F»
J?
\JI\W
DEMGëRATISC!
I BERAA
Prachtig FEEST
f
w
l|
Prijs 5 centiemen hel nummer
Vierde Jaargang Nummer 32
Zondag 8 Augusli 1909
Willemsfonds
Host* Dezen Winter, zal 011*
Willeuafoml» een lieeriyke
reeks Kunstavonden aanbieden
aan zy 11 leden.
Pensioenbond.
Eene Stop-Re^eering.
De doode Hand.
De Oorlog van
het Onderwijs.
Schandalige
Geld verkwistingen.
Abonnementsprijs: 3 fr. voor de stad en den Duiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
Prijs der Annoncen: j J^fen
per drukregel
centiemen
75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST 7 AUGU8TI 1909.
ZONDAG, 7 1/2 AUGUSTUS,
te S uur 's avonds,
in de Zaal Concordia. Schoolstraat,
alleen toegankelijk voor de leden
en hun huisgezin.
Pit feest tot herinnering aan den Slag der
Gulden Sporen en om reüenen, onafhanke-
iyk van onzen wil, tot op dien dag verscho
ven zal opgeluisterd worden door de
medewerking van den heer
Adolf Clauwaert
van den Koninklijken Nederlandschen
Schouwburg te Brussel,
de hh. Ern. Ladtvze, Jan Bryndcnckx
Alf. Vandcrmeirsch en Al. Breynaert
de dames der Liederavonden en den
Symfoniekring Door Eendracht Groot
0
Na het Feest, in dezelfde zaal, gezellig;
«ainenzyu en
DANSPARTIJ.
—o
Aalstersche Liberalen, sluit u aan by het
Willemsfonds zoo doende, helpt ge mede
tot de vrijzinnige ontwikkeling van ons
Vlaamsch Volk.
Bijdrage per jaar ze* frank.
Daarvoor ontvangt men in den loop van
't jaar een drietal boeken heeft men toe
gang met het heele huisgezin tot alle
Feesten, gezellige vergaderingen en kunst
avonden steunt men onze machtige Volks
bibliotheek, die een enorme uitbreiding
neemt in de omliggende Gemeenten helpt
men kosteloos het Booger Under wijs bij het
Volk verspreiden met één woord, werkt
men tot de geestelijke en zedelijke verhef
fing van zich zelf en van anderen.
Liberalen, overweegt dit en laat u on
middellijk lid maken van ons Willems
fonds Daar ls uw plaats omdat
die kring Vlaamsch en Vryzin-
nlg is.
De kostelooze boekerij van het Willems
fonds gevestigd in Graaf van Egmont,
Groote Markt, te Aalst, ingang langs de
Leopoldstraat, is open alle zondagen van
10 1/2 uur tot 11 1/2 uur voormiddag.
Nieuwer kerken De kostelooze
boekerij (onderafdeeling van het Wil
lemsfonds), gevestigd by den vriend Adam,
Kwalestraat, is alle zondagen open van 7
tót 8 uren 's morgends.
ZONDAG 22 OOGST van 10 1/2 tol 12 uren
voormiddag maandelijksche storting bij M.
Leop. Boin, Café del'Alliance, Kerkstraat,
(Groote Markt).
Denzelfden dag ten 3 1/2 uren 's namid
dags, nazicht der officieele renteboekjes,
Inschrijving der rente, verslag over de
werkzaamheden van het jaar 1908 en trek
king der premier), In de Vier Winden,
Keizerlijke Plaats, bij M. Jan Bruyndonckx.
Het stopstelsel is een stelsel dat gewoonlijk
in praktijk wordt gebracht door de opposi
tiepartijen, welke de meerderheid beletten
willen op wetgevend gebied tot een uitslag
te komen.
Ik zeg dat het stelsel gewoorilyk in praktijk
wordt gebracht door de oppositiepartijen,
omdat in alle landen der wereld het wetge
vend tuig geregeld wordt door de meerder
heid, dus door het goeverneinent en de op
positie alleen er belang bij heeft het tuig
in zyn loop te stuiten.
In Belgie ziet men het tegenovergestelde
sedert ruim tien jaren is het de oppositie die
het regeeringstuig in gang houdt en 't is de
regeering, die alle denkbare middelen in het
werk stelt 0111 het tuig tegen te houden en
stil te leggen ten einde er de nuttige op
brengst zoo gering mogelijk van te maken.
Sedert ongeveer tien jaar (behalve de be
lastingswetten en enkele koloniale wetten)
zyn in de Kamers geene wetsontwerpen meer
besproken, neergelegd door het goeverne-
ment, al de voorstellen welke in den loop
van den ziittijd werden te berd# gebracht,
gingen uit van het initiatief der Volksver
tegenwoordigers.
Deze loomheid der klerikale regeering is
echter maar een half kwaad, als men over
weegt wat de wetsontwerpen van zulk goe-
vernement kunnen zijn, maar wanneer
werkzame Leden van het Parlement wets
voorstellen neerleggen en deze ter bespre
king komen, zijn het telkenmale de minis
ters die stokken in de wielen steken en aller
lei uitvluchten vinden om te beletten dat
men tot eene oplossing kome.
Eenige voorbeelden uit vele zullen de
lezers der Volksgazet veroorloven de han
delwijze van ons fameus goevernement naar
waarde te schatten De wet op het gebruik
der Vlaamsche taal in het vrij middelbaar
onderwys voorgesteld door den katholie
ken volksvertegenwoordiger Cooremans van
Antwerpen werd zoowat drie jaren ge
leden in de Kamer besproken en is op een
sisser afgedraaid. Waarom Omdat de
klerikale regeering er den dwarsboom heeft
voorgetrokken om aangenaam te zijn aan
de bisschoppen en hunne middelbare onder
wijsgestichten, om aangenaam te zijn aan al
de katholieke middelbare scholen, die zich
niet willen onderwerpen aan de wet en
onze moedertaal niet willen aanvaarden
als de voertaal van het Vlaamsch Onderwys
in het Vlaamsche Land.
De wet op de beteugeling der kiesknoei-
eryen gaat ook uit van het wetgevend ini
tiatief der Volksvertegenwoordigers. Na het
princiep der beteugeling in de afdeelingen
aangenomen teriiebben, treeft ons eerlyk
goevernement weer het vaarwater bedor
ven, thans zyn de voornaamste schikkingen
verworpen, de enkele artikels welke geene
schipbreuk hebben geleden, heeft men tot
heden niet kunnen stemmen omdat de mi
nister nieuwe amendementen moet voor
stellen.
De wet op de beperking van den arbeids
duur in de mijnen is weeral te danken aan
het initiatief van eenige Volksvertegen
woordigers. Het klerikaal goevernement
heeft den laatsten dag der bespreking afge
wacht om amendementen voor te stellen en
nu is die wet alzoo de oorzaak geworden
van een geschil tusschen de Kamer en den
Senaat, waardoor hare toepassing weer op
de lange baan zal geschoven worden, tot
groot nadeel der mijnwerkers.
Belgie heeft een goevernement dat de teu
gels houdt van het bewind zonder te weten
waar het heen wil het moet gehoorzamen
aan andere meesters en daarom is het mach
teloos en is zyne rol geheel negatief.
Had ik het recht niet te zeggen in 't be
gin van mijn artikel, dat in het Belgisch
Parlement de leden der linkerzyde de wet
gevers zijn, terwijl de onmachtige regeering
met hare meerderheid obstructionism maakt
en geen ander doel schynt te hebben dan het
stopstelsel toe te passen, om haar kaarsje
nog wat aan brand te houden.
Nergens heeft men ooit mannen aan
't roer gezien, zoo machteloos en slaafsch,
zoo ontdaan van alle fierheid en waardig
heid.
Jules RENS,
Volksvertegenwooi dig er.
11
In ons vorig artikel wezen wij erop,
dat in de middeleeuwen de kloosters
als erkende inrichtingen het meeste
goederen hadden vereenigd, het meeste
voordeel hadden getrokken uit de
instelling der doode hand. Hunne
eigendommen en bezittingen ontsnap
ten algemeen aan de betaling van las
ten en taksen.
Op het einde der XVIIIe eeuw be
hoorde een aanzienlijk deel der opper
vlakte van Frankrijk en Belgie aan de
kloosters. De Fransche omwenteling
schafte de Doode Hand af en de Bel
gische grondwet erkende de kloosters
niet.
Toch hebben de kloosters eene groote
uitbreiding genomen, zij bezitten uit
gestrekte goederen, roerende en onroe
rende, welke uit den algemeenen om
gang blijven, want wat aan een kloos
ter behoort zal nooit weer het eigen
dom worden van een bezondere, die
kloostergoederen zijn dood voor al wat
buiten het klooster leeft.
De kloosterlingen verkoopen de goe
deren onder elkander, drie onder hen
stellen zich aan als eigenaars en ver
koopen de goederen met recht van
vermeerdering aan den langstleven
de, deze op zijne beurt verkoopt ze
aan drie anderen enz. Zoo betalen de
kloosters nooit de erfenisrechten welke
onder-niet bloedverwanten 13,80 ten
honderd bedragen, ze betalen slechts
het kooprecht 't is te zeggen 6,75 fr.
natuurlijk bij dat verkoopen onder
elkaar, wordt nooit een cent verhan
deld, de koopsom is fictief, schijnbaar
en zoo gering mogelijk gesteld, juist
ter wille van de rechten.
Wanneer wereldlijken iets in 't ge
meen koopen met recht van vermeer
dering ten voordeele van den laatstle-
venden, moet deze laatste bij testa
ment over zijn goed beschikken, zoo
niet gaat het over aan zijne wettige
erfgenamen. Van een kloostergemeen
schap erft nooit iemand.
De Doode Hand bestaat dus nu nog
gelijk voorheen, en dat komt nog
klaarder uit wanneer men in plaats
van de onroerende goederen de meu-
belaire voorwerpen in acht neemt
de openbare besturen erkennen in fei
te de kloosters als wettelijke instel
lingen.
Als een wereldlijke sterft, zijn zijne
erfgenamen verplicht, de meubelaire
voorwerpen, tot zelfs de kleederen van
den afgestorvenen aan te geven ten
einde aan den fiskus, de rechten te
betalen, indien de netto-waarde der
verklaring meer dan 635 fr. bedraagt,
en de ontvangers zijn er rap bij, om
te eischen, dat die verklaringen recht
zinnig zouden wezen.
Als een kloosterling sterft blijft de
ontvanger der registratie werkeloos,
er wordt gene aangifte gevraagd noch
van de meubelen van 't klooster, noch
van de schilderijen, kunstwerken,
kleeren enz. gelijk het nochtans vol
gens de wet zou moeten gebeuren.
Wanneer een wereldlijke een eigen
dom verkoopt met rechtstreeksche
betaling en sterft eer hij de koopsom
heeft herplaatst of verbruikt, eischt
de fiskus de erfenisrechten op die som.
Als een kloosterling sterft sluit de
fiskus de oogen, iedereen weet, dat de
afgestorvene de koopsom, niet heeft
herplaatst, vermits hij ze nooit ontvan
gen heeft en toch worden op die som
men geene rechten geheven volgens
ministerieele onderrichtingen van 15
Maart 1893 en 29 December 1900,
moeten de ontvangers en agenten in
aanmerking nemen, de hoedanigheid
van den persoon en de bestemming
der goederen.
Zoo erkent en bevoordeeligt het
klerikaal goevernement de doode hand
ten nadeele van het algemeen welzijn.
De vrederechters zijn volgens de
wet verplicht in de sterfhuizen waar
de belangen van afwezigen of minder
jarige erfgenamen zouden kunnen be
nadeeld worden, van rechtswege de
zegels te leggen. In algemeenen regel
leggen de vrederechters de zegels niet
meer en dat is jammer, want er ge
schiedt daardoor veel onrecht.
Maar dat onrecht wordt vergoed,
door dat de vrederechters nooit of
nooit de zegels leggen in een klooster
waar een kloosterling is gestorven,
zoo dat door deze verwaarloozing het
klooster rustig zijn doode-hand be
staan kan voortzetten en geen onbe
scheiden erfgenaam ooit de gelegen
heid heeft te vernemen of de overle
dende iets heeft nagelaten.
Reeds in 1877 bezaten de kloosters
een half milliard (500 millioen fr,)
aan onroerende goederen en sedert
dien zijn hunne eigendommen verba
zend toegenomen, want ze maken er
eene bezondere studie van, geld op te
strijken uit de staatskas oDder vorm
van subsidien, den fiskus te misleiden
en op alle wijzen rijkdommen in
tepalmen en schatten te verzamelen.
Om schatten te vergdren, zijn voor
de kloosters alle middelen goed ze
boeren, ze brouwen, ze stoken, ze
melken, er worden missen gedaan aan
verminderde prijzen, zegeningen uitge
deeld aan vaste tarieven, men vindt
er melkerijen, weverijen, kinder
uitbuitingen, er worden paternosters
gemaakt, schapulieren voor godvruch-
;ige lieden, handschoenen, kanten en
iorsetten voor pleizierige deernen enz.
en waar kloosterlingen het vertrouwen
weten te winnen van rijke lieden met
ortuin, mogende erfgenamen op hunne
ïoede zijn,want in het vak van erfenis-
taping zijn kloosterlingen en priesters
gezonder doorslepen
De kloosters oefenen alle stielen uit
en toch zijn ze geene maatschappijen
naar den zin van art. 1832 van het
Burgerlijk wetboek. Volgens dit art. is
eene maatschappij eene vereeniging
van personen die wettelijk bepaalde
moederen in gemeenschap brengen om
de winsten welke er mee te doen $ijn te
deelen. De kloosterlingen deelen nooit,
ze mogen niets persoonlijk bezitten, en
daaruit volgt de hoedanigheid dier per
en, welke het klerikaal goever
nement doet gelden, om de ontvangers
der registratie te beduiden, dat zij,
wanneer een kloosterling sterft, zich in
de zaak zijner nalatenschap niet hoe
ven te mengen.
Zoodat in Belgie ondanks de grond
wet en andere wettelijke bepalingen de
doode hand door het goevernement
wordt erkend en beschermd en hare
uitbreiding schrikbarend wordt voor de
toekomst.
De strijd voor het bestaan wordt
langs om lastiger, nijverheid, handel
en landbouw kwijnen, volledige mis
lukking van den oogst dreigt de bevol
king, de krisis neemt toe, alleen de
kloosters bloeien, worden rijker en rij
ker naarmate de algemeene armoede
toeneemt.
Rodenbach, de gewezen ontvanger
der registratie haalt voorbeelden aan
van de deftige wijze op welke de kloos-
sters rijkdommen opscharen en erfenis
sen binnenpalmen.
Twintig jaren geleden, bij onder-
handsche akte ontvangt eene dochter
ten titel van geestelijke bruidschat
12000 franken om in een klooster te
gaan, waarbij zij afstand doet van al
hare verdere rechten.
De ouders sterven, de broeders zet
ten de zaak der ouders voort, doch nu
likwideeren de broeders de nalaten
schap der ouders. Welnu het nonne-
ken met toelating van den bisschop,
eischt nu nog 35000 fr. van hare broe
ders, want zegt zij, de akte welke ik
geteekend heb is ongeldig, omdat het
eene toekomstige erfenis betrof.
En de broeders der non zouden moe
ten afdoppen hebben aan het schat
rijke klooster, ware er geene prescrip
tie geweest, 't is te zeggen, dat het
nonneken met hare vraag te laat kwam.
Eenige jaren geleden tradeen nonne
ken in 't klooster en bracht haar deel
in van de verkoopsom voortkomende
van de nalatenschap harer ouders,
tzij 212,500 franken. Het nonneken
stierf zonder testament na te laten en
haar broeder bood zich in het klooster
aan om de erfenis met de intresten op
te halen.
Maar moeder-overste legde hem
eene verklaring voor geschreven door
de afgestorven non en luidende als
volgtIk, ondergeteekende verklaar
niets meer te bezitten van het erf-
deel mijner ouders. Al het geld
dat ik bezat heeft gediend om
schulden te betalen, om goede wer-
ken te verrichten en aalmoezen uit te
deelen.
Als er bij een overlijden geld moet
voorhanden zijn en dit aan de verkla
ring onttrokken wordt moet de fiskus
het bestaan van dat geld bewijzen
Doch vermits onder het klerikaal goe
vernement de ontvangers de oogen
sluiten, mogen de kloosters gerust zijn.
De broeder van het nonneken waar
van er hierboven spraak is heeft van
het erfdeel zijner zuster geen duit ge
trokken. Het klooster heeft alles opge
slokt.
Aan ons eigen kloosterlingen, die
zonder zorgen voor morgen kommer
loos leven en het gras van onder de
voeten weg snijden van huismoeders
en meisjes, neringdoeners en hande
laars, die den last van een huisgezin
moeten torschen, hebben we voor de
klerikalen nog niet genoeg. Honder
den vreemde vadsigaards komen hier
uit Frankrijk en elders overgewaaid
(om er te werken gelijk degenen van
Gijzegem) en worden genaturaliseerd.
In drie jaren tijd zijn dozijnen en
dozijnen schooldoendevreemde nonnen
ingeburgerd en nemen de beste plaat
sen in, terwijl Belgische onderwijzers
en onderwijzeressen geen betamelijk
plaatsken meer in 't onderwijs kunnen
bemachtigen.
Het wordt noodig, dat er een einde
worde gesteld aan die klooster-over-
weldiging, welke al spoedig alle stie
len zal bederven en hare doode hand
zal drukken over geheel Belgie.
De aanvallen van M. Woeste tegen het
officieel onderwys doet de kleingeestige
klerikalen der provincie juichen.
Een hunner, M. Omer Van Damme, bur
gemeester van Dendermonde en Voorzitter
van den Bestuurraad der Staatsmiddelbare
scholen, heeft niets beter gevonden om den
luister der Prijsuitreiking te vergrooten
danhet muziek af te schaffen.
De koninklijke Harmonie St-Cecilia (libe
raal muziek) dat zijne medewerking sinds
1 jaren verleent, zal op 9 Oogst vervangen
worden door eene piano
Dit nieuw bewijs van fanatism en partij
digheid heeft ten zeerste onze bevolking
verontwaardigd en bewijst dat het hoog
tyd is de vrienden van het officieel
onderwijs van hunne vereerende en zware
taak te ontlasten.
Burgers, nu weet gij
waar uw geld heen gaat
Dikwijls vraagt men zich af, waar ons
eld naartoe gaat, en hoe het komt dat ons
"and, met zyne overgroote inkomsten, toch
zulke kolossale schuld heeft, die van jaar
tot jaar toeneemt.
En nochtans is er niets eenvoudiger dan
het antwoord op deze vraag. Terwyl het
klerikaal gouvernement onze zuurgewonnen
penningen met volle handen te grabbelen
werpt aan allerlei kiesdravers, aan kerken,
schatrijke kloosters en dompersscholen,
heeft de regeering eenen anderen truk uitge
vonden om den katholieken winkel te doen
draaien.
Onder voorwendsel van landbouwbescher-
ming en werkersbelang, aanmoediging tot
matigheid en bekamping der alkoolplaag
zyn in ons landeken eene menigte maat
schappijen ontstaan, die enkel voor deel
hebben klerikale propaganda te maken, en
die daarvoor rijkelijk uit de staatskas putten.
De heer Buyl, liberale volksvertegenwoor
diger, heeft in de wetgevende Kamers dit
opslokkerswerk naar waarde gehekeld en
aangetoond dat al die ondersteunde maat
schappijen tot de weldenkende klerikale
party behooren. Al die erkende maatschap
pijen dragen voor het meerendeel den naam
van heiligen, en haar voorzitter is pastoor
of onderpastoor.
Wij hebben reeds die lange lijst van toe
lagen afgekondigd, die een echte veront
waardiging verwekten in ons land. Ziehier
eene nieuwe beteekenisvolle lijst van weg-
smüterij der openbare duiten aan de vetbe-
taalde ministers, die, uit armoede een
rekeningsken van belang op den nek van
den Staat duwen 1
Ziehier de nauwkeurige opgave der beta
lingen in deze laatste maanden gedaan voer
AjÉ
s
-^8f*?ara
•v p3»
HWIIW —III I—IT WIIWIjgB- 1W mniil—lgmBWWI ll
