KULT
bloemen IRIS
met "Home"
hoogtepunt in Aalsters toneelgebeuren
FIRMA DELDI
Brussel laat Aalsterse koren
niet los
Grootaalsterse dichters in Brussel
Matthijs Piet
Gentsestraat 99, Burst tel. 053/62 70 09
16 Nieuwe Gazet van Aalst 10 december 1982
Een verbluffende, schitterende vertolking, waarbij ik onmiddellijk Dirk
Klinck alle verdiende lof toezwaai, zorgt ervoor dat deze produktie tot
een zelden gezien niveau uitstijgt. Dit zo moeilijk stuk brengen zoals
tejater '80 het doet, verzoent me weer voor jaren met de mogelijkheden
van het liefhebberstoneei. Bedankt
Dit werk van David Storey is zeker één
van mijn lievelingswerken. Een reden te
meer om samen met anderen, met enige
vrees de afloop van deze uitdaging te
beleven. Want hoe sterk het stuk ook
staat op zich zelf, alleen een korrekte
regiebenadering en een feilloos lanceren
op de grens van het normale en het
zwakzinnige kan verhinderen dat het of
wel een vervelend praatstuk wordt ofwel
een onsmakelijke klucht. Groot is dan
ook mijn bewondering voor de regisseur
Roger De Wilde die een bijna pijnlijk-juis
te, ragfijne analyse wist te maken van het
leven in een "Home". Alleen reeds het
feit dat de oorspronkelijke titel behouden
werd en niet gegrepen werd naar het
minder duidelijke "Mooi weer vandaag"
vind ik een bewijs van de juiste visie.
"Home" staat zowel voor "instelling" als
voor thuis; de personages zijn dan ook
soms "thuis" en soms "in de instelling".
Tragiek van al die mensen.
Ik wil niet verder ingaan op de inhoud van
het stuk, te meer dat ik dit reeds deed in
een vorige uitgave, maar liever een ver
klaring trachten te zoeken waarom dit
stuk zo een sterke indruk nalaat. Voor
eerst is er zeker de prachtige constructie.
Een tamelijk lange inleiding, waar het
ganse onwezelijke op de toeschouwer
afkomt zodat men zich afvraagthoe
moet dit nu verder, is een schitterend
voorbeeld van hoe moet men een publiek
in de juiste sfeer weten te brengen. Men
voelt zich ongemakkelijk, men voelt iets
zonder te weten watdit gevoel moeten
ook de patiënten in een "Home" hebben.
Vals begrijpend, tijdloos en toch ver
wachtend naar wat komt. Als je dan in de
juiste sfeer bent, confronteert de schrij
ver beide hoofdpersonages, mannen
met hun hebbelijkheden van gemaakte
zelfbewustheid en pedant intellectualis
me met twee vrouwelijke patiënten, meer
begaan met de dagelijkse beslommerin
gen en daardoor ook niet zo kwetsbaar
De tegenstellingen worden verder gete
kend in opeenvolgende scènes tussen
één van de mannen en één van de vrou
wen. Prachtig aan elkaar geweven door
de tussenkomst van een vijfde perso
nage, dat werkelijk "over de grens" zit.
Dat deze laatste figuur door een tech
nische ingreep (een hersendeel werd
weggenomen) en niet door zuivere in
wendige ineenstorting in het gesticht te
recht is gekomen, kan geen toeval zijn
maar is zeker bedoeld om de grensge
vallen duidelijk te laten uitschijnen. Het
stuk eindigt dan weer met de beide man
nen in een pracht scène. Niet geslaagd in
het ontlopen van de benevelingen van
hun geest, gekweld tussen werkelijkheid
en verbeelding, tussen "home" en
"home", blijven ze achter, alleen, zielig.
Een tweede reuen is de nauwkeurige
dosering van gewone, dagelijkse dialo
gen en de afwezige reacties erop. De
voortdurende terugkomende breuklijn
tussen de mensen, die hopeloos kontakt
zoeken en toch weer dit kontakt, bron van
ontmaskering, verbreken. Dosering in
perfecte mate van gelaten onmacht en
hopend verlangen.
Schrijnend, geladen met echt menselijke
tragiek en niet goedkoop sentiment. Zin
voor sfeerschepping zonder toe te geven
aan sensatie.
Een prachtstuk
Voor de vertolking niets dan lofze is
gewoon grandioos te noemen. Dirk Klinck
vooral weet op een onvergetelijke manier
al die ragfijne nuances over te brengen
naar het publiek Zijn blikken, zijn hand
bewegingen. zijn intonaties zijn zoveel
instrumenten die hij feilloos gebruikt om
de complexiteit van zo een patiënt te la
ten overkomen naar de toeschouwer.
C. verhoeven als Gretazó echt en door
leefd dat je lust hebt om gedurende de
opvoering tussen beide te komen, wan
neer ze met haar kwetsend gezeur Max
tot tranen toe belaagt. Je hebt medelijden
met de uitbundige Katrien (Nelly De Hert)
wanneer ze in haar spiegeltje de aftake
ling ziet. Je voelt de afwezigheid van
Arnold (Luc Van Den Broeck). zijn leeg
heid. zijn hopeloosheid. Je beleeft dit
stuk, je maakt er deel van uit.
John De Schutter dient in de lof betrok
ken de niet gemakkelijke - alsof er wel
gemakkelijke rollen in waren - rol van de
worstelaar heeft hij zeer goed weten waar
te maken.
Voeg nog daarbij het perfect inkleden van
de anders zo ongezellige Netwerk-zaal,
zorg voor een decor, raak in zijn naaKte
eenvoud waar symboliek van de zwart
heid en leegheid van een psychiatrische
instelling afdruipt, juiste keuze van de
muziek en een eenvoudige belichting en
je neemt het, klassiek bij Roger, eindbe-
lichtingseffect er graag nog bij als ge-
Roger De Wilderagfijne analyse. (OJ)
Fabricatie voor zuiderse gerechten, kroketten en
delicatessen
Specialiteit van diverse lasagne
Import verse ansjovis
Artisanaal bereid
Levering gratis
tuur van de Brusselse Agglomeratie viert
haar tienjarig bestaan. De Hallelujakoren,
voorbereid door Gaston De Cock, en Pro
Musica. geleid door Louis Van der Paal,
zetten hun samenwerking met Arie Van
Lysebeth en zijn Vlaams Kamerorkest
van Brussel verder. De grote zaal van het
Brusselse Conservatorium is een dank
bare maar meteen gevaarlijke ruimte
iedereen hoort iedere klank. Ze zit
propvol.
Ik ben slecht geplaatst voor kritiek want ik
sta tussen de tenoren Ik heb dus alleen
wat subjectieve indrukken en maanden
lange repetities als criteria. Wat het werk
zelf betreft dittussen de schijnbare
schraalheid van één stem naar de volle
draagwijdte van vier stemmen en het
kleurrijke palet van het orkest zitten een
aantal passen die je doen beseffen hoe
■m
Voor de vertolking niets dan lof. (OJ)
slaagd. mensen, ga dit bekijken het loont echt de
Ik schrijf het niet graag, maar het moetmoeite. (N.S.)
Zaterdagavond 4 december. Brussel is een stukje Aalst. Twee koren van
bij ons treden er op. Arie Van Lysebeth dirigeert. Erembodegem is zijn
geboorteplek. 1982 Haydn-jaar. We zagen op de telvisie een historische
reconstructie van zij oratorium "De Schepping" en hoorden drie uitvoe
ringen ervan in het kader van het Festival van Vlaanderen waaronder
twee met een verfrissende aanpak die van Hogwood in Brugge met een
beperkte bezetting en een forse dynamiek, die van Sigiswald Kuijken in
Gent met een nog niet historisch gevormd (of misvormd oog. Van het
goede te veel Voor mij persoonlijk niet. Sommige werken immers lijden
aan voorspelbaarheid en gaan bij herhaald luisteren vervelen. Andere
zijn goudmijnen. Elk luistermonument doet nieuwe sporen ontdekken. En
elke nieuwe vondst betekent nieuwe verrukking. Zo is ook "De Schep
ping" een partituur waar je nooit genoeg van krijgt.
De Nederlandse Commissie voor de Cul- geniaal mensen als Haydn zijn. Wat apart
een losse draad lijkt wordt in het geheel
een zinvolle lijn. Bovendiems Haydn erin
geslaagd aardse vitaliteit en onaards ge
loof te laten samenklinken in een even
wichtige geest en een klassieke vorm. En
wie vroeger zijn inleiding op de klassieke
muziek heeft gekregen van Smetana dan
zij zijn Moldau en van Dukas via zijn leer
ling-tovenaar omdat hun werk te boek
staat als beschrijvend en dus gemakkelijk
te volgen voor oog en oor, beseft bij het
scherp aanhoren van "De Schepping" dat
hier programmatische muziek voor het
rapen ligt. Ik ken geen mooiere zonsop
gang. geen mysterieuzer maanlicht, geen
lieflijker dierengestalten.
Arie Van Lysebeth - het is een lust te
zingen onder het geduld en de zachte
maar doelbewuste aandrang van die man
-kiest voor een klassieke interpretatie.
Van 10 tot en met 24 dec. (in Belfort
zaal) tentoonstelling "Oude hoekjes van
Aalst en Groot-Aalst en 30 jaar V.V.A.K.-
werking". Niet op 12 dec. Voor scnoien
rondleiding op aanvraag.
Nog tot 31 januari (in Galerij Pieter
Coecke, Molenstraat 44) tentoonstelling
met werk van Adami, Appel, Bertrand,
Cluyssenaer, Debois, De Coorde, DeBoeck,
Delporte, De Cock, Jaspar, Gentiis, Labis-
se, Mara, Minner, Monteyne, Moreaux,
Rhaye, Smetz, Somville, Van Hecke, Van
Holsbeeck, Van Hoorick, Van Saene, Van
Overstraeten.
Niet op woensdag en zondag.
Zat. 11zon. 12 en ma. 13 dec. (20 u.
in Netwerk, De Ridderstr. 28) toneel
"Home" (mooi weer vandaag) van David
Storey, in regie van Roger Dewilde.
Tragi-komisch toneelstuk over mensen
in een psychiatrische instelling. 140 fr.
inkom (100 fr. C.J.P. en 60-plus) (org.
Tejater '80).
11, 12 en 13 dec. (20 u. in Stads
schouwburg, Vredeplein)toneel "Ruilen
is niet altijd huilen" door Voor Taal en
Vrijheid (regie Paul Van de Wiele).
Inkom 100 fr.
17 dec. in de H. Hartkerkkoncert
m.m.v. alle parochiale koren (t.v.v. her
stel kerk).
Geen buitennissige aanpak, maar
respect voor het woord en de geest van
het oratorium, een harmonisch huwelijk
tussen het staccato en de veerkracht van
de koorklank, de sonoriteit van de koper
blazers. de lichtvoetigheid van de strijkers
(alleen de celli zijn soms wat te viriel), en
de poëzie van de dialogen, vooral in die
van de prille liefde tussen Adem en Eva.
Bernadette Degelin (zuiver en gevoelig),
(zoals de wijn, rijper naarmate ouder) en
Dirk Van Croonenbroch (een mooi. maar
nog wat groen timbre) staan voor de
engelen en het eerste mensenpaar.
Vooral hun trio's in afwisseling met het
koor zijn momenten van volmaakte har
monie.
Over de koren nog dit. Het woord ama
teurisme heeft vaak een wat pejoratieve
bijsmaak. Maar hier toegepast staat het
gelijk met onbaatzuchtige inzet, geestdrift
en uitzonderlijke ervaring, waarden die
soms professioneel werk overtreffen dat
technisch gaaf maar gewoon is. Ik kan
alleen maar zeggen dat de meeste koor
leden de laatste maten hebben gezongen
met een mengsel van overtuiging, resul
taat van een maandenlang toeleven naar,
en van spijt om i iot afscheid van een voor
hen ongewoon, dus buitengewoon
moment.
Het publiek is vaak een waardemeter. Als
dat hier het geval is. dan heeft Arie Van
Lysebeth met deze "Schepping" een
stukje paradijs gebracht. En Haydn hoor
de dat het goed was. (W.D.B.)
Sinds 1977 al schrijft de Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschappen en
Letteren te Brussel een poëzieprijs uit, die in den beginne gesplitst was in
een prijs voor dichters boven en één voor dichters onder de 25 jaar. Voor
het ogenblik bestaan er echter al vier categoriën 21 plus, 17-21,13-16,
en 12 min. Dit jaar waren de respectievelijke laureaten Walter Haesaert,
Hans De Greve, Thea Branders en Lynn Biermans.
Nadat voornoemde prijzen bekendge
maakt en uitgereikt zijn (en dat gebeurt
steeds medio november in Brussel)
wordt ook steeds een lijvige bundel op de
markt gebracht met daarin de geprimeer
de en geselecteerde gedichten. Onder
de geselecteerden troffen we tot ons
groot genoegen heel wat Grootaalste-
naars aan
In de categorie dichters (m/v) tussen 17
en 21 jaar zijn dat Patrick Bernauw
(Erembodegem) met 'Drie vormen van
voorbij gaan', Peggy Molen (Erembode
gem) met 'Ooit zomaar schim zijn, en
Veronique Peynsaert (Aalst) met 'Ode
aan een herinnering' In de categorie
dichters tot 12 jaar won Albert Vereecken
uit Aalst met 'Ik' een tweede prijs en wer
den Ann De Backer met 'Kleurendag',
Renaat De Schrijver met 'Het appel-
blauwzeegroen huisje', Heidi Steenhout
met 'Een kleurgedicht' Bettina Van de
Steen met 'Salopana' en Melinda Van
Laethem met 'De wereld mijn thuis' ge
selecteerd. Al deze jonge dichters zijn
afkomstig uit Aalst.
Gefeliciteerd dus als het zo doorgaat,
kan de Vlaamse Club volgend jaar haar
zetel verleggen naar Aalst, vooral dan
waar het de jongste poëtische spruiten
betreft. Of achter deze wel merkwaardige
sterke aanwezigheid één of andere
school zit. is hier niet van belang. Wel
poëzie, niet via allerlei doodsaaie school
boekjes. maar door er daadwerkelijk
aan te doen
Onze bijzondere felicitaties gaan echter
wel uit naar Albert Vereecken wiens prijs
winnende gedicht 'Ik' we hier uit de bun
del Beste Poëzie 1982' toch wel even -
willen overnemen
IK (tweede prijs dichters tot 12 jaar).
Mijn hoofd is een kikvors
ik heb ook haar
weet je hoe laat het is
stekelvarkenshaar
mijn neus is een koffiekan
maar mijn hals is precies een staart van
een slang
mijn lijf is precies een geklutst ei
mijn hart is precies een paasklok
maar dan het hele leven lang
mijn armen zijn twee palingen
mijn bene zijn twee giraffen
mijn voeten lijken wel wat op taartjes
Albert Vereecken. Aalst
Geraardsbergsesfraat 52, Aalst
053/70 13 05