Een meesterwerk
I
Het rood van de
liefde,
het rood van de
schaamte
f a**
Jr-f
-*v>
f s j
1 1
VAN DER WAERDEN
BIEDT MEER
S v
LtUike
KUNSTPARADIJS
T?wmm
w)wwm>M
A. VAN DURPE zelelgarnierder
16 Nieuwe Gazet van Aalst 25 mei 1984
PACT met «Rode Stroom»
S
fr
0
Kortelings
CAFE-
CHANTANT
op vrijdag
en zaterdagavond
INTERIEURVERZORGING
DE LEEUW
Concert in het kader van Flanders' Printing
jeMeui^Mad^
Grote marbl25 Aalst
vakkundig herstellen verkoop antieke zetels
Pontstraat 37, AALST Tel. 77 14 25
«Met dergelijk teaterstuk en deze cast durf ik ieder beroepsgezel
schap uitdagen beter te doen; als ik ten minste over de zelfde tech-
nisch-scènische en financiële middelen kon beschikken».
Pact met "Rode Stroom,. (JC)
Met deze ambitievolle uitspraak
antwoordde een glunderend
regisseur, in casu Anton Cogen,
op de talrijke lofbetuigingen
hem na de premiere toegewuifd.
Ambitievol en niet eens preten
tievol want inderdaad, met de
nederlandstalige kreatie van
«Rode Stroom», heeft Pact eens
te meer, onder zijn-artistieke lei
ding, een voltreffer gescoord. De
keuze van het stuk met zijn eeu-
wig-aktuele tematiek (de cen
suur), de sobere maar impone
rende regie en de verbluffend-
goed homogene vertolking
waren de hoekstenen van een
schitterend teatergebeuren.
Schitterend is de dramatische
uitbouw van de hoofdtematiek.
Pierre Laville (fransman, °1937)
toont de vernietigende uitwer
king van de nihilerende censuur
niet als een rechtstreeks konflikt
tussen machtsdragers en kunste
naars, maar als een projektie van
de gevolgen ervan op de inner
lijke gemoedstoestand van de
slachtoffers. Dat beide hoofd-
personnages, Boelgakov en Ma-
jakovski, ieder naar eigen ge
aardheid een tegenstellende evo
lutie doormaken, om tenslotte,
allebei, een zelfde artistieke frus
tratie te beleven, schept een kli
maat van kreatieve tegenstelling
in hun strijd tegen de absurditeit
van de censuur.
Wat teatrale mogeijkheden deze
aanpak medebrengt kan alleen
tenvolle begrepen en gewaar
deerd worden door het bijwonen
van de voorstelling. Men kan
wijzen op de passionele inner
lijkheid van Boelgakov, op zijn
afstandelijkheid van de revolu
tie, op zijn cynisme en scepti-
sisme, men kan wijzen op de
publieke gebondenheid van de
tot strijd oproepende dichter
Majakovski, op zijn toekomstge
richte visie over de «stroom» van
de revolutie, men kan wijzen op
de figuur van de duivel, een rela
tiverende duivel, die de tegenstel
ling in de faustiaanse belevenis
sen van de onmondig gemaakte
kunstenaars langs de banen van
angst, verleiding, vreugde,
onmacht en opstand naar het uit
eindelijk konflikt leidt; maar
genieten van al het meesterlijke
vraagt een persoonlijke inzet
alleen te bereiken met volle
geconcentreerde aanwezigheid,
zoniet ontsnapt U de nauwelijks
verholen lof naar de pre-revolu-
tie kunst, de bijna ludieke spot
op Stanislavski's onderwerpings
teater, de niet van humor ges
peende kritiek op het staatsappa
raat, de pijnlijke reakties van
Zebeoth, het duivelsknecht
geworden geweten... en zoveel
meer wenken en symbolische
uitspraken over het idealistisch-
russisch romantisme en de eng-
kommunistische realiteit.
Wat had Anton Cogen nog meer
nodig Hij die zelf niet wars is
van enige Faust-verering en
zeker niet van maatschappelijke
kritiek, heeft hier een materie
gevonden naar zijn hart. Zijn
regie is dan ook een perfekte ver-
lengenis te noemen van het stuk.
Eén voorbeeld slechtsde licht-
regie. Gans het stuk door
gebeurt de verlichting door mid
del van een volgspot nu eens
breed opengetrokken bij totaal
scènes, dan weer nauw gesloten
omheen de dragende personna-
ges of personnage. Nu eens ge
kleurd met het rood van de tra
giek, dan weer met het koud-
blauw overgoten van de onwer
kelijkheid of goud-warm getint
bij innerlijke ontboezemingen.
Hierdoor bereikt de regisseur een
effekt van filmische close-ups,
gebonden aan een symbolische
isolatie van zijn figuren tegen
over de censuur. Eenvoudig
maar fascinerend gevoelsgela
den, zoals ook de andere aspek-
ten van zijn regie. Dit draagt op
een verbluffende wijze bij om
het stuk dat «in-se» niet zo een
voudig is, toch tot het publiek te
laten doordringen. Zelfs zonder
elitaire kennis van het historisch
gegeven of begrip voor het
symbolistisch randgebeuren,
komt de hoofdthematiek als
klare materie over, geschraagd
door een meesterlijke overbren
ging van gevoel en sfeer.
En hier lag voor de vertolkers
een moeilijke taak. Moeilijk
maar rijk. Moeilijk door de
brede waaier van complexe en
gevarieerde uitdrukkingsvormen
door de schrijver gehanteerd
satire, cynisme, romantisme,
poëzie, realisme, komedie, tra
giek, symbolisme en noem maar
op. Rijk om dezelfde redenen
met daarbovenop de voldoening
van de goed volbrachte taak. Uit
de prachtige homogeniteit van de
schitterende vertolking pluk ik
slechts drie namen, een bloemle
zing van strikt persoonlijke en
dus erg subjektieve voorkeur.
Anton Cogen zelf, omdat hij
VAf
Steenweg op Ninovc 6 - B 9470 DENDERLEEUW - Tel 053 66 86 45
MEUBEL- KEUKEN- BADARCHITECTUUR
Internationale Wohneinrichtungen
VW.WV <3 C
7
Gentsestraat 155, Aalst Tel. 053/21 19 21
Mechelsestraal 52. Vilvoorde Tel. 02/251 81 66
De grootste keus in schilderijen, etsen, litho, spiegels,
consoles, modern en klassiek.
R. Bekaert, N. Verheyden, J. Veruipen, M. Helebaut,
Demonseau, e.a.
Alle inlijstingen op maat, hout. alu, enz.
bewijst niet alleen een knap
regisseur te zijn maar ook een
doorwinterd acteurNoblesse
oblige... William Boulemberq
omdat hij niet altijd de gelegen
heid greep in het verleden zijn
waarde te demonstreren en dit
maal overtuigend, knap en
gevoelig presteerde... Luc De
Blieck, als Boulgakov, als toon
beeld van acteursernst, van werk
en toewijding aan zijn rol, van
perfekte symbiose tussen
beheerste teatertechniek en
innerlijke belevenisbewonde-
ringswaardige prestatie
Pact kan onnoemelijk fier zijn
op deze produktie zelfs indien
het geen kassucces zou worden.
Afwezigen U hebt ongelijk dit
werk is een meesterwerk en vol
doet de grootste teaterhonger.
Gun Pierre Laville, Anton
Cogen en de ganse Pactgroep uw
waardering en applaus. Zonder
publiek is het grootste meester
werk slechts een sluimerende
brochure; met publiek wordt het
een communicerende manifesta
tie van opperst kultuurgebeuren.
(N.S.)
Deze produktie, warm aanbevo
len (of wat dacht U) loopt nog
op 25, 27 en 28 mei telkens te 8
uur in zaal Nieuwe Madelon.
Zaterdag 12 mei: Flanders' Printing wordt geopend. Ministers en
prominenten. Parade en prestige. Iedereen wil in het zonnetje. Lange
rijen schuiven de binnenkoer van het stadhuis in en uit.
Vrt| m en uit elke weekdag van 10 tot 12 uur en van 14 tot 20 uur zaterdag en zondag van 10 tot 12 en van 14 tot 18 uur maandag gesloten
Donderdagavond 17 mei. Binnen het
kader van dezelfde manifestatie een
concert onder het thema "Courtoisie
en Courtisane,,. Halfacht. De
"Cappella Caecilia,. uit Antwerpen
houdt een laatste oefengalop. Bij de
organisatoren leeft meer vrees dan
hoop. En terecht. Ik hoef geen
karikatuur te maken van wat
gebeurt. Dit is een karikatuur. Niet
van de kant van musici en koorleden.
Die verliezen hun glimlach en hun
geestdrift niet. Maar wat te denken en
te schrijven van kultuurminnend
Aalst? Hier doet zich hetzelfde
verschijnsel voor als bij de
middagconcerten. Klopt de hoofding
niet? Is de publiciteit niet luidruchtig
genoeg? Zijn het slechts Vlamingen
die musiceren? Kort en bondig: het
aantal luisteraars evenaart de
bezetting van het koor, een dertigtal.
Het rood van de liefde? Of het rood
van de schaamte? Maar misschien is
ook dit gevoel ons vreemd.
En toch... Dit is een avond om te
genieten. Doorgaans ga je naar een
concert met in je achterhoofd de idee
dat je een stukje moet schrijven. Je
luistert niet meer vrijblijvend. Je bent
geneigd te zoeken naar spijkers op
laag water. Je hoort vlekjes die j«
anders niet storen. De "Cappella
Caecilia,, wist door enkele
lichteffekten, poëtische bindteksten,
mimiek en doorleefd zingen die in
stelling van kritisch luisteren weg.
We beleven een plezierige avond en
genieten met volle teugen van hun
muzikale liefdesportretten.
Musicoloog Wim Dehennin en
dirigent Frans Dubois tekenen voor
een programma dat thematiek
verkiest boven chronologische volg
orde. Zo drenkt elk onderdeel de
toehoorder in een bepaalde sfeer die
gaat van ernstig naar ludiek, van
lyrisch naar ironisch, van humor over
afscheid naar triomf.
Uit die hoorn van overvloed enkele
momentopnamen die zijn bijgeble
ven. Monteverdi doet zijn uitspraak:
"Het woord moet de meester van de
melodie zijn, niet zijn slaaf,, alle eer
aan. Zelden wordt zo'n evenwicht en
zo'n dramatisch effect bereikt.
Dowland staaft de uitspraak over
hem: "Semper Dowland, semper
dolens,, en de tenor kleurt ze met
weemoed.
Satie blijft uniek. Hij stopt je in een
doolhof. "Je te veux,, -herinnert aan
Montmartre en lijkt een soort
veredelde "J'attendrai,,. De sopraan
zingt het parodiërend, vol geestige
glissandi en even ondeugend als
Kriegers "Die schlimmen Manner,,.
Het koor leeft zich bijzonder soepel
in ritme, sfeer en oorsprong van de
verschillende liederen in. "Nelly was
a lady,, herinnert aan de tijd van de
Amerikaanse pioniers. De bas zit in
de buurt van Paul Robeson.
Bartok krijgt het koloriet van de
Balkan en zijn zo karakteristiek
ritme. Weelkes tekent zijn
hemelboog in een prachtige
golfbeweging. Morley zingt
lichtvoetig. Puntig zijn de pijlen van
Amor bij Gastoldi. En bevreemdend
is de taal van de mensenschuwe
boerenzoon bij Heinz Lau.
Maar over het amoureuze geraakt
men wel nooit uitgezongen. En Aalst
miste de kans.
W.D.B.
hl, 055 2411W
Gezellif braatkafftl
Zaal voor Ujeat&f, fetitf koffietafel, concerten^
kinderanimatte,happening, enzm
Daaell/ki Vent Soep en diverse snack*
fluim ttrnaiindt zomer
