Xj AM HET ARRONDISSEMENT AALsf
UBERAAL,DEM<
ftTISCH WEEKBLAD.
Prijs 5 centiemen liet nummer
Eerste Jaargang. Nummer 21
Zondag- 25 November 1906
Nieuwe abonnementen
VAN 1907.
Gemeen (e-k iezingen.
Begrafenis en
Liefdadigheid.
Libemlismus en
Demokratie.
Overal dezelfde.
Het schip is aan 'l zinken.
Van Heuverswyn.
Abonnementsprijs 3 Sr. roor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
per drukregel.
Prijs der Annoncen: j £e.7"e '5 centiemen
l Keklamen 75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank.
Aalttt, tfi \ovemher U>OG
AVie een abonnement neemt
voor i 907( ontvangt van lieden
ar tot 1 JANUARI 1907, de
VOLKSGAZET ko^lolooM.
Onze achtbare Volksvertegenwoor
diger, M. Rens, heeft met de heeren
Mechelynck, Termote, Van Damme,
Persoons en Feron, een wetsvoorstel
neergelegd waarbij de voorwaarden
van het stemrecht voor de gemeente
geheel worden veranderd.
De wet van 11 april 1895, is wel het
gekste, zoo niet het schandaligste, ooit
door de klerikalen uitgevonden, de
derde stem, de vierde stem, heeft men
te recht de drie en vier eerloosheden ge
noemd, omdat de instelling eerloos uit
zich zelve, nog eerloozer wordt door
het bedrog en de vervalsching waar
toe zij aanleiding geeft.
Voegt daarbij de voorwaarden van
verblijfom kiezer te worden op eene
gemeente moet ge er ten minste drie
jaar wonen, en als ge verhuist verliest
ge uw stemrecht een jaar nadien.
Het wetsvoorstel van M. Rens komt
t«r goeder ure. 't Wordt immers hoog
tijd, dat die monsterachtige chinecze-
rijen verdwijnen en het bestuur van
steden en dorpen niet meer ten prooi
worde geworpen aan de dilettanti der
stemmengoochelarij, als eene premie
toegekend aan vervalsching, aan poli
tiek bedrog en.... ander.
Alle eerlijke burgers, tot welke par
tij ze ook behooren zullen daarom het
wetsontwerp van onzen liberalen
Volksvertegenwoordiger M. Rensgoed-
keuren en bijtreden.
Art. 1. Om kiezer te zijn voor de ge
meente moet men
1° Belg zyn, 2U 25 jaren oud zyn, 3" de
gemeente bewonen sedert ten minste een jaar.
Art. 2. Eene stem wordt toegekend aan
eiken burger, die de voorwaarden vervult
bepaald bij art. 1 en zich niet in een geval
van uitsluiting of opschorsing bevindt, voor
zien doorde wet.
Eene bijkomende stem wordt toegekend
aan elkén kiezer ten volle 35 jaren oud
zijnde, gehuwd, of weduwnaar met wettige
afstammelingen.
Art. 3. De hoedanigheid van kiezer
en het recht op de bijkomende stem wor
den vastgesteld door de inschrijving op de
kiezerslysten.
Art. 4. Het college van burgemeester en
schepenen doet de herziening der gemeente
kiezerslijsten, te gel ijker tijd met deze der
algemeen© en provinciale lijsten zij be
houdt, schryft er van ambtswege in of op
aanvraag van eiken burger, degenen die op
I juli ten minsten sedert 1 jaar, hunne
woonplaats in de gemeente hebbende, de an
dere kiesvoorwaarden vervullen.
Art. 5. De art. 8, en 20 tot 23, even als
titel III van het kieswetboek, uitgezonderd
art. 55, alinea 2. en 57 alinea 1, zijn toepasse
lijk op de gemeente-kiezerslijsten.
Art. 6~— l)e art. 1 tot G en 8 der wet van
II april 1895 zyn afgeschaft.
Overgangs-schikkingen.
Art. 7. Er zal on middel ijk overgegaan
worden tot eene bezondere herziening der
gemeehtekiezerslysten. Een koninklijk be
sluit zal er de tijdperken van bepalen.
De kosten der hangende kiesbetwistingen,
nutteloos geworden door de toepassing der
huidige wet, zullen ten laste vallen van den
Staat.
Art. 8. De gemeenteraden zullen ge
heel vernieuwd worden den derden zondag
van cctober 1907. Het mandaat der ge
meenteraadsleden oj) dien datum in bedie
ning, zal eindigen den 1 januari 1908.
Een tweede wetsvoorstel werd neer
gelegd door de heeren Rens, Meche
lynck, Neujean, Hymans, Termote en
Persoons.
Daarbij wordt bepaald dat de ge
meenteraden geheel zullen herkozen
worden alle zes jaren
En de Evenredige vertegenwoordi
ging zal volledig toegepast worden.
Men zal bemerken dat dit tweede
voorstel het eerste van M. Rens en zijne
vrienden volledigt en noodzakelijk is
opdat devereenvoudigde gemeentekies
wet al hare uitwerkselen zou hebben.
Laat ons hopen, dat de *Kamer na
eene grondige bespreking, de beide
voorstellen zal stemmen en de wet al
dus bekrachtigen zal, hetgene thans
ieder wenscht, om in de mate van het
mogelijke, voldoening te geven aan de
billijke eischen der democratie en der
rechtvaardigheid
Ik verlang met de grootste eenvoudig-
heid mogelijk begraven te worden daar-
om begeer ik dat mijn stoffelijk overschot,
in den vroegen morgen, bij de opening der
stadspoortenlangs den korsten weg, naar
mijne laatste rustplaats gevoerd worde
(waarvan ik de keuze overlaat aan mijn 1
testamentuitvoerders,) door vier werklie-
den, die zy zullen kiezen onder de armste
en tevens onderde eerlykste der stad Bergen
en der omstreken. Elk van hen zal hebben
als loon en als liefdadigheidsgifte, 50 fr.
met 10 witte brooden en 10 pond rund-
vleesch, samen 200 fr.daarenboven 40
0 brooden en 40 pond vleesch men zal hun
ook te vorrfeelen geven het zwart laken
dat men koopen zal om mijne kist te be-
dekken tot aan de plaats waar ik zal begra-
ven worden.
Dit was de tekst van het eerste testament
om burgerlijk begravende worden.
En wanneer had die burgerlyke begrafenis
plaats
I11 de eerste helft der verleden eeuw.
E11 hoe heette de overledene
Maximiliaan Surin.
Was dat een millionnair, een advokaat,
een notaris, een dokter Neen, neen
Een priester der roomsche katholieke kerk
van Bergen in Henegouwen.
Die priester weigerde dus de tusschen-
komst zyier kollegas hij kende waarschijn-
lyk al te wel hunne zeer groote godsvrucht!...
Hy veranderde daarenboven zijne teraarde
bestelling in een werk van liefdadigheid dat
niemand afkeuren kan, tenzij.... de priesters.
Dezen minnen de armoede, zoeken ze, trach
ten hun goddelijken meester na te volgen, hy
die geen steen had om zijn hoofd op te
rusten.
l)e klerikalen en de socialisten trachten
voortdurend, onder de massa, de meening
te doen aannemen dat de liberale partij, uit
haren aard, de hardnekkigste vyand is van
de demokratie. Volgens hen is onze partij
eene klassenpartij, uitsluitelyk samenge
steld uit burgers, die uit eigenbelang, de
opbeuring der arbeiders bestryden.
Het is gemakkelyk die valsche bewerin
gen te vernietigen het volk laat er zich
overigens niet meer beet aan nemen.
Wy zijn nooit verstokte bewaarders of
onbezonnen afbrekers geweest, ons grond
beginsel is de vrijheid, zy is het kostbaarste
goed van het menschel ijk geweten. Om-haar
te veroveren zijn millioenen helden gevallen
met de wapens in de hand.
De liberale partij, dochter der Fransche
Omwenteling, heeft voor grondsteen de Ver
klaring der Rechten van den Mensch en van
den Burger. Deze werd, méér dan eene eeuw
geleden, in eenoogenblik van geestdrift uit
geroepen. Doch men vernietigt niet in een"
oogenblik het werk van een verleden dat
v recheidene eeuwen telt. Die Verklaring is
h den nog verre van verwezenlijkt te zijn
en wij h 'bl en daarenboven nog eiken dag,
strijd te voeren tegen hare eeuwenoude
vijanden die niet wanhopen haar eens be
paaldelijk neer te vellen.
Ziedaar het historiek iverk der liber e
partij strijden, met hardnekkigheid strijden
tegen de onverzoenbare vijanden der rechten
van den mensch.
Met aldus de vrijheid te verdedigen heeft
de liberale pariy de erkentelijkheid verdiend
van de werkende klasse, van iedereen.
Doch hare werkzaamheid heeft zich niet
bepaald tot dien strijd. In België namelijk
heeft zy meer gedaan dan weldanig andere
partij om het lot van den werkman te ver
teteren en zijne waardigheid te verhoogen.
't Is immers een literaal gouvernement
dat, ondanks de hevigste tegenkantingen
van allen aard, den eersten spoorweg op het
vasteland heeft doen aanleggen.
't Is een vrijzinnig bewind dat dit kolos
saal werk tot stand bracht, de vrijmaking
der Schelde en dat alzoo aan onzen handel
en onze nijverheid eene wonderbare toekomst
verzekerde.
Is het niet een liberaal ministerie dat de
oktrooirechten afschafte en de kluisters ver
brak die de ontwikkeling van onzen inwen-
digen handel belemmerden.
Men mag zeggen dat die dry groote her
vormingen ons nationaal leven volkomen
gewijzigd hebben. Zij hebben in drie vier
den eener eeuw, ons land, op den eersten
rang geplaatst van alle natiën in het oog
punt van den rijkdom en de welvaart. De
ongehoopte ontwikkeling van onze nijver
heid heeft op aanzienlijke wijze het lot der
arbeiders verbeterd. Dezen genieten thans
eenen welstand die een groot deel der bur-
gery vroeger niet gekend heeft.
j
Dikwijls ook zeggen onze vijanden de
liberale partij is aan het roer geweest en
nooit heeft zij bijzondere wetten gemaakt
voorde werklieden.
De literalen van vroeger waren van hun
nen tyd. Hoe zouden zy eene sociale kwestie
opgelost hebben die nog niet bestond Het
land was toen in volle economische inrich
ting. Men moest het veld open laten voor al
do initiatieven, voor al de pogingen, voor al
de ontwerpen. Dank daaraan zyn die groote
nijverheidsgestichten opgerezen waarin he
den duizenden werklieden hun brood ver
dienen. y
Overigens, het is onwaar dat de liberalen
niets gedaan hebben voor de werklieden
zij zyn het die de Spaarkas gesticht
hebben, die ondanks de klerikale te
genkanting het recht van coalitie of van
vergadering aan de werkende klas verze
kerd hebben. Het zou te lang duren wilde
men de weldaden opsommen door de libera
len aan de arbeiders geschonken. Er is eene
nochtans die verdient aangehaald te wor
den namelijk de groote opofferingen door
de liberalen aan het volksonderwijs ver
leend. 't Is daarom dat zy in 1884, met roem
gevallen zijn.
Ziedaar het werk van het verleden.
Sedertdien is het nationaal leven op onge
hoorde wijze veranderd. De ontwikkeling
der groote nijvtrheid heeft een talryk prole
tariaat doen ontstaan.
De liberale partij, verre van dat proleta
riaat vijandig te zijn, ondersteunt het inte
gendeel in zyne billyke eischen.
Op politiek terrein bestrijdt zy immers de
▼oorrechten en vraagt gelykheid.
Op stoffelijk gebied te weren de liberalen
dat men aan ieder menschel(jk wezen moet
toekennen het recht/ot het leven, tot den
welstand, tot de al geheele ontwikkeling
zyner vermogens.
Daarom is het noodigde volgende dringen
de hervormingen in te voeren het pensioen
aan de oude werklieden zooals de liberale
volksvertegenwoordiger M. Waroqué reeds
voorgesteld heeft in de Kamers, te weten
300 fr. 's jaars.
Daarop moet volgen de verplichte verze
kering tegen ziekte, onwillekeurige werke
loosheid en ongevallen.
Dat de arbeiders daarenboven machtige
vakvereenigingen' stichten onafhankelijk,
van de politieke partijen. -
Op die wyze zal vrede hcerschen waar nu
gedurig haat en mistrouwen woeden de
klassenstrijd zal plaats maken voor samen
werking van al de klassen der maatschappij.
Daaruit zullen spruiten stoffelijke verbete
ring van het lot van allen, zekerheid van het
dagelijks brood, en terzelfder tijd eene gees
telijke en zedelijke verbetering.
Waarlijk is dat ideaal niet het schoonste
dat bestaat Is dat niet het breedste, het
rechtzinnigst en het gezondste demokratisch
programma? J.
Eenige dagene geleden stierf er te Charle
roi eene oude juffer kwezel van 84 jaren,
en waarvan het fortuin geschat wordt op
ongeveer een half miljoen.
Dagelyksch kreeg zij het bezoek van een
priester die haar in de kwezelarij nog ver
sterkte. Ook waren de go hu ren daarop ver
bitterd en ze zegden heel dikwijls dat zij het
zonderling vonden, dat eene oude juffer nog
zoo dikwijls moest gebiecht worden.
In een eerste testament had zy gemaakt
1) Drij duizend frank aan het hospitaal.
2) Duizend frank voor het lezen van mis
sen.
3) Duizend frank aan het kerkfabriek
van de hooge-stad.
4) 500 frank aan den armen, uit te deelen
den dag harer tegravenis doo» een barer
familieleden.
Maar van dan af werd de oude juffer
nog meer lx4zocht door priesters en paters
van allen kaliberen zij werd.het troetelkind
van al die godvruchtige personen. Ze moes
ten toch zorgen voor hare ziele zaligheid,
ze moesten toch trachten dat zy de eeuwige
pynen der hel kon ontsnappen. Daar viel
zij zekeren dag ziek, en die ziekte duurde
omtrent een jaar. De dag van haar overlij
den werd een nieuw testament op de greffie
nedergelegd door eene kristelijke ziel.
En ziehier wat dit testament bevat
Ik maak aan het kerkfabriek van Charle
roi 1°) hek huis dat ik bewoon in de Nieuw-
strkat, 2°) een huis, zelfde straat bewoond,
door Lavergne 3°) het huis, den hoek uit
makende der middenplaats en bewoond door
Anna Gillain.
Dit is Dry handelhuizen van eene waarde
van op 't minst genomen tachtig duizend
frank, om wekelijksch eene mis te zingen
Men mag rechtuit zeggen dat het wel be
taald is, en dat men niet lang zal moeten
zoeken naar de personen die voor zulk een
schoon stuivertje dat gemakkelijk en niet
vermoeiend werkje wekelyksch zullen wil
len uitvoeren.
Dus, geen cent meer voor het hospitaal,
geen cent meer voor den arme, alles voor de
kerk voor God en voor 't geloof
Men verzekert dat de rechthebbende erf
genamen zich tot de rechtbank gaan wenden
om eens te zien hoe dit alles wel in deftig
heid en eerlykheid is gegaan.
't Is toch aaitlig, dat volkje is langs alle
kanten hetzelfde immers liggen zy op loer
naar de eene of andere kwezel en 't is raar
wanneer zy tot hun doel niet geraken. Hun
ryk is hier op de aarde niet, neen, maar toch
weten zij beter dan iemand dat men hier op
dit tranendal de boter of beter de wijn koopt
met het geld.
Opgepast dus, vriend lezer, houdt die
soort van menschen zoo veel mogelyk uit
uw huis, want veel goed moet gy van hen
niet verwachten, want wanneer er een
kansje te wagen is, zyn zyer de eerste bij.
Meer dan eens werd in de kolommen der
Volksgazet deze vraag gesteld Waarom
heeft het klerikaal stadsbestuur zulke on
begrijpelijke overhaasting aan den dag ge
legd om vijfjaar voor den vervaldag, reeds
het vergunningskontrakt der Gasverlich
ting te vernieuwen
Alle jaren zoo maar lichtzinnig 100.000
franken uit de stadskas wegsmijten Onze
stad 5 jaar voor het uitsterven van hare ver
bintenis met de huidige maatschappij der
gas, reeds aan eene nieuwe verbinden voor
eenen termijn van 35 jaar, ja, dat alles komt
ons onbegrijpelijk en raadselachtig voor en
is bijzonder geschikt om aanleiding te geven
tot allerhande veronderstellingen.
Volgens sommigen echter schijnt die ver
onderstelling heel eenvoudig, heel wel ver
klaarbaar
Wie heeft niet reeds temerkt dat, sedert
eenigen tijd vooral, onze stadhuisbazen op
bestuurlijk gebied, de eene dwaasheid op de
andere stapelden Indien zij het waarlijk
met opgezetten wil en voorbedachten rade de
den, zouden zij het niet beter aan boord kun
nen leggen, om gansch het Aalstersch kie
zerskorps, de- verstoktste katholieken er
inbegrepen, tegen hun eigen testuur op
te ruiën en zooveel misnoegden mogelijk te
maken.
Overal elders waar de gas bij regie wordt
uitgebaat, vindt het testuur er eene rijke
bron van inkomsten bij, die de stad toelaten
belangrijke werken te ondernemen, volks-
lievende instellingen tot stand te brengen.
Hier te Aalst werden die ontzaglijke
voordeelen aan eene klerikale maatschap
pij gegeven.
Pas is die openbare aanslag tegen het al
gemeen welzijn gepleegd of de kwestie van
het drukken der kiezerslijsten kwam op het
tapijt.
Gevolg: een geschenk van 10.000fran
ken aan eenen klerikalen drukker.
Nu volgens sommige geruchten, zou er
weeral ernstig sprake zyn het contrakt van
het leveren der school behoeften voor 10 jaar
te vernieuwen, alhoewel dit contrakt nog
niet ten einde loopt.
Al die zonderlinge daden zyn, onsdunkens
van gewichtige beteekenis. Het klerikaal
schip is aan 't zinken Dat voelen de wa
terratten. Zij willen redden wat er nog te red
den valt. Van den eenen kant aan hunne
creaturen alle voordeelen verzekeren, zelfs
nadat het verontwaardigde kiezerskorps de
klerikale stallen van Augias zal gekuischt en
ontsmet hebben van den anderen kant aan
het toekomstig liberaal bestuur alle middelen
ontnemen, zooals b. v. de zelfuitbating dei-
gas, om df ontredderde financiën herop te
beuren, en zich derwijze zoo spoedig moge
lijk onvolksgezind en hatelijk te maken zie
daar de sleutel van het geheim, ziedaar d
oplossing van hun raadselachtige handel wy-
Maar het kiezerekorps zal er hun re
kening over vragen en er hun gansch de ver
antwoordelijkheid van aan rekenen
Wy ontvangen het volgende schryven
Mijnheer de Hoofdopsteller van het
Weekblad De Volksgazet van 't Arron
dissement Aalst.
Uw nummer van 11 dezer met het artikel
Van Heuverzwijn wordt my medege
deeld.
Het zal misschien uwen geërden mede
werker Mon De Pol niet onverschillig zyn
de nieening te' kennen van een reeds lang
overleden bloedverwant van my, met naam
Van Heuverswyn, aangaande den oorsprong
van ons patroniem.
Volgons deze heer, een oud gerechts -
bediende, met veel ondervinding, moet
Van Heuverzwijn (of Van Heuverswyn) be
teeken «van over het Swyn, (nu toege
stroomde zee-of scheldearm, gelegen aan de
Noordzee, tusschen West-Vlaanderen en Zee
land.)
En aangezien volgens Mon de Pol, Heuver
zwijn slechts eene verbastering is van O ver-
zwijn, wordt deze veronderstelling zeer
waarschynlyk als men overweegt dat in
Vlaanderen veel namen van zulken aard
gevonden worden, zooals Overmeer, Van
Overechelde, Van Overterghe, Overdeput,
Overtfeld, Van Overteke, Van Overloop,
Van Overmeiren, Van Overstraeten enz,.
En hoe ook de Van Heuverswyn en de Van
Heuverzwyn gevleid zyn met de bekomme
ringen van uwen geachten medew» ra» r
over hunnen familienaam, zouden zy toch
liever doorgaan als afkomstig van over het
