HET ARRONDfSSEME/vfT-
Werkstaking.
Prijs 5 centiemen het nummer
Tweede Jaargang. IVummer
Medeburgers,
iYog iels over de loonen.
Volksverheffing.
Arme Duivels.
De Sini-Pieter-Peiining.
Aalst, 1 Mei i JMiT.
Abonnementsprijs 3 fr. vour de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
Prijs der Annoncen:
•luui't voort,
onzer partij
en
I>e werkstaking
Vele werklieden
segn onverdiend werkeloos
ltroodeloos.
Wg verzoeken dringend al
onze liberale Vrienden, ISur-
gers en 'Werklieden, hunne
giften te storten voos* onze ge
dwongen werkeloozen.
Wg iietraeEitesi liet einde dier
noodlottige WEHKSTAKIXG
maar iss «sf^^'sseistiiig* sssog'en en
zullen onze jsart Ugeno«»ten geen
gebrek lijden.
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen Per drukregel,
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen cp de derde bladzijde, 2 frank
In een vorig artikel schreven we,
dat nijveraar en arbeider niet als vijan
den tegenover elkander moeten staan,
vermits ze niet anders kunnen dan ne
vens elkander tot iets goeds te gedijen.
De meeste werklieden, welke men
heeft leeren huilen tegen kapitaal en
kapitalism, zouden zeker in de war zijn
als ze zouden verplicht zijn te verkla
ren wat kapitaal is. Maar de misleiders
der werklieden hebben hun doel be
reikt, zij hebben met het woordje kapi
taal, haat en wrok gestort in den boe
zem van argelooze, niet-beter-wetende
kinderen en menschea, tegen andere
menschen, haat en wrok die liet voort
brengend kapitaal zijn der misleiders.
Arbeid en kapitaal zijn twee onmis
bare factoren der voortbrenging waar
van wetenschap de derde factor is. Er
is geen werk, geene onderneming,
geene nijverheid mogelijk zonder de
inmenging dier drie factoren, en het
voortgebrachte moet elk dier drie facto
ren voor de tusschenkomst loonen.
A bezit een stukje grond, B heeft
eene plant ontdekt waarvan de teelt
veel nut zou geven, C is een handige
landman, die den grond naar de aan
wijzing van B, zal bereiden en de teelt
zal verzorgen.
Het stukje grond van A verbeeldt
het kapitaal de ontdekking van B de
wetenschap; de bezigheid van C de
arbeid. Geen van die drie factoren kan
gemist worden, al zijn ze niet altijd
vertegenwoordigd door drie verschil
lende personen. Een landbouwer b.v.
die zijn eigen plekje grond bebouwt
vertegenwoordigt tevens kapitaal, we
tenschap en arbeid en voor het loon
heeft hij met niemand af te rekenen.
In de groote nijverheid echter, zijn
heel dikwijls de drie factoren gansch
van elkander gescheiden en het loon
der samenwerking, 't is te zeggen de
vrucht er van, moet verdeeld worden
Welk nu het loon zal of moet zijn van
elke der factoren hangt af van de be
trekking in de welke zij (in opzicht van
belangrijkheid) tot elkander staan, en
van de voorwaarden in welke zij samen
werken.
Men ziet dat geen der 3 factoren der
voortbrenging kan gemist worden en
zelfs in een «ollectivistischen staat, zou
kapitaal even onontbeerlijk zijn als de
wetenschap en de arbeid. 'tIs onbe
twistbaar dat elke factoor recht heeft
op zijn loon, het kapitaal dat gediend
heeft voor eene onderneming, de per
sonen die de zaak hebben bestudeerd
en tot uitvoering hebben geschikt ge
maakt en de arbeiders die het werk
hebben verricht, moeten elk naar ver
diensten geloond worden.
Als men spreekt van loonen, bedoelt
men in 't algemeen slechts het deel,
dat den arbeid toekomt. In algemeenen
regel kan men zeggen arbeid moet ge
loond worden naar verdienste. Doch
zoo eenvoudig is de zaak niet, verre
van daar ze is zeer ingewikkeld, want
in geval van mislukking als kapitaal
en wetenschap van de onderneming
niets bekomen, zelfs als het kapitaal
geheel verslonden wordt, moet de ar
beid toch geloond worden, omdat het
de arbeid is.
Al wie met gezond verstand begaafd
is bemerkt al dadelijk, dat de verhou
ding tusschen de factoren der productie
tot het oneindige verschillen kan en
het moeilijk is, het loon van den arbeid
geheel afhankelijk te maken van het
belang der andere factoren.
Het loon van den arbeid moet rede
lijk en voldoende zijn, ziedaar de eeni-
ge stelregel welke men uit het oog niet
mag verliezen en welke men moeilijk
in algemeenen zin met cijfers kan uit
drukken.
Verleden week nog schreef de volks
vertegenwoordiger M. P. Daens in
Het Land van Aalst :het loon moet een
familieloon zijn, geen hongerloon.
Mooi heel mooi maar 't is alles, de
werkman zal met zulke deklamatien
niet ver komen, want dan rijst de
vraag wat is een familieloon Een
fabriekwerker die een half dozijn kin
deren heeft of meer, zal te Aalst met
3.00 fr. daags nog geen familieloon
hebben, een andere met een kind wel.
Zoo de nijveraar nu voor het bepa
len van het loon rekening moest hou
den van de talrijkheid der huisgezin
nen en niet van de bekwaamheid der
arbeiders dan zouden de menschen
met een groot gezin nergens meer aan
den arbeid geraken. Neen, neen, dat
alles kan schoon gezegd worden, en
verleidelijk zijn voor eenvoudige men
schen, in werkelijkheid is het praat te
gen den vaak, een ernstig man onwaar
dig.
Het werk moet betaald worden naar
verdiensten. Niet bij elke onderneming
kunnen de verdiensten nauw worden
bepaald, doch waar zulks kan gedaan
worden, door het vaststellen van vaste
tarieven, berekend naar de productie
kracht van menschen en tuigen is het
in voege brengen van dergelijke tarie
ven, de beste wijze van loonsbepaling
vermits aldus het loon in rechtstreeks
verband komt met de voortbrenging.
De werklieden hebben er alle belang
-iij te werken volgens vaste tarieven en
de nijveraars hebben er belang bij de
tarieven niet te laag te stellen, de
voortbrenging zal door een goed tarief
ook wel beter zijn. J.y.
Zusterkens dor Armenzeven en twintig
miihoen en negentigduizend franken
Da men van het Heilig Harttwee en der
tig millioen vijf honderd vieren tachtigdui
zend franken
Zusters van St-Vincentius a Paulo drij
en zestig millioen zes honderd en tachtig
duizend franken.
Voor wat de mannenkloosters betreft vin
den wij de volgende cijfers
Broeders van het Heilig Hart: drij mil
lioen twee honderd vijf en zestig duizend
franken
Dominikaners drij millioen twee honderd
negentig duizend franken
Eudisten drij millioen vier honderd zes
en zestig duizend en zes honderd franken
Franciskanen drij millioen acht honderd
negen en twintig duizend vier honderd
franken
Broeders van St-Gabriëlvier millioen
honderd een en veertig duizend negen hon
derd franken
Chartreux vijf millioen drij honderd zes
en tachtig duizend franken
Maristen zes millioen vijf honderd drij
en negentig duizend drij honderd franken
Broeders der christelijke leering: zeven
millioen drij honderd zestig duizend franken
Broeders MarianistenTien millioen acht
honderd duizend en zes honderd franken
trappisten elf millioen honderd zeven en
twintigduizend en twee honderd franken.
Daarna komen de groote rijken, die man
nen tellen de millioenen met dozijnen
De Jesuiten acht en veertig' millioen en
drij honderd vijf en twintig duizend franken
En de Broeders der christelijke scholen
sluiten de reeks met vijf en tachtig millioen
negen honderd zeven en veertig duizend
franken.
Ie zamen maakt dat zoo ongeveer drij
honderd een en tachtig millioen en vier
londen 'd du izei id franken
En die menschen hebben belofte van ar
moede gedaan
De Werkstaking is de oorlog. Zulke
oorlog is altijd noodlottig voor ieder
een en men moet hem nooit beginnen
eer alle middelen tot overeenkomst
zijn beproefd geweest.
De arbeiders lijden en verliezen al
tijd het meest door de werkstakingen.
't ls waarlijk de moeite waard, de fortui
nen die de kloosters in Frankrijk bezitten
ziehier volgens een officieel onderzoek ge
daan in 1901 eenige klaarblijkende cijfers
voor wat alleenlijk de onroerend, 't is te
zeggen de liggende goederen betreft
Vooreerst van de voornaamste vrouwen
kloosters
Zusters van Liefdedrij millioen zeven
honderd duizend franken
Zusters van Bijstand drij millioen negen
honderd en negentien duizend franken
Zusters der Voorzienigheid zes millioen
honderd een en twintig duizend franken
Zusters van St-André zes millioen acht
honderd drij en negentig duizend franken
Zusters van St-Maurzeven millioen
zeven honderd vijf en zeventig duizend
franken
Zusters van Onze-Lieve-Vrouw van Bij
stand acht millioen zes honderd en drij
duizend franken
Zusters van St-Kareltien millioen zeven
honderd acht en zeventig duizend franken
Dochters der Wijsheid dertien millioen
honderd negen en vijftig duizend franken
Een ommekeer schijnt zich in alle
partijen te willen voordoen. Niet dat
we onze edele zaak van volksverhef
fing aan de grillen van een politieke
groep, hoe zij zich ook noeme, willen
onderwerpen of ten prijs geven. Neen!
Hierom is de strijd te grootsch, te
karaktervol, te dicht bij 't hart en de
ziel van t Vlaamsche volk. We besta-
digen alleen met warm genoegen dat
de \eischeidene partijen, welke in den
lande om de bovenhand twisten einde
lijk het billijke, het noodzakelijke, zoo
niet, het ïechtvaardige, beginnen in
te zien, van wat een ras als de innigste
uitdrukking van zijn eigen voelen
weet te aanschouwen.
En we roepen, met des te meer
reugde, de aandacht in van den ge-
achten lezer, daar de liberale politie
kers die op het voorplan strijd voeren
en, om zoo te zeggen, den toon geven
of de richting aanwijzen waar de min
deren moeten naar luisteren of naar
streven, dagelijks blijken geven van
ingenomenheid voor de vernederende
taalgrieven van het Vlaamsche volk.
Ja, wij liberale Vlamingen mogen ons
oprecht verheugen, want niet altijd
hebben we aan 't hoofd van onze poli
tieke machte den zedelijken steun ge
vonden welke onontbeerlijk tot de
heropbeuring en herleving der mis
kenden en verdrukten van onzen stam.
Na de geschiedkundige gebeurtenis
sen der jaren 30 waaide een verderfe
lijke wind in den politieken wereld.
Men dacht dat alles op nieuwen leest
moest geschoeid worden. Immers de
Hollanders hadden volgens enkelen
den bal misgelagen, en 't was dus
noodzakelijk hem eene tegenoverge
stelde richting te doen aannemen. De
hevigste en bekwaamste waalsche en
franschgezinde liberale strijders had
den slechts een wensch, en die wensch
was alles om te werpen wat was tot
stand gebracht, en stelselmatig af te
breken wat aanleiding gegeven had tot
de zoogezegde moeilijkheden. Op poli
tiek terrein werden groote demokra-
tische hervop-mingen verwezentlijkt
'njheid van drukpers, vrijheid van
"v ei eeniging, vrijheid van godsdienst
en van geweten, ook een mooie stap
tot het begrip en princiep van men
schep) k recht en menschelijke zelf
standigheid. De taal, de natuurlijke
lichtbaken van t volk werd echter ver
waarloosd, en dat heeft het liberale
laanderen nooit aan zijne meesters
kunnen vergeven.
Ontmoedigd en verdrongen viel de
helft van ons land weldra in de han
den der eeuwen oude bekampers van
licht en vrijheid. Het klerikalism vond
er een gezegend veld van onwetend
heid Een volk ontaard en rijp aan
verbastering, onbegrepen door zijne
fransch-dolle aanvoerders, geestelijk
miskend, verkracht en bespot door hen
die de taak op zich hadden moeten
nemen onzen stam in de heldere klaar
teder Europeesche vrijheidszon te
brengen, om goede, oprechte Vlamin
gen op te kweeken.
Dat alles behoort gelukkiglijk tot
het verleden, en, hoe pijnlijk het voor
ons zijn moge, aan die tijden van land-
honger en geestes-armoede te denken,
toch mogen we met vertrouwen de
dagende volksontvoogding te gemoet
zien.
Want; zooals ik hierboven zegde,
komt ons de belangstelling van allé
zijden, als uit een hoorn van over
vloed, aangestroomd. De voorsten in
rang zijn gaan inzien dat men niet
ongestraft aan een volk ontneemt wat
onontbeerlijk is aan zijne stoffelijke
verheffingen zijne geestelijke ontvoog-
ding.
Daaiom ook zullen we in alle domei
nen van het maatschappelijk leven
aandringen, om te bekomen wat we
beschouwen als ons verhevenst sociaal
recht degelijke en gegronde ontwik
keling in de vlaamsche taal op alle
sporten van het officieel en vrij onder
wijs.
Want zonder dit leidpunt zijn we
tot eeuwigdurende ondergeschiktheid
gedoemd, en waarlijk de vernederende
toestand waarin, sedert zoovele jaren,
ons volk ploetert is wel eene reden,
hoop ik, om uit al onze kracht in deze
richting te wedijveren.
Laat ons dus allen eendrachtig, met
kloeken en vastberaden moed/onder
dezelfde volksbanier ten velde trekken.
En de zege is aan ons
Vlaanderen kan slapen, maar ster
ven nooit
We voelen het maar al te wel, maar
hierom behoeven we onze taal, omdat
we, hoe geleerd ook in alle andere,
zonde'r haar niets zijn. Omdat wé
slechts door haar kunnen zien, den
ken, hooren en begrijpen wat het men-
sehelijk leven in zich heeft omdat
door haar alleen ons Vlaamsch hoofd
in vervoering en begeestering kan
worden gebracht omdat in een woord,
door haar alleen, al wat we in ziel en
lijf hebben, tot ideale begeesterin
kan worden vervoerd.
Mochten we dan eindelijk gelukken,
en iets meer beteekenen dan wat ons
heden zóó spotterig wordt naar het
hoofd geworpen. Immers waarom werd
ons geleerd De taal is gansch het
Volk
Dirk Martens.
./'s P- 8ieen gY'H noodig heeft, waarom
hlijlt men dan den Sint-Pieters- Penning
uit den zak pompen der armste arbeiders
en der nederigste buitenmenschen
Men heeft inderdaad vastgesteld dat de
maand April bijzonder vruchtdragend is ge
weest voorden Sint-Pieters-Penning en lat
de bedevaarten dezer maand bijzonder wol
heboen opgebracht.
Wilt ge weten hoeveel
Twee miljoen frank, noch min, noch
meer
't Is dus te voorzien dat de H. Vader no"
zoo spoedig niet aan de brave Belgskens
naar geld zal vragen, zoo als Mgr. Mercier
het hem aanbeveelt.
Maar zie, het Werk van den Sint-Pieter-
1 ennmg bestaat nu. Waarom zou men het
aten varen Geld lean men toch altijd ge
bruiken
Als naar gewoonte zal Menheer Pastoor
dus zijne ronde maken, de vrouw van den
boer en den ambachtsman zal het gewoon
iranksken in de beurs laten vallen, de be
stuurders van het Sint-Pieters Werk zullen
op hunne algemeene vergadering de wie
rook val en op elkanders hoofd aan stukken
slaan, en de Paus zal de fondsen in zeker
heid brengen op de Bank van den jood
Rotschildalles als naar g'ewoonte.
Het kan niet onnutig zijn te doen kennen
welke sommen men jaarlijks als Sint-Pie*
ters-Penningskens uit ons arm Vlaanderen
put, onder voorwendsel behoeftigheid van
den Heiligen Vader te lenigen!»(Woorden
van Mgr. Stillemans).
De gemiddelde jaarlijksche opbrengst van
het bisdom van Gent alleen, bedraagt meer
dan honderd duizend frank.
De dekenijen brengen afzonderlijk op
Dekenij van Gent gemiddeld fr. 23,500 00
Aalst
Oudenaarde
Deinze
Eecloo
Geeraadsbergen
Lokeren
Ne vele
Ninove
Ronse
St. Nicolaas
Sottegejn
Dendermonde
Wetteren
Uit de verslagen blijkt dat ulöUUIIl
van Gent de'eereplaats bekleedt op de lijst
der bedelbeurzen.
De Vlaamsche geestelijkheid wordt er de
ziei van den Sint-Pieters-Penning genoemd.
Senator Lammens zich op eene vergade-
aen
5,500.00
7,500,00
4,000,00
7,500,00
4,000.00
6,500,00
5,000.00
4,000,00
4,500.00
18,500.00
4,500,00
6.000.00
3,000.00
het bisdom
ig
Men weet dat de Belgische bedevaarders
te Rome toegekomen zijn, samen met Mgr
Mercier, Aartsbisschop van Mechelen, die
tot het kardinaalschap geroepen is.' Als
naar gewoonte hadden ze een cadeauken
mëe voor den H. Vader.
Dat onderhoudt de vriendschap.
In een verhoor der bedevaarders door den
Paus, heeft onze Aartsbisschop uitgeroe
pen
Heiligheid, wij weten dat ge geen geld
noodig hebt. maar moest het'geval zich
voordoen, reken maar op de Belgen
ring van het Bestuur tot den Pauzelijken
Nuntius richtend, sprak eens
Met u eerbiedig]ijk welkom te heeten in
ons laanderen, durven wij zeggen. Excel-
zij1/1»' dat hier °P pauselVk grondgebied
Bovenstaande cijfers bewijzen inderdaad
i i r) 'aanderen nog steeds Rome's vetweide
blyft, waar de Herders het meeste schapen
scheren v
De beweegredenen waardoor men de
weerspannige schapen overtuigt zijn niet
altijd dezelfde. Ze veranderen volgens de
natuur van 't beest
Het is niet de Paus die uw geld noodig
heeft gij zijt het die noodig hebt uw geld
aan den Paus te geven. Hebben de zonen
niet- noodig te voorzien in de noodwendighe
den van hunnen vader (Woorden "van
M. den Graaf Verspeyen, sekretaris van
den Penning).
Men vraagt zich af wat de vader, die het
geld noodig heeft, met dat geld van den
armen zoon dan doet P
Andermaal zegt men dat het moet dienen
om.den luister nog te vermeerderen van den
Heiligen Stoel, en tot onderhoud der pause-
lyke paleizen.
Dat is heel wat an ders dan de te lenigen
behoeftigheid waarvan Mgr. Stillemans
gewaagde, en waarmede hij nog aan 't nat
stroo doet denken, waarop de dorpspastoor
in zijne sermoenen vroeger den Paus och
arme, te slapen legde.
De sekretaris van den Penning geeft non-
het volgende argument aan de inzamelaars
Indien God met woeker het minste lief
dewerk aan den evenmensch gedaan, ver
goedt, wat zal hij kunnen weigeren aan hen
die door hunne giften de bewijzen hunner
liefde jegens zijnen Stadhouder op aarde
vermeerderen
De Stadhouder wil dus liefde bewijzen
in klinkende munt
Arme Jesus-Christus van Nazaret waar
staat dat in uw schoone leer geschreven P
Ten slotte vraagt de sekretaris zich af
Is het woord van den kardinaal Vanu-
tela niet bewaarheid P Zijn de vrede en de
voorspoed waarvan België geniet, de be-
o
