Aan onze Lezers
11 November
Een Overwinning
In den Provincieraad
Verlenging van den
LEERPLICHT
BIJ DIT BLAD BEHOORT EEN BIJVOEGSEL.
BLADZIJDE EEN
PRIJS PER NUMMER 50 CENTIEMEN
VRIJHEID
SOLIDARITEIT
VERANTWOORDELIJKHEID
DE LIBERAAL
NEGENDE JAAR
21 NOVEMBER '37
Nr 47
'weekblad der liberale part ij van het arron
DISSEMENT AALST.
AANKONDIGINGEN 1.00 fr. per regel (voor kleine) voor groote aan
kondigingen, prijs volgens te vragen tarief. Aankondigingen en artikels
te weigeren is voorbehouden. ALLE toezendingen moeten onderteekend
zijn. RECHTERLIJKE AANKONDIGINGEN 3 frank de regel.
MIJN TAAK LOOPT TEN EINDE.
VIER LEDEN DER LIBERALE FEDERATIE ZIJN DE MEENING TOE
GEDAAN, DAT HET OUDE BLAD VAN VORIG JAAR, BETER IS DAN HET
HUIDIGE EN ZULLEN OP HUNNE BEURT, GEDURENDE HET AANSTAAN
DE JAAR, IN DE REDACTIE VAN ONS WEEKBLAD VOORZIEN.
HET ZAL MISSCHIEN DE LAATSTE MAAL ZIJN, DAT IK DE GELE
GENHEID KRIJG, DE «VRIJE TRIBUUN» TE SCHRIJVEN, EN MIJN LAAT
STE ARTIKEL IS DAN OOK EEN DANKWOORD AAN ALLEN, LEZERS, NIJ-
VERAARS, NOTARISSEN, DIE MIJ GEDURENDE EEN JAAR IN MIJN PO
GINGEN HEBBEN GESTEUND.
WIJ HADDEN ONS VOORGENOMEN, ONZE PARTIJ VAN 'N WEEK
BLAD TE VOORZIEN, DAT FEITELIJK DE NAAM VAN WEEKBLAD WAARD
WAS.
MEN BESCHIKTE ER ANDERS OVER EN HET IS MET EENIGE
DROEFHEID, DAT WIJ BE STATIGEN, DAT NA EEN JAAR OPOFFERING, AL
HET GEDANE WERK IN DUIGEN VALT.
WIJ WENSCIIEN DE NIEUWE REDACTIE HEIL EN VOORSPOED EN
HET IS ONZE VURIGE WENSCH, DAT HAAR NIEUW WEEKBLAD EEN
VOLLE SUCCES TE GEMOED GAAT.
WAT ONS BETREFT, WIJ ZULLEN NIET NALATEN HAAR POGIN
GEN TE VOLGEN EN WIJ VERHOPEN, DAT ZE OPBOUWEND WERK ZAL
VERRICHTEN, NIET TEN BATE VAN EEN PAAR PERSONEN, MAAR TEN
BATE DER HEELE PARTIJ. FIRVER.
Verantwoordelijke Uitgever
EMIEL VAN LIL, Groote Markt, AALST.
DRUKKERIJ Michel BRACKE-DUBOIS
ST-GILLIS-DENDERMSONDE
Voor aankondigingen binnen het Arrondissement Aalst, wende men zich
rechtstreeks tot de Redactie «GRAAF EGMONT», Aalst, Tel. 370, p<^tc1^
Rek 41.11.44. Voor aankondigingen buiten het Arrondissement Aalst,
wende men zich tot den DRUKKER.
Wij hebben weder de 11 November-
herinnering achter den rug. Reeds is
het 19 jaar geleden sedert wij in volle
verstandhouding, Walen en Vlamingen,
den Wapenstilstand hebben gevierd
onder den kreet Geen oorlog meer
Geen oorlog meer en buiten en bin
nen het land scheurt hemel en aarde
van oorlogsgeroep en oorlogsgedeun
Wat al proza sedert elf jaren leverde
die Wapenstilstand-herinnering niet
Onze jeugd weet noch begrijpt welke
uren van kommer en lijden de oorlogs
jaren beteekenden. Zij kennen niet
veel van de moordende dagen te Luik,
Dinant, Leuven. Van den heldenstnjd
aan den IJzer, van het lijden en strij
den onzer jongens in koude en slijk,
gedurende vier volle jaren.
Van het vernielen en doodbloeden
van meer dan twee millioen menschen.
Het modernisme heeft veel harten ver
steend
Zij herleven niet zooals wij 'dat laat
ste uur, waar al onze hoop was samen
gevat die hoop op redding en vrij
heid. Dat uur kwam en de 11 Novem
ber werd een vreugdedag, een dag van
triomf, een dag ven verzoening
Waarom er nu breedvoerig op terug
komen Waarom spreken van verzoe
ning Buiten ons land* blijft de oorlog
woeden in Spanje in China, stroomt
het bloed en de internationale politiek
ruikt naar buskruit.
Wij waren allen vrienden... broeders
op 11 November 1918... en nu
De groote feestdag valt samen met
een algemeene ontreddering in ons
land. Wat blijft er over van al die
schoone besluiten en voornemens
Vlamingen staan tegenover Vlamin
gen, Walen en Vlamingen spreken van
een scheuring in Belgie en tot apotheo
se ligt geheel de regeering in scherven
en schijnt er niemand 'bij machte ze in
elkaar te steken
Moge de herinnering aan den wapen
stilstand aan alle politieke leiders
kalmte en overweging brengen. In 1914
schaarde zich geheel het volk rond on
zen edelen, fieren Koning Albert. De
tijden en ongelukken stonden niet stil
en nu hebben wij in onzen jongen Vorst
Leopold ni een nieuwe groote leider
gevonden.
Dat onze poliieke meesters nu naar
zijn edele stem luisteren. Weg met alle
persoonlijke gevoelens en opvattingen
Weg met kleingeestige eischen en arm
zalige twistappels door valsche Belgen
uit politiek belang uitgedacht.
Want dat is een feit, de partij-poli
tiek en taalfanatisme werd door enkele
ikzuchtige mannen uitgebuit om zich
boven andere eerlijke Belgen naar om
hoog te werken.
Het is nog tijd om alles te verhelpen.
De Koning hoopt bij zijn terugkomst
uit Engeland, dat een verzoeningsweg
zal gevonden worden.
11 November 1937 werd nu een ande
re wapenstilstand tusschen de drie
groote partijen
Laat ons hopen dat een nieuwe
vreedzame oplossing zal gevonden wor
den. Laat ons allen Koning Leopold III
helpen aan de binnen- en buitenland-
sche vrede. Reeds galmde zijn stem in
den aether en bewonderde men zijn
nobele groote opvattingen...
Zullen onze politiekers er eindelijk
naar luisteren. E.V.
tusschengemeentelijke maatschappij
voor uitdeeling van drinkwater in
Vlaanderen.
Als eenige voorwaarden is voorzien
1) de aansluiting van het nieuw net
bij het bestaande
2) het onderhoud en de gebeurlijke
hernieuwing ten laste der Maatschap
pij
3) het net moet niet alleen bestaan
de aansluitingen beter voorzien, maar
nieuwe aansluitingen, rechtstreeks of
door vertakking, met voldoende hoe
veelheid water toelaten aan alle Oost-
Vlaamsche gemeenten
4) mits tusschenkomst der provin
cie in de nieuwe captage voorzien in
Henegouwen, zullen alle Oost-Vlaam-
sche gemeenten, die in het bereik der
feeders liggen, recht hebben op water
voorziening
5) de leveringsvoorwaarden zullen
geen onderscheid maken tusschen de
gemeenten, nieuw of oud aangesloten
6) de Provincie wordt in het bestuur
der T.M.V.W. behoorlijk vertegenwoor
digd.
Een laatste ontwerp, ten voordeele
van het Waasland, is de kostelooze
aanleg van d'en oprit der nieuwe Schel
de brug te Temsche.
Een zelfde zorg zal besteed worden
aan de nooden van het Meetjesland.
Ook hier is de afwatering der Polders
ontoereikend en laat de voorziening in
drinkwater te wenschen over.
De Provincie zal de droogmaking van
de Isabella-watering zelf ter hand ne
men, want deze laatste is thans niet bij
machte, de noodige werken te bekosti
gen. Een pompstation zou opgericht
worden ter plaats Strooien Brug, om
het water van het Leopoldkanaal, in
geval van nood, over te pompen naar
het kanaal van Sch.jadonck. 20.000 Ha.
polders zullen aldius drooggemaakt
worden.
De aanbelangende polders en ge
meenten, zullen zich in intercommuna
le moeten vereenigen om de uitbating te
verzekeren. De Bestendige Deputatie
onderzoekt de modaliteiten van bemid
deling der Provincie en zal te gepasten
tijdie voorstellen doen.
Wat de watervoorziening betreft, zul
len ook in het Meetjesland nieuwe fee
ders worden aangelegd, onder gelijk
aardige voorwaarden als voor het
Waasland.
Ten slotte wordt een leiding voor
zien Gent-Deinze, die zich sedert lang
opdringt.
Eindelijk zullen nog de twee Leie-
bruggen op de baan Gent-Drongen,
welke eerlang moesten verbreed wor
den, op het Staatsfonds herbouwd wor
den.
Toen destijds Koning Leopold III in
een ophemakende rede verklaarde, dat
Belgie op buitenlandsch gebied een po
litiek van zelfstandigheid en onafhan
kelijkheid moest voeren, .onden deze
woorden in Frankrijk en ook in bepaal
de kringen in Belg.e een slecht onthaal.
En nu weer, op het oogenblik dat
Duitschland ten opzichte van Belgie n
gebaar van goede buurmanschap doet,
duikt in diezelfde Fransciitalige pers
het duiveltje der verdachtmaking op.
Beweerd wordt, dat men weet wat al
die beloften en verdragen waard zijn
en dat men dus absoluut geen vertrou
wen kan schenken aan de Duitsche
handelwijze. Wij vinden het in ieder
geval weinig ridderlijk vanwege een
land, dat zich toch te allen tijde ais de
verdediger van de «Volkenbondsidee»
heeft opgeworpen, zoo smalend en
verdachtmakend op te treden in het
huidig geval.
Het feit, dat Belgie niet langer als
een «voorpost van Frankrijk» kon be
schouwd worden, is zoo'n moeilijk te
verteren kost, stat men onverwijld den
toestand tracht te redden met unfaire
middeltjes.
Immers, het steeds en herhaalden, k
opnieuw aangehaald argument, da,
Belgie bloot stond aan een Duitschen
aanval, kan nu nog bezwaarlijk als be
weegreden aangehaald wonden, om al
hier bij Frankrijk en bij Frankrijk al
leen te zweren Het Fransch-Belgisch
militair akkoord is ten doode opgetee-
kend, zooals overigens om het even
welk militair akkoord. Wij bedanken er
voor, Belgisch bloed te laten vergieten
voor een vreemde mogendheid.
Het is 'dan ook potsierlijk vanwege
zekere Franschtalige Belgische bladen
in alles Frankrijk na te praten en de
Fransche zienswijze met klem te verde
digen. He belangen van la douce Fran
ce0 staan in deze pers hooger aange
schreven dan de belangen van t eigen
land.
Ook niet omdat men tegen het re
giem van Hitier gekant is, moet de
Duitsche verklaring in discrediet val
len. De aan te nemen houding op in
ternationaal gebied mag niet bepaald
worden door het al of niet sympathiek
aanvoelen van een of anderen Staats
vorm. Voor alles moet men het hooger
menschelijk ideaal nastreven Vrede
op aarde onder alle volkeren En alle
kleinzielige overwegingen, bedenkingen
en opwerpingen KÜenen daarbij in het
niet te verzinken.
Dat, immers, is het euvel waaraan
onze tijd mank gaat de toestanden
worden steeds met een «ongezond voor
oordeel» beoordeeld.
Wanneer het er op aankomt zekere
feiten en gebeutenissen in him waar
daglicht te stellen, belet een gebrek aan
gezond verstand en een wil tot onder
ling begrijpen dat te doen.
Het verheugt ons dan ook te mogen
vaststellen, dat men het Duitsche ge
baar in Nederland van uit een heel an
der standpunt beschouwt dan onze
Zuiderburen.
Belgie heeft nu zijn groot doel be
reikt een positie in te nemen van
evenzeer erkende internationale zelf
standigheid als Nederland.
Kenschetsend is dan ook wat De
Haagsche Post zegt
De houding van Berlijn in dezen
verdient geprezen. Deze verklaring is
een daad van goede nabuurschap. Zij
heeft met politieke bijgedachten van
twijfelachtig allooi niets uitstaande,
als er van diplomatiek succes sprake is,
dan hebben de Belgen het behaald
Men kan nu heelemaal niet zeggen
dat dit blad overvloeit van Sympathie
voor Duitschland. Wel integendeel
Maar het is ook onze meening, dat in
deze kwestie voor Belgie een belangrijk
diplomatiek sukses te boeken is, en dat
op internationaal gebied een overwin
ning heeft verworven, die gewis ten
goede moet komen van zijn gezag.
Mevrouwen, Mijne Heeren,
PROVINCIERAAD
VAN OOST-VLAANDEREN
GEWONE ZITTIJD VAN 1931
OPENINGSREDE
UITGESPROKEN OP 1 OKTOBER 1931
DOOR DEN HEER INGENBLEEK
PROVINCIEGOUVERNEUR
Vervolg)
Aan de Vereenigde Polders zal een
ontwerp voorgelegd worden dat een
afzonderlijke loozing van het boven
land In de Schelde voorziet, welke zou
blijven werken bij iedere tij. De Polders
zouden bijgevolg nog slechts hun eigen
water te verspelen hebben. Het kanaal-
ontwerp bood hun geen beter oplossing.
Er is nog een ander ontwerp dat het
oprichten van een pompstation voor
ziet waarvan de eerste aanleg door het
Compensatiefonds zou kunnen gedra
gen worden.
De Polders zullen over de keus tus
schen deze twee ontwerpen beschikken
naar goeddunken. Zij zullen hierover
eerstdaags volledig worden ingelicht.
Het. Waasland kent echter nog een
andere soort watersnood namelijk deze
van het drinkwater.
Het is voorzeker overbodig hier
breedvoerig uit te wijden over de
hoofdzakelijke rol die, in de moderne
hygiene, aan het drinkwater wordt
toegeschreven. Laat ons enkel beden
ken wat het zeggen wil beroep te moe
ten doen op besmet of verdacht water
in de nooden en zorgen die het men
schelijk lichaam eischt. Zuiver drink
water is, op gebied van gezondheid en
zindelijkheid, een onontbeerlijke zaak
en de openbare besturen moeten het
als een voorname, een verheven plicht
aanzien hier de mogelijke maatregelen
te treffen.
Er bestaan in 't Noorden der Provin
cie beschamende toestanden U kent
voorzeker wijken en zelfs dorpen waar,
bij lange droogten, wanneer zelfs het
regenwater is uitgeput, onwenschelijk
water per emmer wordt verkocht.
De Bestendige Deputatie heeft, op
mijn voorstel, besloten het Waasland
te begiftigen met een .uitgebreid water-
voedingsnet. "Dit net zou In vollen
eigendom afgestaan worden aan de
Het innig genoegen heb ik, door mij
ne onderhandelingen met de Regeering,
een blijk van bezorgdheid en toewijding
willen geven aan onze dierbare Provin
cie. En nu hoop ik dat wij, in de Be
stendige Deputatie, met ons uitvoe
ringsplan, de wenschen van uwen Raad
zijn tegemoet gegaan.
Een ander gewichtig vraagstuk, hier
van ouds bekend, heeft me ook ernstig
bezig gehouden. Ik bedoel de besmet
ting der Scheldekom, door de afvalwa
teren der Noord-fransche nijverheid.
Uit veelvuldige inlichtingen scheen
dat vraagstuk opgelost, in theorie, na
melijk in het proefstation van zuive
ring te Spiere opgericht,
Ik heb mij willen overtuigen van de
gegrondheid dezer bewering, die even
tueel voor het gezondmaken der hoofd
stad onzer Provincie, vêrdragende ge
volgen kan hebben.
Met bewondering heb ik het spits
vondig procédé Henry, dat in het
proefstation werd aangewend, nage
zien.
Maar bij nader onderzoek heb ik
moeten vaststellen dat deze oplossing
onvermijdelijk moest spaak loopen, en
wel, omdat zij, in volle werking, een
slijkmassa zou afwerpen van circa 500
Ton per dag.
De voorstanders ervan, dachten,
voor dit slijk een afzetgebied gevonden
te hebben in de Kempen, om er heide
gronden vruchtbaar te maken.
Van huize uit bekend met de toe
standen der streek, was ik in staat deze
opvatting van dicht-bij aan de practi-
sche mogelijkheden te toetsen. Ik heb
mij ter plaatse begeven, waar ik tot het
besluit kwam dat, in de beste veron
derstellingen, het verbeteren van die
gronden, zulke vetvoer- leveringskosten
per hectaar zou meesleepen, dat de be
langhebbenden ervoor
deinzen.
Ik vond ook dat, ten aanzien van de
geweldige hoeveelheid slijk, die hier te
verwerken was, de gunstige gelegen
gronden zeer spoedig zouden opgebruikt
zijn, zelfs indien iedereen zich liet
overtuigen en eindelijk dat er veel
twijfel moest geopperd worden in de
uitslagen van gezegde verbetering.
Kortom het was, zoo op technisch als
op economisch en landbouwgebied, niet
aanbevelenswaardig.
De beste, de eenige oplossing zou zijn,
het oprichten van private zuivering
stelsels, bij de nijveraars zeiven, op het
Fransch grondgebied. Eventueel zou
dan nog, indien noodig, een bijkomen
de algemeene zuivering in Frankrijk
worden toegepast, en ons station van
Spiere, zou kunnen dienen als controol.
De besmetting der wateren van de
Scheldekom, besmetting die de lucht
onzer steden en dorpen verpest, en zich
uitbreidt tot in Brugge, heeft maar al
te lang geduurd.
De bevolking begrijpt niet, dat hier
aan nog geen einde werd gesteld en
verlangt, dat de noodige maatregelen
genomen worden, onverwijld en kost
wat kost, door de fabrieken die in ge
breke zijn.
Ik heb deze gevoelens bij de regee
ring vertolkt cn aangedrongen opdat
eindelijk de onderhandelingen met
Frankrijk, kortelings tot practische re
sultaten zouden voeren.
Mevrouwen, Mijnheeren, in naam
van den Koning, heb ik de eer den ge
wonen zittijd van den provincialen
raad van Oost-Vlaanderen, voor bet
jaar 1937, voor open te verklaren.
MEER STATIONS...
Vele menschen weten nog niet welke
mogelijkheden het luisteren op korte
golf biedt. Tusschen 16 en 50 meter
golflengte bevinden zich talrijke sta
tions van Europa, Amerika en andere
werelddeelen welke een zeker belang
bieden New-York, Tokio en Buenos-
Aires, de Volkenbond, de Vaticaanstad,
Moskou, enz. Een groot aantal zenders
met vreemde namen kunnen gemakke
lijk worden ontvangen en zoodoende
wordt de keuze van de programma's
nog grooter, wanneer U over een PHI
LIPS gebouwden ontvanger beschikt
deze Firma heeft een onbetwistbare su
perioriteit op korte golfgebied verwor
ven. Deze superioriteit is niet alleen te
danken aan de onophoudelijke naspo
ringen van de PHILIPSLABORA
TORIA. welke de grootste der wereld
zijn, doch ook en vooral aan hunne
tienjarige ervaring op het gebied van
koloniale radio-omroep. Inderdaad, in
Congo worden alleen de korte golven
beluisterd. In Belgie is een toestel, dat
slechts de middel en lange golven ont
vangt, op voorhand reeds een ver
ouderd toestel.
FEDERATIE DER LIBERALE JONGE
WACHTEN VAN HET
ARRONDISSEMENT ANTWERPEN
Op 29 November, te 8.30 u. 's avonds,
richt de Federatie der Liberale Jonge
Wachten van het Arrondissement Ant
werpen, in de groote Feestzaal der Coo
perative «HELP U ZELVE», Volksstraat,
40, te Antwerpen, een groote VOLKS-
MEETING in, dewelke gansch in het
teeken staat van de groote huidige Li
berale Jeugd-heropstanding, en dewel
ke een groot succes te gemoet treedt.
De Heeren Marcel-Henri JASPAR,
Minister van Verkeerswezen, SABBE,
Advokaat en plaatsvervangend Volks
vertegenwoordiger, te Brugge, en Rob.
AERNAUT, Voozitter van de Federatie
d:er Liberale Jonge Wachten van het
Arrondissement Antwerpen, zullen het
woord voeren over volgende onderwer
pen
«Het Libealisme en de Arbeidersbe
weging». «De Liberale Partij en
's Lands toestand».
De Voorzitter,
(Medegedeeld) Robert AERNAUT.
Voör het vraagstuk betreffende de
verlenging van den leertijd, zijn reeds
tal van oplossingen voorgesteld gewor-
den, die eigenlijk nog niet als alge
meen aannemelijk of practisch uitvoer*
baar bleken.
Wij vernemen thans dat Senator1
Vander Poorten mede een wetsvoorstel
onderteekend heeft, waardoor ide jon
gens en meisjes van 14 tot 16 jaar owet
heel het land en in al de gemeenten
zullen verplicht worden, gedurende 34
