WEEKBLAD.
Prijs 5 centiemen het nummer
Eerste Jaargang. IVummer 18
Zondag 4 iVovember 1000
De aanstaande Zittijd
der Wetgevende Kamers.
Zondag 18 IVovember,
Groole Manifestatie te
Brussel voor het Verplicht
Onderwijs.
De klerikalen
en de Gaskwestie.
Zondag 18 IVovember,
Groote Manifestatie te
Brussel voor het Verplicht
Onderwijs.
Bravo, heer Pastoor.
Dc slechle jaren.
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
Prijs der Annoncen:
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen j Per drukregel.
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens|overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank.
Aalst, 3 November ljiOC
Dinsdag 13 November vangt do wet
gevende zittijd aan 1906 1907.
De kwezelkens schudden en beven,
de nonnekens bidden en vasten, al de
flambeeuwdragers en kwibussen zien
met afgrijzen de toekomst te gemoet.
De wetgevende zittijd begint den 13
November 1 noodlottige datum, die de
harten van al de schijnheiligen en
dweepzuchtigen met angst en dood
schrik vervult.
Was nummer 13 niet de oorzaak van
Jesus kruisiging
Heeft de klerikale partij in twee
maal niet 13 zetels verloren
En is ze niet gedoemd, zij die 22 ja
ren lang, 13 maal 13 slechte, gemeene
wetten heeft gemaakt, om te bezwijken
eer ze 2 maal 13 jaren Judas-heer-
schappij zal hebben uitgeoefend.
De meerderheid der klerikalen is in
de Kamer der Volksvertegenwoordi
gers gedaald van 20 tot 12 stemmen.
0 de klerikalen hebben met veel
gerucht het verlies hunner 8 stemmen
gevierd. Ze blijven immers aan
t schotelken ze kunnen immers
'slands penningen voort te grabbelen
goeien aan rijke kloosters en kerken,
aande duizenden gulzige vriendjes en
kozijntjes die naar plaatsen hunkeren
en aan de kazakkeerders, die voor
hunne laagheid door het ministerie
van kazakkeerder De Smedt moeten
beloond worden.
De wetgevende zittijd begint den
.13 November.
Brrr brrr het ministerie van on-
-wetendheid, fauatism, slavernij en bij
geloof is om zeep.
-5 Wij liberalen zien de toekomst in
met vertrouwen cn gerustheid. Wc
zien immers, hoezich langzamerhand
•de punten van ons programma op
dringen hoe de hervormingen die wij
'voorstaan,immer veld winnen omdat
ze practisch en democratisch zijn.
We twijfelen er niet aan of de aan-
staande wetgevende zittijd zal zeer be
langrijk zijn. De klerikale partij
sleept met zich de boeien harer
slechte wetten vergunningsrecht,
kieswet,fortenwet enz. zij is geheel in
"de war door onherstelbare verdeeld
heid en hare meerderheid is tot 12
gedaald.
De klerikale partij heeft niets meer
voor te stellen, niets meer... dan het
behouden, verbeteren en beletten van
Woeste De tuit is ten einde geloopen
cn er is geen vlas meer op 't spinrok.
En tegenover die machtelooze, on
der eigen bedrog en schurkerij, be
zwijkende verdeelde partij, staat de
oppositie, met het breed demokratisch
programma der liberale partij Zui
ver Algemeen Stemrecht, verplicht
onderwijs, de wetgeving op de mij
nen., prachtische wetten betreffende
den landbouw, de wet op de pensioe
nen, persoonlijken dienstplicht enz.
In een woord eene reeks hervor
mingen, welke door het volk met on-
geduldworden verwacht en waarvan
de verwezenlijking ondanks de kleri
kalen niet lang meer achterwege zal
blijven.
Woeste zelve, de negatie van alles
wat vooruitgang heet, ziet al die mo
derne, vrijzinnige hervormingen iu
een kort verschiet. In interviews en ar
tikels herkent hij reeds de mogelijk
heid der verwezenlijking vande voor
naamste der hervormingen, spreekt
over het zuiver algemeen stemrecht
alsof het reeds bestond, overleerplicht
alsof het op het punt s'aat ingevoerd
te worden.
Ja, de taak der oppositie zal schitte
rend zijn., zij zal de zwakheid, de
verdeeldheid, de slaafschheid, de on
macht der meerderheid doen uitschij
nen, en het lan 1 <:oen beseffen hoe
noodig het is, dien warboel uit den
weg te ruimen, om goede volkswetten
te kunnen maken.
En onze volksvertegenwoordiger
M.Jules Rcnszal in het vervullen dier
taak onverpoosd medewerken en in de
bies staan tot dat we v or het voll<
hebben bekomen onderwijs, recht,
gelijkheid en welstand
Verleden Zaterdag hielden de liberale
leden der Wetgevende Kamers eene alge-
meene vergadering in den Restaurant de
la Monnaie, te Brussel.
De vergadering heeft eene commissie be
noemd, welke gelast is met het opstellen van
een wetsontwerp voordoet hebbende
«1e beteugeling van l»et kieshc-
«lrog. en hezomlerlijk van «le
nioe«lvvi!lig;e vervalscliing; «Ier
kiezerslijsten «leorsoiiunige ge
meentebesturen gcplecg»!.
Vertier heeft de vergadering hare verkla
ringen van april 1906 bevestigt! waardoor
de eendracht in de liberale partij werd her
steld en er is beslist, dat by de heropening
der Kamers zal neergelegd worden
le*Een wetsontwerp het Zui
ver Algemeen Stemrecht Invoe-
rentle voor «le gemeente- en pro
vincie kiczlngcn.
2C Een wetsontwerp «le volle-
<11 ge Evenre«llge Vertegen wo«n«-
«liging invoeren voor «ie ge
meente en «Ie provincie.
Daarna is eene commissie benoemd om
andere belangrijke vraagstukken te bestu-
deeren,ende oplossing ervan te vergemak-
kelykén.
Aan. het noenmaal heeft M. Paul Janson
de nieuwe gekozenen welkom geheeten en
M. Franck van Antwerpen, heeft in dezer
naam. den redenaar oedankt en erop gewe
zen hoe den stryd der laatste maanden de
eenheid der partij heeft bekrachtigd.
In de namiddagzitting kwam de Congo-
kwestie ter sprake en gaf aanleiding tot
langdurige debatten maar vermits dit punt
niet op het programma staat der partij is er
beslist dat elk wat dit betreft volkomen vry
kan handelen.
Onze lezers weten dat in d? bespre
king der belangrijke Gazkwestie de
liberale Gemeenteraadsleden alleen,
tegenover het Schepencollegie en den
verslaggever M. Moyersoen, die we
hier beter, den advokaat der Société
Centrale zouden noemen, de belan
gen der stad bebben verdedigd, M. M.
De Blieck, Van derSchueren en Leveau
hebben er op gewezen hoe voordeelig
het voor de stadsfinanciën zou geweest
zijn, had de stad zelve de uitbating der
Gasverlichting op zich genomen wat
ook de domme en sloekachtige «TDen-
derbode in zijne niets beduidende
kolonnen er moge over reppen, toch
heeft de minderheid met vaste en ge
staafde cijfers aangetoond dat de Gas-
fabricatie groote winsten afwerpt en de
Regie eene bron van overgroote win
sten zou hebben medegebracht.
De stadskas kon er jaarlijks honderd
duizend franken bij winnen.
De liberalen hadden bij de bespre
king alleen 't algemeen nut voor oogen
en dat stond bij hen op 't voorplan,
niemand of niets had hen van die ge
dragslijn kunnen doen wijken.
Doch zoo was het niet gelegen met
de leden der klerikale meerderheid
want we weten heel goed, en, velen
onzer stadsgenoten zijn er overigens
van overtuigd, dat menige klerikale
leden, die ook beter achtten dat die
winsten, door de stad zelve werden
genoten dan in vreemde handen over
te gaan, het voorstel gedaan door M.
De Blieck om de stemming voor eeni-
gen tijd te verdagen ten einde tot een
ernstiger en grondiger onderzoek over
te gaan, volstrekt genegen waren en
ze hetzelfde met beide handen hadden
gestemd, hadden ze niet hoofd moeten
buigen en afstand doen hunner per
soonlijke gevoelens, om gedwee en
slaafsch te gehoorzamen aan de beslis
sing genomen door eenige groote chefs,
die volstrekt de vergunning der Gaz
aan de klerikale «Société Centrale»
willen verleenen, beslissing die ze op
voorhand genomen hadden.
Ziedaar dus de onafhankelijkheid en
de waardigheid van al die klerikale
gemeenteraadsleden, van die fiere si-
cambers,dievlaamsche leeuwen, waar
onder er nochtans mannen zijn die op
gebied van wetenschap en kennissen,
van handel en nijverheid, hier ter stede
eene voorname plaats bekleeden, man
nen die hunne persoonlijke zaken op
meesterlijke wijze weten op te drijven
en die, wanneer het de belangen eener
geheele stad, wanneer het de intresten
van heele generatiën betreft, alle ge
voel van waardigheid en plichtbesef
verliezen en zich alleen laten leiden,
door een engen en bekrompen partij
geest, om te gehoorzamen, tegen hun
ne eigen overtuiging, aan de bevelen
uitgaande van eenige politiekers voor
wien alle middelen goed zijn om tot
hun doel te geraken.
We betreuren oprecht, zulks te moe
ten aanstippen bij mannen van wien
men nochtans, wanneer het de bespre
king geldt van voorname gemeentebe
langen, waar de politiek niets in te zien
heeft, 't bewijs zou mogen verwachten
dat ze onafhankelijk en vrij genoeg zijn
om te stemmen volgens hun geweten
en overtuiging, om te handelen als
ware en oprechte gemeentebestuurders.
Alle rechtzinnige lieden, zij allen die
de debatten der openbare verlichting
't zij ter zitting van den Gemeenteraad
zelve, 't zij in de dagbladen, zonder
eenige vooringenomenheid en zonder
partijgeest hebben gevolgd, zullen voor
waar een heel klein gedacht hebben
van die klerikale heeren en heel na
tuurlijk zal iedereen zich de vraag stel
len wat dergelijke leden in 't voor
deel der stad wel doen en op welke
wijze ze hun mandaat verstaan
Wij zijn overtuigd dat alle lasten-
betalers (die op 't leste van 't spel alles
moeten afdoppen) een streng oordeel
over die plichtvergetende Gemeente
bestuurders zullen vellen en dat ze
hun bij eene toekomende kiezing loon
naar werken zullen geven.
Verscheidene klerikale dagbladen hadden
zekere katholieke personnages hevig gehe
keld, omdat zij de burgerlyke teraardebe
stelling van den diepbetreurden Burgemees
ter van Antwerpen hadden durven bywo-
nen. M.Ryckmans, heeft voor die reden zyn
ontslag gegeven van voorzitter der katho
lieke Associatie.
Een achtbare priester en godsgeleerde van
Antwerpen komt aan deze modderbladen
een duchtig antwoord testuren, dat zekere
dweepzuchtige dompers zwaar op de maag
zal blyven liggen.
Dat antwoord verscheen in het katholiek
dagblad La Metropole van Antwerpen, dat,
wij bekennen het graag, het heel en al goed
keurde
Ziehier een uittreksel van dezen brief die
veel ophef gemaakt heeft
Ik zou de katholieke en politieke leiders
niet kunnen hekelen, die de burgerlyke
begrafenis van den Burgemeester van
Antwerpen bygewoond hebben. De dag-
bladen hebben 't recht niet hen hierover te
berispen. Myns dunskens, hebben bedoelde
leiders, met zulks te doen, eenen burger-
lyken plicht vervuld, zonder inbreuk te
maken tegen welk beginsel van hun ge-
loof. Dit geloof indien het goed begrepen
wordt heeft niets gemeens met de woeste
onverdraagzaamheid die sommigen ons
zouden willen opleggen...
En verder.
Wij ant woorden dat er een groot verschil
bestaat tusschen onverschilligheid en
verdraagzaamheid. Onze tegenstrevers
mogen afzien van gebeden en kerkplech-
tigheden hetgeenwe overigens niet
kunnen beletten toch kunnen wy met
verdraagzaamheid, nevens hen een blyk
van openbare hulde brengen aan een bur-
ger der tegenpartij, die een ambt heeft
Ijekleed dat waardig is geëerd te worden.
Onze tegenstrevers eeren dit ambt,wan-
neer zij door iemand van ons gedacht be-
kleed wordt, het past dus ook het te eeren
wanneer het door een van hen wordt
bediend.
Maar komt, zou eene van onze te-
gensprekers kunnen opwerpen, dat is
toch deel nemen aan eerbewyzen, die zich
richten aan het lijk van een zondaar.
Maar met welk recht spreekt men zulk
vonnis uit Aan wien is de laatste ge-
meenschap bekend gemaakt, by den dood,
tusschen deze ziel en God Wie zou de
daden van zulk een leven kunnen schat-
ten, om het te durven stellen buiten der
goddelyke gratie...
Wat my betreft, ieder maal dat ik
eene burgerlyke begrafenis zal ont
ij moeten zal ik immer het hoofd ontblooten
dewijl ik weet dat Christus voor alle
menschen gestorven is...
Dit zij opgedragen aan de klerikale jak
halzen die zich veroorloofden Jan Van Rtfs-
wyk's nagedachtenis met modder te overla-
dén, alleenlyk omdat hy gedurende zyn le
ven niet zooals zy gedacht, noch geloofd
had.
Dat men toch iedereen met zyn geweten
in rust late. Eerbied aan elk geloof, eerbied
aan eiken godsdienst, eerbied aan elke phi-
losophische meening I Vrede en rust aan de
mannen van goeden wilIs het dan Chris
tus zelf niet, die dit verheven en edel grond
beginsel aan zyne volgelingen onderwees.
Eere dus aan de eerwaardige pastoor die
de bovenstaande regels in de klerikale Me
tropole van Autwerpen schreef. Maar schan
de, duizendmaal schande aan diehatelyke
klerikale blaadjes, die zich niet schamen het
lyk van een verdienstelyken man, de roem
van Antwerpen te vergelyken met't lyk van
eenen hond en te schryven zooals 't katho
liek weekblad Het Land van Waas» dat de
geuzen niets beter gevonden hadden dan
een kas van den reinigingsdienst, en 't lyk
dus hadden doen plaatsen op eene mestkar,
en vooruit naar den putAls met een doo-
den hond
Is het niet schrikkelyk zulke dingen te moe
ten lezen in de XX* eeuw.
Dus, nog eens, proficiat, heer pastoor, voor
uwe wyze woorden,
f
Een viertal weken geleden zaten we met
vader Caudron van Moorsel op den trein en
de spraakzame man vertelde ons uit den Bij
bel die hy onder een filosofisch eigen stanjl
punt heeft bestudeerd.
Weet gij niet, vroeg h(j waarom de
mensch ouder wordt dan de hond, ouder dan
de ezel, ouder dan de martiko.
Neen, dat weten we niet.
Dan zal ik het u maar vertellen, aël
vader Caudron, en hij begon
Als God den zesden dag der wereld al
les had geschapen was hy vermoeid, hy zet
te zich in zynen leunstoel, onstak zyne pijp
en riep al de dieren één voor één tot zich, om
hen te zeggen hoe lang ze zouden te leven
hebben.
Na dat er reeds vele beesten hunne levens
duur hadden gekregen, kwam de hond voor
den Heer en deze sprak ge zult 30 jaren lé
ven.
Heer, wat moet ik doen op aai^e, vroeg
de hond.
Ge zult waken over den mensch, die
myn evenbeeld is ge zult hem getrouw en
gehoorzaam zyn, en al zyne grillen invol
gen, al wordt ge slecht behandeld.
Oh heer, riep de hond, doe dan maar
15 jaren, van mynen levensduur af.
Fiat, zei de Heer dat het zoo zy.
Toen was het de beurt van den ezel, en
de goede God zei tot hem, ge zult 50 jaren
leven.
- Heer, vroeg de ezel, wat zal ik op de
wereld te verrichtten hebben.
Ge zult werken en slaven voor den
mensch, ge zult zware lasten dragen en
daarenboven geslagen worden, meer'zonder
reden dan anders, ge zult distels eten...
Oh lieve Heer balkte de ezel dan heb
ik met de helft van 50 jaren meer dan ge
noeg.
Fiat, zei de Schepper, dat het zoo zij.
Nu was het de beurt van den martiko
en de Opperheer sprak tot hem Gy zult 60
jaren leven.
Wat moet ik op aarde uitzetten, vroeg
de aap.
Gy, sprak de Schepper, zyt dè karika
tuur van den mensch, die ik geschapen heb
naar myn beeld en gelijkenis. Ge zult dienen
tot vermaak van den koning der schepping,
ge zult grimassen maken, muilen trekken
alle zotte kuren uitrichten en bespot en bo-
gekt worden,
Heer, sprak de martiko scheld my dan
maarden helft van myn levensduur kwyt.
Fiat, zei de Heer, dat het zoo zy.
Nu verscheen de eerste mensch, de
Schepper klopte eens zyn pypken uit op den
nagel van zynen duim. keek welgevallig
naar zyn evenbeeld en sprakge zul' 2U ja
ren leven.
Heer vroeg de mensch, wat zal m{juii
bestemming zyn op aarde.
Voor u, antwoorde de goede God, heb
ik al die pracht, al die weelde geschapen, do
heerlyke sterrenhemel, de geurend».- bloe
men, de smakelyke vruchten, de millioonen
dieren. Wees goed en geniet dat alles.
Ach, grootmoedige Heer, smeekte den
mensch laat me dan toch langer leven dan
twintig jaren.
Goed, zei de Heer, half verstoord ter-
wyi hy opstond om het aardsch paradys te
verlaten, en met een hoekig gebaar zyne pyp
en toebakdoos in den slipzak van zyn pita-
leer duwde, goedDe hond, de ezel en de
martiko hadden jaren te veelik schenk u
die by de uwe twintig by. Hy keerde zich
om en was weg.
De mensch verheugde zich en rekende uit
20 jaren van my, 15 van den hond. 25 van
den ezel en 30 van den martiko, 'k heb 90 jar
ren te leven
Twintig jaren lang was het leven voor