E
HET arrondissementflflisr
LIBERAAL,DEMOCRATISCH WEEKBLAD.
centiemen het nummer
Eerste Jaargang. Nummer
Zondag
Augusti 1906.
r de klerikale Vakverenigingen
Scholastici
De Ouderdomspensioenen
De Maa.n.
,i onneiRenisprijs3 fr. vo r de stad en dergjniiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, St-Janstraat, 36,- Aalst.
r> 1 n Gewone 15 centiemen ,ri
Prijs der Annoncen: Reklamen centiemen i perUruk.eg
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank.
Alle briefwisselingen moeten gezonden
worden aan het bureel der Redactie
Graaf van Esmond Groote Markt,
AALST.
Aalst, 18 Oogst 4900
der Werklieden.
Veertien dagen geleden, bevond ik
mij aan de statie van Ninove, waar een
groot getal werklieden den trein naar
Geeraardsbergen afwachtten zooals ik.
Daar zag ik gele strooibriejes uitdee-
len, die men vooral in de handen der
werklieden stak, en met moeite kon ik
mij een dezer aanschaffen.
Met verbazing las ik dat het eenen
warmen oproep behelsde tot de kool-
mijners om zich aan te sluiten aan eene
Vakvereeniging voor koolmijners, in-
gericht onder den naam De Vereenigde
koolmijners der Dendervallei en ge
plaatst onder het bestuur van advokaat
Cosyns van Meerbeke, als Voorzitter
en van andere rijke heeren als Bestuur
leden.
Vooreerst vond ik 'tnog al zonderling:
een advokaat aan 't hoofd eener vak
vereeniging van koolmijners en ik
vroeg mij af welk gemeens er kon be
staan tusschen het vak van advokaat en
dat van koolmyner Misschien dient
de advokaat om den koolmijner wit te
wasschen, en de koolmijner om den
advokaat zwart te maken
Nochtans wanneer ik dacht aan
andere vakvereenigingen zooals Geiten
bonden waar pastoors en onderpastoors
de bokken en geiten keuren en bescher
men, bleef ik" niet langer verbaasd.
Achter de bokken en de geiten schuilt
de politiek der klerikale kuiperij, de
fanatieke arglist en natuurlijk vindt men
hetzelfde achter de fameuze vakveree
niging voor de koolmijners der Dender
vallei.
Inderdaad men leest er in dat de
leden onder andere voordeelen den
geldel ijken toestand genieten uit de
weerstandkasten gevolge van werke
loosheiden dat «om schadeloosstelling
voordien bij werkstaking te kunnen
trekken, men {al moeten bij de Weer
standkas sedert {es maanden aangeslo
ten fijn.
Zoo, zoo, zoo onder de bescher
ming, onder de directie van rijke katho
lieke kapitalisten zien wij in de Dender
vallei eene Weerstandkas inrichten om
werkstakingen bij de koolmijners te
ondersteunen
Tot hiertoe zagen wij de werklieden
alleen zich vereenigen om over de
noodzakelijkheid der werkstakingen
en over de middelen van Weerstand te
beslissen. In het toekomende zullen de
groote heeren van Meerbeke en andere
gemeenten der Dendervallei aan deze
beslissingen deel nemen in het toe
komende zullen er werkstakingen uit
barsten waar de werklieden niet meer
alleen, maar met de medehulp, den
onderstand van klerikale advokaten,
pastoors en onderpastoors, voorzitters
hunner vakvereenigingen, zullen strij
den.
En zoo stillekens aan zullen wij de
groote kapitalisten van Vlaanderen,
hand in hand met de roode socialisten
van 't Walenland ten strijde zien trek
ken voor verhooging van loon, vermin
dering van werkuren en verbetering
van 't lot der ongelukkige koolmijners.
Lacht niet, vriend lezer, dat zullen
wij nog zien,vroeger dan gewei denkt.
Jules Rens
Volksvertegenwoordiger.
Opgedragen aan pastoor Van Heuverzwijn
schrijver van Reuzeii^rljd
van 1879-1884.
(Vervolg).
Sindsdien (1884) wordt de af braak van alle
onzijdig onderwijs stelselmatig voortgezet.
I11 Aalst bestonden, benévens verscheidene
Gemeentescholen, eene Staatsmiddel bare-
school en een Koninklijk Atheneum.
Wie zou ooit de weldaden kunnen opsom
men door al deze gestichten aan de jeugd
der stad bewezen wie zou ooit de dank be re
erkentelijkheid van de duizenden leerlingen
kunnen beschrijven die, na rijpe studiën, in
't maatschappelijk leven tot de hoogste bedie
ningen zijn opgeklommen, en dagelijks ijve
rentot het stoffelijk en zedelijk welzijn van
land en burger wie zou ooit de minste toe
nadering gewagen tusschen die «goddelooze
instellingenen de klerikale broeinesten van
fanatism en onverdraagzaamheid, de ge
stichten van eene bende politieke dweepers
en schijnheiligen.
E11 onder voorwendsel van klerikale heer
schappij werd dan ook hier in Aalst het
koninklijk Atheneum afgeschaft. Het College
St. Joseph kreeg de oppermacht, de anderen
zouden later volgen.
In Aalst moet dus gansch het onderwijs
Vrij katholiek worden. Vrij katholiek,
'tis te zeggen; vrije onwetendheid, vrije
verstomping, vrije meesters en geketend'4
slaven, vrije uitbuiters en lage kruipers,
vrije verdrukkers en armzalige ellendelingen
vrij en gedwongen Rpomsch-Katholiek voor
allen, vrij en gedwongen fanatiek lderika-
lism, vrij en gedwongen godsdienstige hui
chelarij en schijn heiligheid. Dit «Vrjje katho
liek wonderwijs is dan ook, eerst en vooral,
liet onderwijs 'van godsdienstige drogredenen
en lage politieke kuiperijen.
Honderden voorbeelden liggen 111e bij de
hand om het te bewijzen. Nu nog, komt zich
bij de jaarlijksc'ne prijsuitdeeling eener«Vrije
katholieke Nonnekensschool der stad, een
feit voor te doen, dat we gerust onder de
üTOotsle politieke schandalen mogen reke
nen. Schoolkinderen, van acht en negen jaren
oud, werden zoogezegde prijsboeken in de
handen gestopt, waarin de liberale politieke
partij op de grofste en oneerlijkste wijze
wordt beledigd. In naam van God en zijne
Santen worden, in die, door den Staat gel
delijk ondersteunde scholen, boeken
schriften verspreid, meestendeels opgesteld
verzameld door politieke priesters, en
waarin openlijk partij wordt genomen voor
misdadigers en veroordeelden Zulke feiten
zijn in t achteraitkruipende Aalst alleen
mogelijk.
O 1 zalige gerechtigheid 0 edele pries
terlijke deugden
Een dezer boeken als Hulde aan de stad
Aalst» opgedragen, werd uit de godvruch-1
tige pen geboren van het voortaan doorluch
tig heerschap, A. Van Heuverswyn, pastoor
bestuurder van het Sint-Camiliusgesticht.
Hoed af vrije burgers voor den klerikalen
priester-afgod, de zacht fijne beoordeelaar
van den Reuzenstrijd Die edele inwoner,
ooggetuige van den heuglijken, onvergete-
1 ij ken Zondag van 15 Oktober 1905 heeft
voorzeker, dank zij 't vrije katholiek onder
wijs, eene bijzondere opleiding genoten hij
heeft dan ook, met tranen in de oogen, de
ongehoorde opofferingen van den hongeren
stand, van de burgerij en van het volk. met
gouden letters aangeteekend in de jaarboe
ken der edele stad AalstIn vollen dag zag
den eerweerden heer millioenen sterrekens,
terwijl feestkanonnen «galmden en golfden»
totlof en eer van de ieverige katholieke
onderwijzers en onderwijzeressen
De Reuzenstrijd herdacht aldus is de
titel van dit hoogs ton tw ikkelen 11 prijsboek,
in 't licht gezonden van het alles overheer-
schende klerikalism door de Boek- en Steen
drukkerij J. Van Nuffel-Yan Gendt teri jare
1906 (O! zalige Heer), en met «eerbied opge
dragen aan dé godsdienstige onderwijzers en
onderwijzeressen van het Land van Aalst
neemt aanvang met eene edele nagedach
tenis in te roepen, en wel met deze woor
den, gevoegd onderaan de photo-Ueeltenis
van het slachtoffer
Mijnheer Gustaaf Van Gyseghem, het
edel slachtoffer van den Reuzenstrijd, on
schuldig veroordeeld, gestorven in 't gevang
te Dendermonde, den 23 Augustus Ï8S1 in
den jeugdigen ouderdom van 24 jaren.
Eere, hulde aan zijne edele nagedachtenis
Schande, eeuwige schande op 'tliberalism.»
Steeds heb ik over die jongelingen nagedacht
met verbroken hart. en meer beklaagd dan
veracht, omdat ik ze immer aanzien heb als
de ongelukkige lichtzinnige speeltuigen in
de handen eener bende klerikale geest vor-
stompende huichelaars. Maar met welk voor
gevoel komt die sell rijvelaar hier spreken
van onschuldig veroordeeld
Vele Aalstenaars zullen zich nog de hel
dendaden herinneren waar Hof stade het too-
neel van wasvelen hebben nog in't geheu
gen de laffe schelmstukken door klerikale
woestaards gepleegd op een weèrloozen
dorpsschoolmeester." En toch de kloeke held
is recht gebleven hij heeft niet mannenmoed
kunnen "weerstaan aan de beun balken van
hunnen bloedigen Reuzenstrijd Na eene
dierbare huisvrouw, door schrik en kommer
in 't graf te hebben zien sleuren, is de mar
telaar nog heden een levend beeld gebleven
van hune weèrgaiooze schelmerijen. De Voor
zienigheid heeft hem voorzeker geen oogen-
blik verlaten. -
Ook, moest nog onder 't Aalstersch
gebroed een pastoor-bestuurder binnenge
rijfd worden 0111 die helden te herdenken.
Wellicht zal er binnen weinige jaren nog
een Van Heuverzwijn gevonden worden
om aan 't klerikaal fanatism uit te leggen,
hoe eene bende losbandige en opgejaagde
belhamels een lafhartige moordaanslag
ploegde op het leven van den heer William
Borivman, en hoe een Burgemeester-tanden
trekker die zelfde helden, bij den afloop
hunner straf, aan de statie ging ontvangen.
Nogmaals daden om met gouden letters
aangeteekend te worden in de ijzingwek
kende jaarboeken van 't Aalstersch klerika
lism.
Gustaaf Van Gyseghem, slachtoffer van
uw bekrompen maatschappelijk begrip,
heeft door uw nijd en fanatism geleden hij
viel voortgedreven door wraak, hein inge
geven door 'nen hoop lafaards en dweepers.
Zoo verdwalen velen van hen die zich laten
meeslepen in den kolk van huichelarij en
dweepzucht.
Schande, eeuwige schande op 't liberalism
en vivat Van Heuverzwijn die grolt en snuf
felt in de droeve en ellendige geschiedenis
eener politieke partij waarvan zoovele onge-
lukkigen het slachtoffer zijn geworden
Dit boek doet huiveren in zijne hachelijk
heid, door zijn geheel gaat een wind van
verpesting en haat, een afgrijselijk gehuil
van afschuwelijke menschenbeulen god
delooze helhonden framassons en knech
ten der framassonsloge -slachtoffers eener
helsche samenzwering der logiesiaven
Combisme (wat den man vooral schrik aan
jaagt) enz. enz... Men voelt zijn hart bonzen
van verontwaardiging, en nooit zou iemand
zich durven inbeelden dat die bladzijden
geschreven werden door een fierder Gods,
behoeder in Christi, van alle uienschen
door een redelijk schepsel, dat voorzeker,
0111 al zijne daden en schriften', voor zijn
lersleu Meesier en Rechter verschijnen
om
zal,
Verder is 't eene opvolging van redevoe
ringen en dagbladartikelen, eertijds versche
nen in de klerikale gazetten van Aalsteene
opeenstapeling van scheldwoorden en leu
gens, van laffe en lage aantijgingen welke
hun toppunt bereiken op bladzijde 121, waar
het godvruchtig pastoorken uitroept met
vuisten trillend en kokend bloed
Zij het zeker, ons kindskind ■reit zullen
knikkeren met het laatste gebeente van.
den laatsten geus.
Heere God, vergeef het hem, want uw
Herder, voorzeker in 't brein geraakt,gelooft
niet want hij denkt I
't Ware te lang- om al de afschuwelijkhe
den van dit meesterwerk van klerikale proza
aan te halen, 't walgt ons reeds er tot hiertoe
te zijn bijgebleven.
Maar wat andere
Weet de heer Minister De Trooz dat zulke
boeken, onder voorwendsel van prijsboeken,
in de handen worden gestopt van kristene
schoolkinderen, van 8 en 9 jaren oud, door
de lnstitutdes Dames de Marie d'Alost
Is het niet met de toestemming van den heer
Schoolopziener dat zulke politieke school-
schandalen woekeren in «d'edele stad Aalst»?
Zoo ja, veroorlooven we ons te vragen aan
alle deftige en eerlijke burgers die de belan
gen der schoolkinderen behartigen, en niet
die van een klerikalen boel, of zulk feit niet
om wraak roept bij God, en of schuldelooze
nonnekens, wellicht rein, edele harten, als
afzetfingsinarkt mogen gebezigd worden,
eener reeks verzamelde redevoeringen en
vuige dagbladartikelen
Zoo neem, ben ik zoo vrij de tusschenkoinst
der hoogere overheid in te roepen om hande
lend op te treden.
Nu, achtbare katholieke ouders der stad
in afwachting dat hier achter mijn rug de
klok der gerechtigheid moge slaan, wil ik
een kristen plicht volbrengen. Zoo ge uwe
kinderen veracht en verloochent, zoo ge
hun geest wilt misvormen en verstompen
zoo ge 't leger der klerikale huichelaars nog
wilt versterken, stuurt dan uwe kinderen
naar het St. Camillusgesticht. Daar schuilt
een pastoor-gij zeiaar, een politieke-pastoor
die voor hunne ziel en hun geweten zal
zorgen.
Dirk-Mart ens.
Schrikkelijke Misbruiken.
1 let is zoo wat van algemeene bekend
heid dat er, op den buiten vooral, vele
misbruiken bestaan in het toekennen
der ouderdomspensioenen aan poli
tieke vrienden worden de 65 fr. oprecht
te grabbel gegooid zoo kennen wij
menig boerken, met een koppel felle
werkkoeien op stal, dat regelmatig die
centjes opstrijkt. Anders is het gelegen
met ouderlingen, die verdacht zijn van
Liberalism, Daensisten of Socialism
voor dezen is er moeilijk, zeer moeilijk
aan iets te geraken.
Jaar in jaar uit leven dezen, die niet
uitgesloten zijn, dan nog in de vrees
dit pensioentje te verliezen, indien zij
mishagen aan pastoor of burgemeester,
hetgeen deze niet nalaten hun op tijds
te herinneren, en zoo wordt er een
onrechtvaardige, schandalige politieke
dwang uitgeoefend met het geld van
iedereen, ten voordeele der klerikale
partij
Maar wat de kroon spant in zake van
dwang en uitbuiterij, en waarvan wij
de volle echtheid waarborgen, is het
volgende Wij kennen in het kanton
Geeraardsbergen een postbureel, waar
de pastoor der naburige gemeente N...,
zelf al het geld der gepension neerden
komt afhalen en het dan aanderecht-
hebben... uitdeelt
Die eerwaarde heer schrijft zich zei
ven eene prokuratie doet ze ondertee
kenen door de 4 of 5 ouderlingen op de
19 die teekenen kunnen en komt alzoo
in 't bezit der fr. 65 x 19 1235 fr.
welke aan de oudjes van zijn dorp zijn
toegekend
Gij ziet van hier welk misbruik er
van dit geld gemaakt kan worden 't Is
nu 14dagend 3 weken dat de pensioe
nen opgehaald zijn geworden en onge
twijfeld zijn er nog verscheidene recht
hebbenden die hun aandeel niet ont
vangen hebbenEn dan welke schoone
gelegenheid voor uitbuiterij
Karei, zegt onze dorpsherder,
verleden jaar hebt ge niets gegeven
voor St. Pieterspenning hoeveel mag
ik ditmaal wel afhouden Een dubbele
frank is niet te veel En de bevreesde
ouderling stemt toe.
Siska, uw man is nu reeds acht maan
den overleden, en hij heeft sedert zijne
begrafenis nog geene enkele mis ge
had. Ziedaar liggen 59 fr., voor de
overige 6 fr. zal ik een jaargetijde
lezen. En Siska zwijgt.
Aan Marie-Anne(een oude kwe
zel). Monseigneur heeft ons geschreven
dat de goede werken van het bisdom
zeer afvallen, en dat er daar dit jaar
inzonderheid moet voor gezorgd wor
den. Hoeveel gaat gij er voor beschik
ken 't Is al gelijk Mijnheer de pastoor
wil. 20 fr. En Marie-Anne knikt.
Tist uw zoon is naar de meeting
geweest van den geus Rens Adsdit
nog gebeurt, dan is het toekomend jaar
met u opgeschept, zulle man En Tist
verontschuldigt zich enzenz.
Is het schandalig genoeg
We vertelden u, beminde lezer sin
ons vorig nummer, van het jongs ken
dat volstrekt van zijne moeder de m aan
ten geschenke wou heb ben. en ondamks
alle goede reden, niet luisteren wou,
stampte en schreeuwde.
We vertelden dit maar om te doen
begrijpen hoe er altijd dergelijke kinde
ren worden aangetroffen ook onder de
groote menschen, groote kinderen in
een woord, die denken dat het vol
doende is, te wenschen, te willen of te
eischen om te bekomen wat onmogelijk
te bereiken is, en het gewenschte wil
len bekomen zelfs met geweld.
Wc vertelden dit maar om er op te
wijzen hoe sommige misleiders van
deze kinderachtigheid gebruik maken
om zich eene goede, gemakkelijke en
winstgevende plaats in te ruimen in de
politieke wereld, door aan die groote
kinderen alles te beloven wat ze maar
wenschen kunnen.
Wc willen sociale gelijkheid,
We willen den acht-uren-arbeid,
We willen het collectivism,
We willen den hemel
Zoo roepen de eenvoudigen, de groote
kinderen. Ze willen de maan
En de slimmerikken welke zich den
eenvoud dier groote kinderen ten nutte
maken, zeggen Komt tot ons, verheft
ons, kiest ons en wij zullen u alles
geven.
We zullen u meer geven dan de
sociale gelijkheid, meer dan den acht
uren-arbeid, meer dan het collectivism,
meer dan den hemel
Niet alleen in 'Belgie treft men groote
kinderen aan, die de maan eischen ook
in andere landen zijn ze voorhanden
en worden ze gemend door liefhebbers
die er eer, baat en voordeel bij vinden.
In Frankrijk is Jaurès een hunner
voornaamste misleiders. Nadat hij,
gelijk wij er hier ook kennen, zijn geluk
links en rechts heeft beproefd en overal
mislukte,- heeft hij het eenvoudiger
gevonden zich bij de maangrijpers te
scharen en detfnaangrijperij zelfs in de
Kamers op te hemelen.
Wij denken te voldoen aan den wensch
onzer lezers met uit de merkwaardige rede
voering, in de F ranse he Kamer uitgesproken
door den heer Clemeneeau, dit deel te ver
talen waarin hij heeft doen uitschijnen.dat
de socialistische droombeelden, hoe schoon en
verleidelijk zij dan ook zyn, niet met onze
samenleving kunnen vereenigd worden
Wij laten hier dit prachtig uittreksel vol
gen.
Ik zeg dat de persoonlijke eigendom nog
langen tyd zal evolueeren ik zeg dat de be
trekkingen tusschen den persoonlijken eigen-
a'om en den socialen eigendom niet zullen
blijven wat zy thans zijn; en wanneer ik
zi.uks zeg, zeg ik iets wat iedereen hier kan
go edkeuren.
1 Iet is verstaan dat de vraag gesteld is en
dat wij haar zullen bespreken op zoo volle
dige wijze als gij zult willen; intusschen houd
ik er aanalleen dedrogredenen aan te duiden
waai 'op gij, Socialisten, uw recht tot ontei
gening hebt gebouwd. Gij hebt ons den uiter
sten rijkdom en de uiterste armoede aange
toond, gij hebt ons beloofd dat gij op zes
maanden de middelen zoudt vinden om het
kwaad te keer te gaan dat hij aanklaagt en
zijt gekomen tot uit besluitZou deze maat
schappij niet beter, rechtvaardiger, rnensche
1 ijker zijn Antwoordt vooraleer ons in den
ban te slaan
M. Jaui"ès, er zijn meer dan twee stelsels
aan deze kamer onderworpen tusschen de
tegenwoordige maatschappijen de uwe tus
schen 'U'Zi- twee uiterst.-, zijn er een onpe-
paahi getal van maatschappelijke opvattin
den die kunnen ontwikkeld worden.
Gij maakt u de taak al te gemakkelijk.
Aannemende zelfs dat uwe beknibbelingen
gegrond zyn. dat de tegenwoordige maat
schappij zoo slecht is als gij zegt, en ik ben
niet van degenen, dat weet gij wel, die be
weren dat zy goed is, aannemende nog dat
de maatschappij die gij hebt opgevat inder
daad kan verwezenlijkt worden, hebtgij toch
nog een punt uit het oog verloren dat de
moeite waard was 0111 te worden onderzocht,
namelijk, dat wij niet alleen te kiezen hebben
tusschen de maatschappij, die gy ons belooft
en de tegenwoordige maatschappij. Er be-
4