ll
r-
M
TISCH
H
«J
- L>
f
I
Prijs ImNL iiMDHnrr
Tweede Jaargang. Mummer 9
5 Maai*» 190
De kiezitigcn in Rusland.
Vuur en Water.
Doctrinairen.
Twee zwarle Monsters.
Rijk
V 4
r&?
%ÈËS
"^WlUi
feat* ikasa
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den huiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, i, Aalst.
Prijs der Annoncen: j nC^one
per drukregel
15 centiemen
Reklamen 75 centiemen
ik\\ ijls te hei halen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
Aalst, 2 Maart IOOT
Nog een vijftigtal uitslagen ont
breken van de tweede kiezing der rus-
sische Doema (Kamer van volksverte
genwoordigers), maar van nu af, mag
men bevestigen dat het russisch volk
zich gewroken heeft over de schande
lijke handelwijze van de reactionnai-
ren, die op brutale wijze de eerste
Doema ontbonden hadden, omdat zij
te vooruitstrevend was.
De russische Kamer, die den 5 Maart
zal geopend worden, zal zoo tegenstrij
dig, zoo liberaal zijn, al- de voorgaan
de
Tegenwoordig zijn er 472 zetels op
de 524, die al bei leed zijn. Van deze
472 zi)n er tot nu toe, dooi' de tegen
partijen, liberalen, vooruitstrevers,
socialisten 292 veroverd. Zelf mag de
oppositie rekenen op 341 stemmen,
met de 49 Volksvertegenwoordigers,
die aan de oude partijen toebehoorèn,
gevormd door de verschillige nationa
liteiten.
Er blijft dus enkelijk aan de par
tijen die tot de regeering behooren
(koningsgezinden, octol risten enz.)
131 vertegenwoordigers. Indien aide
overblijvende zetels, zijnde 52, vero
verd werden door de ministerieelen,
dan zouden de tzarye-inden 1104 niet
over de meerderheid van da Ka mei-
beschikken. Volgens juiste rekeningen
zou het blijken, dat de oppositiepar
tijen, wanneer gansch de k lezing zal
geëindigd zijn, omtrent 370 s'emmen
zullen tellen, terwijl het gouverne
ment maar zalmegen rekenen op om
trent 154 stemmen.
Men mag dus rechtuit bekennen dat
de kiezing eene wreede nederlaag is
voor den I zar, voor M. Stolypine,
zijnen eersten mi ister en voor de tal
rijke beambten, die getracht hebben,
van deze kiezing, eene echte schande
lijke comedie te maken.
M. Stolypine, geholpen door de
gouverneurs, hebben alle listen en la
gen uitgevonden om het kiezen van
eene liberale Kamer te beletten. Don
derde middelen werden ingespannen
om de vrijzinnige kiezers te beletten
hunne stem uit te brengen. In menige
stad, was de schrik zoo groot, dat de
vrijzinnige kiezers de stad verlieten,
daar hun leven in gevaar was, en
zoo dan ook de meerderheid gaven aan
de achteruitkruipers. In andere steden,
verklaarde de gouverneur opentlijk,
dat hij niet zou toelaten, dat men ad-
nere kandidaten voorstelde, dan tzar-
gezinden.
In de dorpen ging het nog wat aaders.
De overste (burgemeester), omringd
van kozakken, riep de pope (priester)
en te samen stelden zij de lijst op der
kandidaten. Deze moesten dan nog
opentlijk bekennen dat zij hun zeer
genegen waren of anders werden zij
afgeschrabt en door andere vervan
gen. Met duizende kiezers werden
verplicht te huis te blijven en met dui
zende kiezers ook werden naar Siberië
verbannen.
En toch, ondanks al deze afschuwe
lijkheden, in alle andere landen onmo
gelijk, ondanks de verbanningen, de in-
kerkeringen, ondanks het doodschieten
van duizende kiezers, ondanks de po
groms (jodenmoorderijen), ondanks de
knoeierijen der kiezerslijsten door de
agenten der regeering, die met een
pennetrek gansche categorien kiezers
deden verdwijnen, ondanks 't kiesstel-
sel' no?. ingewikkelder dan dit waar
mede wij in Belgie begiftigd zijn, is de
vooruitstrevende partij uit den slag,
zegevierend gekomen en de tweede
Doema verschijnt voor de gansche
wereld, getooid met al de macht, ge
schonken door de overwinning der
wettelijkheid op de afgrijselijkste ver
volgingen.
Het russisch volk is moede van al
dat geweld, van al dien dwang. Het
snakt naar meer vrijheid, naar meer
broederlijkheid. Door niets laat het
zich afschrikken. Al het geknoei, al het
bedrog heeft geen vat op hem. Een
volk dat daaraan weerstaat, dat voor
zulke edele princiepen strijdt, is rijp
om van den vooruitgang te genieten
en zal zegevierend uit den strijd ko
men.
Wat zal de tzar nu doen Zal hij de
nieuwe Doema bijeenroepen Zal het
tzarisme, gelijk zijne partijgenoten hem
er in stoken, meteen pennetrek het
parlementaire leven, dat het toege
staan heeft, vernietigen en zal het te-
rugkeeren tot de alleenheersching
Zoovele vragen die het volk zich
stelt. De klerikalen van alle landen,
die in 't stelsel van Rusland, 't bestuur
dat zij droomen zien vervvezentlijken,
hopen dat de tzar de nieuwe Doema,
zal ontbinden. Zoo schreef de kleri
kale Jou -na! de Bruxelles.
Van nu af moet de k estie van de
ontbinding der Doema door de
hooger hand, gesteld worden.
Maar het volk denkt er gansch an
ders over. Moest de tzar gehoor geven
aan dien slechten raad, zonder twijfel
zou t russisch volk als een man op
staan, en door eene onwenteling zijne
vrijheid trachten te bekomen.
Voor het welzijn van Rusland, voor
het welzijn van miljoenen menschen
die naar een weinig vrijheid snakken,
is het te hopen dat de tzar naar geen
slechten raad luiStert.
Zijn kroon en de verdwijning van zijn
stamhuis hangen van zijn besluit af.
der hutten en in alles wat de noodwendig
heden vereischten.
Maar zekeren dag ontstond er twist over
de waarde hunner goden. De eerste zei het
vuur is de opperste macht, het is de bron
van warmte, van leven, van liefde, het is de
oorsprong van al wat is en kan ook alles tot
niets verdelgen en verslinden.
Neen, zei de tweede, de opperste macht is
vertegenwoordigd door het water, zonder
water geene vruchten, geen voedsel, geen
leven het water is de eeuwige beweging-,
het is de band tusschen al de deelen der we
reld en wanneer het gram wordt kan niets
zijne macht weerstaan.
Zekeren dag hadden de geburen weer ge
twist over de voortreffelijkheid hunner go
den, en de eerste roemde er op dat het vuur
op zijn altaar nooit was uitgedoofd. De wa
teraanbidder liep naar zijne hut, nam er de
kiuik water die er altijd op de eereplaats
gevuld stond, trok er mede naar de hut van
den vuur-aanbidder, en goot de kruik wa
ter over het vuur.
Als de mensch na duizenden en duizenden
jaren evolutie zich uit zijnen oorspronkelijk! n
staat van dierlijkheid en wildheid had ont
worsteld en langzamerhand door betere
lichaams en geestesontwikkeling zich boven
al de dieren had verheven, word zijn aan
dacht al spoedig opgewekt door al de groot-
scheen zelfs gewone veropenbaringen der
natuurkrachten.
De mensch zag- zonder te begrijpen de
uiting van krachten, die de zijne verre over
troffen, waarvan hij geene uitlegging wist
te geven, waarvan hij de oorzaak niet kon
ontdekken. In zijnen eenvoud verbeeldde hij
zich het bestaan van zichtbare of onzichtba
re wezens levende buiten zijnen kring en
wier invloed en wil alles regelde wat buiten
hem en zelfs aan en in hem gebeurde.
Men kan denken hoe groot het ontzag was
dier onverholpen eerst-menschen voor de
eigenaars der krachten waarvan ze de ver
openbaring vol verwachting, hoop en schrik
gadesloegen. Zoo ontstond het heidendom,
de vereering, de aanbidding van de zon, de
maan, de sterren, het vuur, het water enz.
enz. waaraan door de menschen den oor-
sprong van alle goed en van alle kwaad
werd toegeschreven alzoo ontstonden de
eerste godsdiensten.
De eenen beweerden dat de zon de opper
ste kracht vertegenwoordigde, de bron was
van warmte en leven, de bron van alle goed
zonder welke er niets bestaan zou van al wat
bestaatvelen hielden het voor de maan,
voorde aarde zelve, voor de planten, voor
de dieren.
Het duurde niet lang (betrekkelijker wij
ze gesproken) of er ontstonden tusschen de
menschen geschillen en twisten over de
waarde der elementen, die zij voor de opper
ste kracht vereerden, aanbaden en onder
allerlei vormen (putten, eeuwige vuren,
dieren, figuren enz.) afbeeldden.
Zoo leefden in de hooge oudheid twee ge-
buren nevens elkander jaren lang in vrede,
de eene aanbad het vuur, de andere het wa
ter. De volkomenste vrede heerschte tus
schen hen, broederlijk gingen ze samen ter
jacht, deelden den buit, hielpen elkaar bij
't vervaardigen van wapens, het herstellen
Het vuur was uit, het water liep verloren
in de asch maar van dat oogenblik waren
de geburen onverzoenlijke vijanden gewor
den ze haatten elkander uit al de krachten
hunner goden, vermeden elkander, ver-
wenschten en vervloekten elkander en zoo
ver ging hunnen haat, dat Ze elkander ver
moordden en de haat eeuwenlang tusschen
hunne afstammelingen bleef bestaan en dui
zenden elkander er voor vermoordden.
En nochtans al het twisten, al het bloed
vergieten bewees niets. Na eeuwen woeden
den strijd was 't vuur nog altijd vuur en het
water had noch meer noch min kracht dan
voorheen
Nog bestaan er op aarde meer dan hon
derd verschillende godsdiensten, waarvan
de aanhangers verklaren dat de hunne de
eenige ware, onvervalschte, goede gods
dienst is. De priesters van de eene godsdienst
vervloeken en verdoemen aide andere de
menschen haten elkander, vervolgen elkan
deruithoofde van den godsdienst, millioenen
zijn vermoord geworden om de meerdere
waarde of den voorrang van dezen of genen
godsdienst te bewijzen.
Nochtans is de kennis van God en van het
geen we van hem weten nu niet verder ge
vorderd dan duizenden jaren geleden. Gods
dienst is eene zaak van geweten en het zijn
slechte menschen die een evenmensch ver
maledijden ter wille zijner godsdienstige
overtuiging.
Wij lachen gaarne met den twist tusschen
den vuur en den water-aanbidder, maarzij
die thans voor godsdienstzaken elkander
haat toe dragen, vervolgen en dooden zijn
zoo onverstandig als die oorspronkelijke
menschen. Slechts een voorschrift past bij de
moderne beschaving, dat is de verdraag
zaamheid die wij voorstaan en immer zullen
verdedigen.
't Is een doctrinair
En als een klerikaal of een socialist,
gewagende van een liberaal dat woord
uitspreekt, dan hebben ze geheel den
mond vol, dan spant het woord tus
schen hunne tanden alsof ze iemand
gingen den kop afbijten, en er klinkt
zooveel verachting en misprijzen in
den grimmigen toon, als ware de doc
trinair het laagste en gemeenste wezen
der schepping.
M. Hymans, zegde het in de Kamer,
doctrinair, ziedaar 't opperste smaad
woord.
Er zijn echter smaadwoorden, die
geheel hunne beteekenis verliezen als
ze uit den mond komen van sommige
lieden.
Hoed leelijken hoed roept men
nog achter den reiziger, die zich waagt
in zekere verafgelegen uithoeken van
Vlaanderen, en de driestheid heeft ge
had een hoofddeksel op te zetten dat
van vorm afwijkt van de pinnemuts der
bewoners dier uithoeken.
Nog grover klinkt het u achterna
als ge in sommige achterbuurten komt
van steden, waar zekere wijfjes op de
stoep hunner woning hun toilet ma
ken en den helft hunner huisbezighe
den verrichten. We zul en de heve
benamingen maar liefst niet herhalen.
Is 1 niet waar Verliezen de ge
bruikte woorden in den mond van die
lieden niet alle beteekenis Maakt een
verstandig mensch zich boos om die
scheldwoorden Bereiken, kleineeren
ze iemand Geenzins, men moet re
kening houden van den geestes-toe-
stand der uitkramers of kraamsters.
Als twistende vrouwkens elkanders
geweten onderzoeken kunt ge dadelijk
uit de scheldwoorden, die ze elkander
naar het hoofd slingeren, hunne zede
lijke waarde en graad van opvoeding
afleiden.
Griffier, zei een vermaard gebleven
viederechter van Aalst, toen zekeren
dag voor hem eene klaagster 't woord
panachehaanhaalde, griffier schrijf
op, dat is eene soort, welke we no°"
niet ontmoet hebben.
't Is een doctrinair klinkt het ook
te Aalst uit den mond van sommige
bazai-politiekers, met die verachting
en dien wrong van haat dien men
slechts bij zulke personen aantreft.
O dat smaadwoord heeft in onze
streken nooit iets beteekend, juist om
dat het uitgebraakt werd door loensche
politiekei s die er zeiven de beteekenis
niet van begrepen hebben.
Als ei hedendaags nog doctrinairen
zijn, dat wil zeggen aanhangers eener
dotti ine, oorst aanders van het dogma,
dan zijn het wel de klerikalen en de
socialisten, buiten wier doctrine er
geene zaligheid is en die zich daaren-
boven niet hunne doctrine of leerinp*
tevreden houden.
De klerikalen zijn de doctrinairen
van den geest het is voldoende aan
de dogmas der kerk te gelooven aan
de onbevlekte ontvangenis, aan de on-
feilbaaiheid van den paus enz. enz.
en den unerlijken schijn aan te nemen
klei ikaal te zijn om aller achtingwaar
dig te blijven. De beoefening der deugd
de vervulling van mensch-en buroer-
plichten, het in praktijk stellen der
eenvoudigste voorschriften van eerlijk
heid en naastenliefde komt niet in aan
merking. het is voldoende de kleri
kale doctrine aan te kleven.
De socialisten zijn de doctrinairen der
maatschappelijke orde. Geheel hunne
politiek is gesteund op leeringen, op
economische dogma's waarvan de
broosheid meer en meer uitschijnt,
maar die ze toch als grondslag hunner
reden van bestaan moeten behouden,
met uitzicht er nieuwe te smeden ge
lijk de kerk het heeft gedaan voor de
klerikalen.
Klerikalism en socialism zijn doctri
naire partijen die op dogma's steunen
waai van het begrip buiten de grenzen
ligt van het menschelijk vermogen
de hemel hierna en de hemel hier be
neen. Ze doen elkaar concurrencie.
De liberale partij erkent noch leering
noch dogma, zij is de eenige, die door
haren aard zelve niet doctrinair kan
zijn.
Wij, liberalen, erkennen als de grond
slagen der burgerlijke samenleving de
vrijheid van geweten, de verdraag
zaamheid, de meest mogelijke persoon
lijke vrijheid, de beteugeling van alle
misbruiken, het nemen van alle maat
regelen die op praktische wijze het
stoffelijk en zedelijk welzijn der natie
kunnen bevorderen.
Wat meer is, buiten de groote steden
waar het woord zijn oorsprong vond
in persoonlijke eer dan politieke be
twistingen, laeeft de liberale partij die
zoogezegde doctrinairen invloed niet
gekend, in Aalst en elders waren en
zijn er slechts liberalen, die steeds in
de bres staan voor de vrijheid, de rech
ten en den voorspoed van gansch het
volk.
Men zegt dikwijls Het kleed en maakt
den monnik niet en Hoe dichter bij den
Paus hoe slechter christenen Het volgen
de, afschuwelijk feit, dat iedereen niet walg
en verontwaardiging vervult, is er een web
sprekend bewijs van.
De rechtbank van Santa-Maria-Capua-
Vetere, in Italië, komt uitspraak te doen te
gen twee godvreezende masoeurkens
Johanna Bellaroba en Vincente Zampelli.
Deze ellendige nonnen hadden twee wees
meisjes, twee gezustertjes Villacci geheeten
opgenomen, waarvan het eene 7 jaar en het
andere 5 jaar oud was. Deze twee kinder
tjes zijn het voorwerp geweest van de schan
delijkste en harteloosste uitbuiting- die men
denken kan. De masoeurkens zonden hunne
ongelukkige slachtoffers, half naakt, op den
openbaren weg 0111 er de liefdadigheid der
voorbijgangers af te smeeken. Wanneer zij
minstens geene twee frank binnenbrachten
werden zij door de zwarte feeksen op de af
schuwelijkste en ongehoordste wijze gemar
teld. Met die opbrengst der almoezen leef
den intusschen onze goede masoeurkens vroo-
lijk met twee prieeters, hunne minnaars.
Het jongste der twee kinderen werd den
arm met stokslagen gebroken. Op eenen an
deren dag maakten hunne gerokte beulen
eene ijzeren spil witgloeiend en doorboorden
er haar den hiel mee. Haar zustertje was niet
gelukkiger voorwaar. Zij werd, gansch
naakt, in eene ijskoude kamer gebonden
waar zb geheel den nachtdoorbrengen moest.
Des morgens was zij versteven en, 0111 haar
tot het leven terug te roepen, verbrandden
de monsters haar de beenen. Dit ongelukkig
schepsel bleef voor gansch zijn leven ver
minkt, en kreupel en moest voortaan op
krukken springen. Zoo een hartroerend
schouwspel was van natuur de milddadig
heid en het medelijden der voorbijgangers op
te wekken tot groot voordeel der twee helle
vegen, die daarenboven hunne slachtoffers
nog afzichtelijke wonden met de tanden op
gansch het lijf toebrachten, zooals de wets
dokter- het heeft verklaard en bestatigd.
Alhoewel deze wraakroepende feiten aan
de geestelijke overheid werd bekend ge
maakt, achtte deze hetniet noodig er tusschen
te komen en die twee cc goede masoeurkens
zouden in hun walgelijk bedrijf nog niet ver
ontrust geweest zijn, indien een dagblad van
Napels deze tijgerinnen aan de verontwaar
diging van het publiek niet had aangeklaagd.
De rechtbank heeft masceur Bellaroba tot
5 jaar en half en masceur Zampelli tot 2 jaar
en 4 maand opsluiting- veroordeeld.
De openbare opinie in Italië is zoo wan
trouwend, wanneer hqt er op aankomt de
misdaden der kloosterlingen te beteugelen,
dat de dagbladen van Napels, om die mon
sters te ontlasten, durven drukken dat onze
goede masoeurkens, zoo noemen zij die
slangen tegen het vonnis in beroep zullen
gaan en van de gelegenheid gebruik maken
om naar Amerika over te steken.
Goede reis en den wind langs achter, maar
een eindje koord en het galghout zou beter
passen.
zijn.
Ik heb in 't vorig nummer mijn artikel
moeten afbreken omdat het te lang werd,
anders was ik op goeden weg om het maxi
mum der menschelijke behoeften vast te stel
len en aldus de basis aan te wijzen waarop
moet bepaald worden hoe rijk iemand mag
zijn.
Ik was reeds er toe gekomen dat de beheer
der eener coöperatief het niet overdreven
vond door het verkrijgen eener vergoeding
zoover te geraken, nu en dan bij gelegenheid
eens een fleschje wijn te kunnen genieten....
als men mij komt zeggen, dat M. X. die mei
den en knechten had, paarden en rijtuig
hield, geheel geruïneerd is en geheel zijn in
boedel verkocht gaat worden Zijn inkomen
was onvoldoende om in zijne behoeften te
voorzien.
Die tijding wierp me geheel buiten mijne
baan, Doch, dat duurde maar een oogenblik
en.... M. X. zal seffens wel te pas komen Ik
ben aan me zelve.
WI
1
<k£ &i
3SfcX
'tun.
