WEE K
Werkstaking.
afflftÏÏ? "e vols,re,rte ",e"r-
centiemen het minimci
A timmer
Medeburgers,
Aan de lezers
der Volksgazel.
IfWe laten deze maal het verslag der
zitting van den gemeenteraad der stad
Aalst verschijnen op de eerste blad
zijde der VOLKSGAZET gezien de
belangrijkheid der bespreking, die al
de werklieden van ons arrondissement
met belangstelling zullen lezen.
Zitting van den
Gemeenteraad
Good en arbeid.
00<^ k e I ij k e II er vo rui i 11<r
Abonnementsprijs 3 fr. vo- r de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abo: „eert zich cp alle postkantoren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, Aalst.
Aalst, 21? April 1QO?
De wer kstaking duurt voort.
\ele werklieden onzer partij
x\jn onverdiend werkeloos en
liroodeloos.
J&AVy verzoeken dringend al
onze liberale Vrienden. Din
gers en Werklieden, hunne
milten te storten voos* onze g-e-
d wongen werkeloozen.
Wij betrachten het einde dier
noodlottige WERKSTAKING
maar In afwachting mogen en
zullen onze partygenooten geen
gebrek lijden.
Ongeveer 1300 werklieden zijn wer
keloos in onze stad en het is te wen-
schen dat het gezamenlijk pogen van
al degenen die geen intrest hebben in
het verwekken of doen voortduren van
werkstakingen, weldra een einde mo
gen stellen op minnelijke wijze aan
die hachelijken toestand.
van 20 April 1907.
Orde van den das:
1° Gemeentekas. Driemaandelijksch na
zicht Is kwartaal 1907.
2° Werkbeurs, Rekening- 1906 Be
grooting 1907.
S» Burgerlijke Godshuizen. Openbare ver-
kooping van eenen meersch te Erpe.
4» Wegenis. Overeenkomst met M. P. De
Witte voor de verbreeding van de Binnen
straat.
5° Contract voor de gasverlichting.
6° Werken van verhooging der statie van
den ijzeren weg.
De beer Burgemeester opent de
zitting ten 5 3/4 ure namiddag.
De sekretaris geeft lezing van 't verslag
der laatste zitting dat zonder opmerkingen
wordt aangenomen.
M de Burgemeester. We gaan
over tot de dagorde
M. Leveau. (KL) Al vorens tot de dagorde
over te gaan verlang ik eene vraag te rich
ten tot den heer Burgemeester
Het geldt de allerbelangrijkste kwestie
der Werkstaking, waardoor dagelijks voor
onze stad en onze bevolking meer dan 2000
franken verloren worden.
De lieer Burgemeester heeft een plakbrief
uitgevaardigd waarin eer! Oproep wordt
gedaan tot de werklieden om zich te laten
inschrijven ter fabriek Filature et Filteries
Reünies.
Hij verklaart welke de voorwaarden zijn
waarin volgens de heeren der fabriek het
werk kan hernomen worden, dit volgens
de onderhandelingen welke Hij met die Hee
ren heeft gehad.
Een strooibriefje uitgaande van Petrus
Van bchuylenberg, un opperhoofd van een
zoogezegden Christenen garen- en katoenbe
wei kers bond. log'enstraft de bevestiging van
den plakbrief en zegt dat de fabriekanten
verklaard hebben van de beweringen welke
hij bevat niets te weten.
Zou de heer Burgemeester ons willen
zeggen of zijn plakbrief opgesteld en geo
penbaard is overeenkomstig zijn onderhoud
met de fabriekanten en met hunne voor
kennis
De zaak is te weten wie hier gelijk of on
gelijk heeft. Zij die een middel tot overeen
komst, dat hun wordt voorgesteld, verwer
pen zouden ongelijk hebben.
Kan de lieer Burgemeester ons geen me-
dedeehng geven van het nieuw tarief dat
zou toegepast worden of zou hij dat tarief
piet. vragen met verbintenis liet onmidde-
lyk publiek te maken.
Dan, als we, alle overdrijvingen en onge
wettigde bemoeiingen ter zijde gelaten, op
de hoogte zijn van den juisten toestand, zou
de bevolking van Aalst hare houding daar
kunnen naar regelen, we zouden weten wat
er ons te doen staat, we zouden weten
of het niet noodzakelijk is een buitenge
woon Krediet te vragen van tien duizend
franken 0111 de Werkeloozen ter hulp te
komen.
Wij hebben vermeden de zaken te ver
ergeren maar gezien den strooi brief uit
gaande van politieke vrienden van den heer
Burgemeester denken wij het onontbeerlijk
dat er klare en volledige uitleggingen wor
den gegeven.
AI. de Burgemeester. Ik kan daar
niet op antwoorden aangezien ik er niet over
ingelicht ben.
AI. Leveau. We konden er u niet van
inlichten aangezien wij maar dit manifest
dezen namiddag hebben ontvangen dat door
uwe katholieke vrienden is uitgegeven en
de gezegden in uw plakbrief logenstraft.
A3. Sloyevsoen en De Vaan
tjesman. Het staat op de dagorde niet.
M. Leveau. Dan zou ik er niet op
antwoorden.
AS. De Dlieck. (lib.) 't Is waar het staat
op de dagorde niet. Doch laat ons alle poli
tiek van kant laten en die zaak eendrachtig
bespreken waar meer dan 1300 werklieden
in zijn betrokken.
A3. Leveau. Dringt aan om uitleg bij
den heer Bur j-emeester over zijne onderhan
delingen met de patroons.
De laeei» Burgemeester. Ik zelf
heb dien plakbrief doen afkondigen. Ik heb
alle middelen aangewend om verzoening tus-
schen werkman en patroon te bekomen en
gehandeld volgens wat de heeren admi
nistrateurs mij verklaard hebben. Zij zeggen
dat met de nieuwe werkwijze de loonen zul
len stijgen en de werklieden van 14 tot 16
franken zullen winnen.
AS. De Bïieclc zegt datdegansche stad
hierover eens is, dat een dagloon van 2.25 fr
te klein is. Al wat men noodig heeft 0111 te
ieven is opgeslagen,wat men deed over tien
jaren met 1 fr. daar moet men nu 1.50 fr.
aanbesteden. Dat -weet eenieder. De katoen
en vlasnijverheid verkeeren tegenwoordig
111 eenen uiterst bloeienden toestand, het
fabriek van den Tragel doet zeer g'roote
winsten. Het ware dus maar recht dat het
werkvolk, dat 2,25 fr. wint en nu 0,25 fr.
per dag opslag vraagt, het gevraagde zou
bekomen. I)e heeren Administrateurs zijn
afstammelingen van Nijveraars die hier
voortijds aan het hoofd der Aalstersche Nij
verheid stonden en die als goede patroons
geboekt staan, en zij zeiven zijn altijd
aanzien geweest als patroons bij wie het
werkvolk vrank en vrij zijne eischen mocht
gaan pleiten. Laat ons dus bij hen nog eens
eenstemmig aandringen, in naam van
gansch den Gemeentenraad, om dien toe
stand te zien eindigen en om het werkvolk
in zijnen zoo redelijken eisch te zien voldoe
ning schenken.
M;,,De Bitrgemeester. Ik ben van
t zelfde gedacht dat 2,50 fr. niet te veel is
doch de heeren zeggen dat met op 't stuk te
werken de arbeiders 2,50 zullen verdienen.
AI. De Blieek. Hebt gij den tarief ge
zien, heer Burgemeester, waaraan de werk
lieden moeten werken. De werklieden heb
ben eene delegatie naar de heeren gezonden
om kennis te nemen van de tarief "en men
heeft hunne vraag niet ingewilligd, volgens
het manifest der christeiïe katoenbewerkers
dat hier voor mij ligt.
AI. de Burgemeester. De heeren
hebben mij verzekerd dat de tarief in het
fabriek hangt uitgeplakt, maar willen hem
buiten het fabriek niet mededeelen, zij wei
geren alle vreemde tusschenkomst.
AI. De Blieek. De heeren willen den
tarief niet mededeelen, volgens het manifest;
hoe kunnen de werklieden dan volgens den
plakbrief des heeren Burgemeesters een
werkcontract aangaan met hunne heeren als
men weigert den tarief mede te deelen Er
kan hier geen spraak zijn van het tarief niet
mede te deelen omdat het buiten het fabriek
zou gaan, volgens de wet moet het bekend
gemaakt worden, dus liet is publiek.
AI. de Bctliuue. De katholieke volks
mij hebben zij daarin uiterst voorzich
tig en verstandig gehandeld. Het, is dus
°nSmtt daaraan wijzigingen te bren-
mop't hit i'ie 11beIan§'en te verdedigen
moet het werkvolk eensgezind handelen
doch niemand kan de patroons dwingen
toe te geven. Dus geen politiek. Wat°de
Kwestie van stukwerk aangaat, die kwestie
is ook voor ons zeer zwaar om op te lossen.
Volgens de patroons is dit stelsel zeereen
voddig en zal aan 't werkvolk groote dag
huren opbrengen, volgens 't werkvolk 'Is
Ip'm VOei?-n Vun- s,tukwerk alles behalve
echtvaardig, bijzonderlijk zeggen ze daar
waar men met groepen moet werken. Maar
de Weekers, winnen 2,30 fr. is dat genoe^ p
en nochtans mijns dunkens, is het daar ruét
mogelijk op het stuk te werken. Ik treed dus
1= °»rs van nii.jnen vriend Leveau bij.
Al. ASovei-jseeu. Dikwijls heb ik de
onderhandelingen tusschen werklieden en
den heer Burgemeester bijgewoond en ik
breng hem hulde over zijhe -handelwijze
Hij is van gevoelen dat de tarief aan de
den n Z0U lnoeten lnedegedeeld wor-
A1AI. üiiuwens, Van der Scliue-
ren en anderen vinden het ook billijk.
AI. Leveau. Vraagt dat er een 'brief
aan de heeren der fabriek in naam van het
Schepencollege en Gemeenteraad zou gezon
den worden waarin men zou aandringen on
minnelijke wijze een einde aan die werksta
king te stellen.
AS. Gceroms. Zegt ook dat er zou moe
ten aangedrongen worden bij de heeren om
den tarief aan de werklieden mede te deelen.
Eenparig wordt er aangenomen den brief
naar de heeren van het fabriek te sturen
Het Driemaandelijksch nazicht van D
kwartaal 1907 der gemeentekas de Reke
ning van 1906 en tie Begrooting 1907 der
Werkbeurs worden zonder opmerking- o-0ed-
gekeurd. öo
Toelating wordt verleend aan de Burger
lijke Godshuizen om openbaar eenen meersch
te Erpe te verkoopen.
De heer Bui-gemeester. Zegt dat
men eindelijk met den heer P. De Witte is
overeengekomen voor de som van 8000 fi
de onteigening van zijn huis en men zoo de
Binnenstraat zal kunnen verhreeden (°oed-
gekeurd). ve
De Sekretaris houdt lezing van de veran
deringen door de bestendige deputatie aan
tiet, contract der gas gebraciit
De lieer De Blieek. Zegt dat de
minderheid zich onthoudt. We kunnen niet
neen stemmen omdat er eenige technische
verbeteringen zijn aan toegebracht. We
kunnen niet ja stemmen, ge weet wat wij in
onze vorige stemming hebben gezegd.
De lieer Burgemeester deelt
den Raad mede dat er moet protest aamm-
teekend worden tegen het uitvoeren van
zekere werken aan de verhooging der statie
Volgens de plans zouden (Te iFendermond-
schesteenweg en Denderstraat 0,96 m ver
laagd worden en de Moutstraat en Molen
dries 1.05 m.
We hebben reeds gezien wat erop Kerre-
broek is gebeurd dat daar tot 0,60 centime
ters water onder de brug-stond en hetzelfde
zal gebeuren aan bovengemelde straten.
Priis der Annoncen; I l(e,vlone '5 centiemen
Reklamen 75 centiemen drukregel
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen cp de derde thdzijde, 2 frank
vertegenwoordigers hebben een brief ge
schreven naar de heeren, een oproep gedaan
tot hunne menschlievende gevoelens, doch
niets heeft gebaat, ze blijven bij hun besluit.
AI. <le Burgemeestee. Ik meen
toch wel gedaan te hebben en nochtans is er
bij de socialisten aangedrongen geweest om
mijn plakbrief en mijne handelwijze af te
keuren.
Af. De Blieek. Het verschil dat vol
gens den heer Burgemeester bestaat tusschen
hem en de socialisten kennen wij niet. Maar
wij dringen er nogmaals op aan dat het
hier geene politieke kwestie geldt of mag
gelden. Het werkvolk zelf, "zij die dé
eerste belanghebbenden in de zaak zijn,
hebben het raadzaam gevonden een on
partijdig komiteit te stichten, volgens
Vooraleer de werken voor goed aanvano
nemen moeten wij er protest tegen aanteeke-
nen.
AI. De Blieek. Stelt voor eene delega
tie te sturen bij den Minister.
Al. ile Burgemeester. Ik heb er
reeds de heeren Woeste en De Sadeleer over
gesproken.
Al Aloyersoen. Vraagt terzelvertijd
de delegatie te g'elasten eene nieuwe statie
te vragen in verhouding onzer stad, alsook
de vergrooting van ons-Postbureei.
Al. de Burgemeester. Indien we het
geluk iiadden een minister in onze stad te
hebben, dan zouden wij misschien evenals
Kortryk daar gemakkelijker aangeraken
AI. Leveau. Ge heot M. Woeste 'de
groote chef, als hij wilt. zal hij dat wel kun
nen bekomen maar neen die zit met de
Aalstenaars weinig in.
Er wordt aangenomen eene delegatie bii
den heer Minister te sturen.
M; »e "ert. Vraagt degifte van twee
geschilderde vensters voor het Hoogaltaar
van St. Martin us door M. De Waepenaert
goed te keuren.
AI. De Blieek. Vraagt waarom er op
de eene wijk s maandags mag gespeeld
worden en op de andere niet. Waarom laat
men overal niet toe den maandag te spelen
Al. Aleert Zegt de toelating gegeven té
hebben aan de bazen van St. Apolonia om
dat het den 1" dag slecht weer was.
AI. De Blieek en Van der Scliue-
ren. Dus het slecht weer is alleen de rede
Al. Aleert. Ja.
M. CAeeroms. Vraagt de bureelen der
Werkbeurs van 8 tot 9 ure 's morgens en van
12 tot 1 ure namiddag open te laten voor het
gemak van werkman en patroon.
De Burgemeester zal het voorstel
onderzoeken.
De zitting werd geheven ten 6 3/4 ure.
In ons vorig nummer deden wij uit-
sc ijnen hoe natuurlijker wijze de ge-
schihen over de loonen tusschen werk
gever en arbeider onvermijdelijk zijn.
Die geschillen zouden niet ophou
den indien alle werklieden, arbeiders
waren van den Staat, immers de staat
zou dan even als nu geene betere, in
a gemeen zelfs mindere loonen beta
len, dan de bezonderen nu doen en
aangezien het verlangen naar beter
en naar meer immer zoude bestaan
onder de werklieden, zouden er even
cils nu kon flikten uitbreken.
Het zou dan nog slechter zijn, want
dan zou elke eisch der werklieden het
karakter hebben van onwettelijk verzet
van opstand tegen 's lands bestuur en
de werkstaking die nu de uitoefening
is an een recht, zou dan oproer zijn,
strafbare oproer.
Daarom is de collectivistische staat
met enkel een droombeeld, maar een
schrikbeeld. De staat waarheen de so
cialisten ons sleuren willen, is de sla
vernij, want alle vrijheid, alle eigen-
iommelijk, elke eigen keuze van ar
beiders, bedienden en ambtenaars zou
plaats maken voor een streng bepaald
d wangstelsel.
Als nu een arbeider werk verlangt
moet hij eerst weten in welke voor
waaiden hij zal moeten werken en aan
welk loon. Dat is zijn recht en het is
ue plicht van den werkgever, den ar
beider op de hoogte te brengen van de
werkwijzen, van de tarieven, van den
duur van den arbeid, in een woord van
alles, dat de werkman weten moet, om
te kunnen oordeelen Qver de gepastheid
z.ijner aanneming.
Zoo de werkman zich verbinden
moet vooraleer kennis te hebben geno
men van de voorwaarden in welke hij
zal moeten arbeiden, moet er natuur
lijk wantrouwen ontstaan in den geest
der werklieden welke men in zulke
anoi male omstandigheden wil aanwer
ven en dat wantrouwen is gewettigd
de arbeider, even als wie het ook zij'
heeft overvloed van gelijk als hij wei-
geit Latten in gakken te koopen.
Dat is dus het eerste princiep waar
van de latere betrekkingen tusschen
patroon en arbeiders zullen afhangen
De werkgever zal nauwkeurig de voor
waarden opgeven aan welke de werk
man zal arbeiden, deze zal daarvan
kennis nemen vooraleer zich te verbin
den.
Tengevolge der groote uitbreiding
der nijverheden, zijn de huizen waar
vele werklieden (soms meer dan dui
In zulke nijverheidsgestichten moe
ten natuurlijk de konflikten min talrijk
zijn, daar de oorzaken tot oneenigheid
üikwiils vermeden worden door weder-
zijdsche verstandhouding. De werklie
den hebben er meer besef van hunne
eigenwaarde en meer vertrouwen in
de patroons, twéé machtige faktoren
vooi de degelijkheid der produkten.
zend) aan dezelfde onderneming mede
doen talrijker geworden, en daardoor
ook zijn de betrekkingen tusschen pa-
troon en werklieden moeilijker en zeld-
zamei en dat is natuurlijk eene leemte.
De moeilijkheden en grieven zijn al
tijd geringer in de kleine nijverheden
waar de arbeiders rechtstreeks met de
batroons omgaan en de arbeidsvoor
waarden bespreken, dan in de groote
nijverheden, waar geene arbeidsinrich-
ting bestaat.
In elk nijverheidsgesticht zouden
werkgever en werklieden er belang bij
hebben indien het personeel ware in
gericht gelijk het behoort. Helaas ook
in ons land zijn de werkhuizen zeld
zaam waar er eenige arbeidsinrichtino-
bestaat. Toch zijn er.
Als eene daarvan kunnen wij aanha
len de werkhuizen van machienen-
bouw (Ateliers de construction) Carels
te Gentdaar heeft elke kategorie werk
lieden hare afgevaardigden, door de
werklieden zeiven aangeduid en dezen
komen op bepaalde tijdstippen met de
bazen samen om over de arbeidsvoor
waarden te spreken, de grieven der
werklieden kenbaar te maken en sa
men de middelen te zoeken om eene
wenschelijke oplossing te vinden.
Art. 44 der wet van 12 September 1895 on
dt gemeentekiezmgen bepaalt, dat de even
redige vertegenwoordiging zal toeo-enast
women als volgt. Mi™ geea der
lijsten die zullen bereikt hebben
Het derde van de stemmen als er min dan
vim gemeenteraadsleden te kiezen zijn
Het vierde van de stemmen als er van
vier tot zes leden te kiezen zijn
Het vijfde van de stemmen indien er ze
ven tot twaalf leden te kiezen zijn
Het zesde van de stemmen indien er meer
dan twaalf leden te kiezen zijn.
Men ziet dat het voor eene partij veel
£°TnT g?oote2iJ° ,d™" ^meenten
We willen het bewijzen
In de gemeenten van min dan iOOOinwo-
hïft h1J"i Pr 7 gemeenteraadsleden, die bij
helft herkozen moeten worden.
hctt? iIe lileine helf,t herkozen moet worden
beeft de stemming dus plaats voor 3 leden en
zal het voor de oppositie in de meeste geval
len reeds moeilijk zijn 0111 tot iiet derde van
de stemmen te geraken
Wat gebeurde er b. v. te Ottergem eene
kleine gemeente van ons arrondissement.
Het aftredend gemeentebestuur had vele
ontevredenen gemaakt door zijn misselijk
beheer. Een zeker getal kiezers stelde eene
yst tegmn de uittredende leden maar deze
deden door hunnen invloed eene derde lijst
ontstaan, en zelfs ais ik me wel herinner
eene afzonderlijke kandidatuur, zoodat geen
der opposeerende lijsten het noodige getal
stemmen bekwam en de Evenredige ver
genwoordiging niet Icon toegepast*worden
ln de groote steden is het voldoende dat
eene lijst het zesde van de stemmen bekome
om 111 aanmerking te komen voor het toe
kennen der zetels.
Waarom dat verschil
Eenvoudiglijk omdat de dompers die de
wet gemaakt hebben weten, dat de liberalen
111111 talrijk zijn in de kleine gemeenten
sTeamnfpnd|-kWljlS ."Tegelijk heiderde der
stemmen kunnen bekomen, zoodat in die <re.
de k enkalen in minderheid en daarom' hm!
ben de klerikale wettenknoeiers beslist dat
het daar voldoende is het zesde der stemmen
kngtor^etekj niede te"en in de veiDee"
_Pe liberalen hebben een wetsontwerp neer-
gelegd, volgens hetwelk de evenredige ver-
tegen woord igi n g gelijk en rechtvaardio-
wordt toegepast zoowel in de kleine aK de
vaard!gfemeenten' Uat
En niet alleen ter wille van de rechtvaar
digheid- zou deze hervorming moeten
S™°0k we^ens hare groote nood-
zaJcelykheidimmers toezicht en kontrool
zijn onmisbaarder in de kleine gen
dan m de groote omdat er meer misbruikei
bestaam meer knoeierijen worden gepleegd
Woeste is er tegen 1!
Natuurlijk. Eene hervorming hoeft maar
noodzakelijk en billijk te wezen 0S
Ioesi'e ei' Z1°b tegen verzetten zou Weldra
zal men mogen zeggen als men van eel?
goeed.SP Woeste bestrijdt ze, dus is ze
Waarom is Woeste er tegen
el, zegt hij, op den buiten is de evenre
dige vertegenwoordiging meestal irohlu
overbodig, de aanstelling X? gemïentf
raadsleden geschiedt bijna altijd zonder
strijd, en het ware niet gold door de evenre
dige vertegenwoordigennartiilmfoi?
strijd te brengendeafer ^"oud Jalles
beredderd. r - «PP^^S
Zonderlinge redeneering niet-waar
van de Volgazet 2 DaareïT s z? ook tan
Woeste. We weten zeer goed, dat e? in ons
'SJJlh
AArt r Ia »-v-\ 4 «-v. J
.1 M XXV^IX llC/w v vit O
1/ OAVlil lrtATI r-I,-v
o w,v,u0cim:iuü öblcHtfil,