1
Pf Ui Hf
V/AH HET ARRöNDiöSEMEjVT^, -
iBERAAL. DEMOCRATISCH W 1 EK.BLA
Broodroovers.
Uinove.
3
Zondag 17 VovoinliiT 1907
1)
IVijs 5 centiemen het nummer
Tweede Jaargang. iVummer 46
teW
Dc Vrijzinnige
Neringbond gesticht.
Pensioenkas.
Ons Democraliscli
M „jMëi i
g>-i-.iSaBBa,:'*0
Abonnementsprijs3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst
■BIJ
Prijs der Annoncen: j [tckiamen
Aalst 16 November 190T.
In ons voorgaand artikel hebben we
bewezen dat de dompers van Aalst
(eene speciale soort) sinds 35 jaren op
officieel gebied, zoowel als op privaat
gebied, onder duims en openbaar het
broodroovers.stelsel in zwang hebben
gebracht en gehouden.
Hun haat tegen onafhankelijke me
deburgers ging zoo ver dat ze weken
lang in hunne gazet een oproep lieten
verschijnen met letters zoo groot als
kaplaarzen, luidende als volgt Er
wordt gevraagd voor Aalst een
katholieken coiffeur.
Waarom die oproep Omdat vol
gens de meening der dompers, de al
hier werkende coiffeurs, te onafhan
kelijk, te vrijzinnig waren, en die goe
de klerikalen het in hun hart niet kon
den vinden, aan vrijzinnige menschen
den penning te jonnen,
De Volksstem kondigde een artikel
af waarin werd gezeid Vele katholie
ken jonnen de klandizie aan tegenstre
vers uit gebuurjaamheidof voor hun
gemakwanneer je slechts eenige stap
pen verder jouden moeten gaanom
even goed gediend te jijn bij partij ge
noot en.
Sedert lang kondigt dat zelfde blad,
opgesteld door priesters, artikeltjes af
waarin aan de katholieken wordt aan
geraden geen stuiver te jonnen aan
onafhankelijke of vrijzinnige nering
doeners.
Ter gelegenheid van een feest, dat
naar de meering der klerikalen veel
vreemd volk zou naar Aalst doen
stroomen, kondigde dcVolksstem eene
lijst af van 21 herbergiers, de eenigen
welke volgens hem deftig genoeg wa
ren om door de goede katholieken be
zocht te worden.
En om de kroon op het werk te zet
ten kondigt Denderbode het volgende
af
Wij herhalen het nogmaals
\Vry kunnen onze catliolie-
ke vrienden niet genoeg aan
zetten 0111 al hunne henoodigd-
heden in onze stad aan te koo-
pen en dit hij gekende vrienden
en l»y geen sinoelinakers Aan
onze catliolieke vrienden op
den hui ten verzoeken wij ook,
dat wanneer zij aankoopen te
doen hehhen in onze stad, zich
tot gekende partijgangers te
wenden.
Na die jarenlange broodrooverij
moet het aan iedereen kluchtig schij
nen dat diezelfde Denderbode het noo-
dig vindt zijne lezers op te vijzen, dat
het de liberalen zijn die het broodroo-
versstelsel hebben ingevoerd. Ja het is
meer dan kluchtig, als men weet, dat
in menig artikel van liberale bladen
der stad, tegen de steeds herhaalde
{Denderbode zegt zelve wij herhalen)
broodrooversartikels der klerikalen
protest werd aangeteekend.
Welnu de maat is nu te vol en wij
zeggen tot onze vrienden Volgt de
raadgevingen der klerikalen, doet al
uwe aankoopen bij uwe partijgenooten,
jont den penning aan uwe vrienden,
aan uwe verdedigers, aan degenen die
met broofdroof bedreigd zijn en met U
rechtvaardigheid en vrijheid vragen.
Een Vrijzinnige Neringbond is nu
gesticht, niet om broodrooversoorlog
te voeren maar om zich tegen de kleri
kale broodrooverij te weer te stellen.
De overgroote meederheid der bevol
king onzer stad isvrijzinnig, bezonder-
lijk de verbruikers en als wij den raad
van Denderbode in praktijk stellen
kunnen we met licht gemoed de toe
komst te gemoet gaan
Alle neringdoeners die noch domper I ge zoo zeer en na zoo'n bittere tranen
noch smoelmaker (stijl Denderbode) verworven hebt ontstelen
zijn zullen zich bij den Vrijzinnigen m™»- i \t
hutn| Mdangaen„SlUiten Verdediging dichte geiederen^ïet™
We vernemen dat het bestuit tot te-
genweer velen heeft doen inzien hoe r>;« u ul
hatelijk de politiek der klerikalen steeds I r A 1 J m 1 1 1
was.
15 centiemen
tv, -1 u L 75 centiemen j per drukregel,
ïkwyls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
De oproep gedaan door 't voorloopig.
komiteit aan al de vrijzinnige Nering
doeners der stad, om aanwezig te zijn
op de algemeene vergadering van
n v a 7 1 1., .en steeds verleden zondag, op het koneres der u j algemeene vergadering van
Denderbode zelve, wil «ine ver- ylaamsche liberaleVoltsverteelnwoor baandag V Novembe'h heelt de stout-
0ordelijkheid van zich schudden, Hi™™ dvertegenwoor- ste verwachting overtroffen
antwoordelijkheid van zich schudden,
met de schuld op ons te werpen en hij I gm te BruSge
gaat zoo verre te schrijven.
De liberalen die de jaak ingang
stelden rullen er het meest bij verlie-
jen.
De ingang-stellers, bekommeren
zich weinig om de ijdele bedreigingen
van het stads-krot-blad van den slokker
MAIV, ÉÉN STEM
moet de sti ijdkreet aller vrije mannen
zijn.
En is er iets edeler of rechtvaardiger
dan allen gelijk te stellen Met welk
recht ter wereld eigent een rijk gebo
ren man, die dikwijls zijn leven in
ste verwachting overtroffen.
Wanneer de dienstdoende voorzit
ter om 8 1/2 ure de zitting opende,
was de gróote zaal van 't lokaal De
Graaf van Egmont heel vol. Vele
aanwezigen konden zelf in de zaal niet
meer binnen.
M. J. Van Opdenbosch, die de taak
u.n r> I lxxaiD uie U1KWIJ1S znn leven in 1 °P Zlch êenomen had, deze eerste ver-
Van de Putte ze beoogen maar een luiheid of slemperijen of met deu?e- garing voor te zitten, deed in eenige
doel namelijk hunne medeleden tegen nietenstreken doorbrengt zich drie en .welgePaste
de klerikale broodrnnvern te. hesrher- I „m,- uuc cu
de klerikale broodrooverij te bescher
men en aan alle vrijzinnige, demokra
tische burgers en werklieden de woor
den van de klerikalen en van Dender
bode te herinneren
Koopt uwe benoodigdheden bij
geene tegenstrevers of smoelma
kers, gaat bij uwe partijgenooten
De aanmoedigingspremien bekomen in
1906 door de pensioenafdeeling van den
erkenden Onderlingen Bijstand Eerbied
en Recht voor Allen, bedragen 5007.90 fr.
Wij doen een oproep tot al onze vrienden
om zich bij deze Maatschappij aan te slui
ten. De voordeelen welke men daardoor in
't vervolg zal bekomen zullen nog aanzien
lijker zijn dan vroeger.
De laatste storting voor het jaar 1907
zal plaats hebben": den Zondag 1
December 190T, in den Graaf van
Egmont, Groote Markt, van 31/2 tot 5 uren
namiddag.
De Voorzitter
Jan DE BRUECKER,
Van Wambekekaai (Saskaai) 8.
viei stemmen toe P Waarop steunt
men om te durven beweren dat vier
werklieden maar zooveel waard zijn
als de gefortuneerde Wij dachten
dat alle eerlijke en deftige menschen
gelijk waren Wij meenden dat de
zelfde hoeveelheid vrijheid geschon
ken werd aan alle onberispelijke lie
den Neen, vier maal meer vrijheid,
\ier maal meer rechten hebben zij,
welke fortuin bezitten Diegenen^
welke de fortuin doen aangroeien
diegenen, welke zwoegen van 's mor-
w j, woorden het doel van den
bond uiteen
Hij deed voornamelijk uitschijnen
dat men van den bond geen wapen
ging maken om onze tegenstrevers te
broodrooven, maar dat de vrijzinnige
bond enkel tot stand komt om al de
vrijzinnige neringdoeners te verdedi
gen in hunnen handel en belangen,
tegenover de gemeene broodrooverij
aangepredikt door de twee organen
der klerikalen De Denderbode en De
Volksstem
Het zou van onzentwege eene laffe
gens tot s avonds voor een karig loon daad zijn, moesten wij de armen ge
diegenen, welke rijkdommen, voort- kruisd blijven en al onze krachten niet
biengen,... zijn slaven ze staan vier vereenigden om die schandalige oor
stappen achter de anderen Schande logverklaring der dompers te best rij -
aan de verdedigers van zoo'n verfoeilijk den en te dwarsboomen.
stelsel Klinkt ze aan den paal van De daverende applaus, waarmede
haat en verachting Werklieden, bur- deze woorden onthaald werden, bewe
gers onthoudt hun namen Zij willen zen genoeg dat geheel de vergadering
uw belangen niet behartigen, omdat daarover 't accoord was.
de
Ondersteun! ng-sfomls tegen
Werkeloosheid.
Bestuurzitting op Zondag 17 November 1907,
ten 10 1/2 uren voormiddag, in den Graaf
van Egmont.
Pi *0 gram ma.
De Hei-vorming- dei* Kieswetten
ze u van minder waarde achten dan
hun eigen zelf. Welnu, toont dat ge
van hetzelfde, misschien van beter
gehalte zijt dan zijTen strijde voor de
vrijheid, de gelijkheid, de broederlijk
heid Geen enkel oogenblik geaarzeld
Vooruit zonder ontmoediging Ze zul
len u uw rechten van zelf niet aanbie
den ge moet je eischen, onverbidde
lijk eischen ge moet uw recht af
dwingen, omdat het uw recht is
De beweging alleen kan die hart-
looze kerels er toedrijven toe te geven
Ze weten dat het volk, de massa, dus
de macht tegen hen is welnu het
volk moet zijn macht toonen.
Alle oneerlijkheden worden tegen
de rechtvaardigheid gepleegd het is
We spraken verleden week over de 1 ucu is
totale toepassing van de Evenredige ^an °0^ meer dan tijd gezamenlijkt en
Vertegenwoordiging en wezen op de onverschrokken op te rukken en te
rechtvaardigheid van het principe en volharden in dien schoonen strijd
duidden terzelfdertijd aan welken goe- bloodaards of lamlendigen willen we
den uitslag dit zou opleveren zoowel *n ons ^eger fnetalleen mannen van
voor katholieken als voor de andere vaste overtuiging en van moed man
partijen en welke waarborg van dege- nen ,met wilskrachtmannen van op
lijk bestuur dit zou zijn voor de gan offerin? vnnrplhAr - mannan
sche bevolking
We haalden ook de zienswijze aan
van katholieke bladen en katholieke
parlementsleden, aandringende op de
verandering van de huidige kieswet
in den aangeduiden zin. We waren
verheugd die opwelling van eerlijkheid
en rechtvaardigheid bij de ultra-kleri-
kalen te bespeuren. Maar... het schijnt
dat ze tot inkeer gekomen zijn, dat ze
berouw gekregen hebben over hun
bedreven kwaad, of, beter misschien...
dat ze opnieuw in de klauwen liggen
van den grootsten volksverdrukker,
op wien Aalst voorzeker fier mag zijn,
den man, die met het hoofd omlaag, in
triomf gedragen wordt door de werk
lieden, den zoogevierden Woeste.
Die Woeste, welke sof eel fan de
verkeman out», is bezig met een helsch
plan te beramen, om den wil van het
volk heelemaal te vernietigen.
Vrijgezinden, tot welke kleur ge
ook behoort, weest op uwe hoede
Sluit uw rangen aaneen en stapt hand
in hand op tegen den gehaten vijand!
Laat u geen enkel uwer rechten, die
offering voor elkaar; mannen, die voor
geen bedreiging achteruitdeinzen
mannen, die hun ziel nietverzacheren
mannen met een harnas om de borst
mannen met een groot hart mannen,
die zich niet op afstand laten brengen
door het van-verre-en van-tijd-tot-tijd
toegeworpen brokje van den vijand
Vooruit, gij allen, die vrijheid wilt
Achteruit, gij allen, die onder den
hiel ligt en den voet er bij kust
Sluit aan, Vlaamsche kerels Hoog,
de moed Niet gerust Het orde
woord is gegeven Begint den strijd,
met de overtuiging dat ge zult zege
pralen. Heilig is de zaak waarvoor ge
in t gelid staat, en daarom moet ge
en zult ge overwinnen.
Vooruit voor het Zuiver Algemeen
Stemrecht en de Evenredige Vertegen
woordiging De toekomst behoort tot
ons
Een Vooruitstrevehd-Demokraat.
Leest en verspreidt
DE VOLKSGAZET.
Nu werd er overgegaan tot de lezing
van 't voorloopig reglement, dat na
eenige opmerkingen van sommige
aanwezigen, met eenparigheid van
stemmen aangenomen werd.
Het derde punt van 't dagorde be
helsde de benoeming van 't bestuur.
Op aandringen van gansch de ver
gadering werd 't voorloopig bestuur,
dat zich volledig gemaakt had tot 9
leden, definitief aangesteld.
Op voorstel van eenige neringdoe
ners werd er besloten dat de aanwe
zige vrijzinnige neringdoeners, die
begeerden deel te maken van den bond
eene verklaring zouden teekenen.
Dit voorstel werd aangenomen en
aanstonds ging men over tot het opne
men van de handteekens.
Laat ons met veel genoegen besta-
tigen dat meer dan twee honderd vrij
zinnige neringdoeners seffens teeken
den.
De bond is dus gesticht en naar den
geestdrift die onder onze vrijzinnige
neringdoeners heerschte, mogen wij
stoutweg verklaren dat hij zal groeien
en bloeien en de beste vruchten zal
voortbrengen.
Vooruit dus voor onze belangen en
broodgewin en laat nu maar De Den
derbode en De Volksstem schreeuwen
en huilen, wij staan pal in 't gelid en
zullen ons weten te verdedigen.
N. B. Wij ontvangen de beste be
richten van on je onafhankelijke partij
genoten. Allen beloven ons dat jij on-
jen eerlijken strijd voor broodgewin
juilen ondersteunen. Wij hebben ook
de overtuiging dat 't werkvolk aan
jijnen plicht niet te kort jal blijven.
Wij berichten de vrijseinnig-e
Nering-doeners, die nog den lijst
niet geteekend hebben, dat hy
ter liunner beschikking ligt in
't lokaal De Graaf van Egmont,
waar zij dagelijks kunnen i 11-
teekenen.
De inleg is bepaald op 1 frank
's jaars, op voorhand betaal
baar.
Het werkvolk van Ninove
uit dankbaarheid aan
hunne meesters.
Die woorden stonden op het voetstuk der
kunstvoorwerpen en vergezelden de bloem
tuilen welke de twijders van Ninove, Zondag
laatst aan al de Liberale fabrikanten stoets
gewijs zijn gaan aanbieden.
Om de volle beteekenis dier woorden te
vatten is het noodig dat wij ze met feiten en
omstandigheden wat nader toelichten.
Vóór de kiezing herinnerden de katholie-
ken hier honderd maal aan de arme lieden
hoeveel Anton ius-brood en elk had gekregen
en ze verplichtten die arme menschen die
brooden met hunne stem te betalen
De Liberale fabrikanten zwegen tot na de
kiezing, en dan, uit vrije beweging, zonder
uat zelfs een werkman er naar vroeg, schon
ken ze een opslag van loon van 35centiemen
per dag.
Herinneren we nu ook van welke razende
aanvallen die zelfde liberale fabrikanten hier
gedurende den kiesstrijd het mikpunt waren
van wege onze lokale klerikale pers.
Uit de manifesten en uit de artikelen van
Dender en Recht en Vrede knippen we dit
enkel uittreksel, dat den toon geeft van de
honderd andere
V i*ij beid en liefde dei* geuzen.
Zijn die mannen niet beschaamd, no°-
het woord vrijheid, het woord liefde, te dur
ven uitspreken
Er zijn geene grootere dwingelanden dan
zij. Nauwelijks is de werkman, bij hen in
gelijfd, of hij wordt in het dwangkleed ge
stoken. V iilen of niet, moet de werkman
bukken onder hunne ijzeren vuist. Hij moet
leelijk kijken, opal wat deftig is.
Hij moet zonder protest verdragen, dat
men in zijn bijzijn alle vuilheden uitbraakt.
Hij moet zich gewennen aan schelden od
priesters en nonnen.
Hij moet gedurig toonen, met of tegen
zij no goesting, dat hij tot de geuzenpartij be-
Hij moet de bij deze partij niet aangesloten
broeders, helpen uitlachen, bespotten,
schenden, beleedigen, vervolgen.
Hij moet straat op, als zij spreken.
Hij moet vrouw en kinderen laten honger
lijden, als zij, groote volksvrienden het
willen, en zoolang zij het willen.
Hij moet zwijgen over liet werk, over de
handelwijze op ae fabriek.
Hij moet bij de dwingerspartij blijven, of
de fabriek verlaten en ge brood ro-nfd worden.
In een woord, hij moet slaaf zijn van eoni-
=e tyrannen, meestal mannen zonder »e-
oof zonder hart, zonder eer, bezet.neu, 3ie
altijd met de roede in de hand staan, «mreed
0111 te slaan.
Vrijheid is dat vrijheid
Liefde is dat liefde
Neen, dat is de zwaarste slavernij die men
den arbeider opleggen kan neen dat is de
walgendste haat dien men voor iemand be
voelen kan gedwongen goddeloos te znn,
gedwongen liberaal te stemmen, gedwon
gen honger te lijden, gedwongen kwaad te
oen.
Werklieden Zoo ge nu wilt, scheurt u los
van die hatelijkedwangparty, herneemt uwe
vrijheid, schuwt die lage volkshaters, uwe
ergste vijanden, en komt bij de deftige men
schen, daar is uwe plaats.
Versterkt de macht der geuzen niet met er
voor te stemmen. Zij zullen uwe slaven-
boeien hoe langer, hoe vaster toevijzen, en
u alles, alles ontnemen, uw geloof, uwe ze
den, uwe ziel, uwe vrije overtuiging.
Uw werk, het is uw brood, ja maar uw
werk het is ook hun brood. Zijn ze immers
niet allen hier door uw zweet vetgemest?
door uw bloed zatged ronken
Neen, niet gij, maar zy zijn U dankbaar
heid verschuldigd. En wat kreegt ge ooit
van hen dan Een stuk droog brood is nog
te goed voor U We betalen u wat ons past
en niet wat ge verdient. We zullen U nog
doen schramoelie eten, onvergetelijke woor
den, ja maar die ineens samenvatten, hoe
zeer ze u haten. Wie zulke woorden uit
spraken, mogen niet meer zeggen vriend
tot den werkman, we zijn uwe vrienden.
Dwang en walg passen beter in hunnen
mond. (Recht en Vrede van 13 October 1.1.)
Ziedaar hoe weken lang de patroon hier
afgeschilderd werd in bladen en manifesten 1
Weken lang werd de werkman aanzien
als plompe kiesdeeg, dom genoeg om zich te
laten ophitsen door al die hemeltergende leu
gens, door al die sluw berekende aantijgin
gen van dwang en uitbuiterij, die hem tegen
- -
r\A 1 -i »-» ,-v A.1
O j V» vau mui - /uwu vail U11Z,C111WC^C CCIIC lain
7 r
0
