arrondissement Aau-
^SÉÉÏï I
Aan onze Vrienden.
DEMGüffATISCH WEEKBLAD.
Prijs ormkfccu lacl nutimici'
Eerste Jaargang. Nununcr 20
ZanAaa 30 ik-ecmher SJMHS
H
De Rijkdom der Kloosters
Peperkoeken en Zielen.
Schoolvossen.
De lïobijntjes.
Vervalscht lijiimeel
Abonnementsprijs: 3 fr. vo» r de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men aboi neert zich op alle post kan toeren voor den buiten
voor de stad, ten kantore \an het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
Prijs der Annoncen:
Gewone 15 centiemen t 1
Reklamen 75 centiemen j P rtlu
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst,
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank.
Aalst, 20 December lOOG
Wilt Gij goede propaganda ma
kenvoor de liberale democratische
partij
Wilt Gij medewerken aan de
opbeuring van het volk en de wel
vaart van het land
Helpt ons DE VOLKSGAZET
verspreiden.
Een abonnement kost slechts
3,10 fr. 'sjaars, 1.60 fr. per zes
maanden, ontvangstkosten inbe
grepen. De Redactie.
Eenige dagen geleden vóór de laatste
Kamerkiezingen, sprak M. Janson,
liberale volksvertegenwoordiger an
Brussel, eene merkwaardige redevoe
ring uit over de doode hand. De groote
redenaar bekwam bij het talrijk publiek
dat daaraanwezig was, een overgrooten
bijval.
Hij steunde zich enkel op feiten in
ons land voorgevallen, om te bewijzen
welk gevaar er bestaat in steeds
aangroeiende fortuin der kloosters,
voor 't welzijn van ons dierbaar vader
land.
Al de liberale gazetten gaven alsdan
uittreksels uit die redevoering om aan
't volk te toonen hoe machtig en rijk
de kloosters hier geworden zijn en het
intelichten over deze zeer belangrijke
kwestie.
De klerikale bladen, die gewoon zijn
met dit ernstig vraagstuk den spot te
drijven, en te zeggen dat't fortuin der
kloosters, vertelselkens zijn, uitgevon
den door de framassons, om de een
voudige menschen hun geloof te
doen verliezen, zwegen ditmaal, daar
het hun gansch onmogelijk was, de
gezegden van M. Janson te weerleg
gen en doen door te gaan voor leugens.
Ongelukkiglijk spreekt eene redevoe
ring, hoe prachtig en wel bestudeerd
zij ook weze, niet genoeg tot den geest
vim 't volk en geraakt dan ook al gauw
in den vergeethoek. Maar wat hem
meer in 't geheugen blijft en wat hem
meer de oogen opent, dat zijn gebeur
tenissen die hedendaags voorvallen.
Zoo zal de diefstal gepleegd in" het
klooster der arme zwarte zusters te
Ruppelmonde beter doen uitschijnen,
welk gevaar de kloosters opleveren
voor de samenleving, dan twintig rede
voeringen en artikels in gazetten.
In 't verschillig nieuws zullen onze
lezers den diefstal kunnen lezen, enkel
zullen wij ons bepalen de gestolen
som te doen kennen.
De zusteroverste verklaarde aan het
gerecht dat er ongeveer tachtig dui
dend frank ontvreemd was, maar
daarna heeft men wat nader toegeke
ken en heeft men bestadigd dat de die
ven voor ongeveer twee mill wen frank
gestolen hadden. Leg ze mij daar
Ziehier de opgave van al het gesto
len goed gedaan dcor de zusterover
ste aan 't parket van Dendermonde
i° Een millioen frank in waarden
Belgische, Russische, Egyptische en
Engelsche Staatsfondsen.
2° Vijf honderd duidend frank in
bankbrieven, goud geld en kleinmunt.
3° Vijf honderd duidend frank onge
veer in kerkelijke juweelen, in goud en
zilver, kostelijke voorwerpen enz.
Ge hebt het goed gelezen, nietwaar,
vriend lezer, dat maakt al te samen
rond de twee millioen of twintig maal
honderd duizend frank, dat daar lag in
den koffer-fort van een klooster van
arme zusters.
Zoo is het meest in al de kloosters.
Ze geven zich uit, al die paters en non
nen, voor arm en gaan van deur tot
deur bedelen om niet van honger te
vergaan. Welke ijselijke comedianten
toch. En al dat geld dat zij opeenstape
len, waarom moet dit geld toch diene.i.
Wel anders niet dan om het volk te
verdrukken en onder hunnen hiel te
houden.
Ze komen bij u schooien, burgers en
werklieien, voorSt. Pieterspenning,
voor een heelen boel heiligen, voor
zoogezegde kristelijke goede werken,
en ge geeft, is het niet vrijwillig, dan
is het uit dwang of schrik van brood-
verlies, eu al dat geld, cent per cent
bijeengezameld, wordt op weinigen tijd
millioenen franken, en dient enkel om
u te bevechten.
Ze smijten poeier in uwe oogen en
leven breed en zonder bezorgdheiJ op
uw zweet en uw onnoozelheid.
Maar toch zal de dag aanbreken
dat uwe oogen zullen opengaan, als
dan zult gij met ons beseffen welke
noodlottige gevolgen de geweldige
aangroei van 't fortuin der kloosters
voor ons allen teweeg zal brengen
wij wenschen maar een ding, dat het
niet te laat weze.
't Is bijna Nieuwjaar, we zijn dus
gelijk mijn gebuur zegt in den heiligen
tijd van den Peperkoek.
We zien ze reeds uitgestald voor de
vitrienen van bakkers en winkeliers, de
eenen prachtig versierd met suikeren
bloemen en allerlei figuren, zoo groot
soms als een tafelblad, de andere ne
derig en klein.
De groote, mooie peperkoeken wor
den soms in eene of andere herberg
verloot, men verkoopt loten aan 10
centiemen, soms 50 centiemen het
nummer en men laat zich inschrijven
op eene lijst, welke bij de loting op.
Nieuwjaar dienst zal doen.
Wij waarschuwen de herbergiers op
hunne hoede te wezen en zich wel in
acht te nemen, want in Belgie zijn de
waagspelen verboden en het verloten
van een peperkoek valt onder de toe
passing van de wet, de overtreders
kunnen met boet en gevang gestraft
worden.
Nog niet langgeleden hebben wezulks
ondervonden in den Graaf van Eg-
mont» te Aalst. De schilder Meganck
verkeerde in nood en de man stelde
in het lokaal der Liberale Associatie
eene schilderij tentoon, van geen groo
te waarde, welke hij verloten wilde.
Nauwelijks had hij eenige loten ver
kocht of de politie kwam de schilderij
in beslag nemen en de ongelukkige
schilder zou voor de rechtbank van
Dendermonde verschenen zijn, ware
hij niet verdronken eer de zaak werd
opgeroepen.
Er worden peperkoeken verloot die
zooveel kosten als die schilderij op
brengen moest. Dus herbergiers of
winkeliers opgepast dat ge niet gesnapt
wordt, het zou de eerste maal niet zijn.
De inschrijvingen zijn begonnen, maar
een peperkoek afloten is een waagspel
en de waagspelen zijn door de wet ver
boden.
Maar zoo de inschrijvingen geopend
zijn voor de peperkoeken, ze zijn ook
geopend voor de zielen. Al de jongens
die in 1907 twintig jaren oud worden
moeten zich laten inschrijven op de
zielenlijst om over eenige weken deel
te nemen aan de schandelijkste loting
die er ooit bestaan heeftde bloed loting
of zielenverloting.
Ons Belgenland is toch een wonder
land niet waar, menschen
Ge moogt geen peperkoek laten af-
loten of ge kunt volgens de wet in de
doos worden gedraaid, en uwe zonen
moeten zich volgens diezelfde wet la
ten inschrijven om deel te nemen aan
eene trekking waar hun bloed, hun lijf
en hunne ziel op 't spel staan. Isdat
begrijpelijk, isdat menschelijk
Of is dat misschien geen waagspel
Is het verloten van lijf en ziel geen ver-
foeilijker, geen afschuwelijker ding,
dan het afloten v.rn een peperkoek of
van een schilderij
We weten wel, dat de klerikalen van
alle daken kraaien, dat zij niemand ge
dwongen soldaat willen doen worden
en dat die tijd weldra aanbreken zal.
Maar dat is allemaal bluf en leugen,
dat ondervinden al de menschen die
zonen hebben welke 20 jaren oud wor
den, dat ondervinden de duizenden die
jaarlijks tegen hunne goesting naar de
kazerne moeten trekken voor langen
tijd
En terwijl die valsche klerikale bluf
fers aan 'trazen zijn we willen nie
mand gedwongen soldaatmaken ze
eene wet op de burgerwacht, welke de
k leine burgers en werklieden van vele
steden en gemeenten verplicht soldaat
te spelen tot 40 jaar en voor hunne
k leed ij 80 tot 100 franken uit te geven
Welke leugenaarswelke bedrie
gers
De schandalige loting zal plaats heb
ben, de arme zal, indien hij een slecht
nummer loot naar de kazerne trekken,
de rijke zal zich voor een handvol geld
vrij koopen.
We zijn in den heiligen tijd van den
peperkoek'. De inschrijvingen zijn ge
opend.
De afloting van een peperkoek wordt
door de wet verboden.
De afloting van lijf en ziel wordt door
de wet bevolen.
Dat gebeurt in Belgie, omdat de kle
rikalen er meester zijn en met de bevol
king den aap houden.
I
'k Heb heel wat schoolvossen gekend
in mijn leven en al genoot dat slag men
schen mijne hartelijkste antipathie,
toch heb ik er mij meer dan eens meni
ge pint goed bloed over gemaakt.
V. Wat is een schoolvos
A. 't Is een man die er voornaam
uitziet, een bril draagt en snuift. Al
zijne bewegingen zijn voornaam afge
meten, hij spreekt voornaam traag.
Een ding is niet voornaam, te weten
zijn verstand.
De schoolvosserij is eene nalaten
schap van een vervlogen tijdperk en al
heeft ze een gevoeligen knak gekregen
inde laatste helft der vorige eeuw, zij
heeft toch alles overleefd en dreigt zelfs
weer op te fleuren en geheel het onder
wijs te overweldigen.
De Volksgazet wees er reeds op hoe
vele oudere onderwijzers getergd en
onderkropen worden door de nieuw-
soortige schoolvossen, opgeleid naar de
onfeilbaarste voorschriften van roede
en plak, in de heilige vrees voor opge
wektheid en rechtzinnigheid.
In 1884 heb ik den hoofdonderwijzer
van mijn dorp, een verdienstelijk man
zien vernederen voor een schoolvos,die
in 79 de huik naar den wind had ge
hangen en dan de overhand kreeg, in
de school, waar hij eenmaal hulponder
wijzer was.
Het volk heeft onderwijzers noodig,
de klerikalen begeeren schoolvossen en
tusschen de twee is een overgroot ver
schil.
De onderwijzer heeft in de eerste
plaats een degelijk normaal onderwijs
genoten, waardoor hij besef krijgt van
zijn eigen waarde, en besef krijgt ook
van de voorname, ja, overwegende rol
welke hij in de samenleving te vervul
len heeft.
De onderwijzer is een man van ka
rakter: hij steekt zijne meening niet
onder stoelen of banken, hij is geen
muilentrekker, geen windhaan hij
weet wat hij wil, koestert eerbied voor
elks overtuiging, zonder afstand te
doen van de zijne en daarom zal hij
zijne leerlingen opleiden tot karakter
volle burgers.
Een schoolvos integendeel is ofwel
een overlooper ofwel een van die nieu-
werwetsche kruisken a. b. c. wor
men, die voor zestien en hal ven daags
hunne borst droog krijschen om het
aankomend geslacht terug te voeren
naar den goeden ouden tijd.
De schoolvos staat onder de plak van
den pastoor, hij durft nauwelijks eens
lachen, moet ten 8 uren binnen, mag
snuiven en paternosters bidden maakt
zich verdienstelijk door anderen te be
spieden en te verklikken en moet zijn
best doen om van de moderne gegevens
over zielkunde, methodeleer en opvoe
ding zoo weinig mogelijk te weten.
Het opvoedi:.gs.stelsel der schoolvos
serij is onveranderlijk gelijk de dogma's
der katholieke Kerk. Toen priester De
Coster, bestuurder der Normaalschool
van Lier in 1850 (zoo ik me niet be-
drieg) zijn handboek uitgaf over ziel
kunde en opvoeding (naar den Duit-
scher Beneke) werd hem dit, door de
hoogere geestelijkheid als eene onvoor
zichtigheid (misschien meer) aangere
kend en de exemplaren verdwenen uit
den handel maar de leerlingen-onder
wijzers hadden er afschriften van en
toen ik in 1879 te Gent in de Normaal
school trad, had ik eene kopij van het
werk.
De schoolvosserij schrikt terug voor
elke nieuwigheid, die de oude opvat
tingen zou kunnen schaden en inbreuk
maken op hetgeen men als een onbe-
schenbaar pand van grootvaders voor
tijd zou willen bewaren.
Ik ben niet gebelgd tegen de on ver
antwoordelij ken, die hier en elders
werktuigelijk aan de letterpomp staan
gelijk een fabriekwerker aan zijn draad
jesmolen ze kunnen er niet aan doen,
al gebeurt het wel dat enkelen zich aan
den noodlottigen invloed onttrekken
om onderwijzer te worden in plaats van
schoolvos.
Maar er zijn schoolvossen wier
schoolvosserij berekening is eii zelfklei-
neering uit baatzucht, wier karakter
loosheid verre staat beneden de onbe
holpenheid der a. b, c. wormen wie
een zoogezegd diploma naar het hoofd
werd gesmeten, men weet niet hoe.
J. Van Opdenbosch.
HooMieke Pijpekop,
Geef ons nog een bobyntje.
Liever een groot als een kleintje
Als er maar jenever in is
't Ministerie van de Smedt de Draeyer,
leeft grootendeels op de millio.nen
welke de belasting op de bobijntjes op
brengt. Het klerikaal goevernement
wordt, niet ten onrechte, genoemd het
goevernement van de kwak.
En de minister, die het schandelijk
vergunningsrecht behoudt-verwet scht
door alle deftige herbergiers-roemt er
op, dat door zijne wet de jeneverplaag
vermindert is, dat de dronkenschap
schier geheel is uitgeroeid e.. de Bel
gen weldra het matigste volk zullen
geworden zijn der aarde.
En de klerikale gazetkribbelaars,
zingen den lof van minister Kwak en
zwieren in hunnen geestdrift het wie
rookvat op zijn bobijn aan stukken.
Wat is het gevolg geweest van de
nieuwe wetgeving op den alkooi Niet
dat het gebruik of misbruik van jene
ver verminderd is, integendeel, maar
i° dat vele likeuren vervalscht worden,
van slechter hoedanigheid zijn en dus
nadeeli jer voor de gezondheid 2° dat
de hooge rechten eene menigte gehei
me stokerijen doen ntstaan.
De alkooi wordt vervalscht. We we
ten dat vele slijters en herbergiers bo
ven alle verdenking staan, maar het is
onbetwistbaar, dat het ged.ian wordt
en onbetwistbaar is het ook dat zulke
alkool noodlottig werkt op het lichaams
gestel der verbruikers.
Er ontstaan i:ehcime stokerijen.
Eene ganschc inrichting om eenige li
ters jenever daags te kunnen leveren
kost niet duur, ook zijn de geheime
stokerijen zeer talrijk. In de laatste
maanden werden er een groot getal
ontdekt, verleden week werd er nog
eene ontdekt op den zolder van zekeren
Niche!s te Aalst-Kerrebroek.
Men mag zeggen, dat als er eene ge
heime stokerij ontdekt wordt er tien
zijn die aan alle opsporing ontsnappen
en die eene aanzienlijke hoeveelheid
jenever in den handel brengen:
Maar van die jenever spreekt de
Smedt de Draeyer niet, van dien alkool
gebaren de klerikale gazetkribbelaars
nietste wetenen zoo kunnen zij juichen
't verbruik van jenever vermindert in
Belgie. En de minister is tevreden over
de uitslagen der wet omdat ze toch zoo
vele millioenen in de kas brengtmen
spreekt er zelfs van dat de lasten op
den alkool nog zouden \erhoogd wor
den.
Waarbij komt liet, dat er zoovele ge
heime stokerijen ontstaan Natuurlijk
eerst en vooral omdat er 7.00 gemakke
lijk zeer veel geld kan mee verdiend
worden en daarenboven omdat de da
ders als ze betrapt worden gemakkelijk
van de strenge straffen, ja, zelfs van de
minste straffen vrij komen, als ze maar
spoedig... bij klerikale heeren, die nu
en dan dringende behoefte hebben aan
dankbare kiezers, omraad gaan.
We zouden daarvan aardige voor
beelden kunnen aanhalen. Er zijn ge
vallen geweest, dat de accijnsbedienden
van verbazing letterlijk versuft waren
als ze dc gevolgen vernamen van hpT
proces verbaal van overtreding, dat zij
hadden opgemaakt.
Intusschcn strijkt minister de Smedt
de millioenen op van den alkooien blijft
het schandelijk vergunningsrecht be
staan.
Den dag van heden zijn er ongetwij
feld weinig voedermiddelen of handels
meststoffen die zoozeer het voorwerp
zijn van bedrog en vervalsching, als
wel het lijnmeel. Men zou zeggen dat
de bedriegers samenspannen om dit
uitmuntend krachtvoeder zóó te ver
mengen met allerlei zelfstandigheden
van geringe waarde, dat men zich
haast zou moeten afvragen waar het
nog in zuiveren staat wordt gekregen.
En voor eenige vervalschingen welke
hier en daar aan 't licht komen, hoev eel
honderden waaraan niemand den'.t en
die ontsnappen, ten profijte van dc
knoeiers
Eenige dagen geleden schreef ons
een landbouwleeraar het volgende
Een mijner toehoorders heeft lijnkoe
ken gekocht, welke de dieren weigeren,
zelfs als zij tut meel gebroken zijn. Zou
ik van U niet een bon kunnen beko
men voor een kostelooze ontleding
Wij hebben ons verhaast aan dat
verzoek een gunstig gevolg te geven,
door een bon voor kostelooze ontleding
ter beschikking des leeraars tc stellen.
Een staal v n het crdachtc meel werd
ter ontleding naar t Staatslaborato-
rium te Gent verzonden, en kort
