het ARRONDISSEMENT
Be Betooging.
IBErAaL, DEMOCRATISCH WEEKBLAD.
Prijs 5 centiemen het nummer
Eerste Jaargang. Nummer 20
Zondag 18 November 1.008
Nieuwe abonnementen
Verplicht Onderwijs.
De Kluchtspelers
aan de Grenzen.
Katholieke Plicht
Katholieke Werking
en fle Gaskweslie
Iels voor onze weesmeisjes
Prijs der Annoncen:
Abonnementsprijs 3 ir. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
per drukregel.
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank.
Aalst* 1*7 November iOOÖ
WMBMemfa: -.imuALlIB, II.U. IJI 11111*1,11 ..I
VAN 1907.
Wie een abonnement neemt
voer 1907, ontvangt van beden
nf tot 1 JANUARI 10O7, de
VOLKSGAZBiT kosteloos.
De deelnemers van Aalst aan de Betooging
voor Verplicht Onderwijs zullen met bijzon-
deren trein vertrekken ten u. 45 minuten,
's morgends.
Ten 8 uren drie kwaart algemoene
bijeenkomst op de Groote markt, van waar
men met muziek aart 't hoofd naar de statie
20I trekken.
In den stoet te Brussel zullen de liberale
maatschappijen plaats nemen op de Antwer-
pen-laan (Boulevard d'An vers).
De bezondere trein vertrekt terug uit
Brussel, Groenlaan (Allee Verte) ten 19 u.
Att minuten 'savonds.
Iedereen op postl
En Jesus zich tot zijne apostelen wendend
sprakga- t en onderwijst alle volkeren.
Een andere maal sprak hij deze andere
veel be toekende woorden de mensch leeft
niet alleen van brood.
Gaat en onderwijst alle volkeren. Heeft
Hij daardoor niet aan allen, die aan het hoofd
staan der natiën de verplichting opgelegd,
hot volk te onderrichten.
De mensch leeft niet alleen van brood.
Wil dat niet zeggen dat. liet lichaam alleen
niet gespysd moet worden maar dat ook den
geest, het verstand voedsel noodig heeft, en
het den plicht is der ouders hunne kinderen
zooveel het verstandelijk voedsel te bezor
gen, als het lichamelijk onderhoud.
In heel de lies c haaf de wereld hebben «le
regeoringen dat begrepen en hebben een
biidervtjs ingericht., dat zij voortdurend uit
breiden en verbeteren. In alle beschaafde'
landen der wereld heeft de Staat scholen
lagericht welke hy onder zijn toezicht houdt,
velke hy immer tracht te volmaken en te
verbeteren, welke hy voortdurend vermeer-'
d®Ft.
In al die landen hebben degenen die aan
het hoofd staan der volkeren hunnen plicht
gedaan. In Belgie alleen, zien we sedert
•22 jaren den Staat zijn eigen scholen sluiten,
de onderwijzers afstellen en het onderwijs
door alle mogelykö middelen verlagen en
ontredderen. Dat is de groote en eerste mis
daad der klerikale partij tegen het Belgische
volk.
Nietswaardige gestichten hebben de goede
scholen vervangen, onwetende schoolvossen,
vreemde broeders en nonnen hebben de plaats
ingenomen der bekwame Onderwijzers.
Jesus' wil en wet is, dat de ouders hunne
kinderen een betamelijk onderwijs geven,
dat zy hen inde mate van hun vermogen het
verstandelijk voedsel verschaffen
Helaas 1 velen zyn er die deze wet niet vol
gen en. hunne kinderen in onwetendheid en
bekrompenheid, van geest laten opgroeien,
sommigen omdat zij in de onmogelijkheid
z#n het te doen, maar helaas velen ook om
dat ze moedwillig hunnen plicht vergeten en
daardoor den naam van vader en moeder
onwaardig zyn, die door het opkweeken van
onwetende kinderen zich groote!yks schuldig
maken tegenover hun land en de samenleving.
De regeerders van al de beschaafde landen
hebben beseft, hoe gevaarlijk de onwe
tendheid is voor den bloei en den voorspoed
hunner volkeren en hebben daaromten
eerste, het onderwijs ingericht en talrijke
scholen.geopend, maar ten tweede, ook de
plichtvergeten ouders door de wet gedwon
gen hunne kinderen behoorlijk te laten
onderwyzen.
Belgie is het eenige land, waar de regee
ring zijn eigen onderwijs afbreekt en de ver
plichting der ouders hunne kinderen het
noodige onderricht te bezorgen, niet bekrach
tigen wil door ecne wet.
En die regeering is sedert twee en twintig
jaren in de handen der klerikalen, die zich
vóór alles aanstellen als de trouwe volgelin
gen van Jesus' leering en wet, die zij echter
op schandelijke wijze vertreden en ver
krachten
Neen, roepen de lderikalen, we willen den
leerplicht niet, we willen de vrijheid van de
ouders eerbiedigenDe ouders hebben dus
het recht hunne kinderen op te brengen in
domheid, tot groot nadeel en gevaar dei-
natie.
Schoone vrijheid voorwaar Overigens de
klerikalen bekommeren zich anders heel
weinig 0111 de vrijheid der ouderswant ze
verbieden de oiiders hunne kinderen naar
fabrieken of werkhuizen te zenden, ze ver
plichten de jongelingen hunne ouders te ver
iaten om naar de kazerne te trekken.
In Holland, Duitschland, Frankrijk, in een
WQord in alle beschaafde landen Instaat het
verplicht onderwys en die landen streven
ons voorbij in opzicht van ny verheidkunsten
en wetenschappen en weldra zal onze min
derheid tegenover de ons omringende natiën
nog duidelijker worden.
Het wordt tijd dat we op de hoogte komen
der andere beschaafde landen, het wordt tijd
dat in ons land den leerplicht ingevoerd
worde en dat al wie vooruitgang wenscht
zulks wil, zullen wij heden zondag 18 No
vember toon en door met duizenden deel te
nemen aan de betooging te Brussel, welke
ten 10 uren voormiddag zal plaats hebben.
Met groot en brio, kondigt Denderbode af,
in zijne nummers van 28 Oktober en 11 No-
verabt dat de Belgische Regeering het tol
kantoor van Abeele gesloten heeft, voor den
invoer van Slachtvee uit Frankrijk komen
de, daar er de muilplaag heerscht. Drie hon
derd stallen zijn reeds besmet, ook breidt de
ziekte zich nog moeren meer uiten dreigt
in ons land binnen te dringen.
Gelukkig hebben wij ons katholiek minis
terie, onzen katholieken minister van Land
bouw, onze katholieke Volksvertegenwoor
digers, onze katholieke Directeurs, Inspec
teurs, Veeartsen, Bureelratten, Voorzitters
en Schrijvers van Boerenbonden, Geitenbon
den, enz. enz. die allen gelaarsd en gespoord
aan de grens gereed staan om seffens al de
mogelijke middelen te gebruiken, ten einde
de plaag tegen te houden, en zoo onze bra
ve boeren te redden van den ondergang,
spijts de liberale drukpers en zekere libe
rale vleeschhowwérs. De invoer van
Fransch vee, is maar 500 beesten op 6 maan
den tijd, dus kan dit geen invloed maken op
de prijzen hierin Belgie betaald.
Tn dezen zin heeft hy h«t groot nieuws ver
kondigd
Om op dit schrijven te antwoorden ver
taal ik uit het Vakblad La Boucherie Beige
Orgaan van den Onpartijdigen Bond der
Belgische Vleeschhouwers Nummer van
4 November, het volgende Twee wagons
met fransche slachtbeesten werden, den 9
Oktober, te Abeele aangeboden en door den
Veearts als aangedaan van pootplaag aan
zien.
Daarop wierd dat doujtnenbureel gesloten
en de beesten terug naar Frankrijk gestuurd
den 10 dezer, maar verscheidene fransche
veeartsen bevonden ze volkomen gezond en
nogmaals wierden de twee wagons naar de
grens gestuurd nu opeens waren ze volgens
den Belgischen Veearts niet meer ziek en
kwamen zeden 10dezer langs Meenen naar
het slachthuis van Gent waar zeden 18 dezer
door twee afgezanten van het ministerie zijn
onderzocht en volkomen gezond bevonden.
De afzender vraagt twee duizend frank
schadevergoeding aan het ministerie van
Belgie.
De 1 astenbetalers zullen deze nieuwe bees
tigheid wel betalen, want wij hebben hier
ongelukkiglijk nog de persoonlijke verant
woordelijkheid der staatsbedienden niet.
Wy hebben dus het recht te zeggen
NVecs voorzichtig, maar niet te veel ijver
a.u.b. gezien het Belgisch goevernement
geen krachtige maatregelen neemt voorde
gezondheid van zijn eigen veestapel, en dat
het jaarlyksch bij het millioen franken ver
kwist voor de landbouwers di'e zeer nalatig
zijn voor de gezondheid van hun ree, mid
dels gebruikt die niet gebruikt worden noch
in Frankrijk, noch in Holland, noch elders.
Geteekend C'. V
Indien men een persoonlijk onderzoek
moest doen, zou men wel tot het besluit ko
men, dat die beesten op bevel van hooger
hand zyn afgekeurd, want zoo dom kunnen
de Veeartsen, die dienst doen aan de grens
niet zijn, om zulke beestigheden te verrich
ten en inderdaad
Den 10 Oktober, dus den volgenden dag,
was er reeds een ministerieel besluit, dat
verbood, van af 13 derzelfde maand, beesten
in te voeren, langs het Bureel van Abeele,
om rede dat er Een geval geweest was van
muilplaag, waargenomen den 9 dezer tus-
schen de beesten die daar aangeboden wer
den.
Dus geachte lezer Een geval enge weet
hoe het er mede is uitgedraaid.
Volgens Denderbode zijn er de laatste 6
maanden slechts 500 beesten ingevoerd.
Ik betwist-dit en beweer, dat, volgens de
officieele cijfers, erin Brussel alleen, niet op
6 maar op 3 maand 493 beesten uit Frankryk
zijn binnengekomen. Wat is er dan nog
toegekomen in de slachthuizen van Antwer
pen, Brugge, Genten Luik
Zou dit cyfer dan niet groot genoeg zijn
om invloed te maken op de prijzen der
marlet
't Is waarlyk te belachelyk er anders over
te denken I
Mijn inzicht is niet, vrij en zonder kon-
trool alle vreemd vee, hetzij van Holland,
Frankrijk of Amerika, te laten invoeren,
verre van daar.
Doch men kan nuttelooze-plagerijen, die
veelgeld kosten, aan de grens afschaffen,
om zoo doende den handel te vergemakke
lijken, en onze markten te voorzien vameen
grooter getal vee. Zonder onze landbouwers
daarmede te schaden, zal men zich goedkoo-
per het slachtvee kunnen aanschaffen en
natuurlijk zal er het volk rechtstreeks veel
uit genieten, daar dit dadelijk eene daling in
de prijzen van het vleesch zou te weeg bren
gen.
Van eene andere zyde beschouwd, zullen
de vetleggers en de boeren, het mager
vee ook aan lageren prijs kunnen inkoopen,
om ze in voordeeliger conditiën vet te kun
nen verkoopen.
Wat het melkvee betreft, dat nu aan schrik
kelijk hooge prijzen wordt ingekocht door
de plagerijen der Quarantaines dit zul
len onze kleine landbouwers ten minste
aan honderd vijftig franken per beest min
der kunnen in kooperi, en zoo zullen zy
hunne inkomsten merkelijk zien vermeer
deren, daar het voor hun tegenwoordig het
bijzonderste middel van bestaan is gewor
den.
En dit alles zou kunnen verwezentlykt wor
den hadden wij niet af te rekeneninet een
Goevernement dat de boeren paait met eenen
hoop facade wetten, hun in doekjes rolt met
hunne Boerenbonden, waarvan, tusschen
haakjes gezegd, a de chefs Pastoor of Onder
pastoor, in vele gevallen zich vetmesten
doorden collectieven aankoop van alle benoo
digheden voor het voederen van het vee, en
zoo groote schade berokkenen aan de kleine
neri ngdoeners.
Wat zitten zy daarmede in, ze trekken de
groote percenten en de boer krygt de krui
mels. De groote veefokkers slaan de maat,
en de minister moet dansen.
Het vreemd ingevoerd vee wordt streng
nagezien op de grens, het mag naar de slacht
huizen niet gebracht worden dan in geslo
ten wagens, begeleid door de politie, juist
als ging het gansch het land besmetten.
In 't slachthuis wordt het in afzonderlyke
stallen gebracht, waar niemand binnen mag.
Na slachting, moet men zich overtuigen
dat dit vee ten minste zoo gezond is als het
onze.
Terwijl ziet nien wekelijks op den steen
weg van Gent naar Brussel een staaltje van
hetgeen ons gezonden wordt uit Engeland.
Oude, afgesloofde, zieke, gekwetste, stin
kende karkassen van paarden, worden met
troepen voortgesleurd langs de baan.
Met moeite kunnen zij hunne afge-
proste ledematen nog voortslepen.
En dit dient om ónze arme werkersbevo-
king te voeden J
In Engeland verbiedt de wet, die paarden
voor het verbruik te slachten.
Ons katholiek ministerie, dringt di e vuile
overschotten van Engeland aan ons volk op
Roept dat niet om wraak
Zou er niet een oneindig groot verschil
zyn tusschen die levende schimmels en het
schoon, goed en gezond vee van Holland,
Frankryk en Amerika.
Gezond, want de officieele cyfers hebben
bewezen dat de verhouding van ziekten, en
bijzonderlijk van pokziekte(tuberculose) hier
veel grooter is dan in die andere landen.
Daarom is het noodig, dat er verandering
aan dien toestand kome.
Dat men ons toch al die nuttelooze plage
rijen aan de grenzen spare, zoo zal men
werken ten voordeele van vetleggers. boe
ren en vleeschhouwers, en byzonderlyk van
de verbruikers.
Ja Denderbode al die grensmaatregelen
zyn nutteloos.
Maar, waarom worden ze ingevoerd
't Is niet om ons vee te vrijwaren van
ziekten, 't is niet om onzen veekweek te ver
beteren, maar wel, om aangenaam te zijn
aan de groote, rijke, vetgemeste veefokkers,
die in de volkskamer zooveel plaats be
zetten, maar niets doen dan rooken, om
zoodoende den kozyntjcswinkel te onder
houden, de vriendschap te handhaven en het.
ministerie te vrijwaren van mond en
klauwzeer. BREYDEL.
Met belangstelling hebben wij in de
Volksstem kennis genomen van een
schrijven dat verscheen onder- het
eerste deel van den titel dat wij voor
dit artikel nemen 't is volstrekt het
lezen waard 't houdt in zich zeiven
de reden waarom ons klerikaal ge
meentebestuur tegen alle recht en
reden, tegen 't belang van alle lasten-
betalers de vergunning der Gaz heeft
gestemd.
Wij konden gissen waarom ons zoo
vernuft schepencollegie, waarom de
verslaggever Mr Moyersoen zoo hard
nekkig de Regie der Gazverlichting
bevochten en zich van in den beginne
af als de hevige aanhangers der ver
gunning aan de klerikale Société
Centrale aanstelden maar 't was
hun dan toch nog altijd mogelijk aan
de bevolking, aan degenen onzer mede
burgers welke die klerikale beheerders
van nabij niet kennen, wijs te maken
dat ze alleenlijk in 't voordeel der stad
handelden, dat zedestad aan'tonbeken
de niet wilden verbinden. Doch de
brave Volksstem van 3 November
lest, die goede sloor die aan de dompers
meer kwaad dan goed doet, verhaalt
ons klaar en duidelijk, zwart op wit,
wat de plicht, wat de werking der
katholieken moet zijn op 't gebied der
nijverheid. En in een lang artikel wijst
ze op 't voordeel en op de belangrijk
heid die er voor de klerikalen bestaat,
alle nijverheden voor'tgrootste gedeel
te in handen van katholieke aandeel
houders te zien overgaan om dat doel
te bereiken zijn alle middels goed
in alles dus en i>oor alles gezorgd om
de hand te leggen op alle takken der
nijverheid, op koolmijnen, ijzergiete
rijen, spinnerijen, gasfabrieken en vele
anderfe daar moeten zij, klerikalen
de hooge hand hebben eens zooverre
dan zullen ze de noodige maatregelen
nemen opdat alles zou dansen naar
hunnen wil, opdat de macht voor altijd
aan hunne dweepzieke en haatdragen
de partij zou blijven dan zullen ze
doen zien dat zij alleen meester zijn,
en, wee u, gij bestuurder, bediende of
werkman die niet slaafschvoor hen zult
kruipen of die het wagen durft op po
litiek of philosofisch gebied de meening
van uwe door en door klerikale mees
ters niet te deelen want, zoo laat de
«e Volksstem ons verstaan
In de beheerraden der maatschap
pijen {al men alleen goede katholieken
brengen eens in die beheerraden eene
katholieke meerderheid gevormd pijnde,
niet meer dan katholieke bestuurders
genoemd en alle andersdenkende buiten,
welke ook de graad hunner geleerd
heid of bekwaamheid we{e. De stand-
regelen doen veranderen jvaarbij de
klerikale bestuurders alleen het recht
f uilen hebben de bedienden en werklie
den aan en af te stellen, en meer
andere partijdige middelen, die allen
naar 't felfde doel streven, namelijk de
klerikalisering der nijverheid.
De Volksstem maakt ook bekend
dat de ontwikkeling van die denkbeel
den het voorwerp maakte van een be
wonderenswaardig verslag voorgedra
gen in het laatste klerikaal kongres
van maatschappelijke werken te Meche-
len.
We weten overigens dat M. Moyersoen
aan dat kongres deel heeft genomen en,
zoo ook zullen onze lezers wellicht
begrijpen waarom M' Moyersoen, die
klerikaal vooraf is, als verslaggever in
de Gaskwestie. 00 slecht de belangen
der stad heeft verdedigd om met hand
en tand de vergunning aan de klerikale
Société Centrale te doen stemmen.
M. Moyersoen heeft immers daarin
gehandeld in uitvoering der beslissing
van voormeld kongreshij heeft gehan
deld als een echt klerikaal voor wien de
belangen zijner partij meer opwegen
dan 't voordeel van duizende lasten-
betalers, dan 't welzijn van eene gan-
sche bevolking.
Dergelijke handelwijze en houding
is oprecht misdadig schande over
u, Mr de verslaggever Moyersoen, die
niet geaarzeld hebt, de vergunning te
verdedigen zonder tot een ernstig ge
staafd en op vaste cijfersgesteund onder
zoek door mannen van 't vak te doen
overgaan.
Doch, ge wist dat een wel bestuurd
Gazfabriek hier in Aalst, zooals overal
elders, voordeelige zaken kan maken-
dat, er wellicht honderd duidend fran
ken mêe te winnen is dat mocht dócr
deskundige mannen niet bewegen wor
den {oo niet ontsnapte de {aak aan
uwe klerikale vrienden.
Ge hebt, Mr Moyersoen, bij die kwes
tie alleen als klerikaal gehandeld en
niet als gemeenteraadslid ge zijt de
noodlottige man geweest en uwe ver
antwoordelijkheid zal voorwaar groot
zijn.
Op 30 Oct. 11. in zitting van onzen gemeen
teraad, sprak het raadslid M. Leveau dë
volgende woorden uitonze wecsmeis-
jes zijn nu met het overbrengen der kin-
derlyken gelast. Vele kinderkens sterven
van besmettelijke ziekten en zoo kunnen
de weesmeisjes, kinderen uit hot volk,
die dan toch ook onze kinderen zijn, die
doodelyke ziekten betrapen
In 't stadsverslag over 1904 lees ik, op
bladz. 64, dat er, in 1904, op 84 weesmeisjes
2 overleden zijn, terwijl van de 06 jongens
er niet één gestorven is. Ik bezit do shfds-
verslagen niet der 15, 20 laatste jaren en
'k kan dus nietuontroleren of mijnt- meening
ja of neen waar is, doch ik denk te mogen
zeggen dat ik, sinds 15, 20 jaren trouwe
lezer van 't stadsverslag zynde, er byna
ieder jaar, niet zonder verwondering, heb
aangestipt dat er, in evenredigheid der
bevolking, aanzienlijk meer sterfgevallen
waren in het meisjesweezenhuis dan in het
jongensgesticht.
't Schijnt my dus niet zonder belang dat
