Monteyneterug naar kringloop van het leven
FINK,
RUM, je verdraagt er niet alleen een
flinke scheut van, het zal zeker helpen
om de kille winteravonden door te
komen.
Winnaars van het eerste Week-eind uit in Aalst:
De heer en mevrouw DE RIJBEL
Moorselbaan 78, Aalst
Modell
voor elke gelegenheid
de gepaste jurk
Nieuwe Gazet van Aalst 12 november 1982
9
«Lage, dreigende wolken over de Dender te Herdersem. Een
binnenschip glijdt voorbij.
Het oude Sashuis. Monteyne doet open. Een wilde kop met
doorwoeld haar, lange bakkebaarden en ogen die dwars door je
heen kijken.
Aan zijn werktafel overspoelt hij mij met een woordenvloed waar
in hij, in extenso, zijn wezen als kunstenaar ontvouwt.
Het kontakt is kort (Brussel wacht), maar reeds vanaf de eerste
ogenblikken ben ik besmet met de vinger van dit oertalent.
Een later en langer uitgesponnen gesprek dwingt zich op.
Het is onmogelijk in dit korte bestek een reus als Monteyne ten
volle uit te tekenen.
een sluier oplichten van zijn
voortbrengt,
leeft
leven geeft en zelf
Moge deze schriftuur
werkelijkheid».
Roland Monteyne werd geboren te
Lauwe op 9 maart 1932. In de jaren
1944-1950 was hij het zorgenkind van
de Rethorika te Kortrijk.
1947Monteyne is pas 15 jaar en
maakt zijn eerste schilderijen. Vroeg
tijdig ontluikt zijn belangstelling voor
de Chirico.
In 1954 schildert hij, nog tijdens zijn
legerdienst, «De Boodschap», een
surrealistisch werk waarin reeds de
komponenten aanwezig zijn die hij
later in zijn skulpturen zal aanwenden.
Hij begint met volle overgave het sur
realisme te bestuderen.
In 1960 besluit Monteyne de kleur uit
zijn werk te bannen en manifesteert
zich in een pikturaal hoogstaande
wereld van zwart-wit waarvan zijn
potlood- en inkttekeningen en de
recentelijke litho's de geboren beel
dende kunstenaar in zich dragen.
Het zoeken en veelal het onbewuste
teruggrijpen naar de biologische en
erotische dialektiek van het leven en
de daaruit voortvloeiende kringloop
komen fascinerend te voorschijn in
zijn tekenwerk.
Het zijn echter geen tekeningen op
zichzelf: de derde dimensie, eigen
aan beeldend werk, ligt reeds volmon
dig gekodeerd en wacht alleen neg w.
uitgevoerd te worden in een ander
materiaal, het latere brons.
Met het eeuwige zoeken naar de
essentie van het leven moet in hem de
vraag gerezen zijn«Wat is de pri
maire, organische konstante die leven
Dat hij in zijn boek een van zijn belang
rijkste hoofdstukken met het begrip
«Survival» betitelt, wijst er op dat de^e
intrinsieke vraag hem steeds heeft
geboeid en dat hij als mens en als
kunstenaar nog steeds op zoek is
naar het antwoord.
Antwoorden doet hij echter wél.
krachtdadig, met een eigen, naakt
geluid, met een hand in je nek die je
als medemens tegen de realiteit drukt,
realiteit die wij als toeschouwers dik
wijls niet meer willen of kunnen zien
Zijn realiteit is leven, is vorm, is oer-
instinkt, is levensnoodzakelijke ero
tiek, tot zijn biologische waarheid her
leid, genese waaruit overleven en le
ven geboren worden.
Tussen 1960 en 1970 onderhoudt
Monteyne veelvuldige kontakten met
vrienden kunstenaars, o.a. met Paul
Van Gijsegem, Jaime Cubells, Hubert
Minnebo en de groten van onze
hedendaagse kunstwereld.
Met Minnebo zal Monteyne ruim vijf
jaar samenwerken. Ondertussen
wordt zijn werk tentoongesteld in
binnen- en buitenland en wordt zijn
naam genoemd in tal van publikaties.
Enkele boeiende kunstmappen met
werk van en over'hem verschijnen.
In 1970 vestigt Monteyne in het Sas
huis te Herdersem zijn bronsgieterij.
Een reeks belangrijke bronsskulptu-
ren ontstaan uit de handen van deze
«duivelskunstenaar».
Alegorische haalt hij in zijn boek de
zinsnede aan«Rook steeg op uit de
put als rook van een geweldige oven;
de zon en de lucht werden verduisterd
door de rook uit de put».
Ambachtelijk is dit waar, maar het
tegendeel van dit «verduisteren»,
«nieuw licht werpen op het begin van
alles» primeert
In werkelijkheid schept Monteyne
«levensvormen» die bij de nauwkeurig
observerende (en vooral denkende)
toeschouwer de ideeënwereld van
«het bestaan» openlegt.
Schept hij of verklaart hij
Misschien helpt Monteyne ons op weg
door in zijn werk de altijd overheer
sende erotiek van alle levensvormen
te ponererfl een erotiek waarvan wij,
als mensen van deze op de helling
staande 20e eeuw, reeds lang de
essentie verloren hebben.
Intrinsiek is er weinig verschil tussen
de benadering van de oermens en de
huidige mens tegenover deze materie.
Vruchtbaarheid roept levende vormen
op waartussen vij ons als mensen
trachten waar te maken tot een min of
meer geslaagde «homo sapiens».
Inderdaad, wij zijn «verstandelijke
wezens» maar kunnen in wezen her
leid worden tot louter lichamelijke
substantie.
En nog verder, vóór de konceptie, zijn
wij niets en alleen maar organisch
materiaal van een universum.
Dit teruggaan naar de metafysische-
biologische realiteit van ons ont-staan
en ons be-staan, toont Monteyne in
zijn skulpturen
«Is het leven niet steeds een eeu
wige kringloop vraagt hij zelf.
Ook deze uitspraak is kenmerkend
voor zijn werk; zijn beelden vragen
Wie of wat dient er op een sokkel te
staan Zijn het de gestolde bronzen
met hun eigen ongrijpbare levensvor
men of zijn wij het
Als deze bijna voelbaar levende beel
den een bezwerende oer--funktie in
zich dragen en wij als mensen tekort
schieten, wat dan
André Breton hield ons dit ook voof
met de woorden: Wat beiet mij een
aanslag te plegen op de volkomen
uiterlijke verschijnselen der dingen
Met zijn «Retrospektief» in het
Museum Oud Hospitaal te Aalst heeft
Monteyne een regelrechte aanslag
gepleegd op de volkomen uiterlijke
verschijning van onszelf.
Monteyne zet ons weer op een
beginpunt.
De tentoonstelling loopt nog tot 5
december en is geopend van 14 tot 1 7
uur. Gesloten op vrijdag. Zondag van
10.40 tot 12.30 uur en van 14 tot 18
uur.
Het kunstboek «Monteyne» is ter
plaatse te koop. (N.D.W.)
De groep Rum met Flandria Tropical. (O.J.)
In het prille begin legde RUM, dat nu
toch bijna 12 jaar meedraait, er zich
vooral op toe dingen te spelen die nog
niet bestonden en waar sommigen vol
gens Dirk Van Esbroeck, te pas of te
onpas, de term «folk» hebben opge
plakt, ofschoon deze terminologie
voor hen zeer relatief is. Deze creativi
teit resulteerde o.a. in «RUM 1»,
«RUM 2» en «RUM 3», albums die er
best mogen zijn. Het is dan ook de
periode waar RUM stemmige balla
des, Vlaamse gezongen of instrumen
tale volksmuziek ten gehore brengt.
Tussendoor werkten Dirk en Juan
samen aan soloprojecten en we kun
nen jullie nu al verklappen dat zij in
januari weer de studio intrekken om
nieuw materiaal in de groeven te per
sen.
Dat het hier in onze contreien stil is
geweest rond de groep is ook gedeel
telijk te weiten aan het feit dat zij voo
ral graaggeziene en geapprecieerde
gasten waren op de Hollandse podia.
En daar heeft Dirk nogal de mond van
vol. Blijkbaar ligt de markt daar nog
open voor dergelijke projecten, wat
ook de keuze van hun huidig Neder
lands platenlabel kan verklaren.
Het optreden zelf verliep in 2 gedeel
ten. In een 1e deel bracht RUM oudere
gekende nummers naar voor in hun
gekende stijl. Het blijft de moeite
waard om te zien hoe Juan Masondo
zijn gitaren bespeelt, overtuigd,
beheersd en toch met passie. Na de
pauze was het dus hoofdzakelijk
«Flandria Trópical». Daarvoor werd
het gezelschap aangevuld met nog
liefst 5 professionele muzikanten
Frans Leven, Johan Van Den. Dries-
sche, Roger Derongé, Frank Michiels,
René De Smaele. Hierin zit volgens
Dirk Van Esbroeck de muzikale creati
viteit van de groep. Door een delicate
combinatie van doedelzak, trombone,
bas, gitaar... komt men tot een verras
send geheel, dat deels toch nog een
gok blijft, omdat men over geen con
crete voorbeelden beschikt. Achteraf
wordt dan wel duidelijk welke richtin
gen er eventueel kunnen mee uitge
gaan worden. Aldus klonk het tweede
deel veel levendige en in vergelijking
met het eerste serener deel/ veel
wereldser. Mallemunt in Brussel was
de eerste plaats waar men met deze
formule van Flandria Tropical naar
voor kwam. In zekere zin is de titel die
wel enigszins contradictorisch klinkt
wel een passende omschrijving voor
het geheel. Het zijn hoofdzakelijk
Latijn-Amerikaanse ritmes, als salsa,
album maken als het afsluiten van een
periode. Als muzikant zou je bij elke
LP iets moeten bijgeleerd hebben, dat
nieuwe wind in de zeilen moet bren
gen om te vermijden dat je als groep
ter plaatse zou blijven trappelen. Dit is
volgens ons het kenmerk van een
groep, een gezelschap dat weet waar
zij met bezig zijn, nl. muziek maken en
niet enkel nummres brengen die Jan
Publiek commercieel gezien het hoofd
op hol doen slaan. En hier merk je de
sterkte, de kracht van Rum; Rum is
een identiteit, een geluid dat evo
lueert, dat zichzelf tot ontwikkeling
brengt ten koste van wat ook. «Flan
dria Tropical» is een LP die totaal ver
schillend is van al de. vorige, die wel
licht evenveel mensen zal afstoten als
aantrekken.
RUM, muzikaal gezien dan toch, een
schitterend produkt van eigen bodem
(HL.)
In de loop van november brengen we verslag uit van hun belevenissen.
Aalst was op zaterdag 6 november de plaats van afspraak voor een paar com
plexe persoonlijkheden, die menig hart snelle zullen hebben doen slaan. Voo
reerst was daar een zekere Sint-Maarten die de ganse verkeersvrije Grote
Markt voor zich opeiste om uiteindelijk dan toch maar een zwak shownummer
ten beste te geven. Omdat dit enigszins te voorspellen was hebben we onze
aandacht dan ook volledig gericht naar het ander fenomeen, RUM, die in zaal
Netwerk een nieuwe act naar voor brachten en tevens hun nieuwste LP «Flan
dria Tropical» aan het publiek voorstelden.
Het is tenzeerste deugddoend wan
neer je na een lange stilte plots weer
geconfronteerd wordt met mensen die
je vroeger reeds meerdere prettige
momenten hebben bezorgd. Maar het
gevaar zit er wel degelijk in dat je je
wel enigszins geschokt en in de luren
gelegd voelt, wanneer je merkt dat
diezelfde mensen het duidelijk over
een andere boeg hebben gegooid. De
huidige bezetting bv. is het resultaat
van een drie jaar geleden doorge
voerde veranderingde peilers van
Rum, Dirk Van Esbroeck en Juan
Masondo, gingen met Frakke Eern-en
Jean-Pierre Van Hees hoofdzakelijk
eigen composities spelen en sloegen
een bewust gekozen andere richting
in.
ragtime en ook Balkan-invloeden,
polka's en tango's die de basis vor
men van het geheel. Vertrekkend van
eigen composities en traditionele
waarden mengen zij de stijlen op een
verantwoorde manier tot een eigen
geluid. Toch blijft het even wennen, je
moet het laten bezinken.
Dirk Van Esbroeck beschouwt een
Kwaliteit
tegen
kleine prijzen
Retouches
gratis