Mononkel Kwinten
Geeraardsbergen.
Uit Sottegem.
Uit llerzele.
B L U F
Koelen zonder Blazen
Onze Taal.
V'!
werden ze natuurlijk verder gezonden, met
de eene of andere gekke boodschap en zoo
werd de 1 april den verzendekens-dag van
welken men zegt Den eersten april, zendt
men de zotten op den dril.
Toen in 1582 de Gregoriaansche kalender,
door paus Gregorius ingevoerd werd, wilden
verscheidene landen dien niet aannemen, en
tot nu toe is hij niet in voege noch in Rus
land, noch in Griekenland, waar men nog de
zoogenaamde Juliaansche tijdrekening ge
bruikt. In die twee landen is men 14 dagen
op onze tijdrekening achteruithet zal
nieuwjaar zijn in Rusland en Griekenland
als wij zullen schrijven 14 januari.
Volgens de schriftuur heeft de schepping
der wereld plaats gehad 5907 jaren geleden.
Volgens de Mahometaansche tijdrekening
in gebruik in Turkije, begint het jaar 1325
voor de Turken, als wij zullen schrijven
14 februari 1907.
Volgens de Joodsche tijdrekening begint
het jaar 5667, als wij schrijven 16januari 1907.
In 1907 zullen er twee zon-eklipsen en
twee maan-eklipsen plaats hebben. Slechts
zal van deze vier verduisteringen zichtbaar
zijn de maan-eklips welke zal plaats hebben
den 25 juli eerstkomende.
In 1907 zal de Lente beginnen den 21 maart
ten 6 u. 40 min. 's avonds den Zomer, den
22 juni ten 2 u. 30 min. namiddag den
Herfst den 24 september ten 5 u. 15 min.
's morgends den Winter den 23 december
te middernacht.
In 1907 valt Asschen-Woensdag den
13 februari. (Te Aalst is het groot vasten
avond den zondag voor Asschen-Woensdag,
te Ninove acht dage nadien). Het is Paschen
den 31 maart en Sinxen den 19 mei.
Het werk der kleeding.
Zondag laatst had er een heerlijk en aan
genaam feestje ptaats in den liberalen kring
zy die het bijwoonden zullen er de beste
herinnering van behouden. Niettege'nstaan-
d het Siberische en gure weder was de zaal
proppensvolhet gold immers een feest ten
vo rdeele van 't Werk der kleeding enieder-
een hield er aan tegenwoordig te zijn niet
%lleen om zijnen milden penning te storten
voor dat edel en menschlievend werk maar
tevens ook om het feest te doen lukken en
het meer luister by te zetten.
We zijn de tolk der damen die dat edel
moedige en schoone werk ondersteunen, om
hunne welgemeende bedankingen te sturen
aan al degenen die het immer en onvermoeid
ter zyde springen wanneer het werk der
Meeding geldt.
De heer De Verli heeft ons met waarlijk
belangwekkende en tevens aangename
goocheltoeren vergast, hij heeft ons door zjj-
ne vlugheid en zyne oprechte kundigheid
getoond dat de goochelkunst voor hem geene
geheimen heeft. De toejuichingen werden
hem niet gespaard en ook het luidruchtig en
goedkeurend gelach van de talryke jeugd
die 't feestje bijwoonde brachten heelde zaal
in vroolijke stemming.
De armen en ongelukkigen zjjn er niet
slecht meè gevaren want de zuiver® op
brengst beloopt op 255 franken.
De Volksgazet bestatigt met welbehagen
het goed gelukken van 't feest en ze brengt
hulde aan hen wien die menschlievende en
edelmoedige instelling dat men Het werk
der kleeding noemt hebben ingericht en
het zonder verpozen doen vooruitgaan
Mochte er in ieder stad |en zelfs in iedere
groote gemeente dergelyk werk tot stanc
komen menig ongelukkig en arme kinc
zou voorwaar min te lijden hebben van he
koude en gure weder.
Allen hebt ge misschien wel over ettelijke
dagen gelezen welke overgroote uitgaven
en moeite de stad Brussel zich getroostte ter
gelegenheid deronlangsche sneeuwstormen.
Meer dan 400 werkeloozen werden opgeroe
pen en meer dan 20,000 frank werden be
steed om straten en openbare plaatsen van
de sneeuw te ontruimen. In meerdere andere
steden en belangrijke plaatsen werden, in
't algemeen belang, dergelijke maatregelen
genomen, doch hier te Sottegem, eene der
deinst® gemeenten van Vlaanderen, doch
voorwaar eene der bevolkste, schoonste en
meest bebouwde, eene der platste en bijge
volg eene der best onderhoudbare gemeenten
van dat zelfde Vlaanderen,werd niets aan
gewend om de straten berijdbaar of begaan
baar te maken. Naar ouds gebruik, werd
hier dergelijke ontruiming overgelaten aan
de vooruitziende burgerij.
Dat het te Sottegem sneeuwe zooveel het
maar wil, ons kadodders gemeentebestuur
zal daarom noch schop noch bezem meer laten
verslijten om de straten ietwat te ontruimen.
Kunt g'er door, 't is goed en blijft g'er in
steken 't is regoed, daarom bekreunen onze
vroede mannen zich het minstNiet te ver
wonderen dus dat, wanneer de sneeuw aan
't dooien gaat, het hier op straat altijd be-
halve plezierig toegaat. Inderdaad, de stra
ten en vooral de markt met zijn kasseiwerk
van Egmonts tijden en zijne afwisselende
putten en bochels, oprechte montagnes rus-
ses, quoiworden alsdan in oprechte mod
derpoelen herschapen en daar anderzijds de
plaveien der trottoirs me daar op sommige
plaatsen zoo permanent properkes los lig
gen, moet men wel opletten waar men zyne
voeten laat neerkomen zoo niet is 't van
frssst, kwatse, kwatse, frssst, en ge krijgt
me daar en spatje op uwe billen dat geheel
uw lichaam ervan bibbert, brrrr
't Is ongehoord hoe men hier met de hoog-
loopende belastingen der inwoners om
springt, en zeggen dat niet de minste som,
hoe gering ook, kan besteed worden om onze
straten en trottoirs bij sneeuwjacht ietwat
begaanbaar te maken en te zelf der tijd de
werkeloozen eenig geld te laten verdienen.
Alles wordt hier opgeslorpt door 't electrisch
licht alias gaz pauvre 'K geloof dat onze
Sottegemsche kadodders geld eten, want 'tis
niet verstaanbaar waarde ruim 90,000fr,
jaarlijksche ontvangsten naartoe gaan, voor
al daar men hier gedurig en voor 't minste
uit te voeren werk nieuwe en belangrijke
leeningskens aangaat
Ter gelegenheid van nieuwjaardag, was
menig jongeling van den buiten naar Sotte
gem afgezakt en 't zij zij bedronken waren
ofwel hun slechten luim, veroorzaakt door
hun nogal hevig gekwats in den Sottegem-
schen modderpoel, wilden botvieren, hebben
zij rond den middag tot driemaal toe slag
geleverd en dat nogwel in de Statiestraat,
dichtbjj de woon van den feilen klepper die
hier fungeert als burgemeester en van den
alomvermaarden schepen van onderwijs en
van poöolitie.
Gelukkiglijk dat alles zich bepaalde bij
vuistslagen en stampen, want ge moet niet
denken dat er [een van die drie kleppers
zich gewaardigd heeft tusschen te komen
Zelfs was er nergens nen gendarm (nochtans
Joopen er hier genoeg van die haren mutsen,
maar 't is waar, ze moeten de Leeuwergem-
sche hazen gaan bewaken), noch mijnheer)
den commissaris, noch mijnheer den cham
petter te ontwaren, 't Is dus geweten dat, te|
Sottegem, onze brave Christelyke buiten
menschen ongestoord en by klaren dage mo
gen kleinen oorlog komen leveren. Had
't feit zich nu maar eens voorgedaan bij de
zoogenaamde anarchisten van de Neerstraat,
de harenmutsen zouden er wel in gekapt-
hebben Wat een byna 25 jarig katholiek
onderwijs toch al teweegbrengt, heArm
Vlaanderen, 't begint tijd te worden dat
g' ontwaakt 1
Dixit.
Wij berichten onze abonnenten van Sotte
gem dat wij in den loop van de naaste week
eene kwittancie van 1,60 fr. zijnde een abon
nement vaneen half jaar op De Volksgazet,
met den post zullen doen ontvangen.
Mengelwerk van den 1 Januari 1906.
27
EENE KAROTTE
door
H» De Cock-Creten.
Neen, neen, zei Mononkel, ik moet da
wetenWat zn toch durven zeggen, eenen
Kwinten met den neus leiden Wacht een
beetjeDe Kwinten dien zij met den neus
leiden, is nog niet geboren, neen, poddorie,
nog niet geboren
Hiermede neemt Mononkel zijnen stok en
Ivetaalt hy om huiswaarts te gaan. Het af
scheid wai zat en hartroerendzij vlogen
allen Mononkel om den hals, kustten hem
ot> züne beide roode breede wangenah,
burgemeester van Rombroek, uw ge-
oestaat in Europa nietDe tranen ver
wek door den faro liepen uit Mononkel's be
w ïmde oogen. Tot wederom ziens beste
vrienden, drukte hij hen allen de hand en
weende hy, tot wederom ziens 1 gij moet my
Ie Rombroek bezoeken komen.
Is het niet jammer dat vele menschen al
t yd geen stuk in hunnen kraag hebbenHet
leven wordt dan zoo lief en de harten staan
zoo gevoelig aan de vriendschap. De advo
katen zouden dan zoo veel papier niet bt -
kladden... te Tongeren.
Luiheid is zonde, wordt er gezegd, en|
nochtans in de verkwezelde gemeente Res-
seghem, waar pastoor en koster het bestuurl
n handen hebben en dan ook de burgemees
ter op hun fluitje doen dansen, daar denkt
men er heel anders over.
In zitting van 21 December 1906 heeft de I
gemeenteraad van Ressegem op aandringen
van pastoor en koster, beslist dat den heer
De Winter, smid alhier, geene luidruchtige
werken nog mag verrichten na 8 ure)
's avonds, ten einde die doorluchtige heeren
in hunnen zoeten slaap niet te storen.
Christus was een voorbeeld van werk
zaamheid, en zijn vader zwoegde van 's mor
gens vroeg tot 's avonds laat, om in het on
derhoud van zjjn huisgezin te voorzien en
zyne vertegenwoordigers hier op aarde ver
bieden aan De Winter, vader van een talrijk
huisgezin, na 8 ure 's avonds nog een slag
werk te verrichten. O moest Christus weer
op aarde komen, hoe zou hij al die mannen
kastijden 1
Ook de knecht van De Winter wordt diep
beproefd, want hij werkt per uur en wint
gaarne eenige stuiver meer.
Leest men niet in de heilige schriftuur
Ge moet het kwaad met het goede beloonen
en hier in Resseghem, wordt De Winter door
de geestelijkheid vervolgd omdat hij vrank
genoeg is te zeggen dat hy niets gemeens
heeft met de fanatieke bestuurders die hier
regeeren en zich openlyk durft uitgeven als
een volbloedigen liberaal.
Die mannen zouden niet mogen vergeten
dat iedereen zijn geld zoo gemakkelijk niet
wint als zij, en dat indien De Winter met
wat te zingen en t® spelen 4 frank van vóór
7 ure 's morgens kon verdienen, hij niet zoo
laat zou moeten werken.
Sommige van die heeren uit den gemeen
teraad zouden niet mogen vergeten dat het
menigmaal al gebeurd is, dat wanneer zij
tot laat in den nacht pint op pint pakken,
zij ook nog al rumoer kunnen maken en zelf
hunne schapen en geiten in den zomer
vegeten op stal te zetten die dan ook door
hun gebleit al de geburen wakker houden
en nochtans heeft nooit De Winter daar een
woord over gezegd.
Maar ook liberaal wil zeggen verdraag
zaam terwijl klerikaal maar al te dikwijls
beteekent fanatiek. TIST.
's Morgens na het ontbyt.werd de eerste
schepen, in afwezigheid van den burge
meester, ambtenaar van den burgerlijken
stand dadelijk geroepen. Deze, smid van zijn
ambacht, kwam zwart als een schouwvager,
zijn leêren voorvel aan en eene blauwe lin
nen slaapmuts op het hoofd, op zyne klom
pen in eenen adem aangeloopen. Daar hy
eenige bunders land van Mononkel aan eenen
geringen prijs onder ploeg had, vond hij het
gerade den burgemeester in alles te voldoen.
Het was de grootste poetsenmaker van
fansch het dorp, gelijk doorgaans al de sme-
en zijn. Maar in tegenwoordigheid van
Mononkel dien hij grondig kende en wist te
kullen, verscheen hy steeds als of hij ge,en
drij tellen kon. Een trompetter onder de sol
daten, eene wijsvronw en een smid zijn niet
te overwinnen. Deze echter speelde hierin
geen een hond ran drij uren in de ronde of
zij gingen van hem loopen. De honden van
Rombroek gingen liever een uur om dan
langs zijne smis door te komen en geviel
het dat zij aan eenen kruiwagen of onder
eene kar er toe gedwongen waren, dan
jankten zij en zagen zij angstig om, tot
dat zij de smis voorby waren. Eenigen deden
van schrik soms zaken waar het verstand
van den mensch niet kan over oordeelen,
maar de neus en de bessem alleen iets van
begrijpen. Ziehier zijn geheim hij maakte
den hond by te lokken, sloot hem met den
kop tusschen de deur en terwijl een der
knechten den steert ophief, brandde hij met
een bloeiend ijzer de opening toe waar de
dijende letter Van den A B bij menschen
en Mesten d rugstrank eindigt. Hij was
Zoo bezadigd zijn die sts-
Iframassons te werk ge;
aartsbisschop van Parijs, Mo
Richard, den minister i
smeeken hem uit zijn p 3
drijven, ten einde den s jx ni
ben ongehoorzaam te zijn u ie b
len van den paus.
Slechts een enkele hee fe i w
geslagen en in zijne .ar...
eene groote fout begaai nelijk
paus van Rome. 't Zal w ;1 koelei zo.
der blazen en zal het ziel1 beklagx j
het te laat is.
Met veel bluf kondigt )e VolkssU
laan dat eene tiende klas :-'.t geope
lworden in de S' CamiUusschool. V
Imogen ons dus in 't ko
Idat de stadskas zal aanz< rit word
Ite dokken voor die vri;u school, v
Izooveel opofferingen g<
We zouden wel eens willen wete
I welke felle kleppers das dn h >ge
leergangen van koophar ,1> - i
Engelsch geven en tot v dke .e i
uitslagen ze reeds gekon n zijn
Bluf niet anders d n blut 7
vreezen zelfs dat de zee- eraar de kli
1 zal kwijt geraken en dat gojother.
I waanzin hem aardige tc ren i
[nen spelen.
Alles voor't volk, maar een nut
llingsken te Brussel zou or svc ,ndp
Ikunnen doen over oord-
ook een beroemde koeimeester, liet de paar
den bloed, genas de eksteroogen en smeedde
broodmessen die stonden gelijk een scheer
mes. Geen jongen of geen meisje kon vryen
of hij wist het, en verzond somtijds door
brieven die hij schrijven deed tot eene samen
spraak, de jongen naar Diest en het meisje
naar Tongeren. Ging er eene wedewe trou
wen, dan hitste hij het toeten opkon hij er
in eene herberg twee aaneenzetten tot vech-
tens toe, dat was altijd geklonken, en alle
burgers en straatgeruchten in omloop kwa
men altijd uit de smis. Nu en dan richtte hij
eene-poets uit die zoo grof was dat de pastoor
er tusschen kwam en zeismidsmid 1 ik
kan dat niet begrijpen van eenen man van
uwe jaren. En dan wist hij zich zoo onnoozel
te houden dat gij zoudt medelijden met hem
gehad hebben. Hij hield jaarlijks zijnen
asschen maar altijd op het knippen, op
en laatsten dag, en zondags kwam hij nooit
dieper de kerk in dan aan den wij watersteen,
en dan de armen overeen, een been achter
uit, in de kromme houding van eenen boom
die op het vallen staat, de mis bijgewoond
tot aan het laatste kruis. In huis was hij
statig, sprak niet veel, zei niets aan zijne
vrouw van al water omging en was streng
op zijne kinders. Maar als zijn oudste zoon,
die thans vyftien jaar heeft en voor hem de
zaken der gemeente schreef, rusie had en
vol slagen naar huis kwam weenen, stiet hij
hem de straat op en zeiga terug en keer u
Wel, vroeg Mononkel, wat is er bij
onze afwezigheid in Rombroek, in onze ad
ministratie al voorgevallen
Ik heb Jefke en Treeske getrouwd de
Toen in Frankrijk de wet op de kloos
terorden werd gestemd verzekerden
de fanatieken van hier en elders, dat
op zulke wet onvermijdelijk de bur
geroorlog moest volgen. Behalve de
opstootjes op verschillende plaatsen
veroorzaakt door opgeruide dweepers
liep alles in de beste orde af de kloos-
serorden die zich in regel stelden met
de wet zijn gebleven de paters en non
non die niet gehoorzamen wilden aan
de wetten van hun land, verhuisden
en zijn grootendeels in ons land het
getal niets-doeners komen vermeerde
ren. Wat we gezegd hebben viel uit
dat zal wel koelen zonder blazen.
Daarop volgde de wet op de Schei
ding van Kerk en Staat, gelijk die be
staat in Zwitserland en in Amerika.
Wederom werd er gedreigd met revo
lutie en burgeroorlog. We herhaalden
onze spreuk dat zal wel koelen zon
der blazen.
Het Fransch goevernement verleen
de pensioenen en wachtgelden aan de
priesters, 'tzegde henziet, daar staan
de kerken, de pastorijen, de bisschop
pelijke paleizen, dat alles kunt ge ge
bruiken naar uw zin, gij hebt slechts
de verklaring te doen dat gij ze gebrui
ken wilt.
De Fransche bisschoppen en pries
ters hadden zich gaarne aan de wet
onderworpen en de verklaringen ge
daan, maar de paus heeft het hun ver
boden hij wil doen zien dat zelfs in
Frankrijk de kerk boven de wetten
staat, hij wil doen zien dat de pries
ters zich stellen moeten boven het bur
gerlijk gezag.
Is dat geene komedie Ze behoe
ven slechts eene schriftelijke ver
klaring te doen dat ze kerken, pasto
rijen en paleizen willen gebruiken en
ze wilden niet, ze dachten dat heel
Frankrijk revolutie ging maken voor
die kleinigheid. Ze huilden van vervol
ging, van martelaars, van bloedver
gieten enz. dat zal wel koelen zonder
blazen, zeiden we.
En inderdaad velen hebben de wet-
Itelijke verklaring gedaan, meer ande
en niet de wet is in toepassing geko
men zonder slag of stoot, nergens
heeft men van revolutie gehoord, slechts
enkele belachelijke betoogingen heb
ben plaats gehad.
bruiloft was heerlijk.
Hoe dikwyls heb ik u niet herhaald
dat gij de namen goed moest schrijven
zeg uan, poddorie, Josephus en Theresia
wat nog
De schoolopziener van den staat is hier
geweest.
Wat heeft hij in de school gedaan
Hij heeft den meester leelyk overblaft,
omdat de kinders te veel gerucht met de
klompen maakten. Een knaap wist niet rap
genoeg te zeggen hoeveel provinciën er in
warenwaarop de schoolopziener, bitsig
vroeg hoeveel ooren heeft een ezel zoo
veel als de heer schoolopziener, twee, zei
het kind. Op dat antwoord is hij de school
uitgeloopen. Wat daar van komen zal weet
ik niet. De meester stond te beven als een
riet, des te meer dat hij, de meester, gelijk
gij weet, voor de katholijke gezindheid ge
negen is.
Bahbahzei Mononkel, hadt gij
hem, poddorievoor het visiet der school
een stuk in zijnen kraag gejaagd, hij zou het
gerucht der klompen niet gehoord hebben.
Wat de zaak nog verergert, hernam de
schepen, om twaalf uren belde hy aan de
pastorij.
Wie? hij? vroeg Mononkel.
De schoolopziener de pastoor was uit
zoo dat de arme heer in eene herberg is gaan
middagmalen.
sehe w
den w<
alk' a n
ïtachti
Franse
reen V
ig wt
eeft oi
en ki
?ei
un vc*
■•Ik, n
a a
Een
Ik we
Een
Zn da
Met
Want
Dat
Ik we
W«
Wat v
En t
Ach to
Een
ik spr»
Maa
)at ga
Voor
Wet d
En o
c wen
Het^
a t alk
Goèk
xrdat i
l.-Vr
r ai g
•er Is
Vrijs
iciit
scna]
ren c
en K
ryk h
voori
erki
igcst
rz ft
Ju
ghp
we
Naar alle waarschynlij heid za
loop van het ingetreden j ar I 't aisvv
der moedertaal verplichtend l; -t
den in de vrije onderwijsgesticht
Alhoewel wij betwyfele ir onze ..-
in jesuiten of nonnenkloosters
ren zal behandeld worden toch z; i
ming van het ontwerp Co nans
stap wezen om aan het VI un.
ten te doen erkennen. Die urn
aan zekere liberale Fr*nt eznide
en sprekers het stokpaari >n
hun toelaat over alle dake nop t
uit te bazuinen, dat de we
bij het officiéél middelt. c..-W. «g.
schuld is dat zoovele lit -ie
plicht zijn hun kinderen li
nen te sturen.
Daarom juichen wy het ro ■I t
toe en hopen het dat welt ra tot v -i
Doch, indien wy voor on mom!
meer eervolle plaats en v 1 de -,-■ i
meer gelijkheid willen mi m
besluiten,dat wij verstokt n.
in denengen zin des woc
Vlaamsche halve franl skenx
dankbrieven, enz. Neen, verre i u
doch wij verdedigen het
leen omdat het onze moeë rt o,
onder oogpunt van polit
vaardigheid.
In 1997 en ook in 1908 z
uitspraak te doen hebben ve
ren der gemeente en van
woord en pen zullen on2 las -
slag moeten doen over d
hunne zending volbracht 1 i ij
len ze moeten in eene taal
't volk, omdat uit 't volk d r-s at
komt. Hoe zult ge dat vo k, le t i
en den katoenspinner opv iu
ters der priesterverdrukl g t
zij in zijne taal 1
Ook onder opzicht vai reet u*
dienen de Vlamingen bet 'vet 1
ls het inderdaad niet wr ro nr
voor de rechtbank te sleuren, it Re
genen te veroordeelen in e t
verstaanbare taal Dit kas
heeren beschaafd zyn, i;> i
is het toch niet.
Is het niet schande dat Maa t
lieden en kleine handelax in
door Vlaamsch onkundi re b#
Vlaamsche centen betai
soms bespot, dikwijls oj 1 e
Hoe Mononkel naar de pas
van af gera akt.
vroeg Ion on k*
nog?
Wat
schepen.
De Commissaris de dist
weest.
Ik heb met dien vent niets
weet gij wel dat hij ons e :is du
de melkbaard daar hij loc
linien trekken als wij scli ijv m a
voor zijne kattenpooten z- rgen
dertig jaar aan 't bestuui i'
dan zal hij op feilen niet mee
nieuwe besseins keeren g< d,
Wat nog
Ik heb eenen koopn- n va
de smis gehad.
Ja? hoe staan de k>r >n
aan hoogen prijs
De bouwmeester is
vl
au
hier gt
'.e i
heeft de kareelen van d
keurd zij waren te week
Hadt gy he-lü nje£ j,.
Neen.
Wam, jk hier ge we st, ie
den w goedgekeurd zij
eeL eerste beestpoddor.
De medalie voor uwen
gekomen.
De medalie van mijnt ei.g
dan
Nog niet. Wij hebben ht
voor den ijzeren weg door
huis tot huis doen teekenen.
Wcra-
henf
3ZE
vrl
•me
f Hl
ail»
ee
?en
u
f t
»o
n
i
•i e
aa
en
Fai
s o
st,
al
n
ït
U
rva
ri
ry
*4
tl
ld
BH*
Q—
6j r
t© e
ut
IOC
*4,
!Cf
bi
'Q
