S
IS»
HET arrondissement^
LIBERAAL.DEMOCRATISCH WEEKBLAD.
Prijs5 centiemen het nummer
Eerste Jaargang. Nummer 8
Zondag 26 Augusti 1906.
de Benoeming der Burgemeesters.
M. Woeste.
Hopteelt eu Hophandel.
Liberale Zegepraal.
Bedelarij.
Klerikale Trukken.
Nog over de kloosters.
Waar, waar is de Verdraagzaamheid?
(o
Gewone
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, St-Janstraat, 36, Aalst.
15 centiemen
Prijs der Annoncen:
per drukregel
Reklamen 75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prij4? volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
Alle briefwisselingen moeten gezonden
worden aan het bureel der Redactie
Graaf van Egmont Groote Markt,
AALST.
Aalst. 35 Oogst 1996
OVER
Denderbode van zondag laatst ant
woordt op ons artikel over de benoe
ming der Burgemeesters het volgende
Indien er eene partij*is die op arg
listige, valsche jezuitische wijze in de
benoeming der Burgemeesters en Sche
penen te werk ging dan is het wel de
doodziekelijke liberale doctrinaire par
tij. Niet alleen benoemde zij altijd de
Burgemeesters en Schepenen in de libe
rale minderheid, maar dreef het zelf zoo
verre van liberale Burgemeesters bui
ten den raad aan te stellen.
Hartelijk dank, Denderbode, uw ant
woord is een bewijs te meer om de
benoeming der Burgemeesters uitslui-
telijk aan de macht van de ministers
niet over te laten.
Wij klagen over de misbruiken waar
toe de tegenwoordige wet aanleiding
geeft onder 't bestuurder katholieken
gij klaagt over de zelfde misbruiken
van wegens het liberaal Bestuur. Dus
moeten wij het eens zijn de Wet te
doen veranderen en aan de ministers
de macht te ontnemen van Burgemees
ters te noemen, buiten de meerderheid
of tegen den wil van de meerderheid.
Wees dus vrij en openhertig, Den
derbode, zeg aan uwe lezers dat wij
allen moeten strijden om de hervor
ming der Wet op de benoeming der
Burgemeesters te bekomen, en verklaar
onbeschroomd, aan uwe gekozenen,
dat het algemeen belang en de politieke
eerlijkheid de hierboven aangehaalde
verandering van de Wetgevende Ka
mers eischt.
Jules Rens
Volksvertegemvoo1 'digci
Met de vacantie, slaapt de politiek en dan
vinden de groote dagbladen, dagelijks geen
stof, om hun blad samen te stellen
Om het alsdan by den lezer, wat aantrek
kelijk te maken, gaat de eene of andere
opsteller, voorname personen intervieuwen
over het een of ander feit, dat den lezer
schijnt aan te belangen.
Zoo heeft een katholiek blad uit Frankrijk
eenige der klerikale hoofdmannen van Belgie
ondervraagd over verschillige punten en
onder ander M. Woeste, over de kiezing van
27 Mei 1.1. en in zijn antwoord lezen wy het
volgende
In den tijd, noemden wij ons behoudsge-
zinden heden zijn wij katholieken.
Deze verandering van naam is voor ons
de redding geweest. Ik was er volstrekt
tegen, ik beken het volgaarn. Ewel ik
bedroog mij
M. Woeste had zich de moeite kunnen spa
ren van te zeggen dat hij zich bedrogen had,
daar het bij hem eene gewoonte is geworden.
In 1870, vroeg hij het zuiver Algemeen
Stemrecht.
Ik bedroog my—heeft hij later gezegd.
In 1893, bekampte hij krachtdadig het
meervoudig stelsel, daar hij dacht dat het
niet voordeelig voor zyne politieke vrienden
zou geweest zijn. Heden is hij er den hard-
nekkigsten verdediger van geworden.
Ik bedroog mij
In 1899, kwam hij met heftigheid tegen
het Evenredig stelsel op, omdat hij oordeelde
dat het den invloed van zijne partij moest
verminder Daarna heeft hij Kunnen
bestalig-n dat h- li- -n zijne vrienden
kan redden van >vn pkadingen ommekeer
en nu vindt, hij het Ewnredig stelsel zeer
wel.
Ik bedroog my 1
Heel aardig is 'topte merken dat M.Woeste
die zich geaurend uedriegt op zeer voorname
vraagstukken, de andere leden der rechter
zijde metal zijne verachting overlaadt, wan
neer deze de stoutheid d urven hebben eigene
gedachten te bezitten.
Ook is het niet te verwonderen dat M.
Woeste zijn titel van Wereldlijke Paus niet
doen gelden heeft op het Congres van het
Heilig Sakrament, verleden week gehouden
te Doorn ijk, waar hij heel ootmoediggevraagd
heeft, eenige woorden te mogen reppen, daar
hij noch priester noch gezalfde (les Heeren
was, zegde hij, maar wel een vulgair
wereldlijk persoon.
M. Woeste heeft begrepen dat erom Paus
te zijn meer onfeilbaarheid noodig is en, hij
in zijne politieke loopbaan zich zoo dikwijls
al bedrogen heeft.
OPROEP
tot de Planters en Kooplieden.
Het College van Burgemeesteren en Sche
penen der Stad Aalst, brengt ter kennis van
de belanghebbenden dat er 5 prijskampen
worden uitgeschreven voorde Landbouwers
welke van hun eigen gewas de beste Hop op
de merkt zullen brengen.
De Prijskamp zullen plaats hebben
1. Op Zaterdag 15 September 1906,
2. Op Zaterdag' 22 September
3. Op Zaterdag 29 September
4. Op Zaterdag' 6 October
5. Op Zaterdag 13 October
telkens ten 10 uren 's morgens.
Er zullen prijzen verleend worden van 5,
10, 15, 20, fr. in evenredigheid der hoeveel
heid op de Merkt te koop gestelde Hop.
In hei beoordeelen der Hop zal de Jury re
kening houden van
1° De rijkheid in lupulin (geelstof) en geur
(reuk) 20 punten 2° De fraaie kleur, 5 pun
ten 3° De verzorgde pluk, 10 punten 4" De
wijze waarop zij gedroogd is, 15 punten.
Iedereen weet dat de Groene Belde rijk
ste is in lupulin en dat de Camau veel
armer is dan de andere soorten.
De Hop der landbouwers die hun gewas
drogen bij middel van het ijzeren toestel dat
de Hop-commissie kosteloos toestaat aan de
planters welke hunnen eest wijzigen volgens
nare inlichtingen, heeft altijd oenen fijnen
geur en eene fraaie kleur.
Op den fijnen geur der Hop heeft grooten
invloed T liet plukken eer zij rijp is 2° het
te laat inoogsten 3° het drogen op eenen
hoogen warmtegraad 4° het verkeerd be
handelen op den eest.
De IIop moet zuiver geplukt zijn, zoodanig
dat zij noch lange stelen, noch bladers bevat.
Men kan de Hop bederven door het drogen:
1° Als zij te weinig gedroogd is of te veel
gebroken
2° Als er rook door de bellen gaat, die aan
de Hop haren fynen geur ontneemt
3° Als men de Hop te dik op de droogtafel
legt en een groot vuur maakt, zoodat de on
derste laag' bellen verzengt, terwyl de boven
ste laag overvloedig zweet
4° Als men te vroeg solfer brandt vooral
terwijl de Hop zweet. Rook en zwaveldam
pen lossen zich op in het vocht, kleven aan
de schubben en bederven den geur, de bellen
verliezen haren glans, de lupulin wordt
bruin, de looistof en de hars verliezen een
deel hunner kostbare eigenschappen.
Om aan den Prijskamp deel te nemen moet
men ten minste 100 kilogr. Hop ter Merkt
brengen, welke in éón of verscheidene zak
ken mag bevat zijn, 300 kilogr. zullen twee
loten, 500 kilogrammen drie loten uitmaken
waarmede men naar de prijzen kan dingen.
De mededinger moet dit gewicht door een
bulletyn der Hop waag bewijzen.
De Hop mag op voorhand niet verkocht
zijn, zij moet op de Merkt te koop gesteld
worden.
Ten einde te vermijden dat dezelfde Hop
op verschillende dagen aan tien Prijskamp
zou deelnemen, moet de mededinger het be
wijs brengen dat zijne Hop verkocht en gele
verd is.
Den 20 September zal de groote regionale
Prijskamp plaats hebben, waaraan alleen
de leden der Vakvcreenigingen mogen deel
nemen. Kr mogen ÏOOO fr. premies toege
kend ivorden. Elke variëteit Groene Belle,
Witte Bank en Cam an zal een afzonder
lijken Prijskamp uitmaken.
Wij denken de Planters te mogen aanra
den, hunne Hop van rijke geurige hoedanig
heid zooals de Groene en de Friesche niet te
vermengen, met deze die arm is in hoedanig
heid, zooals vorige jaren zullen de Brouwers
de beste bij voorkeur koopen, zelfs aan een
hoogeren prijs.
Van heden af kan men verdere inlichti n-
gen bekomen bij de Leden der Hopcommis-
sie.
Mijnheeren. M.-L. Gheeraerdts, Voorzit
ter Baron Leo deBethune, L. Boterberg,
F. Cumont, Des. De Wolf, Bidder L. Schel-
lekens, Od. Van der Schueren, L. Van
Overstralen ReyniersSchrijver.
Gedaan te Aalst, den 6 Augusti 1906.
De Voorzitter,
M.-L. GHEERAERDTS.
De Secretaris,
Oscar REYNTENS.
Zondag laatst had er te Florenville (pro-
vincie Luxemburg) eene provinciale kiezing
plaats, om te voorzien in de vervanging van
doctor Jacques,overleden katholiek raadslid.
De liberale kandidaat M. Goffinot is geko
zen geworden met eene meerderheid van
400 stemmen.
Dus weer een zetel gewonnen voor de libe
ralen die ondanks het meervoudig stelsel,
zegepraal op zegepraal behalen.
Na de provincie Namen wordt het de beurt
der provincie Luxemburg.
Proficiat.
Verleden woensdag was het hier in Aalst
eene oprechte bedelarij.
Kinderen uit katholieke scholen gingen van
huis tot huis, hunne prijzen laten zien.
Zouden «ie meesters niet beter doen aan
die arme kinderen te doen uitschijnen, hoe
vernederend het is, zoo van jongs af te gaan
bedelen, dan in hunne jonge harten, haat en
nijd te doen ontstaan met hun als prijsboek
te geven «De Reuzenstrijd van 1879-1884
herdacht,» waarin men al wie liberaal is
door de modderen het slijk trekt
Of denken misschien die meesters, dat, met
van nu af, van ons volkskinderen schooiers
te maken, zij er slaven zullen kunnen van
vormen
De klerikale bestuurders hebben in
hun kabas duizenden trukken om de
wetten te ontwijken of om op loensche
wijze met hun eigene elastieke regle
menten om te springen. Er wordt voor
het bekleeden van publieke functies
een zekere bekwaamheid, een zekeren
graad van geleerdheid vereischt. Pos
tulanten voor de [ambten van secretaris,
gemeenteontvanger, ontvanger der
weldadigheidsbureelen, veldwachter
moeten naar Gent gaan, waar ze schrif
telijk de bewijzen van hun bekwaam
heid moeten geven.
Daar hebben wij niets tegen, te con
trarie Sedert de kadodders in België
het huishouden beredderen en ontred
deren vermindert de vaardigheid en
vermeedert de geestesarmoede der
volksklas op droeve wijze.
De plaats van champetter viel dus
open in een kleine gemeente van ons
arrondissement. Twee candidaten don
gen naar die plaats. Te Gent toonde
de eene bekwaam te zijn, de andere
was een fameuze uilde Gouverneur
schreef het zoo!... Er bleef dus maar
een verzoeker de gemeenteraad werd
aanzocht een tweeden oproep naar
aanvragers te doen. Een enkele nieuwe
postulant trad op. Maar de gebuisde uil
was de hartelap van den katholieken
burgemeester, van dezen kasteelheer
en genen hoogvermoogenden moeial
er werd geschreven en gewreven kort
de gebuisde mocht nog eens zijne
krachten gaan meten. En de uitslag
Ja, wie eerst bleek en uil te zijn, scheen
nu al iets meer, enfin, hij kon als blad
vulsel mede op de lijst der kandidaten
worden gebracht.
De gemeenteraad nu was 't om te
mallen koos den minst bekwamen
candidaat, het bladvulsel, nr en den
bekwaamste tot nummer 2.
De gouverneur wachtte lang, lang
maar bekrachtigde eiildelijk de benoe
ming van nummer een Zoo komt
het dat er in dat lieve dorpje, dat we
maar niet noemen zullen, een veld
wachter is, door den Gouverneur zei
ven als een nulliteit, als onbekwaam
uitgescholden.
Oud-soldaten, bekwame jongens,
met een voorbeeldig gedrag, worden
van kant gezet om te behagen aan wie
zich met de zaken van dat gemeenteken
niet had te bemoeien.
Was dat niet heel vriendelijk van den
Gouverneur
Nu wenschtc ik te weten waar ik het
provincie-reglement nopens die exa
mens zou kunnen verkrijgen en hoe
dikwijls de gebuisde postulanten een
nieuw onderzoek mogen vragen zeven
of acht keeren in de week
Dan moeten ze daar te Gent veel
werk hebben en dan verwondert het
lange niet dat gewichtige brieven, van
zekere gemeenten, vijf maand zonder
antwoord bleven.
Daar komen wij een naaste maal op
terug.
Cephas.
Van tijd tot tijd hoort men den lof maken
der kloosters, door menschen die het wel
meenen, maar die niet verder zien als hun
nen neus lang is.
Volgens die soort van menschen zijn het
de kloosters die den rijkdom van het land
uitmaken sedert de fransche kloosterlingen
naar hier verhuis zijn, doen zij in onze
provinciën, den handel en den nijverheid
bloeien hoe meer nonnen en paters bede
len, hoe meer de armoede vermindert
Ziet eens, zeggen zij, hoe men in gods
dienstige gestichten de weeskinderen ver
zorgt, hoe de kloosterlingen zich opofferen
voor de opvoeding van onze kinderen, hoe
zij de arme en gebrekkelyke menschen opne
men en verzorgen.
Maar vraag dan eens aan die menschen,
die zoo goed op de hoogte zijn van al de wel
daden die door de kloosters gedaan worden,
waar die kloosters bestaan, hoe men daar
leeft, wat zij zooal voortbrengen, hoe zij al
de millioenen verzamelen om kasteden en
paleizen te koopen en te bewonen en zij zul
len, den rug u keerende, altijd hetzelfde
liedje zingen Ja, ja, ik weet het wel, gy
zijt ook een van die geuzen of framassons die
de kloosterlingen in het hart niet draagt
maar op uwe vragen antwoorden, neen, dat
zullen zij niet doen.
Negen kloosters op tien doen onze kleine
neringsdoeners eene onmogelijke mededin
ging aan, ze beoefenen alle "nijverheden, alle
stielen, alle bedrijven, buiten de jeugd uit,
en bederven de loonen.
Er ziin nonnen-bedelaarsters, corsetmaak-
sters, handschoenen naaisters, achterwaar-
sters enz. enz., er zijn paters-schooiers, poli
tiekers, brouwers, jeneverstokers, boterinar-
chands, schoenlappers enz.
Maar ieder klooster is een kolk waarin
millioenen worden verzwolgen waarvan
niets terug komt te baten van 't algemeen.
De Vlaamsche boer zegt het in weinige
woorden Er gaat niets uit dan den rook
Toch bij de liberalen nietroept
pastoor Van Bommershoven, De
mannen van 79, dc hatelijke schoolwet-
makers, de schurken, de geuzen, de
framassons, enz. enz. Amen
Allen hebt gij die zoete namen, waar
mede de zachte herders van den eeni-
gen God hunne broeders in Christi
bestempelen, door het luchtruim hoo-
ren donderen, en wee, wee den onge
lukkige die zij troffen.
De schoolwet van 79. Is die dan
toch zoo hatelijk
Zij maakte vaji dc officieele school
een tempel vrij van alle dogma, van
alle vooroordeel, waar Katholieken,
Potestanten, Joden en Vrijdenkers op
gelijken voet behandeld worden, waar
de gewetensovertuiging van geen enkel
nooit gekrenkt wordt, met een woord
waar alle Belgen gelijk zijn.
En nog waren de katholieke» bevoor-
deeligd. Zij mochten immers op school
hunne kinderen in de leer van Chris
tus doen onderrichten.
Dit was de wraakroepende wet, die
het dubbel ongeluk had het kind van
den vrijdenker zoo wel te behandelen
als het kristene kind, en den priester
alleen nog toe te laten als leeraar en
niet meer als baas of toezichtcr. Nu,
dat was wel redelijk.
Was dit niet volgens het goddelijk
woord Geef God wat Gode toekomt
en CesarJa, maar de priesters, de
kerk zijn God, en Cesar en alles, alles.
Welk verschil tusschen hunnen waan
zin en de zachte deemoed van den
Zoon
Welnu, ziehier een staaltje van die
klerikale Verdraagzaamheid, waarop
de hansworsten van Denderbode en
tuti quanti zoo zeer boffen. Wij putten
het in de onverbiddelijker! geschiedenis.
't Is in Oostenrijk, in dat land zoo
zeer gelijkend op het onze in vele op
zichten fanatism der geloovigen, taal
strijd, politiek... enz. en dat reeds een
staadje verder is dan wij dus uiterst
geschikt om vergelijkingen toe te laten.
Sedert Maria Theresia en Józef II
met het placetum regium (1780),
was de Staat gansch onafhankelijk van
de kerk. Nochtans zien wij na deze
beide keizers het land langzamerhand
overrompeld door kloosters die als pad
destoelen uit den grond opschoten, tot in
1848, tijdens de revolutie, de Jesuiten
buiten gekegeld werden.
Toen beklemde 18 jarige Frans-Jozef
den troom. Hij liet zich aartsbisschop
Rauscher als raadsheer opdringen. Het
doel der zwarte greep was bereikt.
Reeds in 1855, den" 28 Augusti, tee-
kende Frans-Jozef, onder Rauscher's
invloed, een konkordaat met Rome.
De Staat maakte zich vassaal van het
pausdom
In dit konkordaat vinden wij die
schoone, lieve verdraagzaamheid, die
het kenmerk is van al wat klerikaal
heet.
Het begin is bewonderens weerdig.
Tartuffe ineen pauselijk vel, speelt op
meesterlijke wijze zijn hulsel met den
keizerlijken Snotbek. Luistert
In naam der Zeer Heilige en onver-
deelbare Drievuldigheid Z. H. Paus
Pius IX en Z. Apostolische, keizerlijke
en koninklijke Majesteit Frans-Jozef de
Ie, Keizer van Oostenrijk, willende
beide in het Oostenrijksche Keizerrijk,
het geloof, de godsvrucht en de zede
lijke kracht behouden en verkloeken,
sluiten, wat de katholieke kerk aan
gaat, eene plechtige overeenkomst
Ziehier enkele artikels betreffende
de scholen aangaat
Art. 5. «Het onderwijs van de
katholieke jonkheid zal in alle scholen,
hetzij openbare of vrije, volgens dit der
katholieke leer geschieden. De bis
schoppen,krachtens hun pastoraal ambt,
zullen de godsdienstige opvoeding der
kinderen besturen, in alle Staat- of
Vrije scholen, en zullen zorgvuldig er
op letten dat in geen enkele leergang
iets onderwezen worde tegenstrijdig
met het katholiek geloof of de zedelijke
zuiverheid.
Art. 6. Niemand zal de heilige
godgeleerdheid, de catechismus, of de
godsdienstige leer onderwijzen, in welke
school het ook weze, zoo daarvoor de
