Film
Boterhammen, bier en crisis
VAN DER WAERDEN
BIEDT MEER
Provinciale Prijs Keramiek
voor Luc De Blok
Uilike
't Land van Riem met Schafttijd (sic
Opgepast dames
De mijnen
is 12 meter lang
16 Nieuwe Gazet van Aalst 5 oktober 1984
Wie zich niet kan verzoenen met het elitaire in de teaterkunst en dus
méér voelt voor het ongecompliceerde, recht voor de vuist en, voor
de grote massa, begrijpbare ontspanningsaspecten erin, zal met ze
kerheid genoegen beleefd hebben aan de kreatie van Paul Coppens
«Schafttijd».
Deze stelling werd onbetwistbaar
bewezen door het uitbundig
applaus dat auteur en spelers te
beurt viel na de première in Net
werk. Het feit dat de auteur zelf
één van beide rollen voor zijn
rekening nam en het feit dat Paul
Coppens én Aalstenaar is én heel
wat bekendheid in het teaterwe-
reldje van Aalst wist te verwer
ven zal daar natuurlijk niet
vreemd aan geweest zijn.
Wat niet wil zeggen dat er geen
andere appreciatiegronden zou
den zijn; hangt uitsluitend af van
het ingenomen standpunt en be
doeling van de auteur. De «lach
en traan» formule overheerst
duidelijk: Gaston en Willy
(neen, NIET Gaston en Leo) zijn
door een jarenlange vriendschap
gebonden. Dat Willy als werkne
mer van baas Gaston zijn goede
boterham en talrijke pintjes ver
dient, bevordert alleen maar die
vriendschapsband doorheen het
dagelijks gedweil van werk en
ontspanning, van kleine hoofd
brekers en grote katers. Tot de
dag van de algemene crisis aan
breekt. Willy die nooit verder
gedacht heeft dan zijn wekelijkse
verovering van het vrouwelijk
schoon staat plots voor een
onbegrijpbare en onoplosbare
werkelijkheid Gaston, zijn baas
en vriend, is verplicht hem af te
danken. Beiden zijn ten einde
raad. Maar waar Gaston als
doorzetter een vuist maakt en
weigert te kapituleren, vervalt
Willy in volslagen apathie en ver
drinkt zijn tegenslag in zoveel
bakken safir. Volledig aan de
grond en gedreven door de herin
nering aan vroegere vriendschap
verschijnt hij een laatste maal op
de werf, beklimt een stelling en
valt, dronken, zijn dood tege
moet.
Door deze aktie als een reeks van
flash-backs op het toneel te bren
gen bewijst de auteur de techniek
van de vertelkunst te bezitten.
Anderzijds is dit ook de oorzaak
van een duidelijke breuk tussen
het eerste en tweede gedeelte.
Waar het eerste gedeelte, een
eenvoudige evokatie van de vette
jaren, meer het sketchen-teater
benadert waarin de pittige, aal-
sterse dialekt-dialoog voor
menig lachsalvo zorgt, wordt het
tweede gedeelte meer dramatisch
opgebouwd waarin vooral de
tragiek van het gebeuren beklem
toond wordt. In het eerste
gedeelte zijn de personages schit
terend herkenbaar; zowel in hun
denken als in hun handeling zijn
ze de levendige verpersoonlijking
van de «man met de pet». In het
tweede gedeelte, en dat vinden
we jammer, verliezen ze en
vooral dan Gaston die dóód
simpele, soms platvoetse maar
steeds voor de vuistliggende
café-logika van de kleine man.
De bijna bombastische ontboe
zemingen van Gaston en de
moraliserende bedenkingen erbij
zijn niet meer in overeenstem
ming met de personages van het
eerste gedeelte. De pittige her
kenbaarheid vervalt in een ser-
moen-achtig, stroperig en tame
lijk goedkoop tragi-gebeuren,
zonder enig verrassingselement.
Ondanks deze vaststelling, geven
we grif toe dat er ook in het
tweede gedeelte enkele zeer ge
slaagde scènes zitten die tot ware
ontroering leiden. Daarom zijn
we ervan overtuigd dat mits
enige herwerking in de zin van
meer evenwichtige verdeling van
«lach en traan» en een volhou
den van de ongekunstelde een
voud in de karaktertekening van
de personages dit werk van Paul
Coppens zeker een verdienste
lijke waardering te beurt zal
vallen.
Wat de vertolking betreft schij
nen de meningen unaniem te
zijn Paul-als-Gaston was zicht
baar en hoorbaar onder de druk
en indruk van zijn eigen gebeu
ren. De karakteristieke noncha
lance en losse speelstijl maakten
plaats voor ietwat krampachtig
en gemaakt zoeken naar de juiste
dimensie van zijn eigen kreatie.
Fons Vinck was schitterend in
het eerste gedeelteplankvast,
konsekwent getypeerd, uiter
mate geestig in kleine detail
vondsten en bovenal herkenbaar
als de typische eenvoudige man
wiens ambities niet verder reiken
dan «wein, weib und gesang» en
een goede vriend om het te ver
tellen. In het tweede gedeelte had
hij ook enige moeilijkheden om
de ommezwaai naar de crisisja
ren waar te maken ietwat stroe
ver en ietwat minder natuur
lijk... Teken aan de wand
Enkele zwakke en zelfs onver
staanbare regievondsten zoals
het vogeltje bij de vertelscènes
van Gaston bv. kunnen gemak
kelijk vermeden worden. Idem
voor de rechtuit zwakke lichtre-
gie waaraan de zwakke installa
tie in Netwerk zeker gedeeltelijk
schuld aan heeft.
Al bij al een kreatie die vatbaar
is voor bijwerking en aanpassing
maar ook in sé de nodige elemen
ten bezit om een succesrijke tea-
tertoekomst te verwerven zij het
dan wel in de nog steeds massa-
vervoerende, kasvullende ont-
spanningskategorie. En wat is
daar verkeerd aan (H.R.)
INTERIEURVERZORGING
Steenweg op Ninove 6 - B 9470 DENDERLEEUW - Tel 053 66 86 45
MEUBEL- KEUKEN- BADARCHITECTUUR
Internationale Wohneinrichtungen
Vri| in en uit elke weekdag van 10 tot 12 uur en van 14 lot 20 uur zaterdag en zondag van 10 tot 12 en van 14 tot 18 uur maandag gesloten
Dat België, en voornamelijk Vlaanderen, toonaangevend blijkt te
zijn inzake keramiek en keramiekskulptuur, schreef ik reeds eerder in
de recensie over Lieve De Pelsmaeker.
Aalst blijft niet achterwege op
het nationale plan want ditmaal
is het terug een Aalstenaar, Luc
De Blok, die zich in de prijzen
werkt. Pas kon de lezer van deze
krant vernemen hoe Achiel Hut-
sebaut laureaat werd van de
Nationale Verlichtingswedstrijd
Philips 83-84 of daar staat een
zijner vrienden uit de HAM-be-
weging in het nieuws met de door
de Bestendige Deputatie van
Oost-Vlaanderen uitgeschreven
wedstrijd voor keramiek.
De kunstenaar Luc De Blok
werd vooral bekend door het uit
voeren van allerlei projekten in
open lucht.
Graag herinner ik de kunstlief
hebbers aan de statische natuur-
koncepten van De Blok tijdens
de Biënnale Middelheim te Ant
werpen in 1981 en de Biënnale
Runctvoortpark Merksem 1982.
In 1983 opteerde hij 'voor een
ingreep die zich aanpast aan een
natuurinvloed, m.n. de groei van
het gras wat uitmondde in zijn
projekt te Gent «Primary»
genoemd.
Naast zijn projekt-kunst (of hoe
je het ook moge noemen) wordt
zijn keramisch werk hoog
gewaardeerd.
Zijn werken in klein, wandpane-
Ien in licht-reliëf zijn eerder als
een voortzetting van zijn schilde
rijen te bekomen.
(Met dank aan de heer Albert
Van Wiemeersch van «Kunst
echo» voor de informatie).
N.D.W.
2. «De terugkeer van de tijger»
(met Mr. T.) (KNT)«vervolg»
op Rocky III, met die struise
bezemhoofdige als boksheld.
3. «Ontketende furies» (KNT)
in de vrouwengevangenis blijken
de vrouwen nog meer onhandel
baar dan ooit. Dubieuze furies.
Palace
1. «Uncommon valor» (KNT)
terug naar de hel, ofte Vietnam,
om een achtergebleven zoon te
gaan halen. Hoe lief Regis
seur: Ted Kotcheff, de maker
van «First Blood, Rambo»...
2. «Ciske de rat» (KT) Francis-
cus in assisenzaak...
3. «Yentl» (KT)leuke travestie
komedie van en met Barbra
Streisand. Niet alleen voor haar
fans Goed, ook voor gentle
men...
4. «Against all odds» (KNT)
teleurstellende Taylor Hackford,
na zijn «An officer and a gentle
man». Eerder naar de magere
kant, of gewoontjes.
Nu ja, 150 minuten zal je bedoe
len voor «In naam van al de mij
nen», de verfilming van het
beroemde boek van Martin Gray
door Robert Enrico («Le vieux
fusil») die op vrijdag 12 oktober
een tweede kans krijgt in Jeugd
huis Terlinden. Was Martin
«Grayewski» (Mietek) in de oor
log zelf een «echte» Indiana
Jones
Dit lijkt er op de duur wel op,
want Mietek Grayewski moet
zo'n negen levens bezitten Wat
die als Poolse Jood in het verzet
tegen de Duitse verdelgingsma
chine allemaal meemaakt en nog
overleeft ook, hou je nauwelijks
voor mogelijk Het maakt van
de film, en van het leven van
Martin Gray, een pamflet van de
hoop, van het terugvechten na
keiharde tegenslagen, een bood
schap voor wie ooit na het vallen
het opstaan opgeven wil...
Mietek (Jacques Pénot) maakt
als 15-jarige de invasie van- de
Duitse troepen in Warschau
mee; verscheidene van zijn mak
kers worden terechtgesteld. Het
smokkelen van voeding naar het
Joodse gettho lukt ook nog wel,
maar de serieuze problemen
beginnen bij de plannen van
Adolf om de Joden het onderspit
te laten delven, en hen uit te
roeien met de riemen die hij
heeft... Treblinka, een griezel
verhaal op zichzelf. De familie
van Mietek wordt vergast (niet
bepaald op een lauw onthaal,
maar letterlijk), terwijl hijzelf
opnieuw door het oog van de
(hete) naald kruipt. Terug in het
Warschau-verzet moet hij de
dood van zijn vader (Michael
York) incasseren. En nog is de
keten van tegenslagen niet aan
haar laatste schakel...
«In naam van al de mijnen»
(«Au nom de tous les miens») is
een aangrijpende biografische
getuigenis van de oorlogswaan
zin. Een film waar je stil van
wordt, in een tijd dat je de titel
ervan haast automatisch in ver
band met landmijnen gaat inter
preteren... Een prent die de aan
dacht verdient, in de hoop dat
het bekijken ervan bewust maakt
dat we ook hier de weg der waan
zin aan 't inslaan zijn met ras-
cisme en discriminatie... Robert
Enrico maakte een film die laat
verhopen dat er niet nog een oor
log nodig is om nog eens die the
matiek aan te snijden...
Wie dit prachtige epos nog wil
meepikken (in de Palace haalde
het slechts een week of twee),
kan dus nu terecht in JH Terlin
den, om 20 u. stipt. Toegangs
prijzen 60 fr. leden, 80 fr. niet-
leden. 't Zijn er precies ook geen
joden met hun tarieven... (Jodie)
Feestpaleis
1. «Indiana Jones and,the tem
ple of Doom» (KT): sublieme
avonturenfilm in de lijn van
«Raiders of the lost ark».
Indiana in India tegen de India
nen. De moeite waard
