M AN
WLST
LIBERAAL,DEMOCRATISCH WEEKBLAD
Prijs 5 centiemen liet nummer
Tweede Jaargang. IVummer 54
Zon dag 25 Augusti 1907
MmS I w
Ons Demokratisch
Wat de Liberalen
De duurte van het vleesch.
lets over de
Staatsbedienden.
De Kiesstrijd.
Abonnementsprijs '.3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
Aalst, 34 Ausustl 1807,
Pi 'Ogramma.
Openbare goxonilheid In
en luiitt'H «le school.
De Liberaal-Demokraten hebben dus
op hun programma het inrichten van
degelijkeVolk-Froebelscholen met kin-
derkribben daar zouden toegelaten
worden de kleintjes van alle behoefti
ge ouders Voedsters zouden ze er
verzorgen te eten geven, kleeden en
reinigen en terzelfdertijd hun zekere
uitspaning verleenen. Zou doende,
verschaft men aan die arme kindertjes
het noodige voedsel, licht en lucht,
onderhoud van het lichaam om ze tot
sterke en krachtige jongens en meisjes
op te kweeken tot nog toe heeft ons
katholiek Stadsbestuur daar niets voor
gedaan en juist daarom moet ieder
werkman, ieder burger zich de schan
delijke administratie van de kliek kle-
rikalen herinneren met de maand Oc
tober.
Kinderkribben en Froebelscholen,
en daarnevens gestichten voor lager
onderwijs maar scholen waar de on
derwijzers niet overlast zijn door het
groot aantal leerlingen, waar dus haast
alle onderwijs te loor gaat scholen
moeten we hebben met beperking
en toepassing er van van het getal
leerlingen per klasse, scholen waar de
lucht niet verpest is door de talrijke
inwoners. Een inspectie moeten we
hebben, een eerlijke en degelijke in-
spektie, die de regels der gezondheids
leer in het oog houdteen inspektie,
die er voor zorgt, dat er geen kinder
ziekten uitbreken of yerspreid worden,
daar tand-keel-,oog-,oor-,haar-enhuid
ziekten door onreinheid of nalatigheid
soms een gansche klasse aantasten.
Een bekwaam dokter zou dienen door
de stad aangesteld te worden om dat
onderzoek te doen.
Nog eens, wat heeft onze boterscho-
tel-partij daarvoor gedaan
Niets, niets, een groote O.
Wat bekommert die kliek er zich
ook om, dat menig kind in den vroe
gen ouderdom sterft, een sterfte
waaraan die onbekwame of liever zelf
zuchtige bestuurders van de stad schuld
hebben
Ouders, onthoudt dit en jaagt de
Van de Putte-kompagnie de deur uit,
vermits ze zoo weinig zorg draagt voor
uw kinders, waar wij, burgers van
Aalst, nochtans allen betalen voor een
goede opvoeding van die kinders.
Vergeet niet, ouders, dat uw kinders
in onzeongezonde stadslokalen dikwijls
de kiemen opdoen van sleepende ziek
ten, die later uitbreken, maar waaraan
ze helaas dan toch later moeten be
zwijken, en misschien met zich nog an
deren meetrekken.
Onze stad doet niets voor de open
bare gezondheid, noch in noch buiten
de huizen, noch in noch buiten de scho
len.
Openbare gezondheid staat op het
programma van de kliek niet open
bare welstand van alle Aalstenaarsken
nen ze niet. Een ordewoord, een en
kel ordewoord hebben ze welstand
in hun eigen kliek. Is 't zoo niet, onte
vreden katholieken.
Werklieden, burgers, ouders, onder
wijzers de 20 Oktober is nabij
Een vooruitstrevend Demokraat.
1h «len Gemeenteraad
gedaan hebben.
NU de gemeentekiezingen aanstaande
zijn, schrijft Denderbode, zal er rekening
te geven zijn. Het zal ook te onderzoeken
vallen hoe onze liberalen den controleur
hebben willen spelen.
En waarlijk 't bevalt ons opperbest hier
't een en 't ander te herhalen van wat de
liberalen zooal in het stedelijk bestuur heb
ben verricht.
De bespreking die door de liberalen werd
uitgelokt wegens den geldeiyken toe
stand onzer stad. ligt nog immer in't ge
heugen van iedereen en die bespreking was
voorwaar geen triomf voor de slechte en
slordige klerikale bestuurders, want het
klaar bewijs werd door de liberalen gegeven
dat de kliek om 't stad te beheeren van
't kapitaal moet leven de gewone
ontvangsten van contributiën, lasten, staats-
en provincie-toelagen, marktgelden en an
dere dergelijke jaarlijksche vaste inkomsten
zijn niet meer toereikend om de
kosten van het dagelijksch bestuur te beta
len. De klerikalen zijn verplicht alle jaren
eenige stadsgronden te verkoopen om de
twee eindjes van 't jaar aan een te kunnen
knoopen en weldra zullen er ook nieuwe
lasten moeten gestemd worden dat is zon
neklaar door de liberalen bewezen, dat staat
vast en wat Denderbode en Volksstem ook
mogen huilen en onze liberale gemeente
raadsleden voor domkoppen, ezels of iets
dergelijks verwijten toch zullen ze aan dien
toestand niet verhelpen de lastenbetalers
zijn door de liberalen op de hoogte van den
toestand gebracht en ze weten waaraan zich
te houden.
De liberalen ook hebben den vinger gedrukt
op al de groote leestSogen die door de
klerikalen hier werden gedaan en op't slecht
gebruik dat de kliekmannen met al die gel
eien hebben uitgestoken. Zij allen, die weten
en dagelijks ondervinden hoe moeilijk het
thans is om in handels- of andere zaken eene
ordentelijke winst te doen, voor al die neer-
stige menschen, kleine burgers, neringdoe
ners, vlijtige werklieden en landbouwers,
die van den vroegen morgend tot den laten
avond moeten werken en hun de voren doen
om met hun huisgezin treffelijk door de we
reld te geraken, voor al die lieden, wij
herhalen het, is het leerrijk van te vernemen
dat sinds 1888 't zij dus op eene tijd
ruimte van 4 9 jaren de stad Aalst,
onder het vaderlijk bestuur der klerikalen
eene kapitale schuld heeft verkregen van
3,0^5,400fr. zegge dry millioen
vijf en zeventig duizend en vier
honderd franken en dat de stadskas
jaarlijks daarvoor moet betalen de ronde
som van 4 30,090 fr. zegge lion,
derd dertig «luizend franken.
Sedert 1888 dus hebben de bokken hier
jaarlijks verteerd en weggesmeten van
geleen«le gelden alleen de som van
ITtiSOO fr. zegge honderd zes
en zeventig duizend en vijf lion-
«lerd franken, dit alles boven al
de verteerde en uitgegeven gelden voortko
mende van staats- en provincietoelagen,
verkoop van de meeste en beste stadseigen-
dommen en boven al de groote en hooge
lasten, opcentiemen en taksen door de lasten
betalers afgedopt.
En wie moet er blijven werken en zorgen
en zwoegen om al die zware schulden terug
te keeren en de intresten er van te weiren
zeg Denderbode gij die 7000 fr. achter de
kiezerslijsten verdient of gij Volksstern die
uwe kostelijke kiesmanifesten voor rekening
van de stad drukt, zult gij en uwe opstellers
aan de Aalstersche bevolking het middel
verschaffen om de lasten en taksen hier
door de klerikale partij tot stand gebracht
wat min loodzwaar op den hals der lastenbe-
;alers te doen wegen
De liberalen hebben in den gemeenteraad
ook de belangen verdedigd van armbestuur
en hospiciën want in 'tf beheeren van die
iefdadige instellingen willen ze meer onpar-
l ijdigheid en ook meer spaarzaamheid zien
in voege brengen ze willen een einde
stellen in 't armbestuur bijvoorbeeld, van
die geheime afdeeling die men hier den
rijken arme noemt het goed der armen
en gebrekkelijke mag alleen aan deze laatste
besteed worden en dan nog moet zulks op
onpartijdige en menschlievende wijze wor
den verricht.
Jaarlijks moet de stad vele dui-
zeutlen aan armbestuur en hospiciën toe
dragen die overgroote uitgaven moeten
trachten vermeden te worden met het invoe
ren van een zuinig bestuur tot heden heb
ben de liberalen daarop altijd in den ge
meenteraad aangedrongen en 't is omdat ze
weten dat er misbruiken bestaan dat ze niet
zullen ophouden de stem te verheffen tot
dat er aldaar recht zal gegeven zijn aan
wie recht toekomt.
Bij de laatste bespreking der gas-
kwestie ook heeft de liberale minderheid
zonneklaar getoond dat zij alleen en gansch
belangloos de intresten van de stad heeft
verdedigd.
In die zaak waaraan voorname belangen
gehecht waren, waaraan duizenden en
duizenden winsten verbonden zijn
en die opgeldelijk gebiedeenen voordeeligen
uitslag in de toekomst voor onze stadsfinan-
tiën zou gehad hebben, heeft de klerikale
meerderheid eene stemming uitgebracht die
haar eeuwig tot schande zal verstrekken.
Prijs der Annoncen: £e,^one >5 centiemen
Reklamen 75 centiemen j drukregel
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
Zonder vooringenomendheid, alleen met
het oog op het algemeen voordeel, in 't be
lang van heel de bevolking hadden de libera
len de gaskwestie bestudeerd met kennis
van zaken hebben ze aan de bespreking
deelgenomen ze hebben op de voordeelen
gewezen die volgens hen de stad kon verwe-
zentlijken, doch daar de klerikalen van eene
andere meening waren, hebben de liberalen,
in 't voordeel van het algemeen gesmeekt
en gebeden dat den raad eene kom
missie van bevoegde mannen
zou benoemd hebben om de zaak grondiger
en in alle opzichten te onderzoeken, om
zoodoende eene gansch gestaafde en mis
schien eenparige stemming te kunnen uit
brengen. Niettegenstaande die rechtmatige
en eerlijke vraag der liberalen, hebben al de
klerikale leden, de ontginning eener gasfa
briek door eene vreemde klerikale
maatschappij gestemd dergelijke
handelwijze noemen wij eene schandaad.
Weeral hebben de liberalen hier gansch
hunnen plicht gekweten en, dank aan de li
berale partij, was de bespreking heel breed
voerig die toegelaten heeft dat heel de
Aalstersche bevolking op de hoogte der zaak
werd gesteld.
De liberalen in den gemeenteraad hebben
gansch hunnen plicht gekweten dat weten
alle eerlijke en verstandige kiezers en ze
weten ook dat de minderheid moet versterkt
worden opdat ze met meer kracht tegen het
partijdig en onrechtvaardig bestuurder kle
rikalen zou kunnen opkomen, opdat alle eer
lijke lieden die in de raad zouden zetelen
eens en voor goed te zamen een einde zouden
stellen aan het schandelijk verteer der stads-
gelden in 't voordeel van eenige uitbuiters
en politieke krawatten.
Dat weten de kiezers maar al te goed en
daarom zullen ze met Oktober aanstaande de
liberale minderheid versterken.
ons katholiek gouvernement EISCHT
dat dit vee te Antwerpen geslacht
worde en. laat niet toe dat het op de
markten van Gent, Brussel, Ander-
lecht, enz. te koop worde aangeboden.
Werd hieraan wijziging gebracht dan
zouden zeker meer schepen toekomen,
de veemarkten zouden beter voorzien
wezen en de prijzen zouden dalen,
tot groot voordeel van de verbruikers
en zelfs van de beenhouwers.
Men neme maatregelen om de be
smetting van het inlandsch vee te be
hoeden, maar belette het volk niet
kloek, gezond en goedkoop voedsel te
nemen door een willekeurig en niet
te verechtvaardigen beschermingstel
sel.
Daarom kiezers, burgers en werk
lieden, oogen open en weg met de uit
hongeraars.
De katholieke bladen beginnen te
gevoelen dat de duurte van het vleesch
eene voor hunne partij ongunstige be
weging in 't leven roept onder de bur
gerij en de werkerstand. Met moeite
mag de arbeidersvrouw 's Zondags nog
een klein brokje vleesch aan haar
gezin voorzetten en de huismoeders
der kleine burgerij klagen putten in
de aarde over de duurte der levens
middelen, want wanneer het vleesch
duur is, stijgen ook eieren, boter, kaas,
enz. in prijs.
Het is onbetwistbaar dat de Belgi
sche veestapel ontoereikend is om in
de noodwendigheden te voorzien;zulks
kan niemand loochenen en dat zullen
ook de klerikalen niet. 't Is bijgevolg
noodzakelijk dat vreemd vee in ons
land kome om in het ontbrekende
vleesch te voorzien. Tot hiertoe was
Holland onze groote vooraadschuur,
waar we aan redelijke prijzen konden
gaan putten Holland was onze red
der, maar dat bleef in den smaak niet
van eenige rijke veekweekers, goed
bevriend met onze katholieke represen
tanten en ministers. Er moest naar
middelen uitgezien worden om hunne
winsten te vergrooten en men stemde
inkomrechten op vee en vleesch. Daar
dit eerste middel niet gansch den ver
wachten uitslag opleverde werd het
stelsel der grenssluiting ingevoerd, dat
werkte volgens de omstandigheden.
Om het te wettigen was het vooral de
muilplaag eene aanstekelijke ziekte
der koeien welke men inriep en die
zich uitbreidde of afnam naarmate
zekere heeren het noodig vonden.
Nu heeft de schaarschheid van het
vee een andere oorzaak. In Holland
zouden honderden hectaren weiland
in bouwland herschapen zijn, zoodat
de veestapel ginds insgelijks afneemt
en den uitvoer vermindert. Geen spra
ke meer van muilplaag Waarom dan
de sluiting der Hollandsche grens be
houden
Wie nu maar een weinig redeneert
vraagt zich af of er geene andere lan
den van veekweek bestaan en of er
geene mogelijkheid ware van daar vee
in te voeren.
Voorzeker, en onze lezers weten dat
te Antwerpen schepen toekomen met
vee uit vreemde werelddeelen doch
Door machinisten en stokers van de Bel
gische spoorwegen is aan minister Helleputte
een verzoekschrift gezonden nopens de ver
goeding die aan de bedienden van den staat
zijn toegekend voor het overwerk gedurende
het tijdperk van wanorde.
Als er wel beklagenswaardige agenten
zijn in dienst van den staat, geloof ik dat de
treingeleiders op den voorrang staan. Zij
zijn het die hun overwerk met de meeste op
offering en met den mees! en moed gedaan
hebben zij zijn het, hoe koddig het ook mo
gen voorkomen, die geen schadeloosstelling
ontvangen hebben, terwijl andere hoogge
plaatste fonktionarissen daarmede geen last
gehad hebben. Wel zijn er eenige die enkele
uren overwerk uitbetaald zijn, maar dat zijn
uitzonderingen en komen geenszins in aan
merking, gezien het groot getal uren die
onbetaald gebleven zijn.
Sommige machinisten en stokers hebben
gedurende een dertigtal uren, en meer nog
op hun lokomotief dienst gedaan met een
mistig weer en halve voeding. Hebben die
teleurgestelde bedienden dan geen overschot
van gelijk als zij uitroepen Wij, arme
machinisten en stokers, hebben met een on-
begrensden moed en een prijzenswaardige
zelfopoffering gewerkt. Wij hebben treinen
bediend met in slechten toestand verkeerend
materiaal en slechte brandstoffen, tot daar
mng zelfs de slechte hoedanigheid der kolen
dat wij verplicht waren gedurende een reis
van 120 kilometers, drie tot vier maal onze
vuren te reinigen.
c< Wij bekomen niets, alhoewel eenige
bladen integendeel bekend gemaakt hadden,
dat ons loon zou verhoogd geweest zijn, en
na een vijftal jaren wachtens hebben wij nog
niets ontvangen
Dat de klachten dezer bedienden gegrond
zijn, daar twijfelt wel niemand aan geloof ik
doch of zij van wege den minister veel te
verwachten hebben, dat is een vraagteeken.
De machinisten en stokers hebben groote-
lijks bijgedragen door hunne herhaalde
klachten tot het ophouden van het geharre
war in den dienst van de spoorwegen, zelfs
hebben zij aan M. Liebaert per aangeteeken-
den brief de oorzaken en de middelen doen
kennen om in die toestand te voorzien.
Tot, hiertoe heeft M. Helleputte de voet
stappen van zijn voorganger trouw gevolgd
en is er dus heel veel kans dat de gewenschte
vragen van de klein-bedienden zullen van
de hand gewezen worden.
De huidige minister heeft wel het mini
mum van loon en het verminderen der werk
uren aangepredikt, maar dat zijn allemaal
woorden in den wind te oordeelen naar
zijne daden schijnt daar (reeds) verandering
in te komen.
Waren machinisten en stokers alsook de
andere staatsbedienden in machtige bonden
vereenigd, dan ware het anders, zij zouden
hunne rechten kunnen verdedigen in open
bare meetings en schriften, hunne grieven
aan het volk bekend maken maar van
ruchtbaarheid houdt het goevernement niet
zoo iets, alhoewel billijk, ware gevaarlijk
voor het bewind.
In Oostenrijk gaat het er anders toe Daar
worden de bedienden aangezet om besparin
gen te doen en van de winst die zoo kan in
gezameld worden zal aan de beambten 50°/o
uitbetaald worden.
Er blijft voor de staatsbedienden een en
kel middel over, onafhankelijk van den wil
der huidige regeering en dat is, volksgezin
de afgevaardigden naar alle besturen te zen
den mannen die niet handelen voor hunnen
zak maar wel in 't belang van iedereen, dat
hoeven de klein-bedienden zich dan ook aan
staande Oktober te herinneren.
N.B. Op het oogenblik dat ik mijn artikel
eindig verneem ik dat het personeel van
Etterbeek aan de dagbladen zijne misnoegd
heid te kennen geeft en de pers verzoekt
ruchtbaarheid te geven aan het feit dat da
haar toegekende schadeloosstelling voor
overwerk van verleden winter van onder
den neus geloopen is. Dit bevestigt eens té
meer, wat we hierboven zeiden.
Petro.
Het lezen van het officieel en van
t officieus orgaan onzer stadhuisbazen
laat ons gissen dat de kiesstrijd door
hen zal geplaatstworden op het terrein
van den godsdienst en van de scholen.
Men tracht de kiezers af te schrikken
door eenen nieuwen schooloorlog
juist alsof het de katholieken niet ge
weest zijn, welke den strijd in 1879
hebben begonnen en tot heden toe nog
voortzetten. Het geloof zal uitgeroeid
worden, in afwachting dat men er bij-
voege dat de liberalen de kerken zullen
sluiten, de geestelijken verdrijven en
de kloosters in brand steken.
Aan dergelijke onheilvoorspellingen
mogen wij ons van de klerikale schrij-
velaars zeker verwachten. Zulke zaken
weerleggen ware ons eerder bespotte
lijk maken. Doch komen we tot den
grond der zaak.
De liberale partij voert in haar pro
gramma de verdediging der officieele
scholen. Dat is voor niemand een ge
heim. Aan het bewind of niet heeft ze
immer de officieële school voorgestaan
tegenover de katholieke partij, welke
de Staat- en Stadsscholen maar duldt
omdat ze niet verder kan. Sinds de
katholieken aan 't bestuur zijn hebben
ze Athenea, Middelbare scholen en La
gere scholen met de vleet afgeschaft
hunne bladen schrijven wekelijks tegen
de offieüle scholen schandige en venij
nige artikels ;door wettelijke en andere
middelen dwingen ze sommige ouders
hunne kinderen toe te vertrouwen aan
katholieke gestichten, waar de be
kwaamheid van het personeel niet zel
den in twijfel mag getrokken worden
en die in alle geval scholen zijn, waar
de politiek niet uitgesloten is.
De klerikalen bevechten de officieële
scholen wij zullen ze blijven verdedi
gen. Is een.
Wat de aangenomene scholen be
treft, iedereen weet dat ze voor een
termijn van tien jaar aangenomen zijn,
zoodat, om het even welke partij over
de meerderheid zou beschikken, de
stad verplicht blijft ze te onderhouden
zonder er het. minste toezicht mogen
in uit te oefenen.
Dat men dan niet kome spreken van
het sluiten der katholieke scholen,
want daar zal immers nooit iemand
geloof aan hechten. Is twee.
Mag nu een stadsbestuur in de ge
meentescholen alles doen wat het be
geert. Hoegenaamd niet. Het benoemt
de onderwijzers, stelt de jaarwedden
vast, houdt toezicht, maar moet zich
altijd gedragen naar de voorschriften
en onderrichtingen van het gouverne
ment, dat het programma vasgesteld
heeft. Het godsdienstonderwijs maakt
er deel van als verplichtend vak de
ouders nochtans die er uitdrukkelijk en
schriftelijk den wensch toe uitdrukken
kunnen hunne kinderen van dat on
derwijs ontslaan volgens artikel 4 der
wet door de katholieken gemaakt.
Is drie.
De katholieken beweren ook dat,
moesten de liberalen aan 't bewind
komen, de kinderen der vrije scholen
van allen onderstand en alle hulp zou
den verstoken blijven. Bestaat er im
mers geen voorstel Woeste,dat aan de
gemeentebesturen, op groote straf,
verbiedt, onderscheid te maken in het
uitdeelen van onderstand, voedsel, klee
deren, enz. tusschen de kinderen der
verschillige soorten van scholen 1
m
