I
het ARRONDISSEMENT/UW
v/AH
2fi
Prijs: 5 centiemen het nummer
Tweede Jaargang. Nummer
Zondag "29 December .1907
De Congo-kweslie.
WILLEMS-FONDS
Algemeen
Nederlandsch Verbond
Nieuwjaarvertelling.
Wal broeiI daar onder
mïmmèn -
Abonnementsprijs3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore \an het blad, Groote Markt, i, Aalst.
Prijs der Annoncen:
per drukregel,
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen cp de derde l ledzijde, 2 frank
Aalst 28 December 1»<>7.
Hoog tijd wordt het dat er langs
alle kanten gewerkt worde om het
absolutisme van den koning of zijn
opperheerschappij over het Belgische
volk te bestrijden en te verniettigen.
Als er een kwestie is waar Leopold
11 zich volstrekt als alleen-beheerder
wil aanstellen, dan is het wel in de
Congo-kwestie. Deze kwestie diende
een nationale zaak te zijn, alle Belgen
aanbelangend^, maar niet een enkelen
persoon, al weze hij dan ook nog ko
ning, Leopold II zou een grondwette
lijk vorst moeten zijn, maar niet e n
Tsaar, die zijn grillen of zijn wenschen
aan het volk opdringt meer nog, hij
zou tot voorbeeld in het openbaar pri
vaat leven moeten dienen voor alle
burgers, en zijn naam niet laten be
zwadderen, zoowel in opzicht van de
politiek als van de moraal.
Leopold II zou in 't midden van zijn
volk moeten leven, dat volk achtende
en beminnende hij zou het moeten
opvoeden door middel van wijze wet
ten, aan dat volk geven wat hem toe
komt, en niet dulden dat er langer een
oneindig verschil blijve bestaan bij zijn
onderdanen dan ten minste zouden
dezen vaderlandlievend zijn en zou hij
aanspraak mogen maken op liefde van
wege hen.
Helaas We zien het tegendeel en
degenen, welke tot nog toe wat ach
ting over hadden voor hun koning,voe
len die achting wegbrokkelen en ver
dwijnen voor den man Lacroy, die de
eerste burger van België zou moeten
zijn
Iedereen, die vrij denkt, weet thans
hoe Leopold en Caroline de Belgische
vrijheid wenschen weg te vegen, hoe
ze handel drijven in caoutchouc en
kinderlappen maar iedereen weet ook
hoe schandelijk een christelijk katho
liek ministerie zijn kracht leent om
baron en baronnes de Vaughan te hel
pen en te steunen in hun tsarisme en
nog meer. Die ministers- slipdragers-
voetlikkers gaan zoo ver dat ze zelfs
publiek afgekeurd worden door den
katholieken Patriote. We wenschen
dit blad proficiat wegens zijn houding
Dit is eenvan de eenige groote nieuws
bladen, benevens La dernière Heure
en Le Peuple, dat zich niet heeft laten
omkoopen, de redakteurs van deze
gazetten stellen de algemeene belan
gen boven hun eigen profijt.
We zullen onze lezers in volgende
artikels volkomen op de hoogte stel
len van de Congo-kwestie. Zeggen we
alleen vooraf dat de aanhechting van
den Congo bij België, of liever de
overname als kolonie, op de wijze zoo
als gewenscht wordt door den Koning
en voorgelegd en verdedigd door het
katholiek staatsbestuur, van nu af aan
tegen zich heeft alle eerlijke en oprech
te vaderlanders, die niet bevonden
worden met de handen inde koffers,
die het geld bevatten van iedereen. Het
voorstel dat op 3 December 1.1. neerge
legd werd en waartegen de liberale
linkerzij met algemeene stemmen ge
protesteerd heeft vergeleken bij dat
van 1895 is niet te verdedigen al het
voorgaande wordt met de voeten ge
treden de rechten door België reeds
bekomen, de vroegere beloften van den
Koning, verplichtingen door hem ge
nomen in zijn fameus testament en
zelfs de verplichtingen aangegaan door
het goevernement tijdens de interpel
latie Hymans-Vandervelde.
't Is waar ook, de conventie van
overname werd opgemaakt door
1) 4 personen, aangesteld om de be
langen van België te verdedigen, en
daarom benoemd door Leopold LI, Ko
ning der Belgen
2) 4 andere personen, aangesteld om
de belangen van den Congostaat te
verdedigen, en daarom benoemd door
Leopold II, soeverein van den Onaf-
lankelijken Staat
Men denkt te droomen als men dat
eest.
De overname-gelijk men ze voor-
stelt-zal een zeer slechte zaak voor ons
iand zijn, maar zeer winstgevend voor
den koning, die zou heer en meester
Mijven in de kroondomeinen en van
zijne groote inkomsten naar willekeur
beschikken.
Dat die zaak verdedigd wordt door
iet Christelijk katholiek Ministerie
en het meerendeel der klerikale volks
vertegenwoordigers zal de eenvoudige
nrave lezer licht begrijpen, als hij zal
weten dat zekere heeren administra
teurs zijn derSociété du chemin de fer
des Grands-Lacs, waaraan de Congo
staat een interestminimum gewaar
borgd heeft voor zijn kapitaal van 25
millioen frank dat andere ook beheer
ders zijn van den Congospoorweg,
ui postje, dat tot hiertoe 20 a 40 dui
zend frank 's jaars opbrengt dat nog
andere administrateurs zijn der so-
ciété du Kasaï, waarvan de Congo
staat de bezonderste aandeelhouder
is en die de Vergunde streken uitbuit,
toegestaan door dien Staat
Begrijpt men
Tot toekomende week.
Een Vooruit strevend-Demohraat.
(.vrdeellng Aalst)
GROOT
Concert-Volksvoordracht
te geven oji 5 Januari 1Ö08
m het lokaal Graaf van Egmont
0111 5 uren stipt.
PROGRAMMA
1° Ange de Bonheur, Gavotte quatuor van
J. Bonvoisin.
2. Pianostuk, uit te voeren door den heer
K. Van Der Meirsch en Mej, J. Schaltin.
3. Concerto van Jansa, voor viool door de
jonge juffer M.Jacobs.
4. Fantaisie pastorale voor Saxofou-Alto
door M. J. Van den Bergh.
Minuit van Mev. A. de PEscaut, gezon
gen door Mej. J. Schaltin.
0. VOORDRACHT door M. P. Cnudde,
onderwijzer t e Syngerri.
Het vernietigen van het officieel onder
wies in Belgie en in het bijzonder in Oost-
Vlaanderen.
7. Cavalleria Rusti.cana,voor Quatuor van
P. Mascagni.
8. Berceusevan De Jocelijn,voor viool door
Alph. Van der Meirsch.
9. De Nachtegaal, kinderkoor met begelei
ding van quatuor en piano, woorden van
J. Singelijn, muziek van G. Pape, onder
de leiding van M. K. Van der .Meirsch.
1° Dat door sommige leden de kandidatuur
van den voorzitter van Tak Aalst, den heer
Ach iel Blijs, bij de laatste gemeenteverkie
zingen, nevens zijn voorzitterschap ge
plaatst werd
2° dat door diezelfde leden daardoor de po-
itiek in den Tak gebracht werd
3° dat door die leden in 't openbaar en in
t geheim gewerkt werd om den heer Brijs
als voorzitter te doen aftreden
4° dat door juffrouw Julia Van Driessche
in bestuursutting van 5 Oktober het recht
aan een socialist miskend werd 0111 lid te zijn
van het Bestuur
5° dat door die leden door dat feit de statu
ten van het Verbond overtreden werden,
statuten, die de godsdienstige en politieke
overtuiging van ieder lid eerbiedigen
6° dat geen enkel lid geprotesteerd heeft
tegen de kandidatuur van den heer DTsidoor
Bauweris, eere-voorzitter van onzen Tak,
waardoor men ten andere de statuten van
iet Verbond niet meer zou erkend hebben
7° dat de lieer Brijs, om wille van het
Verbond, zich inschikkelijk toonde alhoe
wel 't Recht aan zjjn zijde was en zijn ont-
ig als Voorzitter wilde nemen, op voor
waarde dat al de bestuurleden wilden onder-
3° dat de heer Hipoliet Meert door dat
feit groote afbreuk doet aan het Verbond
4° hulde te brengen aan den vorigen al-
gemeenen voorzitter van het Algemeen
Nederlandsch Verbond, den heer Prof. Van
der Vlugt, den huidigen Algemeenen Voor
zitter, den heerKiewit-de Jonge, den vorigen
Voorzitter van Groep België, den heer Van
Kerkhoven-Donnez. den huidigen Voor-
zitter van Groep België, den heer Pol
België,
opr
Volk en de Vlaamsche
de Mont, wegens hun oprechte gehechtheid
Ingang vrjj en kosteloos
voor Hlannen en Vrouwen.
De kostelooze Volksboekerij van het
Willemsfonds is open alle Zondagen van
10 1/2 tot 11 1/2 uren voormiddag,
TAK AALST.
De volgende brief werd gestuurd aan den
heer Pol de Mont, voorzitter van Groep
België, Algemeen Nederlandsch Verbond
De ondergeteekenden, beschermende leden,
bestuursleden en gewone leden van Tak
Aalst van het Algemeen Nederlandsch Ver
bond, na ondervraging in een algemeene
vergadering op Vrijdag 6 December 1907, in
het lokaal Duitsch Bierhuis, aan het
plaatselijk bestuur over den toestand van
aen Tak en de handelwijze van het bestuur
tegenover de leden, na het middenbestuur
van groep België uitgenoodigd te hebben
ophelderingen te geven wegens zijn inmen
ging in huiselyke bezigheden van den
Aalsterschen Tak, na rijp onderzoek en
overwegende
teekenen dat hij uit vrijen wil aftrad, en niet
;en gevolge van artikels, verschenen in de
ratholieke Klokke Roeland, hetgeen hem
door sommigen geweigerd werd
8° dat de Heer Hipoliet Meert, sekretaris
van groep België, ongevraagd, zich met de
huiselyke kwesties van Tak Aalst bemoeid
heeft, en een schandelijk partijdige dr ukking
uitgeoefend heeft op eenige leden
9D dat de Heer Hipoliet Meert, op eigen
hand, ongevraagdenongewenschteen brief
in het land rondstuurde, aanvangende
Tak Aalst gaat zijn ondergang te gemoet,
daar waar er volstrekt van geen ondergang
sprake was, vermits de voorzitter Brys zijn
bestuur bijeengeroepen had om de werk
zaamheden aan te vangen, maar dat juist
met dien brief de heer Meert zelf den eersten
stoot voor den val van onzen Tak gegeven
heeft;
10" dat de heer Hipoliet Meert, op eigen
hand, zonder toelating van kennisgeving
of zonder voorafgaandelijke kennis, van
zijn inzicht aan onzen voorzitter, het
Dagelyksch Bestuur, het Takbestuur of
een Algemeene Vergadering van den Tak,
een bestuurszitting van groep België te Brus
sel belegd heeft, 0111 huiselijke zaken van
onzen Tak te beredderen en waar hij bij
afwezigheid van den Heer Brijs, 0111 reden
van ziekte partijdig op de aanwezige
bestuursleden gedruKt heeft, die voorzeker
van de zaken niets begrepen, terwijl andere
formeel de handelwyze van den heer Meert
afkeurden
11° dat het verslag van die zitting door
den heer Meert aan aen heer Brys geweigerd
werd, alhoewel deze deel uitmaakte van het
Groepsbestuur, terwyl de heer Meert
datzelfde verslag overhandigde aan derde
personen, vreemd aan het Groepbestuur
12° dat de heer Meert aan den sekretaris
van onzen Tak, den heer Buys, schreef dat
de heer Brys zijn ontslag genomen had. het
geen onwaar was, en zoo onwaar zelfs dat
dezelfde heer Meert acht dagen later een
kwijtschrift voor 1908 den heer Brys liet aan
bieden
13* dat de heer Meert daardoor moedwil
lig den lieer Buys en andere leden slecht in
gelicht heeft
14° dat een Algemeene Vergadering, vol
gens het Huiselijk Reglement van Tak Aalst
"gevraagd en belegd op 6 December 1.1. met
algemeene stemmen behoudens twee
op voorstel van de heeren Michiels en De
Windt, hulde bracht aan den voorzitter we
gens het wijs beleid waarmede hit den Tak
gedurende drie jaar bestuurd had, wegens
zijn groote werkzaamheid voor de vlaam
sche zaak, wegens zijn gehechtheid aan het
Verbond, dat hij te Aalst een ongekende
heerlijke en onpartijdige ontwikkeling had
doen nemen, en vertrouwen in hem bleef
stellen als onpartydig voorzitter
15° dat door een lid een voorstel neer
leg werd, met algemeene stemmen aan
vaard, waarbij men den heer Meert aanzocht
een afgevaardigde van het Groepsbestuur
te Aalst, voor een Algemeene Vergadering
van onzen Tak verklaringen te doen geven
en ophelderingen te ontvangen, waarop
niet eens door den heer Meert geantwoord
werd
16° dat de heer Hipoliet Meert zich als
antokraat aanstelt in het Bestuur van Tak
Aalst, in het Dagelijksch Bestuur van België
te Gent, en in het Groepsbestuur, alle recht
van andere leden miskennende, zelfs met
•een Algemeene Vergadering den spot drijft
Besluiten
1° Dat er politiek in den Tak gemaakt
werd
2* dat de heer Hipoliet Meert de bewerker
is van den ondergang van den Aalsterschen
Tak
aan het Vlaamsche
zaak
5° verknocht te blijven aan het doel,
beoogd door een Algemeen Nederlandsch
Verbond
6° evenals vroeger de Vlaamsche Zaak te
behartigen en overal het recht der Vlamin
gen te verdedigen
7° niet langer lid te kunnen blyven van
een vereeniging, waarvan de Sekretaris,
de heer Meert, alleen alles te zeggen heeft
als een autokraat, en zich schandelijk par-
j aanstelt, daardoor zelf de statuten
van het Verbond verkrachtende, en dien
volgens tot hun groote spijt hun ontslag
te nemen.
Hier volgen de handteekeningen van
llOontslagnemers.van alle politieke gezind
heden er zijn dus ook eenige oprechte
Vlaamsche katholieken, die, uit rechtvaar
digheidsprincipe, zich in deze zaak aanslui
ten bij de vrijzinnigen.
We vermelden onder de ontslagnemers
de heeren Julius Rens, volksvertegen
woordiger Petrus Daens, volksvertegen
woordiger Jozef De Blieck, gemeente
raadslid OdilonVan der Schueren, gemeen
teraadslid en plaatsvervangend volksver
tegenwoordiger Gustaaf Leveau. gemeen
teraadslid Edinond Breckpot, notaris
Albert De Windt, notaris. Verscheidene
bestuursleden treden ook uit den Tak.
Deze zaak is zeer bedroevend onze
krachten zullen echter niet verloren loopen
de meeste ontslagnemers hebben zich bij het
Willemsfonds aangesloten, daardoor hun
genegenheid voor de Vlaamsche zaak be
tuigende.
We maken van de gelegenheid gebruik
om nogmaals een oproep te doen tot alle
Vrijzinnige Aalstenaars om lid te worden
van het Willemsfonds
luchl harer eerste jeugd. Op haar gelaat
kwamen achtereenvolgens de bespiegelin
gen van hare geweldige gemoedsaandoenin
gen. Dan weèr treurig en opnieuw lachend
scheen ze zich alles nog goed te herinneren,
t Was een hëele woeling in haar hoofd.
Ze zag zich vroeger, heel kleintjes, nétjes
in 't wit aangekleed, in 't ouderlijk paleis.
Wat al vreugde had ze daar niet beleefd
Haar vader, de koning van een rijk en
krachtdadig volk minde haar zoo teèr, en
moeder, de koningin, sprak haar steeds van
de goedheid der'menschen. En een lach
speelde om hare lippen.
Helaas wat is dit alles lang voorbij, en
waar is moeder en waar is vader en
waar zijn al die edele harten die haar
streelden en liefhadden Allen zijn weg,
d'eenen in 't oneindige, d'anderen op bevel
van een onverbiddelijk woord. Eenig en
alleen liet ze 't hoofd zinken en begon
overvloedig te weenen, snikte en snokte
als een kind, onderhevig aan een geweldige
tranencrisis.
Waarom was 't lot haar aldus beschoren,
waarom mocht ze 't geluk niet smaken van
den huiselyken krin°j, waarom werd ze
't slachtoffer van haar levensgang zoo onbe
zonnen en zoo gewetenloos
Dit alles martelde haar den geest, ze
voelde 't in gansch haar lichaam als de voor
bode van een ellendig einde. En weèr hief
z'heur hoofd op. Zou 't dan nergens ophou
den, was haar lijdensbeker nog niet boordevol
of moest ze alles verduren en alles ontbe
ren Niéts bleef ongespaard vrienden,
kennissen, bloedverwanten, kleederen, meu
belen, 't werd haar al orittrokKen. Nu zou
tlaatste volgen!? De liefste duurbaarste
harer moeder zouder. door
raven worden bevuild en
onteerd.
Toen zeeg de ongelukkige van haar stoel
ten gronde en viel, akelig krijschend, op de
knien voorover. Hare krampachtige handen
sloegen verwilderd in 't losse hair. Herhaal
de malen botste haar hoofd in doffe slagen
tegen de plankenvloer en haar keel huilde,
uit pijnlijke onmacht, deze enkele woorden
Moedero Moeder, wees me genadig
herinneringen
gelddorstige
Als later, hi t volk van de koninklijke
martelares sprak, noemde het haar met kin
derlijk medelijdenPrinses Louise, de
waanzinnige.
Dirk Martens.
Ondersteuningsfonds togen de
Werkeloosheid.
Bestuurzitting op Zondag'.29 December 1907
ten 10 uren stipt voormiddag, in den
Graaf van Egmont.
Koninkiykejuweelen.
Het was een killige Novemberavond. Bui
ten joeg de wind, in woeste zottigheid, alles
wat hij maar grypen kon dooreen hy
zweepte 'tal, met pletterend ge «veld, tegen
huizen en boomen, en dan wèer verder de
laan op, tot de losbol ergens bedwelmd achter
hoek of kant doodviel. Geen levend wezen
durfde zich buiten wagen, de menschen had
den den prikkel op't lyf en sloten zich op,
bang en angstig, bij 't verwilderd botsen en
rammelen van 't booze geluchte.
En bij elke nieuwe aanval klitste de regen,
alop en maar door, tegen de ruiten die da
verden alsof 't nu voor altijd moest een
einde maken.
Dien avond zat een jonge vrouw, bleek en
moedeloos, met benepen hart, aan haar
werktafeltje, op het derde verdiep van een
burgershotel. Hare kleeding, deed denken
aan een menschelijk wrak van het groote
leven, 't was wellicht het eenige wat haar
overbleef van denvroegeren rijkdom, want al
dadelijk herkende men in dit fijne gelaat, in
dien grooten aristocratieken puntneus, in
hare groote blauwe oogen, in die weelderige
blonde haarvlechten, die los en zwierig rond
haar hoofd golfden, de sporen van een groot-
sche afkomst.
Er ging voorzeker iets bezonders in haar
om, want menige malen ontglipte een traan
aan hare oogen doch even snel vreef zefl
dien weg en wierp met een felle ruk haar
fiere kop naar achter, als wilde ze zeggen
Neenzoo niet, in een gevoel van men
schelyken trots.
Niets in haar was weeiderig-fi'isch tafels,
stoelen en stoffeering, alsmede allerhande
luxe-meubeltjes droegen den vingerdruk van
den tyd en wezen op hunnen stijven ouder
dom. In dit midden, omringd van al de eer
biedwaardige getuigen van haar vroegeren
hoogen rang, scheen het of de wereld voor
haar niets meer was, hare gedachten waren
verre weg aan 't dooien in de
e min bevangene
Gelezen in De Dcnderbode en De Volks
stem van Zondag
11e aanetnnnile kiezingeu
van Mei te Aal»l.
Zekere dagbladen hebben aangekondigd
dat.de katholieke candidaten voor het Senaat
en Kamer reeds aangeduid waren. Dit
nieuws is onwaar, vermits de aanduiding
der candidaten toebehoort aan de afgeveer-
digden van alle de gemeenten van liet arron
dissement. Zooals het bij de vorige kiezingen
gebeurde, is het de algemeene vergadering
van de afgeveerdigden die op hare bijemi-
komst van Meert aanstaande, definitief de
lijst zal sluiten van de candidaten voor
Senaat en Kamer.
Nu, dezelfde dag, werd ons een
nieuw weekblad besteld uit Geeraerds-
bergen getiteld De Vaandrighoofd
opsteller M. Jules Pieraert, volksver
tegenwoordiger te Geeraerdsbergen,
en dat voor dé eerste maal verschijnt.
Op dezelfde datum dus als in De
Denderbode en De Volksstem, lezen
wij in De Vaandrig van M. Pierart,
derde kandidaat, tegen de goesting van
M. Romeng en zijnen aanhang het vol
gende
Kicsnieuws onzer oninclirij ving.
In vergadering der afgeveerdigden van
In t Middenkomiteit, is de volgorde der
Katholieke Kandidaten voor de aanstaande
Kamerkiezing vastgesteld als volgt
MM. 1. Woeste, 2. De Sadeleer, 3. Pie
raert, 4. Moyersoen, 5. B°" Bodewijk de
Béthune. Plaatsvervangers M.M. 1.
Moyersoen, 2. de Bèthune, 3. A. Vander-
linden, 4. E. Vandertaelen.
Die volgorde zal eerstdaags aan de goed
keuring van eenen ALGEMEENEN POLL
onderworpen worden.
Dat vinden wij nog al aardig M.
Pieraert die toch op de hoogte der za
ken moet zijn zet zich maar stoutweg
n° 3, in zijn eigen blad, volgens be
slissing genomen in de vergadering
der afgeveerdigden van 't middenko
miteit, en 't officieel blad der partij
rept daar geen enkel woord over
Waarom 't Antwoord is aan Den
derbode.
tl
■J w.u.unm*
0—
