TUNNEY EN IlfSEY
GEEN LICHTZINNIGHEID
EENE ERNSTIGE ZAAK
Buitenlandsche Politiek
8ste Jaar N° 40
"Weekblad, 15 centiemen hfct Nummer.
2 October 1926.
ABONNEMENT
Een jaar
Zes maanden
fr. 7.50
fr. 4,00
fin itïrlllt ln ln alle pBttualm tan 'l land
De Leiewacht
AANKONDIGINGEN
VOLGENS OVEREENKOMST
Drukkers-Uitgevers R. 8MOECK <Sfc C", Riisselstraat. «7, Kortrifk
POSTCHECKREKENING
GEMEEMTEKIEZIMG VAN 10 OCT. 1926
KIEZERS,
van allen rang of stand
stemt voor de Katholieke
Lijst onder nummer
Vercruysse Georges, burgemeester, uittre
dend lid.
Gillon Léopold, advocaat, schepen, uittredend
iid.
Sobry Hector, landbouwer, uittredend lid.
Peel August, geneesheer, schepen, uittredend
lid.
Pattou Jules, fabricant.
Peeters Léon, geneesheer, uittredend lid.
Reynaert Ernest, volksvertegenwoordger,
uittredend lid.
Van Laere Octaf, geneesheer, uittredend lid.
Lagae Georges, fabricant, uittredend lid.
Nolf Henry, nijveraar, uittredend lid.
Delplancke Victor, vlascommissionnaris.
Courtens Julien, landbouwer.
Delvoye André, advocaat.
Vanderheyde Marie, handelaarster.
Vermeulen Emile, landbouwer.
De Baecke Joseph, timmerman.
Desmet Hector, fabricant.
Mols Madeleine, echtgenoote Goethals, voor
zitster van het Verbond der Katholieke
Vrouwen.
De Stoop Joseph, nijveraar.
Vanden Berghe Odilon, geneesheer.
Vanneste Cyrille, landbouwer.
Steyt Georges, nijveraar.
Lafaut Edouard, handelaar.
T>at al wie in Wijslieid en
"Vrede wil bestuurd, worden,
stemme voor de Itatholielze
lijst en voor geene andere.
De Katholieke Kiezers
die uit gebrekkelijkheid of
ziekelijkheid wenschen den
10 October naar hun stembu-
reel gevoerd te worden, zijn
vriendelijk verzocht hun
naam en adres op te geven
tegen Zondag, 3 October aan
M. Q. Lagae voorzitter der
Kath. Jonge Wacht, Vanden-
peereboomlaan, 70.
Voor de Gemeentekiezing zijn er drie manie
ren van stemmen
1) Men mag stemmen boven op den kop
van eene lijst. Die aldus stemt toont daardoor
dat hij stemt voor die partij en dat hij boven
dien de rangschikking goedkeurt in dewelke de
kandidaten op de lijst voorkomen.
2) Men mag stemmen nevens éénen of meer
namen van ééoe en dezelfde lijst, zonder dal
men boven op den kop van de lijst stemme. Die
aldus zijne stem uitbrengt, beteekent daardoor
dat hij wel voor de partij en voor geene andere
wil stemmen, maar dat hij, in die partij, de
voorkeur geeft aan de kandidaten nevens wier
naam hij gestemd heeft.
3) Men mag stemmen neveDS zoovele namen
van verscheidene lijsten als er gemeenteraads
leden te kiezen zijn. Die alzoo stemt, wil daar
door zeggen dat hij naar geen partijen omziet,
maar dat hij personen van verscheidene partijen
in den gemeenteraad wil hebben die alzoo de
kiezing verstaan, zijn mannen zonder karakter,
die niet weten wat ze willen...
Men noemt dat paoacbeeren.
Eene zaak is zekergeen één liberaal, geen
één socialist zal panacheeren, al stond er een
ezel op zijn lijste. Ze zijn liberaal en socialist
boven alles.
Kunnen wij ook ons katholiek zijn niet
boven alles stellen, boven persoonlijke veeten
Kunnen wij uit liefde voor het goed en het al-
gem en welzijn niet even Sterk staan als onze
tegei.strevers in hunnen haat
De strijd gaai niet tusschen parson<u, .car
tusschen beginselen of princiepen.
Zegt toch nietdie of die liberaal is gezapig
en verstandig. Vergeet niet dat die liberaal, hoe
verstandig ook, niet vrij is, maar wel door
een programma gebonden.
Vergeet niet dat ge met panacheeren of uit te
kiezen niet alleenlijk tegen uwe princiepen, maar
ook tegen uwe persoonlijke belangen stemt
want het blijft immer waar dat een liberale
klokhen noodzakelijk sociahste kiekens broedt.
Blijft wel indachtig dat panacheeren 'I is
te zeggen, stemmen nevens de namen van ka
tholieke kandidaten en terzelvertijde nevens
namen van tegenstrevers een verraad is,
een antikatholieke daad die niet te verrecht-
veetdigen is.
Zondag en acht dagen, 10 October, wor
den wij geroepen om een gewichtigen bur
gerplicht te vervullen de aanstelling der
personen die gedurende zes jaar onze stad
zullen besturen.
En dat is eene ernstige zaak de belangen
van eene stad, zoo zedelijke als stoffelijke,
toe te vertrouwen aan eenigen, dat kan ge
volgen, groote gevolgen hebben, waarover
wij ons in de toekomst zullen verheugen of
beklagen.
Ook al wie ernstig nadenkt, al wie plicht
gevoel heeft, zal van het vervullen van zijn
kiesplicht een gewetenszaak maken immers,
hij is verantwoordelijk voor de gevolgen van
zijne stemming. En als hij voor de keuze
gesteld wordt tusschen verschillende kandi
datenlijsten, zal hij niet luisteren naar de
stem van zijn persoonlijke gevoelens van
genegenheid of tegenzin voor zulk of zulk
een persoon die op eene of andere lijst voor
komt, maar zijne voorkeur geven aan die
lijst die het meest waarborgen biedt van een
goed bestuur, 't is te zeggen aan die lijst
waarop de personen staan die het best bereid
zijn en bekwaam het algemeen welzijn te
behertigen en te bevorderen.
Het algemeen welzijn, dat is al de belan
gen, niet alleen de stoffelijke, maar ook de
maatschappelijke en ook de zedelijke en
godsdienstige belangen van de alge
meenheid der bevolking, niet van één soort
menschen, niet van éénen stand met uitslui
ting van de andere, maar van lederen stand
en alle standen tegelijk, zoodat de aigemeene
volkswelvaart verzekerd zij.
Welnu, ééne lijst biedt oprechte waarbor
gen voor een goed bestuur't is de katholieke.
Op die lijst staan kandidaten die hun
proeven van bekwaamheid en toewijding ge
daan hebben, andere die door hunnen handel
en wandel, door hun karakter, hunne dienst
willigheid, hunne vakkennissen en bovenal
door hun katholiek zijn vertrouwen verdienen
en in den gemeenteraad op hun plaatse zou
den zijn.
Sedert bijna zestig jaat hebben onze tegen
strevers hemel en aarde bewogen en alle mid
dels in het werk gesteld om de katholieke
meerderheid te breken, 't En ging niet.
Waarom
Omdat. Burgemeester Reynaert en Burge
meester Vercruysse met nunne vrienuen
steeds op voorbeeldige wijse de stad bestuurd
hebben, omdat de liberalen geern ernstige
grieven wisten in te brengen, omdat de so
cialisten effenaan de wapens uit de handen
genomen werden, want onze vrienden gingen
mee met hunnen tijd.
Gezondheidsdienst, volksvoeding, kinder
verzorging, moederweïzijn, vakonderwijs,
werkloozenfonds, woningnood, 't werd alle
maal aangepakt en edelmoedig ondersteund
of verholpen in de maat van het mogelijke.
En nu?
Voor de socialisten zal 't nooit geheel wel
zijn zoolang zij zelve de zaken niet alleen
kunnen beredderen, natuurlijk. God spare
ons daarvan I En de liberalen Wel, ze be
kennen zelve dat ze meest altijd met de
katholieken hebben mêe gestemd
Het spreekwoord zegt zijt ge wel, houd
u wel Wij hebben nu van alle kleuren en
alle standen in den Raad. Men onderzoekt,
men kontroleert, men vraagt en zaagt. En
't gaat I Er wordt aan alle redelijke eischen
voldoening geschonken.
Zou het beter gaan moest de meerderheid
jn andere handen overgaan Neen 't I Neen 't
Ons besluit? Stemt, Kat li olie 1*1
WAAROM?
De drie vierden der beschaafde wereld
kenden aan de vrouw het stemrecht toe I In
België wilden de katholieken dat voorbeeld
volgen. Liberalen en socialisten beweerden
dat de vrouw TE DOM was om te stemmen
zij meenden dat moeder min verstand had
dan haar een-en-twintigjarigen zoonzij
achtten de vrouw onweerdig dezelde rechten
te bezitten als een dief, een aftroggelaar, een
oorlogswoekeraar, die na het uitdoen zijner
straf, wederom kiezer wordt 1 I
En nu Nu dat de kiezing daar is, nu
komen zij de stemmen der vrouwen afbede
len 1 Zij willen de vrouwen de lesse spellen
Zijn ze niet beschaamd
Horkt hier, vrouwen
Geen man heeft het recht noch de macht u
te doen stemmen tegen uw geweten. Uw
geweten zegt u welke de partij is van orde,
vrede en vooruitgang, welke mannen de
zekerste waarborgen leveren voor den wel
stand, voor de bescherming van moeder en
kind, voor goede scholen, voor het familie
leven. De keus is niet moeilijk. Gebruikt
dus uw recht en doet eer aan uw geslacht.
De stemming is geheim 1
De stemming is verplichtend 1
Op 10 October doppen alle vrouwen te Kortrijk
onder nummer S.
Zaterdag laatst stond de sportwereld in
rep en roer: Dempsey, de w-reldkampioen
in het boksen, was door Tunrjy verslagen.
De twee vechtersbazen hebben malkaar
toegetakeld dat ze geen men ch meer gele
ken, maar zij hebben eene fort dn gewonnen.
De menschen die van vem en van bij
kwamen om dat wildemanspe! bij te wonen
en door hun geld aan te raodlgen, noemt
men sportliefhebbers 1 We zonden ze liever
anders doopen.
Want 't is om ervan te wfigen als men
denkt dat een kerel in eenige minuten schat
rijk wordt om een ander met iijn vuisten af
te kloppen, terwijl er honrerd duizenden
arme zwoegers moeten tobben van 's mor
gens tot 's avonds om de twe; eindekes aan
malkaar te knoopen.
Er wordt zooveel gedaan, :oo ieverig ge
wrocht om wat geld bijeen te scharrelen tot
verzachting van lijden en ellude in de we
reld.. en men verbuischt millipenen om eeni
ge vuistslagen te zien geven
En dat gebeurt in 1926, in onze eeuw van
ultra-beschaving en vooruitgang I
Ja, 't is om ervan te walgtn.
Als een andere Dempsey aoekt het socia
lisme het wereldkampioenscaap te verove
ren niet in het boksen, naar 't zal mis
schien komen, want zijn volgelingen Ioopen
al met knuppels rond maar in de politieke
en economische beweging.
Zij hebben ons, die volgelingen, en de
leiders in 't bijzonder, reeds aardige staalkes
gegeven van hunne macht Waar zij het
meesterschap hebben, zitten zij met de twee
vuisten... op de kas.
Wij weten van over lang hoe zij er op los
gaan, in provincie- en gemeentebesturen
waar zij de meerderheidhebuen,om HUNNE
werken en instellingen, HUNNE scholen,
HUNNE vrienden, en broerkes en kozijntjes
te bevoordeeligen.
Ondertusschen geven zij katoen uit al
hunne macht op de bourgeoisiedie de
oorzaak is van alles. En regent vuistsla
gen... Op 't uilenkot wordt er geklakt en
bravo geroepen, en het do;' is bereikt.
Droevig schouwspel.
Gelukkig, er zijn nog. '^«kiieden met ge-
zona ouiueei, uie vOoi geen bvmpuvj
tooning te winnen zijn, werklieden die weten
en ondervinden dat er nog edelmoedige her
ten gevonden worden onder de burgerij, dat
er ook goede bazen zijn en verdienstelijke
bestuurders, die streven naar verzoening en
den algemeenen welstand betrachten.
Zij zullen in den tegen woord igen kiesstrijd
de rol vervullen van Tunney, den Ameri-
kaanschen bokser en de roode vechtersbazen
knock-out slaan met te stemmen
onder \r a
Ze bersten van... lachen
't Zijn de liberalen die zulk een leute heb
ben, omdat wij beweren dat bunne werking
den godsdienst in gevaar brengt.
Dat is 't oud liedje, zeggen de schrijvers
van De Vrijheid, en 't en pakt niet meer.
De oude liedjes zijn de beste, mijne heeren.
Moesten wij de kiezers niet herhaaldelijk
op het gevaar gewezen hebben, ze zaten er
al lang in. Of was er daar geen reden toe
Willen wij eens uw geheugen verfrisschen
Was het uit eerbied voor den godsdienst dat
M. Vanleynseele, uw gemiste kandidaat van
in den tilde, vroeg in de Kamer om God en
Zijne heiligen weg te laten uit den eed die
vóór de rechtbanken afgelegd wordt?
Was bet ook uit eerbied voor den gods
dienst dat hij protesteerde tegen het inrichten
van kiesbureelen in Kloosterscholen, omdat
er heiligenbeeldekens aan de muren bongen
En waarom verklaarde M. Robert Gillon
in den gemeenteraad voor de scheiding te
zijn van Kerk en Staat?
En uwe vrienden vri metselaars, die be
raadslagen in hun Berenhol op de Hout
markt, zijn ook geen gevaren voor den gods
dienst??
Ab, bah, we zouden dat allemaal onopge
merkt moeten laten voorbij gaan en den stal
sluiten als 't peerd gestolen is?
Lacht gij maar, beered. Die lest lacht, best
lacht.
Wij zullen ondertusschen de vrijheid nemen
hierop de aandacht te roepen van de katho
lieke kiezers die zoudeclbegoest zijn te stem-
lijste en aldus, ja, wij bethalen het, heel zeker
den godsdienst zouden :n gevaar brengen.
Zwicht u van Beren!,, in Schapenvel I
OPPA»8ki\
Van boven stemmen én nevens een naam
op dezelfde lijst is ongeldig.
Voor meer kandidaten stemmen, 't is te
zeggen meer witte roedekens zwart maken
nevens de namen, dan er raadsleden te kie
zen zijn te Kortrijk 23 is ongeldig.
Stembrieven met eer. teeken of een plekke
op, zijn ongeldig.
FRANKRIJK.
Het onthaal dat aan Briand, bij zijn terug
keer van Geneve, vanwege zijne kollega's
van bet ministerie, te beurt viel is nogal koel
geweest. Immers, het nauwkeurig onderzoek
van de punten die hij met Streseman bespro
ken had aan de voortaan historische kermis-
tafel van het gasthuis van Thoiry en waarover
volgens de Duitsche bladen, een principieel
akkoord gesloten was, beeft aangetoond dat
Briand veel beloofd had zonder dal Duitsch-
land iets ernstigs in ruil gaf. Frankrijk zou het
Rijnland en het Saargebied moeten ontruimen,
dus verzaken aan de laatste waarborgen wel
ke het in handen heeft, tegen de verbintenis
van Duitschland van zich niet te verzetten
tegen de uitgifte van een deel der spoorweg-
obligatiën welke krachtens bet Dawes-plan
ingesteld wierden. Welnu, die uitgifte zou
maar kunnen gedaan worden op de Ameri-
kaansche markt, waar alleen nog kapitalen
beschikbaar zijn en mits de voorafgaandelijke
goedkeuring van den algemeenen agent der
betalingen te Berlijn. Rechtstreeksche leenin
gen wil Amerika aan Frankrijk niet meer toe
staan zoolang de overeenkomst Mellon Ber-
ranger over de oorlogsschulden niet bekrach
tigd is. Zijne houding zou dezelfde blijven ten
opzichte der uitgifte van obligatiën wier op
brengst onreebtsteeks toch aan Frankrijk zou
te goede komen. Ten andere, de agent der
betalingen heeft onmiddelijk te kennen gege
ven dat hij het niet geraadzaam vond thans
de buitenlandsche schuld van Duitschland te
verboogen. Ten slotte dus zouden de nieuwe
voorstellen van Streseman dezelfde waarde
hebben als de beruchte Staat van betalin
gen der Konferentie van Londen en de
bons der reeksen A, B en C, die sedert jaren
rusten in de kassen der Herstellings-kommis-
sie, in afwachting dat men ze in het museum
van oudheden ten toon stelle. Van den ande
ren kant, de opperhoofden van het fransche
leger, de maarschalken Foch en Pétain en de
generaals de Castelnau, Debeney en Guillau-
mat, hebben aan de regeering voor oogen ge
legd hoe onvoorzichtig het zou zijn het Rijn
land te verlaten vóór dat de tijdstippen door
het verdrag bepaald verloopen zijn, omdat
heel de huidige inrichting van het Fransche
verdedigingsstelsel rust op de bewaking van
Dit alles legt uit hoe Briand, in plaats van
de onvoorwaardelijke goedkeuring en van de
gelukwenschen, welke hij verhoopte, slechts
een droog satisfecit, waaronder dan nog een
zekere aanmaning tot meer voorzichtigheid
merkbaar is. bekomen heeft. Alleen de kar
tellisten, Herriot en Painlevé, hebben hem
toegejuichd. Doch Herriot is thans zoo be-
kommerd met de wisselvalligheden der lokale
politiek van Lyon, waar de socialisten hem
kost wat kost aan zijne waardigheid van
maire wilden zien verzaken, dat zijne hulp j
maar van weinig tel kan zijn.
Een andere moeilijkheid zou den toestand
van het ministerie spoediger kunnen in ge
vaar brengen, namelijk de kampagne door
zijne tegenstanders ingezet ter gelegenheid
der bestuurlijke herinrichting. Het staat vast
dat de afschaffing der arrondissementsrecht
banken en der onderprefecturen talrijke per-
sonen in hunne bijzondere belangen gekrenkt i
beeft, dat talrijke kleine steden van alle leven
zullen beroofd zijn, doch de nood gebiedt.
Men moet ook bekennen dat de hervormingen
niet zoo haastig besloten zijn geworden als
het bij het eerste opzicht schijnt. Zij zijn inte- j
gendeel sedert jaren zorgvuldig bestudeerd
geworden door Louis Marin, die daarover een
grondig verslag uitgebracht had in de Kamer,
maar zonder dat men er ooit zich mêe
bekommerd had.
Nu echter wordt de misnoegdheid uitgebaat
door de onverbeterlijke kartellisten, die den
val van het kabinet wenschen, en door de
volgelingen van Caillaux, die nog steeds blijft
hopen terug aan het bewind te komen. Dit J
legt uit boe Léon Meyer, maire van Le Havre,
waar rechtbank en onderprefectuur blijven
bestaaa, de leiding genomen heeft der pro-
testbetoogingen. Eene vergadering der ge
meentebesturen der steden die bunnen rang
verloren hebben, is te Parijs belegd geworden.
Eene afvaardiging was belast met aan Poin-
caré een manifest te gaan overhandigen, doch
zij is niet ontvangen geworden. Poincaré
heeft doen antwoorden dat de regecriog zorg
vuldig alles overwogen had vóórdat zij haar
besluit nam en dat het niet mogelijk is daarop
terug te keeren.
Dezelfde stellingen vindt men terng in de
rede, welke hij, bij de opening van den Alge
meenen Raad van het departement der Maas,
waarvan hij tot voorzitter herkozen werd,
uitgesproken heeft. Hij bevond zich daar te
midden zijner getrouwste vrienden en voelde
zich des te sterker om de aanvallen die voor
bereid worden te trotseeren. Heel behendig
heeft hij zijne tegenstanders in het nauw
gebracht. Hij zei dat de toestand van het
land gevaarlijk was, in een zekere maat zelfs
hopeloos, toen hij aan het bewind kwam. De
redding is nog niet verzekerd, want het is
niet in eenige weken dat men zulk een krisis
kan doorworstelen, 't Is dien oogenblik dat
de tegenstanders kiezen om den partijvrede
die in Juli gesloten werd, te verbreken. Men
kan niet genoeg het gedrag dier twistzoekers
schandvlekken. Men mocht nochtans hopen
dat de lessen van het jongste verleden hun
zouden de oogen geopend hebben en dat zij
het voorbeeld zouden gevolgd hebben van
den leider der regeering, die zijne medewer
kers uitgekozen heeft, zonder rekening te
houden met zijne persoonlijke voorliefde voor
de een of de andere partij, maar alleen met
het oog op de belangen van het land die
zelfs niet geaarzeld heeft mannen tot zich te
roepen die hem hevig bestreden en aangeval
len hadden.
Ten slotte verklaarde Poincaré dat hij
geen duimbreed zou afwijken van de maat
regelen welke hij genomen had en dat het
Parlement ze als een geheel zou moeten aan
nemen of verwerpen, dat immers de minste
steen dien men van het gebouw zou afrukken,
het geheel zou doen ineenstorten.
De aigemeene overtuiging is dat Poincaré
door die redevoering den toestand van het
Kabinet stevigbr gemaakt beeft en dat bij
de heropening der beide Kamers de tegen
standers het niet zullen aandurven het ten
val te brengen.
SPANJE.
Nu het plebisciet voltrokken is, keert
zich aller aandacht naar de samenstelling der
Nationale Vergadering, die volgens de laatste
berichten door de regeering verspreid, op het
einde der maand Oktober zal bijeenkomen.
Slechts eene maand dus scheidt ons van die
gebeurtenis welke alle Spanjaards met de
meeste belangstelling afwachten. Wij weten
reeds dat die Vergadering geen het minste
politiek karakter zal hebben, daar alle politie
ke werking haar zal ontzegd zijn dat zij
getrouw de wenken van de regeering zal vol
gen, daar zij alleen uit leden van bet Vader
landse!) Verbond zal bestaan dat de meer
derheid barer leden geleerden, nijveraars en
handelaars zullen zijn, daar zij in de hooge-
scholen, de Handels- en Nijverheidskamers en
de ambachten en neringen zullen gekozen
worden.
De tegenstanders van de regeering houden
den spot met zulk een parlement dat, zéggen
zij, niets anders zal zijn dan een soort tek-
nischc raad, dat van alle onafhankelijkheid,
van allen vooruitstrevenden geest zal ontbloot
zijn, dat het niet zal aandurven tegen de
regeering op te komen.
Daarop antwoorden de officieele bladen
dat het oude parlementarisme in alle landen
waar hel meester geweest is, kwaad genoeg
aangericht heeft en dat het tijd wordt eens
een ander stelsel te beproeven.
Aan onze Vrienden. Qivbbsciiaamd
Bij iedere kiezing worden Katholieke kiezers
misleid't komt uit achterna. Zij stemmen on
der een verkeerd nummer, ofwel ze maken hun
kiesbrief ongeldig door 't een of 't ander teeken.
Onze vrienden moeten ervoor zorgen dat
oude en ongeleerde menschen en ook
de nieuwe kiezers ingelicht worden over de
geldige manier van stemmen.
Dezen keer heeft de katholieke lijst IN~:Ft S
bekomen bij de trekking't zijn nu de liberalen
die nr 1 hebben, de socialisten kregen nr 3, de
christene werklieden n: 4.
Hebt ge den truc,, der liberalen opgemerkt?
Op plakbrieven van verschillige kleur met
hun kiesnummer 1 hebben zij laten drukken:
"stemt allen als één man onder n' 1 Zonder
meeralzoo gelijk menschen die hun aangezich-
te niet durven toonen...
Maar ja. stonden ze aan den kop in de trek
king, ze komen zeker aan den steert na de kie
zing... 't Zal daarom zijn.
De godsdienst moet buiten den kiesstrijd
blijven niet waar
De socialisten beschouwen den godsdienst
zeggen en schrijven zij als eene zaak
van gevoelen en geweten waarmede zij zich
niet inlaten.
Zoo, zoo I
't Is zeker daarom dat hun blad Le Peuple,
in zijn nummer van 18 Januari 1912 de vol
gende godslastering liet drukken
God is eene ongerijmdheid I.God is
eene zotheid I...
Zoo eerbiedigen zij eenieders opinie.
Zijt al wat ge wilt, geloovig of ongeloovlg,
godsdienstig of onverschillig, maar zijt ten
minsten rechtzinnig.
Tegen de valschaards I
onder nummer V.
Leest en verspreidt DE LEIEWACHT
Weekblad voor Kortrijk en 't omliggende
