I
£c
Verkiezing Tan een Gemeenteraadslid
(NIJVERHEIDSHOOFD)
I
2
:r Q P R nwrtre
ii Al Al
»v
ZïiïZi'Jfjr<n
Pry's 5 centiemen het nummer
Tweede Jaargang. IVummer 50
A
Zondag 15 Oeeemher 1907
1SM1Pw i HP
STAD AALST
BERICHT.
Wie
Öhs Deniocralisch
Programma.
Willemsfonds.
Een edel werk.
CeciJiafeest.
x:,uv
A
h
WS^Wy BSbBBB}
li &w.i. I
U BauP H&ri
Abonnementsprijs: 3 fr. vo, r de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore Nan het blad, Groote Markt, i, Aalst.
Prijs der Annoncen:
DEN 15 DECEMBER 190?.
-
BOEYKENS
Waarom nog protesteeren tegen zul
ke schandalige houding het zou toch
nutteloos wezen. Met ons verzet zou
men spotten.
Neen, neen, neen we protesteeren
niet meer, we zeggen gij hebt gelijk,
we gaan uw voorbeeld volgen en'tot a
de demokraten der stad zeggen
Cast op wat go doet, koopt
niets meer I»y tegenstrevers of
smoelinakers.
Wie Wie PP heeft het zoover ge
bracht. b
Een Vrijzinnige Neringbonder.
Gewone 15 centiemen
niK..r t Reklamen 75 centiemen Per drukregel,
D.kvwjls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
onnissen op de derde bladzijde, 2 frank
Vrijzinnige Nijverheidslioof-
den, tlle bij vergetenheid van
ons deftig Gemeentebestuur»
nog kiezers zijt, stemt outlet
nummer 2.
De nieuwe abonnenten voor 1908
zullen ons blad kosteloos tot
Nieuwjaar ontvangen.
Men schrijft in ten bureele van
het blad «De Graaf van Egmont,»
Groote Markt, Aalst.
ie
99
Op kunst-en handelsgebied hebben
wij immer getracht de politiek terzijde
te laten, in zoover zulks mogelijk is
geweest.
We bekennen het, niet altijd is zulk
mogelijk, omdat in eene stad als Aalst,
kringen van muziek en tooneel, altijd
een min of meer politiek karakter heb
ben. Eene muziekmaatschappij behoort
altijd in haar geheel tot de eene of an
dere gezindheid, zij is of katholiek, of
liberaal, of socialist, of christen demo-
kraat.
Maar steeds hebben we daar waar
het wezenlijk kunst gold, blijken
gegeven van onpartijdigheid. Zonder
eenigbezwaar kondigden wefeesten aan
van katholieke maatschappijen telkens
die feesten meer aan de kunst hadden,
dan aan de politiek; zoo hebben wé
tot heden nog de vertooningen aange
kondigd van den prijskamp uitgeschre
ven door de katholieke tooneelmaat-
schappij, De Catharinisten, omdat wij,
liberalen, meenen dat de kunst ver
dient aangemoedigd te worden, onver
schillig tot welke partij eene maat
schappij behoort.
Bij de mededeeling van den prijs
kamp dier Maatschappij hebben we
zelfs den gebrekkiger, tekst op zijn poo-
ten gezet en kosteloos de reklaam op
genomen die er voor betaalde publici
teit in werd gemaakt.
Wij hebben immer aan de klerikalen
het voorbeeld gegeven van bezadigd
heid en verdraagzaamheid, wij hebben
steeds, waar zulks, doenlijk was inzake
van kunst en handel het politiek ter
rein vermeden.
Dat kunnen de klerikalen niet zeg
gen. De klerikalen van Aalst, zijn ge
heel uitzonderlijke menschen, zulken
treft men nergens meer aan. Hebt ge
ooit gehoord dat hunne bladen een
woordje zouden reppen over liberale
feesten, of zelfs over onderscheidingen
door liberale kringen bekomen. Nooit
De klerikalen van Aalst willen alles
voor zich zelve niets voor anderen. Ze
vinden het heel natuurlijk dat een
Aalstenaar domper is, maar beschou
wen het als een schelmstuk tot eene
andere gezindheid te behooren. De
klerikalen van Aalst vinden heel na
tuurlijk, dat andersdenkenden ver
draagzaam zijn maar achten het mis
daad en boosheid een woordje lof te
zeggen over een antiklerikaal.
En gelijk zij het stellen op kunstge
bied stellen z'het op handelsgebied
Alle toelagen (duizenden franken
s jaars) aan klerikale maatschappijen,
aan de andere maatschappijen niets
Alle werken en leveringen van de stad
aan dompers, voor de andersgezinden
niets die kunnen maar lasten" betalen
en kreveeren.
Altijd hebben de liberalen daartegen
geprotesteerd, altijd hebben de libera
len schande gesproken over de offi-
cieele broodrooverij. Elk verdient
gaarne zijn brood, en ieder mensch
die als neringdoener zijn best doet om
eerlijk zijne kalanten te bedienen, om
door eene eerlijke winst zijn gezin te
onderhouden verdient achting en jonst.
Jaren lang hebben wij die waarheid
tegen de dompers verdedigd, met een
geduld dat bij sommigen onzer vrien
den overdreven heette. Niets heeft ge
baat, ons geduld stuitte af op het on
verbeterlijk fanatism onzer dompers en
terwijl zij on^e neringdoeners onder
kropen, wegduwden, ja, ten onder
brachten, lachten ze in hunne vuist
met onze goedzakkigheid, met onze
lamlendigheid. Honderden onzer vrien
den werden alzoo gekrenkt en bena
deeld.
Nu, evenwel moet het uit zijn. Onze
lamlendigheid zou immers gemeene
lafheid moeten heeten als we tegen
over de hatelijke handelwijze der kle
rikalen, gevoelloos bleven en maar altijd
opgingen inde meening, dat men bij
zulk volk met overreding iets kan win
nen.
Op politiek gebied bedrog, valsch-
heid en dieverij
Op neringsgebied boycottering,
broodroof en uithongering.
Die tijd is voorbij oog voor oog en
tand voor tand, ziedaar de spreuk die
we na de schandelijke werking en ga
zetartikels der klerikalen in toepassing
zullen brengen.
De klerikale gazet De Dender bode
schreef in haar nummer van 27 Octo
ber 1.1. het eerste nummer na de ge
smokkelde overwinning der dompers,
hetgeen volgt
Wij herhalen het nogmaals
Wij kunnen onze catholie-
ke vrienden niet genoeg aan
zetten 0111 al Eiunne lienoodigd-
heden in onze stad aan te kno
pen en dit by gekende vrienden
en bij geen smoelinakers Aan
onze catholieke vrienden op
den hui ten verzoeken wij ook,
dat wanneer ztf aanknopen te
doen liehhen in onze stad, zich
tot gekende partijgangers te
wenden.
Liberale Werkmanskring
Vooruitgang door 't Werk.
Algemeene Verplichte Vergadering od
Zondag lo December 1907 ten 3 1/2 ure stipt
namiddag op boet van 25 centiemen.
Nog eens Algemeen Stemrecht
tot spyt van De Volksstem.
Daar ik nog geen antwoord van De Volks
stem ontvangen heb op de verschillende
viagen in mijn artikel c< Logika gesteld
en .daar ik niet bevoegd genoeg ben 0111
logisch te kunnen denken en logisch op
voorhand te weten welk een Ionisch ant
woord de geleerde redakteurs uit'de Kerk
straat op die achtereenvolgende punten
zu len geven,wil ik hun zeggen hoe jammer
het is dat ze verleden zondag op liet Banket
van de Oude Garde niet aanwezig geweest
zijn, niet om met mij op aangename wijze
kennis te maken, want ik ook ben er niet
kunnen heengaan, maar omdat ze daar
zouden vernomen hebben dat de strijd voor
Zuiver Algemeen Stemrecht en volstrekte
Evenredige Vertegenwoordiging geen droom
is. Mijn vriend dien ik er in mijn plaats
beenoestuurd had, om nota's te nemen
bericht me dat liet enthousiasme van den
beginne af bij de 165deelnemers allergrootst
was.
Dat was niet een bijeenkomst van versla
gen mannen, maar wel van koene strijders
meer dan ooit gereed om de versterkino-'
der klerikalen in te nemen 20 October I
heeft hen in geenen deele bezeerd, zelfs niet
eens ontmoedigd. Door de heeren Odilon
Van der Schuercn, Julius Rens, Josse Van
Jpdenbosch en Achille Brijs werden de
vrijzinnige aanwezigen aangesproken niet
om hen aan te sporen den strijd tegen de
eerloosheid en de onrechtvaardigheid, tegen
het onverdraagzame en schandelijk kleri
kalisme niet op te geven, maar om er nog
eens op te drukken - hoe pijnlijk het ook
voor de Volksstem zij dat het ordewoord
thans is Zuiver Algemeen Stemrecht he
nevens volstrekte Evenredige Vertegen
woordiging. We laten niet af We moeten
en we zullen het bekomen. Alle eerlijke en
deftige menschen staan aan onze zijde
Ik vernam dat de heer Edmond Breckpot
na het Banket dronk op de samenwerking
van al wat vrijzinnig was er op zinspeeld
dat hij een van de oude begon te worden
in het liberale leger, maar verjongd bij al
de anderen in ae gelederen zou blijven
staan. Zouden de redakteurs van 't Stem-
meken den heer Breckpot soms ook hij de
krapuleuze kliek rekenen of hem papen
vreter noemen p Dat Banket is dus een feit
van beteekenis geweestAllen, zonder één
enkele uitzondering, staan gereed om dat
heilig recht te veroveren allen, arm en
rijk, jong en oud, verklaren zich broeders
in den strijd, dien ze gezamenlijk te leveren
fen denzelfden dwingeland. Naar
EU T- V OOli Dit ACHT.
lino- dp Aalstersche afdee-
ainstflflnrio jljenis-fonds op 5 Januari
gaat geven C0NCERT-V00RDR ACFIT
helanSsff' P' Cmdde> zaI een *r
P /,'ts(e onderwerpen behandelen die
bestaan voor de opkomende jeugd De
zalgerof noeratieadie ((n]an§'s tot stembus
zat geroepen worden, kent maar oppervlak
kig den geweldigen Schoolstrijd der eerste
jaren van 1880. «usit
^Daarom zal onderwijzer Cnudde handelen
del-init v.ernjeti0}ng van liet officieel on-
pal \e,t.foe®t opgeluisterd worden
n drachtig Concert waarvan het
Llujnei 10 °nS vo'"en<' nummer zal ver-
,-/Jeze Voordracht zal de tweede zijn van
dit jaar. Wij wenschen het bestuur geluk
Hhor'.-flf'? wer,kzaamheid en raden af onze
liberale vrienden aan zich in dezen kring te
doen inschrijven .- zoo doende zullen zij veel
bijdragen tot de liberale propaganda.
De boekerij gevestigd inden Graaf van
Egmont «Groote Markt, te Aalst, is op.Ji
alle zondagen van 10 1/2 tot 111/2 urer
voormiddag.
hebben tegen uenzeiiaen dwingeland Naar
mijn verslaggever zegt, werd door de hee
ren Rens en Brijs uitdrukkelijk verklaard
data leen samenwerking den erfvijand kan
v 11 pletterenen dat daarom alle mogelijke
samenwerking met iédere kracht wensche-
lijk, zelfs noodig is om het resultaat te be
komen dat we beoogen dat is een verheu
gend verschijnsel.
Nooit stond de volksmassa, zoo gesteund
door de burgerij en de rijke klasse, om een
strijd voorde rechtvaardigheid aan te gaan.
Intusschen, moeten we allen naar het anti
klerikaal Kongres te Brussel, op as en a«
December aanstaande, waar de vraag
zal besproken worden Hoe de klerikale
meerderheid omver te werpen P
Zou De Volksstem ons daarop soms niet
logisch kunnen antwoorden, of zou ze soms
weer bijten en bassen
Een Vooruitstrevend-Demokraat
Ondersteuningsfonds tegen de
Werkeloosheid.
Bestuurzitting op Zondag 15 December 1907
ten 10 uren stipt voormiddag, in den
Graaf van Egmont.
Te midden van het druk, politiek leven,
ff de Jaatste tijden algemeen de bevol-
kirip in beslag neemt, zou het onbillijk zijn
indien we ook niet de aandacht vestigden op
het vrijzinnig werk, dat minder luidruchtig
maar soms meer doeltreffend door liberale
richt W !ni aet Vluamsche land wordt vS
het wmi fdoe,Ien de grootse he taak, die
het ïllems-fonds met wonderbare toewü-
mg volbrengt, ter behartiging van alRs
wat kan bijdragen tot de verstandelijke vor
ming van het Vlaamsche Volk.
müeS bescueiden begonnen in 1851 te Gent
met o8 inschrijvers, heeft het Willems-fonds
het thans gebracht tot 41 afdeelingen ver
spreid over geheel het Vlaamsche land al
hoewel politieke omstandigheden soms een
ongunstigen invloed op de uitbreiding van
het Willems-fonds hebben uitgeoefend
Het is geworden als de krachtmeter niet
alleen van den Vlaamschen geestelijken ont-
vén maarook van den toestand
van het liberalisme m Vlaamsch-België.
De melding in het verslag op de jongst al-
gemeene vergadering in November II.dat
het ledental met 149 is vermeerderd dat
kwijnende afdeelingen tot nieuw leven gedij
en, dat in het verre vergeten hoekje van
Limburg te St-Truiden, en in het verstokt
e est-Vlaanderen, te Veurne ins
gelijks afdeelingen van het Willemsfonds
zijn ontstaan, is een onbetwistbaar en ver-
ïeugend blijk, dat het overal begint te
in ons land V°°r d6 vrijzinni^e beginselen
Werpen we eventjes een blik opdetal-
rijke pogingen gedaan door het Willems-
londs bij het Staatsbestuur om de grieven der
Vlamingen uit den weg te helpen ruimen
stippen we aan dat sedert de hafve eeuw dat
liet ïllems-fonds bestaat meer dan 200 af
zonderlijke werken in 't licht werden gezon
den die een waarde van 30.000franken over-
ZIT1 /6u°Pde buigenden en dui
gen en daar liet zielverheffend en geestster
kend genot van het lezen aan te niofdio-en en
te bevredigen en daardoor er het licht van
len Hp°i Pen V$e §'edachten te doen stra
fe. ?et voorbeeld te Gent gegeven od ini
tiatie! van den bekenden musicoloog pf van
Duyse met de liederenavonden om den
smaak te louteren en aan het volk'een sclrit
van poëzie' en muziek te schenken word
elders meer en meer gevolgd
De leergangen door het Comiteit van het
Hoogeröniierwij-svoor het Volk, insgelijks
nn i V00r -'aar ontstaan, worden tot
Ztl£Zeent? ui1t8'ebreid- Het Willems-
ronds beöint zich ook op sociaal gebied te
Fekl™en: de, Prachtige voorbeelden van
Eekloo, waar door Willems-fondsers handel
kende maat-ch teekenscho,en- samenwer-
if"de ."lafitsclmppijcn en werkersverdedi-
f r'^1J?-lngeri,dlt' vvorden thans door ande-
toe 'e piSfn" best,1<lM'r<i 'H» elders
Aldus wordt door het Willems-fonds o-P
tracht naar geestelijke ontwikkeling en 1e-
vens bevordering van stoffelijk\elJn
Jlfer lof1" Tg aansPraak Inaken op Snl
steun. V°°ra °P onzen flink-n
zenden boeken, die het jaar door aan leesgie
rige landgenooten ter lezing worden gege-
ven, halen we de werkzaamheid van het Co
miteit ter bevordering van den Nederland-
schen zang aan, dat reeds 24 reeksen oude en
nieuwe vlaamsche liederen op duizendtallen
exemplaren verspreidde, dan kunnen we
ons een denkbeeld geven van den reusachti-
pn arbeid, zoo moedig door het Willems-
onds aangevat en doorgedreven
Het nader onderzoek van hetgeen in deze
richting gedurende meer dan een halve
eeuw werd verwezenlijkt, is de verheerlij-
king van het Vlaamschgezind streven en
volhardend pogen van een pleiade voorbeel
dige mannen als wijlen Rens, Heremans,
Gondry en Vuylsteke, terwijl de huidige lei
ding toevertrouwd aan een Minnaert en een
V ercouillie, den hechtsten waarborg ople
vert dat de volksveredelende beginselen
door de baanbrekers gehuldigd, trouw wor
den gevolgd.
Doch ook steeds naar hooger en ruimer
doeleinden wordt gestreefd. Het Willems-
onds gaat met den tijd vooruit. Niet alleen
je houdt het de gewone werkzaamheden als
voordrachten, kunstfeesten, uitleening van
boeken, maar de boekerijen nemen in hoe
veelheid en hoedanigheid toe. Dank zij den
milden steun van edelhartige menschen
worden rondreizende bibliotheken ingericht
om tot in de kleinste dorpen binnen te drin-
wel ó'dn'i i pClliafeest' zij" buitengewoon
fmlS vn! J bewijzen dat de Oude Garde,
ondei t voorzitterschap van M. Od. Van der
Schueren, s,eeds vooruitgaat.
't Concert, Zaterdagavond gegeven in
t lokaalwas voor i ele aanwezige eere
od ÏpZ veropenbaring. De Fantaisien
op Ei nam en op La Traviata «wer
den met veel gevoel en kunst, onder de lei-
voTrdFan deD bw Ferd' C«essens' uitgê-
j^en ppbte verrassing was de polka voor
k' Lef1 Les Grelots door M. Robert
Klaes, een leerling van den heer F. Coes-
seris, die na slechts een jaar studie al bewii-
wmS P? f"V| Uitlnu"t(!nd muziekant L
wordt n. 1 iofici.it aan meester en leerling.
M Xl"JV,wJ r aan de ouwere solisten
M M. J. Wauters en D. Van Belle.
f,Vfns Jtiar!Ijicsche gewoonte deed de
ia liiaar s Zondags in den morgend een wan
deling door de straten van de stad, gevofgil
door een groot getal bestuur- en éereleden
P.'| n ('a^ 1 weer veel te wenschen liet
atanla ,Iiad (,e algemeene vergadering
plaats. De heer voorzitter deed verslag over
't' inVi'1*IQn- Va" d° "J,aatscl'appij gedurende
Maar 190/ en spoorde eere- en werkende
blijven aan "laatschappy getrouw te
beheer Ladeuze, schatbewaarder, sprak
over den geldelijken toestand en bewees
dat dank aan de mildheid van den voor
zitter en g-ansch het komiteit, de maat-
ïmFfitrok6 eenaanzk>nliJ'k bi kas 't jaar
tzT; Fous P'nPr<'s les IHiéraux, schrijven
1 otksstem en Denderbode, maar bij ons
grnin de hoofdmannen naar hunnen zak
om t muziek te ondersteunen, terwijl bij
hen, katholieken, de kas moet gevuld woi^
het krot en Cie."6- VaD de8tad' knders wa™
De heeren Edm. Brekpot en M. De Wolf
werden bij handgeklap, tot bestuurleden
benoemd. Nog twee goede aanwinsten
s Avonds om 6 uren stipt gelijk 't pro
gramma vermelde, zetten zich hond erd zes
tig werkende en eereleden aan tafel en
deden eer aan de lekkere wijn en spijzen'.
i-Vh I™ <Tlevendan bü al prottende
krottende waar met Woeste en Hoelenzoe-
ler nagerekend, ze slechts tot 89 deelnemers
gekomen waren.
Toasten werden gedaan door den heer
oorzitter, door onzen populairen volks
vertegenwoordiger M, J. Rens, alsook door
M. Ach Brijs, G. Leveau en Josse Van Op-
denbosch. 1
'HQQSte^ gul hartigheid heersch te steeds
inde zaal de Symphonie. onder de leiding-
van haren nieuwen bestuurder, M. Ferd.
Coessens, speelde eenige mooie stukken
Ladeuze, Jan Van Steenwinkel, zongen
om t meest, en de chanteur-comique M.
Jan Anne, die tusschen ons gezegd en
op een ander gezwegen, even als andere
vroohjke leden het feestje tot maandag noen
heelt voortgezet, zong de schoonste, vroo-
ujkste liedjes uit zijn repertorium en er
werd gedronken, gezongen en gedanst tot
laat in den nacht of beter tot vroeir in den
morgend,
's Maandaagsom 6 1/2-ure 'savonds zaten
de werkendeleden en bestuurleden aan
t tafel en voor 't sluiten van 't eerste deel
der leesten, deed daarna de fanfaar een
ronde in de stad, gevolgd van eene massa
volk, dat zong en danste dat het een plezier
was om zien en hooren. En nu tot in Januari
op het Danstfeest.
Een liefhebber van muziek.
I
V;V
■um-uiiicrjaos
IlX.
i S V 4 J
S?3®;-. S a
r
7
urrn'AirAw j 1
a
"v
V x' UC tril Cl lil"
-1 iii1 Vein I, vipiwi
V 1
l' i
