Koloniale Loterij
De Man met den bezem....
zelf weggebezemd
Rex smadelijk verslagen
Noch Rex, noch Moscou
BELGIE
Waarom stemden de
Vlamingen niet voor Rex
Weder opgeroepen
gehuwde Militiens
WAARHEID
Het betaald verlof
voor allen
't Vrouwenstemrecht
Voor een hervorming
van de Liberale Partij
TWEEDE BLADZIJDE
wandelende Brusselaars en de nieuwsgierig
heid rond de rexistische lokalen.
PROCLAMATIE VAN M. VAN ZEELAND
Zondag avond heeft M. Van Zeeland tot de
kiezers van het arrondissement Brussel volgen
de proclamatie gericht
Mijn waarde Medeburgers,
Gij hebt mij zooeven een schitterende ge
tuigenis gegeven van uw vertrouwen. Ik dank
er u om van ganscher harte. Al mijn daden
zullen er ep gericht zijn, dit vertrouwen waar
dig te blijven.
Maar vooral wensch ik U geluk om het
duidelijke en besliste antwoord, dat gij hebt
gegeven op de vraag die U werd gesteld. Dank
aan U zal voortaan niemand, noch bij ons,
noch in het buitenland, maar een enkel oogen-
blik den wil van Belgie kunnen in twijfel trek
ken, om getrouw te blijven aan zichzelf, waar
dig van zijn heldhaftig verleden en om te be
antwoorden aan de groote verwachtingen, die
-oovelen in ons land hebben gesteld.
De taak die ons te wachten staat is te
zwaar, opdat wij ook maar een enkelen dag
of een enkele kracht zouden laten verloren
gaan.
Met een nog grooter vertrouwen, met nog
meer vastberadenheid, zal de Regeering in de
toekomst zooals in het verleden, het werk van
nationale grootheid, dat zij op zich genomen
heeft, voortzetten.
In de thans teruggekeerde kalmte, in de
volkomene eensgezindheid van hart en geest,
zal zij haar taak tot een goed einde brengen
en aldus aan alle Belgen zonder uitzondering
nieuwe redenen geven om hun vaderland lief
te hebben.
En nu aan het werk, allen te samen, voor
Vorst, Recht en Vrijheid
4e Snede 1937. (Violetkleurige Biljetten)
PLAN B.
Trekking Maandag 26 April te Doornijk.
HEBT GE UW BILJET
SLECHTS DE VERKLAARDE VIJANDEN
VAN BELGIE ZIJN DEGRELLE GETROUW
GEBLEVEN.
al hun krachten hebben ingespannen, om het
publiek van Van Zeeland af te keeren.
De zoogenaamde «onpartijdigen», dat zijn
pas recht de ware cfilous» 1 Aan iemand die
onbevangen voor zijn opinie uitkomt, weet het
publiek altijd, wat het heeft. Wat hij zegt of
schrijft, dat kunnen toehoorder en lezer altijd
toetsen aan en beoordeelen naar de partij,
waartoe hij eerlijk-uit erkent, te behooren.
«Onpartijdigheid» bestaat niet. Géén partij
kiezen tegenover welk vraagstuk ook. is het
zelfde als geen opinie en dus geen hersenen
hebben.
«Onpartijdigheid» is dus slechts een hou
ding. die men zich geeft, een masker, dat men
opzet, een comedie die men speelt, om juist
zulke meeningen te verkonden, zulke dingen te
verdedigen, waarvoor men niet loyaal uitko
men wil en vooral, waarvan men niet de ver
antwoordelijkheid wil aanvaarden.
En als de «onpartijdigen» waartoe ook de
«Nation Beige» heeft behoord die zich hierdoor
volkomen heeft gediscrediteerd thans, met
het gezicht van een natgeregende kat, verkon
den, dat deze uitslag «een teleurstelling js voor
Degrelle» dan moet zulks zoo verstaan wor
den, dat hij bovenal een bittere teleurstelling
is... voor henzelf
Onder deze soort van bekrozenen behoort de
heer Sap niet direct te worden gerekend.
Hij had wel partij gekozen. Zooniet formeel
voor Degrelle al was zulks in de werkelijk
heid natuurlijk 't geval dan toch formeel
tegen Van Zeeland.
Als het mogelijk ware, nog ellendiger toege
takeld dan Degrelle zelf uit dezen slag te ko
men, dan, zou zulks voor Sap het geval zijn.
Zijn oproep tot de katholieke Vlaamsche
kiezers om blanco te stemmen, is zoo schitte
rend beantwoord geworden, dat er 10.000 witte
briefjes minder uit de bussen gekomen zijn
dan in Mei van verleden jaar
Zoo is er in het resultaat van de krachtme
ting van gisteren niets wat ons geen reden
tot voldoening geeft.
En nochtans... hoeveel goeds zat er niet in
de aanvankelijke Rex-gedachte
Hoe graag hadden we niet onzen steun ver
leend aan een man, die zou opgestaan zijn te
gen de politiekasterij, tegen het ellendige par-
tijtes-geploeter, tegen de demagogie in al haar
vormen, van de politiekers van professie, waar
door het parlementarisme en de grondwette
lijke vrijheden in zulk een bedenkelijk discre-
diet waren gebracht, en die rond zich alle bur
gers met verstand .en goeden wil zou hebben
willen groepeeren, welke de nationale een
dracht de allereerste behoefte achten tot in
standhouding van het gemeenschappelijke va
derland en tot behoud van den binnenland-
schen vrede, die toch steeds het sterkste schild
zal zijn tegen de gevaren van buitenaf.
Toen Degrelle zijn besluit aankondigde, om
een verkiezing in Brussel uit te lokken, die hij
als een krachtmeting bedoelde, riep hij uit,
dat hij bever wilde vallen, dan ter plaatse te
blijven trappelen.
Hij heeft nu zijn zin
Hij is nu van zijn plaats afgeraakt, maar...
5000 stemmen ACHTERUIT
5000 stemmen achteruit, als ge het totaal
van zijn stemmen met die van de Dietsche
Nazis, in Mei van 't vorig jaar vergelijkt, met
het totaal van de stemmen, die thans op zijn
naam door beide partijen werden uitgebracht.
Maar de vergelijking der uitslagen van de
verschillende kantons wijst zonneklaar uit,
dat, zonder de Dietsche Nazis, Degrelle wei
nig minder dan totaal van den aardbol weg
gebezemd ware geweest.
Met volle recht schrijft hun hoofdorgaan
«Volk en Staat» «De Van Zeelandisten ver
beteren hun stellingen. De rexisten zijn vaan-
delvluchtig
We mogen het er dus veilig voor houden,
dat, buiten de Ditesche Nazis in blok, alleen
maar die rexistische kiezers van den vorigen
keer. Degrelle thans trouw gebleven zijn, wel
ke zijn bondgenootschap met de ondermijners
van den Belgischen Staat hebben goedge
keurd en die er dus zeiven een of ander be
lang bij hebben, dat deze Staat vernietigd en
onder een vreemde dictatoriale dominatie
wordt gebracht.
Indien deze verkiezing op vele punten
klaarheid heeft geschapen, dan is één daar
van zeker wel dat wat er nog van Rex over
blijft, bepaald bij de anti-nationale partijen
moet worden ingedeeld.
Te Brussel heeft Rex zich thans vertoond
als het mozegat voor alles wat er op ons volk
als afval en schuim drijft.
En onze groote nationale fierheid tegenover
heel de buitenwereld mag zijn, dat deze kla
re uitzifting van onze publieke opinie zoo lut
tel afval en schuim heeft achtergelaten.
Een der eerste vragen die zich thans voor
uitdringen, is of het bondgenootschap van
Rex en de Dietsche Nazis, waarvan de tekst
in extremis bekend werd gemaakt, nu nog
langer gehandhaafd zal worden.
We hebben alle redenen om ar aan te twij
felen.
Het laat zich reeds duidelijk gewaar worden
dat de woedende teleurstelling over den uit
slag van het samen geleverd gevecht, een deuk
van belang aan de solidariteit tusschen deze
geallieerden toegebracht heeft.
Beiden zullen elkaar wel de schuld van deze
nederlaag wijten.
Terwijl de Dietsche Nazis de Rexisten voor
deserteurs uitschelden, zullen de Rexisten wel
meenen, dat hun eigen nederlaag heel wat
minder verpletterend en onteerend zou zijn
geweest, indien zij zich niet met de bende van
De Clercq en Borms gecompromitteerd had
den.
En langs beide zijden zal nu wel de tros
worden losgegooid.
Reeds verwijt «Volk en Staat» Degrelle
«over de Vlaamsche Nationalisten dingen te
hebben gesproken en geschreven en te heb
ben laten schrijven, die zelfs temidden van de
verkiezingscampagne een protest van hunnent
wege uitlokten
Dat doelt natuurlijk op zekere verklaringen
waardoor Degrelle zich van Borms wilde de-
soüdariseeren, «Volk en Staat» verwijt hem
als een «grooten flater», zijn «uitlatingen, ten
opzichte van onzen geliefden Borms, die den
ijver van ve'.e zijner Vlaamsche kiezers zal
hebben geluwd».
Zn om hem uit te tarten voegt «Volk en
Staat» hier bij, dat de Vlaamsche Nationalis
ten in het akkoord met Rex «alleen maar ge-
tien hebben een middel om de opmarsch der
Dietsche gedachte te bevorderen».
De toestand is dus duidelijk genoeg gewor
den, zouden we er van denken. Degrelle dié
meende, de Vlaamsche Nationalisten op sleep
touw te hebben genomen, ziet hij dat hij nog
slechts zijn miserabel leventje zal kunnen
rekken, door zich te vergenoegen met een
plaatsje op den aanhangwagen van het
Dietsch-Duitsch nazisme.
Maar indien de uitspraak van het Brussel-
sche kiezerskorps ook al voor Degrelle vernie
tigend is, hoe diep-beschamend moet zij dan
niet zijn voor de lafbekken, de tweezakken,
de nattevingerlingen, ,die hem in hun bin
nenste de zegepraal hebben toegewenscht en,
ftchter 't mombakkes van dc «onpartijdigheid»
VREEMDE BESCHOUWINGEN
OVER 11 APRIL.
De beschouwingen, voorgebracht in de groo
te buitenlandsche politieke bladen over den
uitslag der verkiezing van 11 April, getuigen,
dat men in den vreemde den strijd met belang
stelling gevolgd heeft.
In al de landen die bevrijd gebleven zijn van
dictatuur, bestatigt men met genoegen, dat de
overwegende meerderheid der Belgen getrouw
gebleven is aan de bestaande instellingen en
niet te vinden is om zich in avonturen te wer
pen.
Hieruit mag besloten worden, dat het bui-
tenlandsch vertrouwen in de Belgische Regee
ring in aanzien zal gewonnen hebben, waar
door, als gevolg, handel en nijverheid, de toe
komst hoopvol mogen tegemoet zien.
Ook de verdere opslorping der werkloosheid
mag hiervan verwacht worden.
Dit alles zal natuurlijk slechts gebeuren op
voorwaarde dat er van hooger hand krachtda
dig opgetreden worde tegen verdere woelma-
kerij.
Degrelle heeft deze nuttelooze en kostelijke
verkiezing veroorzaakt alleen met het doel in
de rangen-der bevolking een vruchtelooze en
vernielende moeling teweeg te brengen en te
onderhouden, die, zoo men er geen einde aan
stelt, ons land tot de kwaadste avonturen zal
leiden.
Zooals te verwachten was heeft de overste
van Rex. die op slaafsche wijze de methodes
en handelwijzen van zijn buitenlandsche voor
beelden na-aapt, in zijn kiescampagne zijn ge
liefkoosd thema uitgebreid het communis
tisch gevaar.
Dat onderwerp wordt door hem ontwikkeld
met veel gebaren van publiciteit in zijn dag
bladen, plakbrieven en meetingen.
Het is zijn voornaamste betoog, met zijn ge
wone bewijsmiddelen liegen, valsche doku-
menten en vervalschte photos.
Hij drukt zijn cynisme en zijn kwaden In
zicht zoover den Heer Van Zeeland te verbeel
den als gevangene der uiterst linkerzijde, als
kandidaat der «Rooden», als bode van Moscou.
In normale tijden zou men glimlachen en de
schouders ophalen voor zoo een politieke pole
miek waarvan de valschheid en de overdrij
ving zoo klaarblijkend zijn dat slechts onbe-
wusten en blinden er geloof kunnen aan hech
ten.
Maar we beleven geen normale tijden.
Nu de welvaart herbegint, nu de zaken her
nemen en dat de ekonomische toestand van
dag tot dag verbetert, heeft de krisis zulkdani-
ge sporen gelaten in den geest onzer medebur
gers, dat sommigen zich nog laten beet nemen
aan de groote handelwijze van een kwakzalver
en een avonturier.
De zekere klassen der bevolking, die zich
vroeger onderscheiden door hun vrijheid en
hun gezond verstand ziet men een gevoelen
van onrust en verwarring opwellen, die hen
aanzet een politiek van avonturen te steunen,
waarvan den eventueel goeden uitslag ons land
tot wanorde en anarchie zou leiden.
Tegenwoordig zien wij menschen die po"1*-
tans geen reden van klagen hebben, maar die,
beheerscht door hun haat der demokratie en
hun onbegrijpelijken afschrik van het com
munisme, er toe gekomen zijn in Belgie de in
stelling te wenschen van een sterk bewind,
van een regiem zooals deze bestaande in zeke
re landen van Europa waar de dictatuur werd
ingericht.
Dat is de droom van Degrelle, en de onnoo-
zelen die geloof hechten aan zijn bedriegelijke
beloften, begrijpen niet of willen niet begrij
pen dat hij ons land rechtstreeks daarheen
wil leiden.
Er valt niet te twijfelen, en men moet ste
keblind zijn om het te loochenen, dat een
rexistische geweldaanslag aanstonds ccn nog
geweldiger reactie zou veroorzaken der uiterst
linksche revolutionnaire elementen met dezen
onvermijdelijken uitslag de verdeeling van
Belgie in twee vijandige kampen, in twee on
herleidbaar tegenovergestelde machten.
Indien ze burgeroorlog willen, moeten de
handelaars, de mjveraars en de burgers die de
«Nieuwe Staat» lezen, die de foorparaden van
Degrelle bijwonen en zijn propaganda met hun
geld ondersteunen, slechts in him domme en
gevaarlijke handelwijze volharden.
Maar het zal hun fout zijn zoo zij op zeke
ren dag de eerste en voornaamste slachtoffers
zijn.
Er is geen twijfel aan, het zekerste en beste
middel om het communisme in Belgie te be
gunstigen is de zege te verzekeren van hun
meest genegen propagandist Leon Degrelle.
Het Communisme kan alleen plaats vinden
in ons land, dank zij ekonomische verwarrin
gen en sociale botsingen.
Degrelle zegde het immers zelf gedurende
zijn gesprek met den Franschen Volksverte
genwoordiger Herriot Als wanneer ik aan
het bestuur zal zijn zal ik het schrikbewind
instellen
Daar al de Belgen nog niet besloten zijn
zich zonder tegenstand te laten leiden naar
concentratiekampen mag men zeggen in volle
waarheid dat het Rexisme bij ons de aanzetter
is van burgeroorlog.
WORDT LID VAN HET WILLEMS -
FONDS. STEUNT HET I
Ten eerste omdat Degrelle zich niet eens de
moeite heeft getroost onze taal aan te leeren
en dus allerminst aangewezen is om het
Vlaamsche volk te leiden.
Ten tweede omdat hij voorstander is van
een totalitairen staat waarbij de rechten van
het volk heelemaal zullen uitgeschakeld wor
den.
De Vlaamsche beweging is een demokrati-
sche beweging. Zij moet dienen om het volk te
verheffen, opdat de Vlaamsche volksmenschen
in de gemeenschap, vrij denkend en handelend
zich zouden kunnen ontwikkelen.
Dit getuigt de werking van al de groote
Vlaamsche figuren, aan welke partij of welke
gedachte zij ook behooren. Dit getuigt het
werk van een Guido Gezelle zoowel als dat
van een Vermeylen, dat van een Vuylsteke
zoowel als dat van een Verschaeve, dat van
een Van Rijswijck zoowel als dat van een
Teirlinck, en zooveel anderen.
Dat heeft V.N.V. vergeten
Het V.N.V. heeft de bestaansrede van de
Vlaamsche beweging verloochend.
Al de reeds verworven rechten zijn den Vla
ming ten goede gekomen door het parlemen
tair stelsel en het algemeen stemrecht. Is hij
Waal toch kent hij onze taal en onze wen
schen.
Degrelle en zijn onbekende geldschieters,
zijn en blijven voor den Vlaming diegenen die
het Vlaamsche volk misleiden om het onder de
nakende diktatuur te versmachten zooals het
nog nooit versmacht werd.
De gansche geschiedenis van Vlaanderen is
een bloedige strijd geweest voor de vrijheid,
voor de demokratie.
Het Vlaamsch Nationaal Verbond heeft die
demokratie verraden met Rex, de mannen die
alleenheerschappij willen invoeren.
kelen dag betaald verlof te genieten. Het is
mogelijk, dat men bij het stemmen over de
wet daaraan niet gedacht heeft, doch dit is
geen reden om tegen deze vergissing niet in te
grijpen en dit juist bij het begin van 1937,
voor den aanvang van het tijdstip der betaal
de verlofdagen.
Er zijn in Belgie tienduizenden ondernemin
gen met min dan tien werklieden, en men zal
licht begrijpen welk het belang is van de te
rechtwijzing die wij eischen. Anderzijds is het
volstrekt noodig, dat de arbeiders, die in
dienst zijn van verschillende patroons, volledig
betaald verlof genieten. DEFER.
Degrelle's liedje is uit...
Woensdag zong hij zijn eigen begrafenis in
«De Nieuwe Staat»
Donderdag avond waren wij er zeker van.
Wij voelden den polsslag van de menigte.
Sinds Vrijdag, na het onverhoedsch ver
schijnen van den Aartsbisschoppelijken brief,
is de toestand natuurlijk veranderd. En, van
zelfsprekend, te onzen nadeele. De tusschen-
komst van Mechelen zal zwaar gewogen heb
ben in de weegschaal
De ECHTE WAARHEID is dat in het duel
Van Zeeland-Degrelle reeds voor het inmengen
van den kardinaal van Mechelen de strijd be
slist was
Degrelle heeft in zijn voortvarenden over
moed den handschoen geworpen aan Van Zee
land en trok ten strijde met valsche wapens.
Hij heeft zeker niet gedacht dat hij zulke
nederlaag zou oploopen...
Welnu de naklank, want zijn 19 t.h. behaal
de stemmen zullen nu voor de volgende ver
kiezingen smelten, als de sneeuw voor de zon.
Talrijke «baantjes-slidders» en «mouwva-
gers» die naar de partij van Degrelle overlie
pen, met de hoop er iets «uit te visschen»,
zullen nu wel weten dat «zijn haring niet meer
braadt».
De tragedie van Pastoor Daens krijgt hier
een herhaling met Degrelle.. de ratten zullen
zijn oorlogsschip verlaten, T gevaar wordt
groot en dringend de nood...
Morgen komen vele katholieken terug in den
schoot hunner partij.
R. I. P.
DE MAN MET 'N BRIL.
WEDEROPGEROEPEN GEHUWDE
MILICIENS
Deze hebben het recht om een aanvraag in
te dienen, ten einde een dagelijksche vergoe
ding van 14 fr. te bekomen. Deze aanvraag
moest voorheen uiterlijk binnen de 21 dagen
na den datum van ontvangst van het oproe
pingsbevel worden ingediend. Nu is daar ver
andering aan gebracht. De wederopgeroepen
miliciens hebben thans tijd om de aanvraag
in te dienen tot uiterlijk den dag van hun te
rugkeer onder de wapens. De belanghebbenden
welke zulk een aanvraag willen indienen, kun
nen zich wenden tot het Secretariaat van het
dienstbetoon, den Dinsdag rond 5 uur, Opper-
straat. Clubhuis. Iedereen kan daar kosteloos
geholpen worden.
17 MAANDEN DIENST
Ons werd gevraagd, welke militieplichtigen
tot 17 maanden dienst zullen bestemd worden.
Wij laten hier volgen hetgeen het K.B. van
4 Februari 1.1. daarover zegt Gedurende de
periode, welke zich over de klassen van 1937 tot
en met 1941 uitstrekt, zullen tot een dienstver-
lenging van vijf maanden gehouden worden,
de navolgende miliciens
1) De mi iciens welke moeten in aanmerking
komen voor de aanwerving van de reserveka
ders (d.i. die aan bepaalde studievereischten
voldoen).
2) De gewone miliciens van de infanterie,
uitgezonderd de mitrailleursbataljons en de
compagnies mortieren van 76.
3) De gewone miliciens van de wjerijdersre-
gimenten en van een gedeelte der gemengde
groepeering Ardenner Jagers.
4) De gewone miliciens die bestemd zijn om
het eventueel tekort aan vrijwilligers bij het
cavaleriekorps, de vestingregimenten en de
grenswielrijderseenheden. aan te vullen.
De maandelijksche vergoeding, welke deze
miliciens zullen ontvangen vanaf de dertiende
maand, zal 500 fr. bedragen instede van 300
franken.
De tijden veranderen snel, vroeger jaren
moest men drie a vier jaar soldaat spelen voor
enkele centiemen in de week, nu krijgen ze
een vol loon, als men in aanmerking neemt,
dat ze kosteloos gekleed en gevoed worden.
Enfin, hebben is hebben, krijgen is de kunst.
Herhaaldelijk hebben wij reeds de gelegen
heid gehad op de onvolmaaktheden te wijzen
van de wet. waarbij aan de arbeiders ten
hoogste zes dagen betaald verlof wordt ver
leend. Deze wet. blijkt onvolmaakt om ver
schillende redenen, waarvan de voornaamste
zeker is, dat zij alle arbeiders uitsluit die in
den dienst staan van patroons met min dan
tien werklieden. Omdat een werkman opgeno
men is bij een patroon die min dan 10 werk
lieden bezigt, is het hem dus niet toegelaten
een betaald verlof te bekomen
Indien dus een werkman op dertigjarigen
leeftijd bij zulk een patroon in dienst treedt,
zal hij arbeiden tot aan zijn pensioenleeftijd
zonder ooit, en dit gedurende 35 jaar, één en*
Waarom niet in iedere gemeente indien
de sociale maatregelen het eischen een
Centrale Liberale Associatie stichten, waarin
een Liberale Associatie voor den Middenstand,
een Landbouwassociatie, een Werkliedenkring,
ieder een onafhankelijk bestaan zouden vin
den en belangstelling wekken
De inrichting en het leven van de partij
kan niet volledig zijn, indien men aan de ar
beiders der liberale sociale werken de plaats
niet geeft, die hun toekomt.
De tijd is voorbij, waarin slechts een hand
vol burgers over het lot der politiek beslistte.
Het lijdt geen twijfel, dat indien allen dit
niet begrijpen, de werklieden van zelf dé
plaats zullen veroveren waarop zij recht heb
ben.
En zal het dan niet gemakkelijker zijn
Voor ons, arbeiders, is de tijd gekomen om
frank te spreken tot degenen, die in ieder ar
rondissement, in iedere gemeente, de teugels
der partij in handen willen hebben.
LIB. SYNDICALIST.
Wij lezen in «Le Pays Libre» van 4 Fe
bruari 1937, een artikel betiteld als hierboven
en waarvan hier een uittreksel volgt
Laten we van onze Partij, die noch den
klassenstrijd, noch de godsdienstige onver
draagzaamheid kent, een groot leger maken,
het eenige der ware verdedigers van de Vrij
heid, waarin rijken en armen, geloovigen en
ongeloovigen, jongenen ouden vereenigd wor
den voor de verdediging van hun ideaal en
hun land.
Voor het volk, dat nu vertrouwen heeft in
ons, dat teruggekeerd is tot het oude libera
lisme, zonder hetwelk het leven niet tot zijn
waarde komt, moeten wij in Belgie de deuren
van onze Partij wijd openzetten.
Laten we de jongeren inlijven, de heele
jonge elementen het koren dat opkomt. La
ten we de intellectueele en de handarbeiders
groepeeren in steeds sterker organismen, die
geëerbiedigd en erkend worden. Laten we so
ciale werken stichten voor de ongelukkigen
en onterfden van het leven. Dat zijn de eeni
ge, de ware, de werkdadige en duurzame mid
delen om de extremismen te bestrijden, die
uit de armoede en de ontevredenheid zijn ge
boren.
Welke nuttige inrichtingen ontbreken aan
onze partij, om ze een nieuw leven en een on
misbaar dynamisne te geven
1) Het oprichten van liberale jeugdbonden
voor de jongelingen van beneden de 18 jaar
2) Het vormen van een syndicale werklie-
denjeugd die de jonge leden van onze syndi
caten en mutualiteiten groepeert
3) Het oprichten van een liberale Centrale
voor jeugdherbergen
4) Het oprichten van een Nationale Fede
ratie van Liberale Sportkringen (met regio
nale kampstrijden, enz.)
5) Het tot stand brengen van een Nationa
le Federatie van Liberale Muziekmaatschap
pijen (met regionale wedstrijden, enz.)
6) Een Nationale Federatie van Tooneel-
kringen (id.)
7) Het oprichten van de onmisbare Vrou-'
wenmutualiteiten
8) Het oprichten in onze buitens van Libe
rale Boerenbonden
9) Vorming van sociale hulp, voor den
dienst der syndikaten en mutualiteiten en dit
in liberale scholen voor socialen dienst (er be
staat er slechts ééne voor het gansche land,
te Antwerpen
10) Ieder groot center zou moeten een libe
rale kliniek hebben (zie de prachtige verwe
zenlijking in het Doornijksche, die de eer
heeft, in Peruwelz, het eenige gebouw van
dien aard te bezitten).
Het leidt geen twijfel, of het verwezenlijken
van dit programma zou de medewerking be
komen van tal van strijdende leden, die zoe
ken hun geestdrift en verkleefdheid aan de
partij te bewijzen. Zoodoende zou, benevens
de zuiver politieke werkzaamheid van de be
staande kringen, een nieuwe werkzaamheid
van de bestaande kringen, een nieuwe werk
zaamheid ontstaan, die welvaart en reine
vreugde zou brengen in een jongere en stec-
kere liberale partij.
W. DE CORT, Anderlecht.
Welnu Ziedaar uitstekende gedachten, ge
publiceerd in een liberaal weekblad.
Daaronder zijn onderwerpen die onze bij
zondere aandacht eischen kringen voor jon
ge werklieden en syndikalisten, ziedaar een
voorstel dat we reeds onderzocht hebben, en
dat eenige aandacht verdient
Het is tijd, grootelijks tijd, dat wij de aan
dacht trekken van de jeugd op onze werklie
denbeweging.
Wij kunnen slechts dieper indringen in de
middens van de werklieden, op voorwaarde
dat we de jeugd aan onze zijde hebben, en de
toekomst voorbereiden om niet onvoorziens
verrast te worden.
Vooral mag onze syndikale Jeugd niet uit
sluitend voor de politieke en zuiver theoreti
sche zaken* opgeleid worden ze moet gericht
worden naar de levende kwestie:'», die de
jeugd belang kunnen inboezemen.
M. De Cort stelt nog voor, het oprichten
van liberale boerenbonden.
Wij hebben daar geen bezwaar tegen. Het
is klaar, dat indien onze partij zich wil ont
wikkelen, indien ze de belangstelling van de
volksmassa's van verschillende sociale* catego
rieën wil gaande maken, ze ziGh a.an de
eischen van den tijd moet aanpassen,, 't is te
zeggen, minstens zoo wel moet doem als de
organisation van de tegenstanders,
De heeren Carton de Wiart, Heyman, Feuil-
lien, Dijon, Mampey en Van Hecke, Volksver
tegenwoordigers, hebben een wetsvoorstel
neergelegd, betrekkelijk het stemrecht der
vrouwen voor de provinciale-raden, dat luidt
als volgt
Zijn kiezers voor de provincie de perso
nen, zonder onderscheid van geslacht, die de
voorwaarden in zich vereenigen om kiezer te
zijn voor de gemeente, en op den datum voor
de provinciale verkiezingen, op de lijsten der
gemeentekiezers zijn ingeschreven.
In de memorie van toelichting zegt de heer
Carton de Wiart dat geen enkele defini
tieve wet de samenstelling van het korps der
provinciekiezers vaststelt. Sedert 1921 zijn
steeds regelingen door gelegenheidswetten ge
troffen doch telkens werd het vrouwenstem
recht voor de provincieraden verworpen. Wat
zal de dag van morgen ons brengen
In werkelijkheid schrijft hij verder,
komt het heele vraagstuk hierop terecht
Moet men, voor de provinciale verkiezingen,
zijn toevlucht nemen tot de lijsten der ge
meentekiezers, die alle Belgen boven de 21 ja
ren. zonder onderscheid van kunne, bevatten,
ofwel tot de kiezerslijsten van de wetgevende
Kamers, die de vrouwen uitsluiten (uitgezon
derd een klein getal vrouwen, die zich door
hun diensten aan 't vaderland gedurende den
oorlog bewezen, onderscheiden hebben.)
Iedere maal werd door het Parlement ont
wijkend op deze vraag geantwoord. Aldus ge
schiedde in 1921, 1925, 1929, 1932 en op 7 April
1930.
Deze wet vloeit voort uit de zuivere logica
en het recht, en mag dus niet opnieuw door
het Parlement, bij middel van een gelegen-
heidswet opgelost worden
In alle partijen werd deze brandende kwes
tie uitvoerig besproken. De heer Vandervelde
uitte zijne meening als volgt Getrouw aan
het grondbeginsel van politieke gelijkheid
voor de beide geslachten, zal het mij vergund
zijn de gedachte te opperen, dat voorzeker in
de toekomstige wetgeving, het vraagstuk, op
zulke wijze zal gesteld worden, dat het tot
ieders voldoening zal kunnen bepaald opge
lost worden
De heer Burgemeester Max, die zich reeds
ten voordeeïe van het provinciaal vrouwen
stemrecht had uitgesproken, vroeg aan de Ka
mers dat deze een bepaalde regeling zou
treffen in den huidigen zittingstijd.
Verschillende liberale groepeeringen hebben
zich voor het Provinciaal Vrouwenstemrecht
uitgesproken en het is dan ook meer dan
waarschijnlijk dat de zaak eindelijk een op
lossing zal krijgen.
Maar beschouwen wij eens den voortduren-
den drang der katholieken, welke sedert 1921
onverpoosd zwoegen, om het Vrouwenstem
recht te regelen. In hun voordeel Wij zullen
nu daarop niet antwoorden.
Wat we echter wel willen op den keper be
schouwen is het standpunt welke de katho
lieken steeds tegenover het Vrouwenstemrecht
hebben ingenomen.
De klericalen die thans hemel en aarde be
wegen om deze hervorming te doen doorgaan,
hebben vroeger steeds vijandig gestaan tegen
over het vrouwenstemrecht
Inderdaad, hebben zij gedurende de dertig
jaren, dat zij aan het bewind waren, dit recht
nooit geëischt, hetzij voor de provincie of de
gemeente Destijds beschouwden de katho
lieken het als een plicht, zich tegen deze on
zalige nieuwigheid te verzetten de vrouwen
beweging was uit den booze.
Zij aanzagen ze als een soort verkapt socia
lisme.
Ook de kerk was toonaangevend in deze
zaak en ziehier wat de E. P. Redemptorist
Godts daarover zegt in zijn boek Le Féminis-
me condamné
Reeds beschouwen vele vrouwen hun
politieke ontvoogding als goed en aange-
naam. Evenals Eva verliezen zij God uit het
oog, zijn gebod, de orde die hij geschapen
heeft. (blz. 70.)
...Nooit heeft de geest van waarheid,
noch in het oud, noch in het nieuw Testa-
ment, dezelfde rechten verleend aan de
vrouw als aan den man, en de Kerk ook
niet. (blz. 79.)
...Natuurlijk, man en vrouw dezelfde
rechten en ambten te willen geven, druischt
tegen de natuurwetten in, het is een dwaling
en een gevaar. (blz. 121)
Onder de katholiekén zijn er aie de vrouw
algemeen kiezer zouden willen zien. Zij
beelden zich ten onrechte in, dat deze her-
vorming vruchten zou afwerpen van orde
en bestendigheid in onze instellingen en
vergaderingen. (blz. 287.)
Gelukkig zien de meeste katholieken klaar-
der zij willen tot géén prijs van het vrou-
wenkiesrecht weten, zelfs al moest er een
tijdelijk voordeel uit spruiten, zooals de
orde in het parlement of het behouden van
de rechterzijde aan het bewind. Zij meenen
terecht, dat de inmenging van de vrouw in
het politiek kiezerskorps zoodanig in strijd
is met de orde door den Schepper ingesteld,
dat deze inmenging een werkelijk kwaad zou
zijn, een kwaad «in se», een storende wan-
orde voor de eendracht van het gezin, en bij-
gevolg noodlottig voor de maatschappij en
de kerk, een misbruik dus, rechtstreeks in-
druischend tegen den geest van de christe-
lijke leer. (blz. 288.)
...De toelating van de vrouwen in het
kiezerskorps, dat is feitelijk het ontslag van
het mannelijk geslacht uit de regeering, dat
is de instelling van de heerschappij van de
vrouw. (blz. 295.)
Overdreven in alles, zullen zij volstrekt
vertegenwoordigers en raadgevers van hun
geslacht willen. (blz. 296.)
De zucht van sommige vrouwen naar in-
menging in het politiek leven is een ver-
schijnsel van ziekelijken aard van de tegen-
woordige maatschappij. (blz. 297.)
In werkelijkheid zou de vrouw, eens in
het politiek leven geraakt, geen vrouw
meer zijn en er nooit in slagen een man te
worden. (blz. 316.)
Dit is enkel een zeer beperkte keus aanha*