots had kunnen worden.
XII!
IK BEN EEN BANDIET!
Gij, die geloofd hebt dat schooi
ers en vagebonden gingen over
winnen in deze strijd sluit dit
boek, lees dit hoofdstuk niet
meer, want ge zult er niets meer
vinden dat naar uw gading is
Jan de Lichte is doodgewoon
een bandiet geworden.
Het uur der wraak was het...
maar inderdaad tevens het einde
der bende zoals men die tot nu
toe heeft gekend. Een men schijnt
het eerst niet te geloven, men kan
moeilijk begrijpen dat dit alles zo
spoedig in elkaar stuiken zou. Ve
len van het kleine grut, van de rat
ten die meerenden in de hoop, zijn
nu teruggekropen naar dat veilige
gat, waarin zij de schamele buit,
de luttele overschot der andieren,
met listigheid naar binnen halen.
Het is nutteloos dat men Jan de
Lichte vraagt zijn wraak niet zo
woest en blind bot te vieren. En
als men hem vraagt, smeekt, om
tot de bende terug te keren, dan
antwoordt hij: «Straks... morgen
misschien... later eens misschien!»
VERVOLGT 63 NADRUK VERBODEN