Bericht.
HET ARRONDISSEMENT AAL5J
LIBERAAL,DEMOCRATISCH WEEKBLAD
5 centiemen het nummer
Eerste Jaargang. Mummer 26
/ondag 16 December 1906
Congokweslie.
Over Siadszaken.
Eenige vraagskens.
Voor Gehuwden.
BLUF?
Een luilekkerland.
Slichtend.
De kiczing van Korlrijk.
Abonnementsprijs 3 tr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voorde stad, ten kantore van het blad, Groóte|Markt, 1, Aalst.
Prijs der Annoncen: j p^™een "ntieSen per drukregel.
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank.
Aalst, 15 Deccnilici- 1966
Wie een altonncineiit neemt
«I» «te VOLKSGAZET voor liet
Jaar 1967, ont vangt van Eietlen
af tot Nieuwjaar «ïe Gazet kos
teloos.
Als ik in mijn vorig artikel gewaagde
over den struikelsteen der overname, was
't vooral met betrekking op eene onniidde-
lijke. Onder de voorwaarden door onzen
koningin zijn laatste schrijven gesteld oppe
ren we hieromtrent den grootsten twijfel.
Een aanzienlijk getal kamerleden, tot de
drie voornaamste politieke partijen belioo-
rende,\vitten inderdaad van geen kroondomein
lictoren, of nog, zooals sommigen verlangen,
met de vertrouwelijkste klaarheid over de
eigenlijke waarde van bewust domein inge
licht te worden en ophelderingen te beko
men over de wijze van beheer en uitbating.
Waarop allen ook drukten was wel de
kwestie van algemeene Souvereirtet.dt der
Belgiesche natie in Congostaat, of de bescha
ving en stoffelijke heropbeuring der inboor
lingen door zachtmoedigere handelwijze, en
ten slotte de uitdrukkelijke wil de neger
niet als een middel te aanzien, maar wel als
het einde eener groote wereldsche onderne
ming, waarvan ons volk de gewichtigste rol
zou te beurt vallen.
Het laatste vooral schijnt me uiterst ge
wichtig, en, alhoewel het ons allen een dier
bare plicht is, met de diepste verontwaardi
ging k rachtdadig verzet aan te teekenen tegen
zekere uitheeinsche beschuldigingen welke
in al hun akeligheid op 'tbelgische volk neer
vallen, komt me de vraag of we er wel ooit
mogen in gelukken 0111 met de weinige mid
delen waarover België Inschikt, aan den hui
digen toestand eenige verandering te bren
gen. Ik meen waarachtig neenen, zoo ik
het met allen eens ben 0111 voor ons land
nieuwe wegen op te zoeken zóó ik niet an
deren geloof dat, voor de betrekkingen met
Congo, ons volk eeriigzins in zijn eigen
bloedsap kooktezoo ik Belgie met welge
vallen zich in allerhande overzeesche zaken
lien bemoeien 0111 in den machtigen strijd
der groote natiën zijne zelfstandige plaats te
veroveren, toch kan ik me maar niet doen
beseffen dat we hier behoeft»» hebben aan
koloniale politiek.
En aldus stel ik me de vraag of de annex
atie van Congo aan België eenig voordeel
zou kunnen opleveren en of dit voordeel zal
kunnen opwegei tegen de groote bezwaren
welke we ons onvermijdelijk zullen op den
rug schuiven. Spreken we niet zooals dege
nen die droomen van een Groot-België buiten
Europa, zooals degenen die gelooven dat
Congo zich aan ons opdringt oiu handel en
nijverheid rechtte houdenneen, en liever
dan te luisteren naar hen die schermen met
zeebroiiken en torpedobooten, laat ons, in
volle gemoed en zonder verwaande groot
heid, denken aan den toestand van ons eigen
/.po dierbaar landekon. Welk jammerlijk
jot swh pps niet beschoren worden indien we
poft om L'oiigu, if) botsing moesten komen,
pjet een der Europeeuoip; Hjpgepd heden
Kn aan zulk geyaar zullen we rtep >yop-
den blootgesteld.
Is het ook nog van belang dat België eene
koloniale macht worde, want Congo is een
uitgestrekt grondgebied Ten eerste, zien
we bij al onze naburen (z60 Hollandseli Indië
dat aan 't moederland duur te staan komt)
;yelke onaangenaamheden de koloniën berok-
kewap, en hoe weinig nut ze ten bate van
liet kotoftjs^erende volk opleveren. Het zijn
doorgaans groote speelpoppen en bedrieg
lijke lokbeelden die, weliswaar een gansch
Jeger beambten en hooggeplaatste por-
soonaadjes den mond openhouden, die ook
nog «ommige nijvepaars of bankiers in den
kortst mogelijken tijd eene gouden kap om
het hoofd werpen, jnaar die aan het volk
zeivö slechts kommer en last veroorzaken.
Jlet volk zelve voelt zich in ruiling op onge
nadige wijze het bloed en het leven uit
pompen.
Ik ineen, integendeel te mogen zeggen dat
België 0111 zijnen handel en zijne nijverheid
uit te breiden én te versterken, en aldus zijne
eigene belangen over gansch de wereld te
vrij waren, zich van alle koloniale politiek
moet afweren. liet ware inderdaad een groot
deel zijner krachten verlammen, want voor
zeker zouden de groote mogendheden maat
regelen nemen, 0111 ons heviger dan ooit, voet
bijstek, in alle''andere ondernemingen te be
vechten. België kan alleen zijne nationale
vlag laten wapperen wanneer het zich op
dringt als vrije natie, die vry en onafhanke
lijk zijn zegetocht over de wereld wil vol
brengen, en niet verplicht is om te kijken
naar de ontberingen en beslommeringen van
een slenterend en verachterd wildgewest.
I)e plicht als kampioen van beschavingen
van wèrèldontvooding op te treden behoort
aan een groot volk en geenszins aan een
klein, al ware 't dan ook een belgisch.
Dit zijn in weinige woorden de bedenkin
gen welke ik verlangde te doen kennen. Ik
moet er nu nog op wijzen dat in de Kamer
van volksvertegenwoordigers eene stroo
ming bestaat tot annexatie, maar dat ook de
grootste a vont uren-liefhebbers stellige waar
borgen eischen en van het Goevèrneiiient
verlangen op duidelijke wijze ingelicht te
worden over de rol welke Belgie deshalve
zoute vervullen hebben.
Aangezien we hier alleen in principieel
oogpunt gesproken hebben laten we die pun
ten, uitsluitend van huishoudelijken aard,
onverlet liet weze meten slotte nog gegund
een w oord van hulde te brengen aan de hon
derden moedige oelgische borsten die, met
vast gevoel en diepe overtuiging, al wat hun
dierbaarst was hebben opgedragen 0111 van
Congostaat te maken wat hij nu werkelijk is.
En valt er veel over bestuur en uitbating te
zeggen, doch mag België met fierheid en
flankbaarheid terugblikken op de vijfentwin
tig jaren arbeid van die enkele dapperen.
De Menschheid draagt hun naam in 't harte.
Ook mogen wij, Aalstenaren, met ontroerde
vereering blikken op de roemrijke nagedach
tenis van een on ',er uitstekendste medebur
gers, onzen armen vriend Jan De Windt, aan
de wetenschap in Midden*Afrika zóo jong en
zóo ongelukkig onttrokken op hetoogenblik
dat gansch België, met onzen koning aan
't hoofd, ginder van hem de grootste hoop
koesterden voor de toekomst.
Zijn aandenken blij ve ons als een dierbare
troost voor al het droeve en al het lijden dat
de nieuwe wegen nog mochten te staan ko
men aan ons edel en dapper volk.
Dirk Martens.
Meer dan eens hebben wij er met
recht op gewezen dat het nazicht welke
de gemeenteraadsleden in de armbe
sturen kunnen uitoefenen gansch on
voldoende is.
En dit valt licht te begrijpen, want
men laat ons enkel de rekeningen der
leveranciën zien, doch wat men er voor
levert, daarvan weten wij volstrekt niets.
Daarenboven,velewaren, zooals traan,
suiker, lijnmeel, veranderen dikwijls
van prijs en wij kunnen slechts de re-
kgnjngefl van 't jaar, dat yerloopen is,
nazien, En ik vraag ernstig af, of
M. Moyersoen die verslaggever van
't arm bureel was, daar wel iets meer
van weet dan wij zeiven
Voor het leveren der waren aan de
Apotheek vroegen wij de Openbare
aanbesteding. Dat was gevaarlijk
voor de hoedanigheid der waren,
antwoordde men ons. Wij echter bewe
ren het tegenovergestelde. Immers,
eene openbare aanbesteding laat toe,
in het lastencohier eene bijzondere be
paling in te lasschen, die de goede
hoedanigheid zou voorzien en waar
borgen met, in geval van niet stipte
naleving van het contract er eene bij
zondere straf op toe te passen.
De hoedanigheid van de waren aan de
Apotheek geleverd is uitmuntend, zegt
de voorzitter in zijn blad en aan eenen
voordeeligen prijs dan die de Apothe
kers der stad hebben kunnen verkrij
gen. Maar die zelfde Voorzitter is de
alomvermaarde drukker der kiezers
lijsten en dan ook vond hij «.dat h ij den
beste waren leverde aan den civielsten
prijs. Iedereen zal dus begrijpen dat
al wat hij uitkraamt" niet de minste
waarde heeft.
Indien M. Moyersoen in de stads-
Apotheek eens mag snuffelen, maar
serieus snuffelen en niet versnoft zijn,
wil hij dan eens onderzoeken
i° Wie heeft jaarlijks het geld ont
vangen van het terugzenden der em-
ballagie, of ongeveer 150 fr.'s jaars,
op30 jaren 4300 fr.
2. Wat doet men met het geld voort
komende van den verkoop der fleschjes
aan de arme menschen (M. Moyersoen
weet toch wel, geloof ik, dat de arme
menschen hun lleschje moeten betalen
van 0,08 tot 0,15 fr.)
Hoeveel bedraagt die post jaarlijks
Waar gaat dit geld naartoe Ik vind
wel de rekeningen der fleschjes die
men koopt, maar ik vind nergens een
post van inkomen der fleschjes die men
verkoopt. Zoekt, M. Moyersoen, ge
zult wel gelukkiger zijn dan ik.
3. Ieder recept komt ongeveer ge
middeld op 29 centiemen en daar de
Apotheek gemiddeld 14,000 fr. kost
maakt dit ongeveer 48.000 recepten
's jaars uit of zoo iets van ongeveer 130
recepten per dag op 6 uren te bereiden
door den apotheker. Wij wenschen dien
man proficiat, hij is een rappe kerel.
Maar wie heeft die recepten nageteld.
Als M. Moyersoen dat wil nazien en
mij dit cijfer bevestigen dan zal ik het
gelooven anders niet.
4. Kunt ge de waren niet eens na
zien, M. Moyersoen, den alcool pege-
len enz. enz.
Hetgeen wij vragen is toch niet bui
ten reden. Het geldt hier nogmaals
eene kwestie van openbaar nut, van
algemeen belang en al de lastenbetalers
der stad hebben het recht u deze op
helderingen te vragen en de oplossing
dezer raadsels te kennen.
Joseph DE BLIECK,
Gemeenteraadslid.
Hoeveel winnen, per maand, de jon
gens die zich gereed maken om het
onderwijzersexamen af te leggen vóór
de middenjury en, in afwachting, on
derwijzer zijn in de zoogezegde scholen
van Me Liénart.
Hoeveel moeten die jongens maan
delijks van hun loon laten vallen, als
vergoeding voor het normaal onder
wijs 't welk zij na de schooluren genie
ten
Welk is de boekhandelaar bij wien
de leerlingen dier scholen uitgenoodigd
worden boeken en schoolgerief aan
te koopen, en die, in de eerste dagen
van het schooljaar, in die scholen staat
met een kraam van boeken en school
gerief
Snuffelaar,
Het is geen wonder dat vele persoonen zich
uit onze kieswetgeving niet verstaan en niet
juist weten op hoeveel stemmen ze recht
hebben.
Onze kieswetgeving is inderdaad een dool
hof waarvan men de wegen maar leert ken
nen door de studie en ondervinding endaar
de klerikalen de meesters zijn in het knoeien
en vervalschen der lysten en zy in bijna al
de Ylaamsche gemeenten den baas spelen
zonder kontrool dan is het nog te verwonde
ren dat de oppositie zoo sterk vertegenwoor
digd is in de Volkskamer.
Wij willen voor heden een punt van ons
Chineesch kiesstelsel bespreken,namelijk het
stemrecht der gehuwden. Op 35 jarigen
ouderdom heeft de huisvader recht op eene
bijkomende stem indien hij eene zekere som
personeele belastingen betaalt. Indien die
tweede stem hem toegekend wordt als hoofd
deshuisgézinsdan moet men ze hem verleenen
zoowel op 25 jaar als op 35 jaar en zoowel
aan hen diegeene personeele belasting beta
len als aan de anderen, zooniet is het geen
voorrecht van het familiehoofd, maar van
den ouderdom of van den cijns.
Sommigen zien in die tweede stem eene
stem verleend aan de vrouw. Waarom dan
weer de ouderdom van 35 jaren in stede van
den datum des huwelijks of wel den datum,
waarop de man recht heeft op de kiezerslijs
ten ingeschreven te zijn Men zal toch im
mers niet beweeren dat de vrouw maar ver
stand genoeg bezit om in haren naam te la
ten kiezen wanneer haar man 35 jaar wordt
Onze geliefde lezeressen zouden zulks met
reden euvel opnemen. De weduwenaar met
kinderen behoudt de tweede stem. Kiest hij
dus in de plaats eener doode of in de plaats
van zijne kinderen, die elk soms een grooter
getal stemmen kunnen bezitten dan hun
vader?
Voor de gewone gemeenteraadsleden heeft
de familievader recht op eene bijkomende
stemhij verliest ze wanneer hij opgeroepen
wordt om, hetzij als patroon, hetzy als werk
man, de bijgevoegde raadsleden te benoemen.
Waarom zou men dan ook geene tweede
stem toekennen aan de gehuwden bij de kie
zingen voor de Koophandelsrechtbank, den
Werkrechtersraad, den Werk- en Nijver-
heidsraad, de Burgerwacht
Men kan aannemen dat een huisvader
meerdan een ongehuwde belang heeft bij een
goed bestuur, doch dan kan enkel de hoeda
nigheid van gehuwde in aanmerking komen,
zonder bijvoeging van andere beperkende
omstandigheden, als cijns of ouderdom.
In dien zin is door onzen volksvertegen
woordiger, den achtbaren heer Rens een
wetsontwerp mede onderteekend en ter Ka
mer aangeboden. De meest gematigden, zoo
wel als de vooruitstrevendste onzer vrienden
kunnen er zich by aansluiten.
De klerikalen zullen afleidingen zoeken
om dit ontwerp niet ter bespreking te doen
komen. Aan de oppositie die taktiek onzer
tegenstrevers te verijdelen en ons Chineesch
kiesstelsel plaats te doen maken voor een
meer democratisch en een min vatbaar voor
geknoei en vervalsching.
In zijn nummer van 28 Juli 1906 boft
De Volksstem op haar 20000 num
mers per week. Op 11 Augustus was het
21000 en op 24 November 25000, nummers.
Dat is op 4 maanden zoo maar 5000 abonne
menten meerWij verwedden dat de zeer
eerweerde, die dat schrijft, vergeten heeft
dat de hooveerdigheid eene groote hoof zonde
is. Of heeft de zeer eerweerde soms eene 0
to veel gezet.
Er bestaat in ons werelddeel een land
waarde Kerk oppermachtig is waar zy, in
der wezenlijkheid, alléén meester is van het
onderwijs daar de wetgeving aan dg niet-
katholieken verbiedt scholen te openen.
Zy is meester van al de openbare machten,
die uitsluiteiijk met hare schepselen bevolkt
zyn. De rechters hooren haar toe, zy bestuurt
ze, zy geeft ze in, zy dicteert hare besluiten.
Hare kardinalen en hare bisschoppen zyn
beter betaald dan de ministers zelfen, vol
gens de grondwet, zyn deze laatsten de on-
derhoorigen van de gemijterde bazen.
De priesters zijn de eerste ambtenaars van
't land zy genieten al de voorrechten zon
der de minste verplichting te hebben en zon
der onderworpen te zijn aan het minste toe
zicht.
De protestantsche sekten hebben het recht
niet, in 't openbaar, hunnen eeredienst te
belijdenzy moeten vergaderen in lokalen
1 die hen aangeduid zijn en het is hun streng
verboden propaganda te maken voor hun
geloof I
De kloosters krioelen in heel het land en
zy bezitten een aanzienlijk deel van den
openbaren rijkdom.
De kerk heeft zich ten allen tyde, uit al
hare krachten verzet tegen den vooruitgang
op welk gebied het ook zy.
Het zedelijk, het verstandelijk en het stof
felijk verval zyn de onmisbare gevolgen
van de alleenheerschappij der Roomsche
Kerk die droeve toestand is haar onontbeer
lijk om haar ryk recht te houden. De opbeu
ring van de liiassas zou haar spoedig doen
wankelen, zooveel te meer daar de bevol
king, uit haren aard, tot groote daden be
kwaam is.
En welk is dat gezegend land
Het is Spanje, de wieg der Heilige In -
kwisitie van wraakroepende gedachtenis.
Welke sprekende les voor ons
Wij zijn nog niet zoo laag gezonken
maar wy zouden er stilaan naartoe dalen
indien het Belgisch volk, niet eenen walg
kreeg van de kiesvervalschers, en zich niet
bereidde om de Stadhuizen, de Provinciera
den en de Kamers te zuiveren van de stem-
mendievén en de achteruitkruipers. J.
Zondag-1. I. schreven wij een artikel over
de schandalige zaak, voorgevallen indekle
rikale partij in Frankrijk.
Verre van ons eene gansche partij verant
woordelijk te maken voor de eene of andere
misdaad bedreven door een harer aanhan
gers.
Maaralle treffelijke menschen zullen met
ons moéten bekennen, dat het een plicht is,
voo/alle partijen, den plichtige uit haar mid
den te bannen en niet te trackten hem aan
zyn wel verdiende straf te onttrekken.
Wij vinden dat een booswicht, al is hy of
liberaal, of socialist, of katholiek een boos
wicht blyft.
Wanneer dus eene partij, al hare macht
inspant om eenen slechten kerel, wit te was-
schjn, 't zij in de oogen van 'tgerecht, 't zij
in de oogen van het volk, dan mogen wij
stoutweg zeggen dat die partij zoo slecht,
zoo vervallen is, als de misdadiger, die zy
verdedigt.
Zoo kon men deze week in al de dagbla
den lezen dat men zondag het borstbeeld
ingewijd had van den Sater Syveton, op het
kerkhof van Montparnasse te Parys en dat
byna al de hoofdmannen der klerikale partij
daaraan hadden deel genomen zelf waren
er die garben neerlegden op 't graf van dien
kinderverprosser.
Wanneer wy zulke dingen lezen dan mo
gen wij vlakaf zeggen dat in Frankrijk de
klerikale partij door en door rot is, zij tl ie
het heel natuurlijk vindt Syveton op te he
melen en te bewierrooken.
Zulke handelwijze moet aan alle eerlijke
menschen walg inboezemen en gansch de
klerikale partij er de verantwoordelijkheid
doen van dragen.
Onze klerikale dagbladen en centjesblad-
jes gelyk De Volksstem schijven immer
over het verval van Frankrijken trachten
aan 't volk wys te maken dat gansch Frank
ryk bedorven en haar ondergang naby is.
Maar ze zullen zich wel wachten er by te
voegen dat het defransche Republiek niet
is, die bedorven is, maar wel de klerikale
party die in haar eigen vuil zal verstikken.
Men kent den boom aan de vruchten die
hy voorbrengt.
Nooit zou een kluchtschrijver het durven
wagen hebben, als voortbrengsel zijner fan
tasie, tooneelen te beschrijven als welke er
nu in de Belgische wetgevende Kamers wor
den opgevoerd ten propooste der kiezing van
Kortryk.
Men heeft niet ten onrechte gezegd, dat
het boertige grens aan het sublieme en in
dit geval zou men mogen zeggen de schel
merij grenst aan het boven natuurlijke op de
allerkodigste manier.
Te Kortryk werden in mei laatst gekozen
