DfSSSMENT AAI S
\J A-
lE3r Bericht.
f
l-l
0i
Prijs 11 centiemen het nummer
VierdeMaargang Nummer 4it
Zondag S December 1909
De nieuwe abonneuten
voor P.MO zullen ons blad
Kosteloos tot Nieuwjaar
ontvangen.
Men schrijft in ten bu-
feele van het blad De
Graaf van EgmontGroote
Markt, Aalst.
OUDE GARDE.
Prachtig KUNSTFEEST
Do Werkstaking in de
Viscose voor de Kamers.
r^È r
r/fj
Abonnementsprijs: 3 fr. voor de stad en der, ruiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
per drukregel
Gewone 15 centiemen
Prijs der Annoncen: j Rekiamen 75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST DECEMBER 1999.
De Liberale Fanfarenmaatschappij
Les Amis Constants (De Oude Garde)
viert haar Ceciliafeest als volgt
1. Heden Zaterdag, 4 December, ten
8 1/2 uren 's avonds Concert in het lo
kaal Concordia, door de Fanfaren, on
derleiding van M. F. Coesens.
2. Zondag, 5 December, ten 11 u.
voormiddag stipt, vergadering in het
lokaal, uitstap met muziek en onmid-
delijk nadien Al^emeene vergadering
A. Herkiezing van verscheidene
Bestuursleden
B. Verslag over den toestand der
Maatschappij
C. Balloteering van Eere- en
Werkende Leden.
3. Zondag, 5 December, om 5 uren
avonds stipt in Concordia Banket.
4. Maandag, 6 Dec mber,om6 1/2u.
's avonds,avondmaal (aan 2 fr.) daarna
uitstap met muziek.
5. Zondag, 26 December, Groot
Concert en Bal in Concordia.
M. Anscele. Dat is flauwe praat
m! Daens herhaaltSocialism is ongeloof
en verklaart daarna, dat de werkopzichters
in omstandigheden, als degene in welke het
werk in de Viscose is ingericht nalatig zijn.
Hij drukt ten slotte de hoop uit dat de
bestuurders der Viscose toch zullen
toegeven en de staking weldra zal eindigen.
M. Lampens, socialistisch volksverte
genwoordiger van Gent, leest zijne rede
voering af.
Hij ook drukt op de ongezondheid van het
werk door de uitwasemingen der gebruikte
zuren en de hooge temperatuur. De werk
lieden der Viscose lijden aan menigvuldige
kwalen onstekingen der huid, der oogen,
der longen.
Het fabriek zou iiooger loonen moeten
betalen en kan ze betalen, de redenaar haalt
bilans aan 0111 zulks te bewijzen. In een
dergelijk fabriek te Arcques-la Bataille
b v. zijn de gezondheidsvoorwaarden beter,
de loonen hooger en de werkuren minder
dan te Aalst.
M. Lampens haalt de eischen aan der
werklieden, al hunne klachten werden in
den wind geslagen en onder allerlei vooi-
wendsels werden hunne voorstellen van
de hand gewezen, daarom brak de werlc-
I staking uit.
Spreker dringt aan op nauwer toezicht
van hooger hand.
Hij ook besluit met het uitdrukken van
den wensch, dat de werkstaking weldra
moge eindigen.
Ministerie van Arbeid,
VVerk-off ice
M. Rens. Mijnheeren, ik heb er aan
gehouden met mijne coltegas Daens en
Lampens de aanvraag tot interpellatie te
teekenen, over de werkstaking in de
Viscose te Aaist.
ik verlang inderdaad eenige beschouwin
gen in 't midden te brengen welke niet zon
der nut zullen zijn voor de Aalstersche
bevolking in 't algemeen.
En vooreerst, ik bestatig, dat deze sta-
Pensloenbond-Aalst Laatste
itorting voor het jaar 1909, den Zondag 5
December, In de Vier Winden, bij Bruyn-
4onckJan, van 3 1/2 tot 5 uren namiddag,
In December moet de storting vroeger
worden gedaan, omdat de gestorte gelden,
#m voor het loopend jaar de subsidien te
genieten voor 15 December, in de lijfrentkas
moeten gebracht worden.
Dat eenieder dus oppasse.
W I L L E M S F ON D S
Zomlag, 19 December 1999,
in de zaal CONCORDIA
PETER BENOIT-AVONB
door de dames van de
Peter Benoit-Kapel uit Antwerpen
Toegankelijk voor al de leden van het
Willemsfonds met hun huisgezin.
Werft leden aan voor het Willemsfonds.
De kostelooze boekerij van het Willems
fonds gevestigd in Graaf van Egmont,
Groote Markt) te Aalst, ingang langs de
Leopoldstraat, is open alle zondagen van
10 1/2 uur tot 11 1/2 uur voormiddag.
Verleden Vrijdag 26 November laatst,
had in de Kamer de interpellatie plaats
gericht tot den minister van Nijverheid en
Arbeid door MM. DAENS, RENS en LAM
PENS.
M. Daens legt de eerste stichting uit der
Viscose (dat is de fabriek van kunstmatige
zijde) en de manier op welke de bewerking
der grondstoffen gebeurt te Tubize.
Hij haalt menige voorbeelden aan en ge
tuigenissen om te bewijzen, dat het werk
in de Viscose hoogst ongezond is, en daarin
de oorzaak ligt der werkstaking. M. Daens.
zegt dat ware hij deken, hij voor de werk
stakers zou rondgaan, de katholieken blij
ven onverschillig, 't is jammer dat het
socialism het ongeloof is....
king geen afzonderlijk feit is. Zij is 't ge
volg van eene reeks andere werkstakingen,
welke bij korte tusschenpoozen zijn uitge
broken, zoodat men zeggen mag dat te
Aalst de werkstakingen bestendig zijn.
M. Hubert, Minister van Nijverheid en
Arbeid. Is 't in de Viscose dat gij al deze
werkstakingen aantreft 't ls de eerste
welke in deze Nijverheid uitbreekt.
M. Rens.— Ik spreek van werkstakin
gen welke te Aalst, alle oogenblikken uit
breken in de verschillende nijverheden.
Ik spreek van de werkstakingen in 't alge
meen.
M. Flechet: Zelfs van de politieke
werkstaking, want M. De Sadeleer is in
werkstaking. (Gelach.)
M. Monville. Neen. M, De Sadeleer is
hier, maar M. Woeste is in werkstaking.
(Herhaald gelach).
M. Rens. Die herhaalde werkstakin
gen verraden een ongewonen toestand en
openbaren een gevaar voor de nijverheids
toekomst van Aalst.
Ik vraag of het ministerie van Arbeid en
Nijverheid bezorgd is geweest om dezen
toestand. Ik veronderstel, Mijnheeren, dat
het ministerie van Nijverheid en Arbeid
niet alleen in 't leven is geroepen om deco-
ratien en toelagen uit te deelen het moet
zich vooral bekommeren met de conflicten,
welke tusschen kapitaal en arbeid ontstaan
en pogen de verzoening te bewerken tus
schen bazen en werklieden. Ik weet wel dat
het ministerie daarvoor het werk-office
heeft ingericht...
M. Buyl. Ja, 't is een schoone uitvin
ding om' vriendjes een plaatsken te geven.
M, Rens. Bij koninklijk besluit van
12 April 1895, heeft het ministerie inderdaad
het werk-office gesticht om zich met de
volgende punten bezig te houden
De geschillen tusschen bazen en arbeiders,
de talrijkheid dier geschillen, de oorzaken,
hunne besluiten, hunne gevolgen de uit
slagen der wettelijke en vrije instellingen
bestemd om de verstandhouding tusschen
hazen en arbeiders te bevorderen, verzoe
ningsraden, werkhuisraden, werkrechters-
raden.
Welnu, mijnheeren, ik vraag mij af wat
het werk-office tot nu toe verricht heeft in
dat algemeen vraagstuk der aanhoudende
en herhaalde stakingen in de verschillende
nijverheden der stad Aalst.
M. Buyl. Briefwisselaars aangesteld.
M Rens. Dit arbeids-office, is noch
tans duur genoeg, want ik bemerk, dat het
jaarlijks92,000 franken kost, Wat we weten
is dat het talrijke gewestelijke briefwisse
laars heeft aangesteld en een bezonder blad
heeft gesticht, om het publiek op dejioogte
te houden van den toestand van nijverheid
en arbeid. En wat zegt ons dit orgaan
van het werk-office (Revue du Travail)
over de werkstakingen van Aalst.
Niets, volstrekt niets.
Art, 6 van het koninklijk besluit van 12
Oogst 1895 zegt, dat het werk-office maan
delijks een officieel bulletijn uitgeeft onder
den titelLa Revue du Travail dat onder
andere moet bevatten: inlichtingen over de
werkeloosheid, de geschillen tusschen pa
troons en arbeiders welke ontstaan zijn,
hanging of geëindigd zijn, de schikkingen
betreffende de nieuwe arbeidsvoorwaarden,
de beslissingen genomen door werk- en
nijverheidsraden.... de maatregelen geno
men door de openbare besturen betreffende
de gezondheid en de zekerheid in de nijver
heidsgestichten enz.
Welnu, talrijke werkstakingen hebben
plaats te Aalst en nooit vinden wij in de
Revue du Travail iets anders, dan deze
eenige woorden welke wij er in aantreffen
over de werkstaking in de Viscose dag,
10Oogst; plaats, Hofstade, stiel der sta
kers bewerkers van kunstzijde getal
nijverheidsgestichten 1, getal stakers 415,
voorwerp vermindering van werkuren en
vermeerdering van loon.
't Is al, 't is te zeggen dat het Werk-office
uitsluitelijk dientom de stilliggende werk
huizen of gestichten en het getal werksta
kers op te geven.
M. Hubert. Verwar het werk-office
niet met het Bulletijn van het werk-office.
Daarin bestaat uwe dwaling.
Oorzaken der veie
Werkstakingen.
M. Rens. De oorzaken der talrijke
werkstakingen te Aalst dienen nochtans op
gehelderd te worden.
Het is noodig te onderzoeken of die werk
stakingen het gevolg zijn van de geringheid
der loonen of van de ongenaakbaarheid der
bazen voor hunne werklieden of van de over
dreven eischen der werklieden enz. Er kun
nen ook andere oorzaken zijn zonder ver
band met het werk. Ik zeg nietdatde bewe
ringen echt zijn, maar men vertelt te Aalst,
dat het slim-politiek is werkstakingen uit te
lokken om dan de gelegenheid te hebben
zich als bemiddelaar aan te stellen en als
den Redder van den toestand op te treden.
Dat alles diende ernstig bestudeerd te wor
den. Nu, ik zeg dat het goevernement zijn
plicht niet heeft gedaan, want nergens be
speuren wij van zijnent wege eene poging,
om de oorzaken van den onrustbarenden toe
stand, welke ik blootleg, op te sporen.
M. Hubert. Vooraleer het goeverne
ment te oordeelen, wacht dat het u ant-
woorde.
M. Demblon. Ge zijt sinds lang geoor
deeld. Men weet dat gij de minister zijt van
de nijverheid, maar niet van het werk.
M. Rens. Wat te Aalst gebeurt be
wijst uwe loomheid en werkeloosheid.
Ik heb de aandacht der Kamer geroepen
op den algemeenen toestand van het werk
in de stad Aalst, ik wil ten titel van tweede
overweging een oogenb lik onderzoeken-
ter gelegenheid der huidige werktaking,
welke bemiddelings-instellingen er wel
bestaan.
Volgens de Revue du Travail, duurt de
werkstaking reeds 4 maanden, 465 werklie
den zyn er in betrokken en tot heden is men
nog tot geene overeenkomst geraakt.
Welnu, mijnheeren, ik vraag mij af wat
het goevernement gedaan heeft.
Welke is de eigenlijke oorzaak der sta
king De oorzaak die om zoo te zeggen de
arbeiders tot de staking gedrongen heeft, is
de te weinig gezonde inrichting van het
werk.
Het is zeker dat er klachten zijn opge
gaan over de gebrekkige inrichting. Men
sprak te Aalst van ernstige ziekten door de
werklieden opgedaan veelvuldig neus
bloeden enz. het leven der arbeiders ernstig
bedreigend. De geneesheeren hadden dien
aangaande onrustwekkende.;meeningen uit
gedrukt en de openbare opinie terecht be
wogen heeft de partij gekozen der arbeiders.
De plicht van het goevernement was een
onderzoek te doen, een grondig onderzoek
en tot de bevolking te zeggen ziedaar wat
er in de fabriek gebeurt, en ziehier de
maatregelen welke wij gaan nemen om 1e
beletten dat zulks voortdure.
M. Hubert. Zijt ge zeker dat het goe
vernement het niet gedaan heeft
M. Rens. Neen het heeft het niet ge
daan
M. Hubert. Ik zal u antwoorden.
(Hier ontstaat eene hevige woordenwis
seling tusschen den minister M. Hubert en
verscheidene volksvertegenwoordigers der
minderheid).
De Werk- en Ny verheldsraad.
M. Rens. Op een ander punt vestig ik
de aandacht van M. den Minister ingeval
van geschil tusschen bazen en werklieden
is er een bij voorbaat aangewezen maatregel
nameljjk de bijeenroeping van den Werk
en Nijverheidsraad.
Welnu waarbij komt het dat eene werk
staking welke 465 werklieden aanbelangt
zoo lang duurt zonder dat men er aan denkt
den Werk- en Nijverheidsraad bijeen te
roepen
Ik weet wel dat de minister me zal zeg
gen o Het behoort mij niet den Werk- en
Nijverheidsraad bjjeen te roepen. Het is de
taak van den goeverneur of van den burge
meester die bijeenroeping te doen, wanneer
hen daartoe een aanzoek wordt gedaan.'t zij
door de nijverheidsbazen, 't zij door de
arbeiders. Maar dan stel ik hem deze
vraag Waarom hebben noch de bazen,
noch de werklieden de bijeenroeping van
den Werk- en Nijverheidsraad gevraagd
M. Hubert. Wend u tot M. Daens.
(Uitroepingen links),
M. Rens. M. Daens verdedigt de rech-
ten der werklieden, maar hij heeft zich niet
te mengen in de betrekkingen tusschen
werklieden en nijverheidshoofden, 't is aan
hem niet de bijeenkomst van den Werk- en
Nijverheidsraad te vragen 't is aan den
burgemeester en dezen behoort het den
werklieden te zeggen tot wien ze zich nioe-
ten wenden. Welnu indien men die bij
eenroeping te Aalst niet heeft gevraagd,
is het omdat de werklieden van Aalst geen
vertrouwen hebben in den Werk- en Nij
verheidsraad.
M. Hubert. Dat is eene dwaling.
M. Rens. De oorzaak is dat de politiek
geslopen is in de kiezing van dien Raad.
M. Hubert. 't Is in uw blad dat men
zulks zegt.
M. Rens. Waarom boezemt de Werk
en Nijverheidsraad van Aalst geen vertrou
wen in Omdat de afgevaardigden der nij
verheidshoofden niet gekozen worden door
de nijverheidshoofden zeiven, en omdat de
werklieden welke er deel van uitmaken door
de werklieden niet zijn benoemd.
M. Anseele. Te Gent wel
M. Rens. lk spreek van Aalst, waarde
collega. Naar aanleiding daarvan zal ik u
mijne ondervraging herinneren, mijnheeren,
gedaan in 1905 en in welke ik heb aange
toond hoe men te Aalst de kiezerslijsten op
maakt voor den Werk rechters raad en den
Werk- en Nijverheidsraad.
Ik heb u toen bewezen dat men op
die lijsten schreef, kosters, apothekers,
winkeliers maar geene njjveraars. Ik heb u
anderzijds aangetoond dat de werklieden
welke men als kiezers inschreef geene werk
lieden waren. En heden ziet gij de gevolgen
dezer bedriegelijke handelwijze. De Werk
en Nijverheidsraad gekozen door valsche
kiezers boezemt geen vertrouwen in, omdat
de politiek de drijfveer der vervalschingen
is geweest, En ik kan er bijvoegen, dat te
Aalst de Werk- en Nijverheidsraad slechts
op papier bestaat. Voor geen enkel geschil
beroept zich niemand op dezen Raad.
Als gevolg daarop mag men zeggen dat
voor Aalst, de wet op de Werk- en Nijver
heidsraad ook eene fagade-wet is.
M. Demblon. Aalst is het land der
vervalschingen op elk gebied.
De vakvereeuigingen
of syndicaten.
M. Rens. In het huidig geschil ston
den de nijverheidsbazen tegenover geene
enkele inrichting van wettigen aard de
werkopzichters ontbraken, het Werk-office
deed zijn plicht niet, de Werk-en Nijver
heidsraad werd niet bijeengeroepen. Wat
bleef er De bazen bevonden zich tegenover
de werkersvereenigingen van Aalst. Ah
mijnheeren, zoo de bazen te doen hadden ge
had met een ernstig en goed ingericht eenig
syndikaat, ik ben zeker dat het geschil se
dert lang zoude bijgelegd zijn. Ik heb, wat
mjj betreft, volle vertrouwen in de syndika-
ten.... (Zeer wel, links).
Maar ik moet een betreurenswaardig feit
vaststellen. Te Aalst bestaan 4 syndikale
vereenigingen socialisten, katholieken,
liberalen en democraten.
katen is te betreuren, want 't is een ernstige
hinderpaal voor de bevrediging. In dezen
bedroevenden toestand der verscheidenheid
der syndikaten, is het vooral te betreuren
dat de vrienden van het ministerie van alle
werkstakingen en arbeidsaangelegenheden
misbruik maken om ze in echte kiesparaden
te veranderen.
Al. Hubert. We zullen zien.
Valsctalieitl
M. Rens. Ge kent de feiten niet, heer
minister, en het is noodig dat ik ze rucht
baar make opdat ze zicli niet meer voor
doen, opdat ze niet meer herbegonnen wor
den. Ik ben overtuigd, dat al de njjveraars,
katholieken, liberalen en socialisten in
dien er zijn mijne meening zullen deelen.
Hebben we zeker oogenblik tijdens deze
werkstaking niet gezien, dat een der hoof
den der katholieke partij eene overeenkomst
sloot Ik geloof zelfs dat deze heer de toe
komende opvolger is van M. De Sadeleer,
sedert onze collega zijne moedige redevoe
ring heeft uitgesproken ten voordeele van
den persoonlijken dienstplicht. (Gelach
links).
Deze overeenkomst werd gesloten met de
bazen der Viscose en daarna bevestigd door
de politieke kopstukken van het katholiek
syndikaat. Maar men heeft geveinsd het be
staan der liberale, democratische en socia
listische vereenigingen niet te kennen welke
nochtans 365 werkstakers hebben. Is dat
verstandig, is dat logisch
M. Anseele. 't Is Judaswerk.
M. Rens. Van andere feiten zijn we
;etuige geweest. Gedurende de werksta
king, begonnen de onderpastoors der om
liggende gemeenten arbeiders aan te wer
ven om de plaats der stakers in te nemen.
Toen de katholieke vakvereeniging pro
testeerde, hebben dezelfde onderpastoors de
onderkruipers verzocht 'tfabriek te verlaten.
Indien men zich thans voor schier onover
komelijke moeilijkheden bevindt om tot den
vrede te geraken, is 't omdat er nu benevens
de werkstakers, ook onderkruipers zijn, die
hunne heraanvaarding in de fabriek eischen.
Dat alles bewijst, mijnheeren, het vreese-
lijk kwaad dat veroorzaakt wordt door de
insluiping der politiek in de arbeidsvraag
stukken. Om u een denkbeeld te geven van
den geest der katholieke partij in zake van
werk, houd ik er aan ueen feit aan te ha
len vreemd aan de werkstaking. Het dag-
teekent nauwelijks van gisteren.
De beheerders eener groote fabriek van
Aalst, les Filature et Filteries réunies,
die bijna 2000 werklieden telt, hebben in
eene bewonderenswaardige opwelling van
gevoel, zonder er door iemand toe aanzocht
te zijn, eene loonsverhooging beslist van 10
tot 15 ten 100.
Ziedaar goede
Al. Tonnelier. Dan is iedereen te Aalst
gesyndikeerd
M. Rens. Laat ons de dingen zeggen
gelijk ze zjjn er zijn er tusschen die syn
dikaten waarvan slechts enkele hunner
leden betrokken zijn in deze werkstaking.
(Hier opnieuw groot geharrewar. M.
Daens vraagt het woord, M. De Sadeleer
kraamt zijne leugens uit over de syndika
ten, de Voorzitter vraagt de redenaar niet
te onderbreken 't is onmogelijk, zegt hij,
op die wijze de debatten te volgen).
M. Rens. Wat M. De Sadeleer zegt,
beteekent alleen dat er van een tweetal syn
dikaten maar eenige leden in de werksta
king betrokken zijn.
Die uiteenloopende inrichting der syndi-
M. Van Langendonck.
bazen 11
Leugens en Geknoei.
M. Rens. Dit nieuws was nog niet ter
kennis gebracht der belanghebbenden, als
reeds de onderpastoors van Lede en Hofstade,
op de hoogte gebracht door de onbescheiden
heid van een katholieken bediende, aan de
werklieden verkondigden, dat die loonsver
hooging hen gegeven werd, dank zij de
katholieke vakvereenigingen.
En dan werd in Aalst een strooibrief
verspreid luidende als volgt
Geachte medeburgers,
De dompers hebben weer eene ijselyke
misdaad gepleegd
Zij hebben namelijk zonder de toelating
der socialisten te vragen, in de groote fila-
tuur eenen opslag bewerkt van 10 a 15 per
cent, wat voor eiken werkman eene loon-
verhooging uitmaakt van 1,50 tot 2,25 f per
week.
Juicht met ons om den schitterensten uit
slag welke sinds jaren in eene fabriek van
Aalst werd bekomen.
Leve de Christene vakvereenigingen!
M. Hubert. Ge zoudt er u moeten
verheugen.
M. Rens. - Is het niet jammer, mijnhee
ren, dat dergelijke gebeurtenissen uitge
buit worden aoor onderpastoors en katholie
ke syndikaten, en in het onderhavige ge
val is dat nog te zonderlinger, omdat Men
beheerraad der vennootschap, samengesteld
uit mannen die niet aan politiek meedoen,
maar wier denkwijze gekend is, nooit met
iemand over de verleende loonsverhooging
hebben onderhandeld.
M. Verhaegen Gij vergeet dat de chris
tene vakbonden de eenige erkende zjjn.
(Uitroepingen links)
M. Rens De onderbreking van M. Ver
haegen verwondert mij des te meer, daar hij
tijdens de onderhandelingen welke 2 jaren
geleden plaats hadden in die zelfde fabriek
(Filature et Filteries réunies) tergelegenheid
eener werkstaking welke er was uitgebro
ken, aan de zijde stond van M. Anseele»
om
ry-^4
KJ
0—
O
