S
m*! MÉi is
uah het arrondissement^^
Het Schelmstuk.
Eenige Cijfers.
RA AL
IOC«ATISCH WEEK B1
Zondag 21 October 1906.
centiemen het nummer
Eerste Jaargang. Nummer 16
sv -1 fH'5 /ssefe
4S M?/
Prijs der Annoncen:
Honderd duizend franken
België en Spanje.
Honderd duizend franken
en Uiristianism.
Altijd Leugens
«^Efflrassi-^g,
«ttlSB»
"•"««Sto,
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, St-Janstraat, 36, Aalst.
I -.«staBBBwaï»»*t
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen j Per ^«kregel.
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank.
Anlst, 20 October tOOti
Aalstenaars, he-t Schelmstuk is
volbracht, het groot Schelmstuk.
Jaarlijks kon de Stad met eene
goede zelfuitbating der Gas
winnen.
De katolieken van den Gemeen
teraad hebben dat verworpen en
de Gas en de winsten voor 35 lange
jaren weggegooid aan de klerikale
Société Centrale.
Schande, duizendmaal schande!
de Stadskas is ledig en weldra
zullen er nUuwe lasten en opcen
tiemen moeten gestemd worden.
De tijden worden hard voor de klerikale
achteruitkruipers. Men begint Frankrijks
voorbeeld te volgen. De burgerlijke macht,
aangevallen door de kerk, verdedigt zich
overal met hardnekkigheid en Rome zal
zyne ultramontaansche politiek betreuren.
Men weet dat het Spaansch Staatsbestuur
een wetsontwerp opgemaakt heeft dat het
burgerlijk huwelijk instelt.
Tot hiertoe bestond alléén 'tkerkelijk huwelyk
en dat alléén had bijgevolg wettige weerde,
zoodanig dat de niet-katholieken, de protes
tanten, de joden, de vrijdenkers, enz. ver
plicht waren ofwel zich te onderwerpen aan
eene ceremonie door hun geweten veroor
deeld ofwel in onwettige verbintenis te
leven.
Tegen dat zoo noodzakelijk ontwerp zijn
de bisschoppen, de priesters en de anderen
leden van die partij van orde op de hevigste
wyze opgestaan en zekere prelaten en
kerkvoogden hebben zulke revolutionnaire
aanvallen gedaan dat het Staatsbestuur vast
besloten is hun eene welverdiende les te
geven. En dan zullen zy zich beklagen van
vervolgd te worden, van ongelukkige mar
telaars te zyn.
De ongehoorde houding van die mannen
heeft de oogen geopend der gematigdste
liberalen en dezen aangespoord het Concor
daat te wijzigen
Volgens die overeenkomst met het Paus
dom wordt de katholieke godsdienst als de
éénige Staatsreligie van Spanje erkend.
In ons klerikaal België worden vier eore-
diensten door den Staat erkend en betaald.
De andere eerediensten mogen enkel in
bijzondere lokalen beleden worden en de
bouwtrant van die zalen mag hunne gods
dienstige bestemming niet verraden.
En terwyl het Staatsbestuur in onderhan-
lingen is met den Paus om dat versleten
Concordaat wat aannemelijker te maken,
heeft minister Davila, t'akkoord met al zijne
kollega's, een wetsontwerp opgemaakt om
trent de kloosterorders.
Het bepaalt vooreerst dat geene godsdiens
tige instelling zal toegelaten worden zonder
de goedkeuring der Kamers. De minderja
rigen zullen van geene congregatie mogen
deel maken.
In België zullen de kloosters mogen voort
groeien en voortkrioelen als paddestoelen
en de ongelukkige kinderen aanveerden die
nog niets kennen van de wereld en niet we
ten wat zy doen.
De Spaanschewet zal aan den minister
het recht toekennen van op wolkdanig
oogenblrk de toelating van de Kamers te
onttrekken aan alle congregatiën die de
openbare zedelijkheid en de publieke rust
zouden storen...
By ons beschikt de Staat over geen enkel
middel van toezicht over de kloasterorders
en nochtans..,
In Spanje zullen de geestelijken maar het
onderwijs mogen geven als zy drager zijn
van titels of getuigschriften afgeleverd voor
de Hoogeschool.
En in België hebben méér dan de helft der
zoogezegde vrye onderwijzers en onderwij
zeressen geen diploma. Ook weet gij wat
hun onderricht waard is.
De Spaansche wet zal nog vaststellen dat
al de congregatiën zullen ontbonden worden
waarvan de leden vreemdelingen zijn of
waarvan de bestuurder in den vreemde
woont.
Eene der eerste gevolgen van deze schik
king zal zijn de uitdrijving der Fransche
geestelyken die in het Spaansche luilekker
land zijn gaan nestelen, na de stemming der
Fransche wet.
Ons land heeft ook tot toevluchtsoord ge
diend aan de Fransche kloosterlingen! Die
bannelingen die martelaars die de
de klerikale drukpers voorstelt in armoede
en ellende, koopen prachtige eigendommen,
historiesche domeinen en prinselijke erven.
De meesten onder hen berokkenen groot
nadeel aan den kleinhandel.
Het Staatsbestuur van ons gezegend land
heeft ze daarom niet verontrust. Integen
deel. Want in tegenstrijdigheid met de wet
deelt het hun toelagen uit, zoogezegd ver
leend aan de vrye scholen.
Het klerikaal bewind, gevangene van de
priesters en de Congregatiën, levert het land
aan de grenzelooze heersch zucht van de
Roomsche kerk.
Gelukkiglijk ontstaat er in al de klassen
onzer bevolking, evenals in Spanjeeene be
weging die aan dien noodlottigen toestand
moet en zal een einde stellen. J.
De grrroote klerikale financiële fe
niksen die de gaskwestie hebben bestu
deerd zij die beweren dat hunne
grondige studie het bewijs heeft gele
verd dat de regie aan de stad niets zou
hebben opgebracht, dat de zelfuitbating
eene slechte operatie was voorde stads
kas, hebben geen enkel vast bewijs ge
leverd, ze hebben aan de gemeente
raadsleden niet eens met klare en dui
delijke cijfers er berekeningen bewe
gendat de regie slecht is ze hebben
integendeel de concessie aan de vreem
de en klerikale Société centrale van
in den beginne voorgestaan; ze hebben
zich als de advokaten aangesteld van
die maatschappij.
Waarom Dat zullen we misschien
later weten.
Maar, ware het, omdat ze volgens
de door hen alleen gemaakte cijferin
gen, cijferingen die ze aan den gemeen
teraad niet hebben medegedeeld, ware
het, zeggen we, dat die voorbeeldige
kasbestuurders zich alleen op hunne
cijfers hadden gesteund om te zeggen
dat de regie slecht is en dat de concessie
't hemelsch manna inde stadskas zal
doen neerstorten, O dan moogt gij,
lastenbetalers, dan moogt gij, kleine
neringdoeners, werk-en ambachtslie
den, dan moogt gij allen Aalstenaars
u aan groote verrassingen verwachten.
Immers hebben de slimmekens en
Cie van ons zoo wereldberoemd sche-
pencollegie de stadsrekening en bud jet
van verleden jaar niet op meesterlijke
wijze opgesteld er aaneengeflansd
Wat al goocheltoeren en cijferspron-
gen hebben ze niet begaan.
Zoo bewees onder andere Mr. De
Blieck in den gemeenteraad op onte
gensprekelijke en tot heden on weerleg
de wijze
I. Dat ze hunne begrooting voor
1905 met een batig slot van 65.38 fr.
deden sluiten en ze om daartoe te gera-
1 ken overdreven ontvangsten hadden
voorzien bewijs ervan is, dat de be
stendige deputatie het batig slot in een
te kort van 2268 84 fr. veranderde.
II. Dat de stadslasten onder vorm
van opcentiemen sinds 1898 door onze
klerikale jannen werden vermeerderd
op den rug van alle lastenbetalers met
een jaarlijksche som van ongeveer ne
gen en {estig duidend franken en niet
tegenstaande dat de jaarlijksche reke
ning met een te hort sluit.
III. Dat de stad in 1903 de som van
een millioen drij honderd vijf en negen
tig duidend acht honderd franken ont
leende en dat, die som thans reeds bijna
gansch naar de maan is.
IV. Dat de k lerikalen hunne kiezers
voor den aap hielden en ze heel de
Aalstersche bevolking wetens en wil
lens bedrogen en om den tuin leidden
bij 't opmaken hunner jaarlijksche be
grootingen want telkenmale zwegen
ze, en maakten ze den slechten finan-
ciëlen toestand niet kenbaar door 't ver-
bloemenen't overdrijven van voorziene
ontvangsten.
Zoo hebben ze voor 1902 voor verkoop
van bouwgronden, ontvangsten fan
straat en bijgangstaksen meer voorzien
dan ze hebben ontvangen fr. 26996.69
voor 1903 meer voorzien
dan ontvangen 150481.69
voor 1904 17901.27
Te zamen fr. 195379.65
Op 3 jaren tijd dus ontvingen ze min
dan 't geen ze hadden voorzien voor
toevallige ontvangsten de kolossale som
van honderd vijf en negentig duidend
drij honderd negen en zeventig franken
en 6f centiemen. Zeg .lezer, gij die bij
't stadsbeheer geen profijt vindt, gij die
van 's morgends vroeg tot 's avonds
laat moet werken om de twee eindjes
aaneen te knoopen en op wien, indien
ge door uw sparen en zwoegen uw
huisje of uw land hebt kunnen aankoo-
pen, op wien dan de opcentiemen slaan,
gij die vrouw en kinderen te onderhou
den hebt, vindt geniet zeg ik, dat die
heeren van 't stadhuis eenigzins te veel
den zot met de Aalstenaars houden
dat ze hunne rekening beter zouden
kunnen opmaken en die kolossale mis
slagen zouden kunnen vermijden.
We zijn ook van uw gevoelen, beste
lezer, doch het schepencollegie moet,
het is verplicht het volk te bedriegen
en de rekeningen op charlatans wijze
op te maken om het deficit der stadsfi
nanciën niet te bekennen.
En zoo ook hebben de klerikalen vrij
willige misgrepen en gewilde overdrij
vingen begaan, bij 't bespreken der
gazkwestie.
Ze hadden 't volk, ze hadden de las
tenbetalers beter kunnen inlichten doch
't mocht niet zijn, zooniet ware de kle
rikale vriendenmaatschappij Société
Centrale van den buit niet meester ge
worden en de jaarlijksche winst die een
welingericht gasgesticht hier in Aalst
kan doen, winst die we onbeschroomd
schatten op.
ware tot profijt van iedereen in de
stadskas te recht gekomen.
In latere tijden kennen we misschien
de zedeleer van heel die zaak.
- Vervolg.
Van de ware leer van Christus, eenvoudig,
in overeenstemming met de rede, gansch
doordrongen van vrede, liefde en waarheid
blijft er nog slechts een valsch en leugen
achtig opschrift.
De roomsch katholieke Kerk vertegen
woordigt in geenen deele de godsdienst ge
droomd en betracht door Jezus-Christus zy
Is er «Ie tegenstelling van. De Kerk
heeft, zich op het lyk geworpen van den
verheven en roemrijken martelaar, zij
heeft Hem zich toegeeigend en in bezit geno
men. Ilij is haar schijnheilig zinnebeeld ge
worden en werd de wereld rondgesleurd,
soms schoone en edele daden verwezel ijkend
immers ze moest toch wel eens het mas
ker aantrekken van deugd en opoffering,
0111 hare gebreken en ondeugden te verdui
kenmaar Hem ten allen tijde bezoedelend,
Hem laf onteerend aan al het vuile werk,
noodzakelijk tot hare begeerige en heersch-
zuchtige driften.
In den beginne sociaal en menschlievend,
is de Keek allengskens overgeslagen tot
eene machtige naamlooze -priesterlijke vcr-
eeniging voor doel hebbende, niet het heil
der zielen en het welzijn der volkoren
zooals ze tracht te doen geloovon maar de
heerschappij, de opslorping van persoonlijke
en maatschappelijke rijkdommen. Wonder
lijk ingericht heeft ze immer getracht voor
deel te trekken uit al de menschelijke zwak
heden, uit al de ideale verzuchtingen, uit
al de sociale verwachtingen. Na het Judaism
als uitgangspunt te hebben gehad, nu door
haar belasterd en vervolgd, heeft zij aan al
de godsdiensten der Oudheid hunne myste
riën en hunne dogmas ontleend, en wist
deze op zulke behendige wyze te verdraaien,
dat ze weldra uitliep op een soort van hei
dendom en beeldenvercering waarin het
Opperste Wezen, als eene onbegrijpelijke
Drievuldigheid, totaal verloren gaat.
De inensch-God, uitgedacht door Sint-Jan-
Apocalypsus, lang betwist door de eersteVa-
deren der Kerk en opgedrongen door keizer
Constantinus, drie-honderd jaren na Chris-
tus'dood, bekleed de eerste plaats de maagd
Maria, heeft onlangs de tweede bekomen.
De tempel is niet meer het heiligdom van
den ecnigen God, den God krachtig en
jaloersch van Mozes, den God goed en recht
vaardig van Jezus hij werd de afgodstem
pel van Sint-Petrus, Sint-Jan, Sint-Paulus,
Sint-Thomas, Sint Jozef, van de heilige Sul-
picia, de heilige Clotilde, de heilige Cecilia,
den heiligen Antonius, den heilige Ignatius
van Loyola, enz., enz... een oneindig getal
halfgoden en godinnen waarmede men heel
behendig het hemelscho rijk heeft bevolkt.
Na God in drie afzonderlijke deelen geschei
den te hebben, wat geenszins helpt Hem
beter te begrijpen, is men er toegekomen
den mensch-God zelve te verdeelen en een
bijzondere eeredienst in te stellen voor ieder
zijner organen, voor elk zijner afzonderlijke
verrichtingen.
Waar zal dat ophouden
De Godsdienst van Jezus was een eenvou
dige godsdienst, democratisch en rechtvaar
dig, een godsdienst van open lucht, een gods
dienst van licht en waarheid, van liefde,
mededoogen en zachtmoedigheid. Zijne apos
telen en discipelen hebben er een verwik
kelde godsdienst van gemaakt, gesmoord in
zijne dogmas, in zijne mysteriën, in zyne
sakramenten, een godsdienst van duisternis
en onderaardsche gangen, van onverdraag
zaamheid, van sluwe en arglistige kuipe
rijen.
In plaats van de natuur te verheerlijken,
de eenigc veropenharing dat God
u gedaan heeft en u toegelaten heeft to be
grijpen in plaats van het leven, de kracht
en de liefde te verheffen u door den Schep
per ingegeven, hebben ze van de natuur een
schrikbeeld gemaakt dat 't u niet toegelaten
is te beminnenze hebben u een doodendans-
godsdienst opgelegd, jacht makende op het
menschelyk wee en het menschelyk lyden,
op den dood waarvan ze het namaals niet
weten, aldus misbruik makende van al uwe
zwakheden, van al uwe onmacht, van al
uwe wanhoop.
In plaats van in u de levenskrachten voor
uit te helpen, u te ontwikkelen om stryd te
voeren tegen de kiemen van geestelyke ont
moediging waardoor elk uwer levensstap
pen wordt bespied, in plaats van alle per
soonlijke bedrijvigheid aan te prikkelen, de
gevoelens van gemeenschappelyken voor
uitgang te verspreiden, hébben de apostelen
en discipelen niets anders voor oogen dan u
te verwoesten en te verkrachten naar geest,
naar hart en naar lichaam. De greest met
hem te doen buigen onder het dogma «lat ze
hebben uitgevonden, met hém alle onder
zoek, alle redeneering, alle onafhankelijk-
heidsgevoel te betwisten het, hart met
zijnen aandrang in enge voorschriften te
binden, met het de zelfzucht in te pompen
door de eenige bekommering van latere
zaligheid waarvan ze beweren de persoon
lijke uitdeelers te zijn het lichaam met
het te beschouwen als eene verderfelijke en
onteerende stof, met het den vasten op te
dringen, de kastijding, en tegen de natuur
strijdende ontberingen op te leggen.
Kan iemand eerlijk en rechtzinnig zulke
dwaasheden steunen, en kan iemand waar
lijk en oprecht gelooven dat God zulke
menschverkrachtende praktijken van het
eenigst redelijk schepsel der natuur ver
langt Neenen neen tot in het eeuwige
't Ware Hem minachten zulks zelfs maar te
veronderstellen. Zyne zoogezegde apostelen
en dispelen alleen eischen dit, zijne zooge
zegde apostelen en discipelen alleen wisten
dit alles uit te denken, daarom ook zijn ze
slechts de getrouwe hebzuchtige navolgers
gebleven der scriben en rabynen van Jeho
vah
Verre van my, echter, de gedachte gansch
de geestelyke wereld te beschuldigen, al de
priesters, al degenen die een priesterrok of
een monikkenkleed dragen. Ik bedoel hier
alleen de meestors, degenen die het leidtuig
van den godsdienst in de handen hebben, 't is
te zeggen, de godgeleerden aan wien het
toegelaten is geweest historische, filozofische
en wetenschappelijke studiën te doen.
Vele monilcken en parochiale priesters
zyn van goede trouw en gelooven waarach
tig mede te y veren tot een werk dat ze als
onontbeerlijk aanschouwen voor het heil en
het welzyn van 't mensch dom. Van jongs af
in het bijgeloof opgekweekt, in diepzinnige
vroomheid gebracht, later in de broeikasten
van het seminarie opgesloten, gebogen
onder de aanhoudendste zedelijke of on
zedelijke verdrukkingen, doordrongen van
al de schijnheilige godgeleerde teerderheid
tegenstrijdig met goede rede, onderworpen
aan al de vrome praktijken zoowel uitge
dacht om het verstand te dooven en te doen
buigen onder den wil der bestuurders van
't menschelijk geweten, gestadig gewikkeld
in een soort van wassenbeeld-beheksing, niets
wetende, van wat buiten hen in de wijde
wereld omgaat, zonder open venster op het
werkelijk leven, op den vooruitgang welke
zich alom openbaart en bevestigt, nooit in
voeling met zijnen evennaasten die heldhaf
tig strydt om het dagelijksch bestaan, ont
rukt zelfs aan al do familie- en vaderland-
sche banden, verliest de jonge priester alle
persoonlijkheid, alle zelfstandigheid hij
wordt het gekneed raderwerk van eene
werktuiglijke samenstelling waarvan hem
het ware doel ontsnapt, of waarover het hem
niet toegelaten is te oordeelen hij vormt
zich eeneeigenevgedweëe natuur, eene bij
zondere mentaliteit en geraakt eindelijk zoo
ontsteld dat voor de toekomst, niets nog in
hem kan recht gebracht worden.
Als hy, bij uitzondering, een dag de ydel-
heid van zijn geloof bemerkt, van zyne on-
gerijnde dogmas, van zijne schoolsche god
geleerdheid vol mysteriën, vol ronkende
woorden maar leëg van zin, voertjhet licht
dat alsdan plots voor hem opgaat, den
jongen priester tot verbijstering en pijnigt
hem het gezicht gewoon aan duisternisge
lijk een onderaardsch wezen, met ruw ge
weld, iu de schitterendo klaarte der zon ge
bracht, onderscheiden zyne misvormde oogen
niets meer.
Slot volgt. Dirk Martens.
Het Vuilblih schrijft in het nummer van
13 Oktober dat een kweekeling van het We
reldberoemd St. Joris-Gesticht van Aalst zijn
