feS
Willy van der Meirsch of het dilemma der vrijheid
«KSCi"
100.000 fr. voor RIBSO
r sp®°
«id®nS
Nieuwe Gazet van Aalst 28 september 1984 11
Wanneer Willy Van Der Meirsch alias Carlo Tarras zich in de lente 1985
terug zal konfronteren met het publiek zal het ongeveer zeven jaar
geleden zijn dat hij met zijn schilderwerken in de Beïfortkelder te zien
was.
Ondertussen is een gans muzikaal-
pikturaal oeuvre ontstaan dat al zijn
tijd in beslag neemt: de vrijheid van
het rustpensioen, het breken der
boeien van het onderwijs en de verre
afrekening van ambivalente
jeugdervaringen hebben de
sluimerende krijger weer wakker
gemaakt.
Van Der Meirsch-Tarras is een fenix
geworden, gelouterd doorheen de
jaren maar buitengewoon weerbaar
in zijn visie over "Oorlog-Vrede,,
gevangene van zijn eigen muzikale
komposities en zijn konkrete
pikturale gewaarwordingen.
De doem der viool
Willy Van Der Meirsch werd te Aalst
geboren op 24 maart 1912.
Zijn vader Karei was muzikant en
kunstschilder, zijn moeder zorgde
voor de platenv\inkel.
Hij moest van vader, onder een
ijzeren discipline, viool studeren en
dat wel soms tot 8-10 uur per dag.
Op zijn 14e jaar speelde Willy Van
Der Meirsch Bach en Beethoven in de
tuin van Valerius De Saedeleer te
Etikhove waar hij onder zijn
toehoorders Opsomer. Minne,
Permeke en Schelck mocht rekenen.
Na het K.A. te Aalst liep hij school
aan de Konservatoria van Gent en
Brussel, gevolgd door een opleiding
aan de "Ecole Normale de Paris,,. Hij
behaalde eveneens een licentiaatstitel
in de kunstgeschiedenis.
De ondertussen virtuoos geworden
Willy Van Der Meirsch gaf
achtereenvolgens muziek onderricht
te Aalst. Geraardsbergen,
Dendermonde en Ninove waar hij in
1949 direkteur werd van de
muziekakademie die hij wist uit te
bouwen tot de A kademie voor
Muziek, Ballet en Toneel.
Ondanks dat zijn jeugdjaren
werden door saamheid en dwang en
waar tevens het kinderspel op straf
van boete verboden was, ontplooit de
jonge Willy Van Der Meirsch zich als
een waar virtuoos en talentrijk
komponist wiens werken in binnen-
en buitenland nog steeds op antenne
komen.
In 1978 schreef Roel Van de Plas in
een interview met deze kunstenaar
"Willy Van Der Meirsch brengt seriële
muziek met een 1\ rische inslag,,. Dit is
nog steeds waar (omdat iedere
kunstenaar in wezen een dichter is)
alleen zijn de huidige komposities
komplexer geworden door
kontrapunten en verrassende
stakkado's, door meeslepende
melodieuze passages, soms abrupt
doorbroken van gewilde ritmeveran
deringen.
Vooral zijn laatste grote kompositie,
die hij als de muzikale steunpilaar
ziet van een nog grotere en alles
omvattend "totaal-kunstwerk,,
getuigt van een komplexe virtuositeit
die de problematiek van "Oorlog en
Vrede,, zowel intimistisch als
beschrijvend wil weergeven.
Het schilderij heeft een eigen leven
Na jaren van concertleven en
muziekpedagoog in zijn Akademie te
Ninove kruipt het oude schildersvi
rus weer naar boven.
Evenals zijn vader (die het magische
do-mi-sol in een schilderij wou
verbeelden) wordt Willv, reeds op
pensioenleeftijd, onweerstaanbaar
aangetrokken tot de schilderkunst.
Zijn werk wordt niet gedreven door
fantastische droombeelden maar is
een kunst van onmiddellijke,
konkrete pikturale gewaarwordingen
die zelf ontstaan uit muzikale
komposities.
De kunstenaar kiest een schuilnaam
Carlo Tarras en laat de zo lang
doodgehamerde kant van zijn
kunstenaarsziel nu de vrije loop: het
worden eruptieve kleuruitspattingen
die menige muzikale komposities in
vorm en kleur willen vertalen.
Enerzijds helt dit werk over naar een
vorm van "gekristalliseerde action-
painting,,; anderzijds nijgen ze dan
weer over naar een "expressieve
poëtic-art„: "lyrisch expressionisme,,
zou hier een algemene deler kunnen
zijn. De uitspraak van Pollock zou
ook deze van Tarras kunnen zijn:
"Wanneer ik in mijn schilderijen ben
weet ik niet wat ik doe. Pas na de
periode van "kennismaking,, zie ik
waarmee ik bezig ben. Ik ben niet bang
veranderingen aan te brengen of
bepaalde beelden te vernietigen en te
herscheppen omdat het schilderij een
eigen leven heeft,,.
Twee belangrijke komponenten
bepalen nu, anno 84, meer en meer
het werk van Tarras: enerzijds de
magie en kleurenpracht van de
onderzeese fauna en flora, anderzijds
de onbegrensdheid van de kosmos.
Twee elementen die als het ware de
symbolische uitlaatkleppen vormen
van zijn ontwrichte jeugd
- het frisse wentelende onderwater
leven waar licht, kleur en spel een
eenheid vormen (spelen en
dagdromen waren nooit zijn deel).
- de kosmos, melkwegstelsels, sterren
en kometen, zovele symbolen van
vluchtwegen, ontsnappingen uit het
keurslijf van de vioolstudie die heel
zijn jeugd innam.
Het is alsof Willy Van Der Meirsch,
alias Carlo Tarras, zich pas nu, de
laatste 10 jaar helemaal bevrijd voelt.
Daar waar de muziek vroeger zijn
meester was en het schilderen een
dwanggedachte tot ontsnapping
inhield, heerst de kunstenaar nu zelf
over deze twee materies die hij
onderwerpt aan zijn eigen
wetenschap, didaktiek en
scheppingsdrang.
Oorlog en vrede
Nu de kunstenaar de taal der
verscheidene auditieve en visuele
technieken beheerst, werkt hij
verbeten aan wat hij z i j-n
"meesterwerk,, noemt, een projekt
dat een vorm van totaalkunst
nastreeft.
Grote gehelen van de muziekparti
tuur zijn reeds uitgeschreven,
ontwerpen van schilderijen krijgen
vorm, kontakten met tentoonstel
lingszalen, balletgroepen en
orchestratie werden reeds gelegd...
Hierna plaats ik drie puntjesen vraag
mij, samen met de lezer af, "Wat
dan
Totaalkunst is een grootschalig
kunstprojekt dat niet in enkele
woorden kan gevat worden omdat
het zeker geen konglomeraat is van
afzonderlijke kunst-cellen, maar
waar het geheel meer is dan de som de
der delen. Vandaar de immense
moeilijkheidsgraad
Alles draait rondom de problematiek
van "Oorlog en Vrede., waarvoorde
kunstenaar, naast de muzikale en
pikturale, gedeelten, tevens zelf de
teksten schreef.
Utopie of niet?
Tal van grote kunstenaars hebben
reeds dit (utopisch) doel willen
bereiken.
Op 15 september jl. organiseerde Fifty-One International Aalst, in de
zaal Nieuwe Madeion te Aalst, een galavoorstelling van de
toneelopvoering "La cage aux folies,, door Pact in regie van Francine De
Bolle.
Eén van de belangrijkste
doelstellingen van een Fifty-One
Club zijn: dienst aan de
met als opgave projekten te
ondernemen, ontwikkelen en
realiseren, die betrekking hebben op
het welzijn van de streek van de club.
Dat voor Fifty-One International
Aalst haar hierboven omschreven
doelstellingen als service club geen
ijdele woorden zijn, werd op deze
overigens zeer geslaagde avond
duidelijk aangetoond door de
huidige voorzitter Roger J. Coppens.
Bij deze gelegenheid werd door haar
past-voorzitter René Roovers een
cheque ter waarde van 100.000 F.
overhandigd aan ae heer Leemans,
direkteur RIBSO Aalst, onder zeer
ruime publieke belangstelling.
Volgens de heer Leemans zou dit
bedrag uitermate nuttig kunnen
besteed worden voor de aanschaf van
een machine met perslucht voor de
afdeling textiel van zijn instelling.
RIBSO staat voor Rijksinstituut voor
buitengewoon secundair onderwijs
en onderwijst kinderen met matige
en/of ernstige mentale handicap,
waarbij zowel voorzien wordt in een
kleuterafdeling, lagere school,
secundaire afdeling met opleidings
vorm I, II en III.
De opleidingsvormen I en II zijn
gericht op integratie van deze
kinderen in om het even welk
bezigheidsmilieu en in een aangepast
arbeidsmidden.
De afdelingen van de opleidingsvorm
III zorgen er evenwel voor dat zij een
beroepsopleiding krijgen om in het
gewone arbeidsproces te worden
ingeschakeld.
Deze instelling, opgericht in 1965, is
thans in volle expansie ook wat
gebouwen en infrastructuur betreft.
Zij beschikt zelfs over een internaat
en kan dergelijke materiële steun best
gebruiken.
Dat Fifty-One International Aalst
het niet laat bij materiële steun aan
dergelijke instellingen werd reeds in
het voorjaar van 1984 aangetoond.
Bestuur en leden van deze club
haalden op 7 april een aantal
kinderen van het RIBSO aan de
schoolpoort af om hen daadwerkelijk
te vergezellen naar de Antwerpse
dierentuin, dit in het kader van een
nationale Fifty-One bezoekdag
aan de Zoo. Alle financiële lasten
hieraan verbonden, werden uiteraard
door Fifty-One International Aalst
gedragen.
Niet alleen dit jaar, maar ook de
volgende jaren, zal Fifty-One Club
Aalst zich voor dezen die het zo
moeilijk hebben in onze samenleving
verder blijven inzetten.
Richard Wagner was er door bezeten
toen hij zijn Ring koncipieerde: Da
Vinei moet geweend hebben omdat
zijn Mona Liza geen echte stem had;
Michel Angelo bereikte als het ware
de grenzen van de menselijke kunst
mogelijkheden en toch... wie zou
durven beweren of dene of gene ooit
"totaalkunst., heeft geschapen?
Dichter bij ons zegt Octaaf Landuyt
"Eigenlijk maakt men zelden iets
nieuws. Er gaat alleen maar iets
nieuws komen als men op een andere
manier gaat denken, leven, voelen,,.
Willy Van Der Meirsch schijnt van
deze gedachte geobsedeerd te zijn.
Alhoewel, wanneer men deze
levensvisie aankleeft verdoemt men
zich als kunstenaars tot een
kompilatie, tot een eklektikus, omdat
de hedendaagse samenleving
blijkbaar geen kunst nodig heeft,
omdat zij geen dialoog wenst tussen
de kunstenaar en het volk.
Terug naar Willy Van Der
Meirsch/Carlo Tarras durf ik hier
toch stellen dat wij over een ruim
klankbord dienen te beschikken om
zijn muziek en schilderkunst te
ontvangen.
Nog te veel komt kunst op de
buffetkast terecht, aan de muur als
sierstuk, als belegging of als aankoop
van stad en staat waarbij het werk na
verloop van tijd gewoon vergeten
wordt.
Kunst vraagt toeschouwers en
luisteraars.
Kunst vraagt konfrontatie, gesprek,
stellingname, filosofie, leven
De toeschouwer en de luisteraar van
de pyramides in Egypte is nog steeds
de eewige woestijn en hier zijn wij
zeer ver af van onze eigen "petit
esprit,,.
Wij kunnen alleem maar hopen dat
Van Der Meirsch-Tarras slaagt in
zijn opzet (of het dan toch
gedeeltelijk benadert).
De toeschouwer-luisteraar zal de
medespeler zijn omdat het koncept
van deze kunstenaar lijnrecht beroep
doet op onze intuïtieve kunstbeleving
waarbij al onze zintuigen betrokken
zijn.
Wie in dit verband een vivisektie
begint te doen maakt zich
belachelijk, totaal-ontvankelijkheid
zal nodig zijn.
Gemakkelijk vatbaar en dadelijk
verstaanbaar is de taal van Van Der
Meirsch/Tarras niet omdat hij. als
echte kunstenaar, nooit in funktie
werkt van het publiek.
Belfortzaal
Een eerste konfrontatie met zijn
nieuwste werk gebeurt in de lente 85
in de Belfortzaal. Daarna volgen nog
een reeks tentoonstellingen, o.a. bij
De Vuyst in Lokeren en het Paleis
voor Schone Kunsten te Brussel.
Daarna... wij schrijven dan reeds
einde 85 hoopt Willy Van Der
Meirsch klaar te zijn met zijn
levensuitdaging; zijn projekt
"Vrede,,.
Wij kijken alvast uit of hij er zal in
slagen zijn "totaal-kunst-projekt,, als
tegenpool te plaatsen tegenover de
huidige triomf der middelmatigheid.
KontaktadresWilly Van Der
Meirsch-Residentie Hoprank,
Hopmarkt 3/4, 9300 Aalst.
Norbert De Winne
«Kunst geeft het zichtbare niet weer, doch maakt zichtbaar-Paul
Klee».
